مسئله آموزش‌های بی‌رویه و بیش از ظرفیت رشته خلبانی برای همه کسانی که البته در اقشار مرفه جامعه بیشتر به چشم می‌خورد تبدیل به یک معزل شده.معزلی که نه میشود از آن دل کند نه می‌توان ادامه داد. به نام ایران است و به کام غیر ایرانی.چرا که نه تنها بازاری برای این شغل در ایران دیده نمی‌‌شود بلکه پس از هزینه‌کردن‌های میلیونی باید بگذاری و بروی.
مرکز فنون و خدمات هوایی ایران که به خاطر قدمت طولانیش می توان از آن به عنوان دارالفنون هوایی ایران نام برد روزگاری برای توسعه صنعت وارداتی هوانوردی وارد ایران شد اما امروز شرایط تحصیل برای همه کسانی که مستعد آموزش این رشته بودند با محدودیت بسیار مواجه شده و عطای این رشته را به لقایش بخشیده‌اند.
تا 2 یا 3 ماه گذشته مبلغ آموزش خلبانی در مرکز فنون و خدمات هوایی ارزان‌تر از بخش خصوصی تمام می‌شد اما امروز گفته می شود قیمت 400 هزار تومان برای هر ساعت آموزش عملی برای دانشجویان از سوی مرکز فنون و بخش خصوصی در نظر گرفته شده است.
«ابراهیم هاشمی» مدیر ایمنی مرکز فنون و خدمات هوایی ایران در به CHN، روال تحصیل دانشجویان رشته خلبانی را این گونه تشریح می کند: « هر دانشجویی برای تحصیل در این رشته به مدت 6 ماه باید در 12 یا 13 درس نمره قبولی حاصل کند سپس برای پرواز 50 ساعت با هواپیما به خط پروازی معرفی میشود که مدت زمان آن با توجه به شرایط آب و هوا ، مدت زمان سوخت‌رسانی و مشکلات هواپیما از 6 ماه تا یکسال مد نظر قرار می گیرد.»
به گفته وی ، دانشجو ساعت 51 را امتحان داده و در صورت قبولی موفق به اخذ گواهینامه میشود.
وی ادامه داد: «اگر همه شرایط طبق روال پیش رود در حدود 4 ماه زمان برای آموزش دانشجویان نیاز است.پس از اخذ نمره قبولی، فرد مورد نظر برای امتحان نهایی به سازمان هواپیمایی کشور معرفی شده و در صورت قبولی ، گواهینامه PPLیا کسب گواهینامه برای پرواز تنها ( هواپیمای کمتر از 5700 کیلوگرم)را اخذ خواهد کرد.»
مدیر ایمنی مرکز فنون و خدمات هوایی اضافه کرد: « اگر دانشجوی مورد نظر تمایل به ادامه رشته خلبانی برای خدمت در ایرلاین‌ها داشته باشد باید 12 یا 13 درسی که در گذشته خوانده با مباحث وسیعتر خوانده و 100 ساعت دیگر نیز آموزش عملی پرواز ببیند پس از آن می‌تواند در امتحان سازمان هواپیمایی کشور شرکت کرده و در صورت قبولی مدرک CPL را کسب کند.»
پیش از این، هزینه دریافتی آموزش خلبانی در مراکز آموزش خلبانی در بخش خصوصی با هزینه‌ای بیشتر نسبت به مرکز فنون و خدمات هوایی برخوردار بود اما امروز طی حکمی اخذ هزینه از مراکز آموزش خلبانی یک نرخ مصوب اعلام شده که به دنبال آن برای هر ساعت کار عملی (پرواز)، هزینه‌ای معادل 400 هزار تومان و برای آموزش تئوری 6 ماهه مبلغی معادل 3 میلیون تومان اخذ میشود. به عبارت دیگر پیش از این (2 ماه پیش)، مبلغ اخذ شده از دانشجو بین 18 تا 20 میلیون نسبت به بخش خصوصی کمتر بود.
طبق این گزارش این‌گونه مشخص است برای آموزش این رشته قیمتی معادل 80 تا 100 میلیون تومان باید داشته باشیم. اما شاید مهمترین انتقادی که به دولت در این خصوص می توان داشت وضعیت اخذ هزینه‌ها از دانشجویان باشد.
طبق این گزارش، بسیاری از دانشجویان این مرکز و همچنین خلبانان و کارشناسان ارشد و با تجربه صنعت حمل و نقل هوایی ایران معتقدند که دیگر این مرکز متعلق به همه علاقمندان و افراد با استعداد نیست چراکه فقط پولدارها می توانند از این مرکز استفاده کنند و دیگر هیچ.
«علیرضا علیخانی» از تحلیلگران صنعت حمل و نقل هوایی ایران در گفت و گو با CHN، گفت: « در دهه هفتاد و با برآرد دولت وقت برای آموزش رشته خلبانی مبلغی به عنوان یارانه به این مرکز پرداخته می‌شد این در حالی است که با این حماین و اراپه یارانه کیفیت هم مناسب بود لذا خروجی مرکز فنون و خدمات هوایی در آن سالها با پیش‌بینی اشان مطابقت داشت و فازغ‌الحصیلان ضمانت شغلی داشتند.»
وی ادامه داد: « اما امروز خروجی این مرکز با شرکتهای هواپیمایی مطابقت نداشته و بیش از 1000 نفر با گواهینامه (CPL)، بیکار در صنعت داریم.»
مدرک CPL از سوی سازمان هواپیمایی کشور به آن دسته از دانشجویانی گفه میشود که در تمام دروس نمره قبولی گرفته و خلبان تمام هستند.
علیخانی برای کسانی که با مشکلات هزینه برای ادامه تحصیل رشته خلبانی مواجه‌اند پیشنهاد داد: «در درجه اول دولت باید فکری به حال فارغ‌النحصیلان بکند. و برای این که وضعیت فارغ التحصیلان ساماندهی شود بهتر است دولت اجازه حض.ر بخش خصوصی برای سرمایه گذاری را بدهد.»
به گفته او شرکتهای خصوصی و افرادی که به این صنعت علاقه مند هستند می توانند با سرمایه گذاری بخشی از این نیروهای جوان را جذب کنند. و وظیفه دولت باید حمایت از بخش خصوصی و حضور آنها باشد.
این تحلیلگر صنعت هوانوردی در ادامه با اشاره به این که ایرلاین ها و مسئولان صنعت هوانوردی باید طبق بازار بین المللی دنیا خلبانان را به روز کنند و در شرایطی خلبانان زبده را برای فعالیت در کشورهای مختلف معرفی کنند اذعان داشت: «دولت ایران از اتباع ایرانی در خارج از کشور کوچکترین پشتیبانی نکرده است لذا اگر این دیدگاه نهادینه شود که دولت از اتباع ایرانی در خارج از کشور حمایت کنند در این صورت افراد زیادی برای آموزش و به روز شدن اطلاعات به خارج از کشور سفر کرده و برای خدمت به کشورش بازمی گردد. در این صورت نه تنها کار مورد نظر برایش فراهم میشود بلکه صنعت هوانوردی به سمت و سوی توسعه پیش خواهد رفت.»
علیخانی خاطرنشان کرد: « باید پروسه جذب دانشجو در آموزشگاههای خلبانی کنترل شود.چرا که این آموزشگاهها بی‌رویه و با توجه به این‌که بیش از ظرفیت تعریف شده توسط سازمان هواپیمایی کشور دانشجو جذب می‌کنند این فقط تبعات داشته و منجر به مشکلات فراوانی برای خلبانان خواهد شد. لذا باید این آموزشگاهها مهار شوند.»
وضعیت دانش‌پژوهانی که به تحصیل در رشته خلبانی علاقمند بودند و راه پرفراز و نشیبی برای رسیدن به اهداف خود طی کردند خالی از ضرر و زیان نبوده چرا که بگذریم از این‌که اینک این رشته برای اقشاری از جامعه که دارای تمکین مالی هستند اختصاصی شد اما در نهایت هزینه کردن 80 تا 100 میلیون برای هر دانشجو نتیجه‌ای جز بیکاری و نبود امنیت شغلی بوده است.
منبع : خبرگزاری میراث فرهنگی
