هیچ مثالی نمی‌تواند به اندازه کلوسئوم، رم باستان را به طور کامل توصیف کند. این بنای نمادین که بخش مهمی از معماری رمی را به نمایش می‌گذارد و بین سال‌های ۷۰ تا ۸۰ میلادی ساخته شده، نه تنها بزرگترین آمفی تئاتری است که تا به حال بنا شده، بلکه نمادی از فرهنگ ایتالیایی نیز به شمار می‌رود. کلوسئوم، به عنوان جایگاه نبردهای گلادیاتوری و یکی از عجایب هفت گانه دنیا، ۲۰۰۰ سال تمام است که به ساختن تصاویر به یاد ماندنی برای عموم مردم ادامه داده است.
کلوسئوم، در سال ۲۰۱۸ پر بازدیدترین جاذبه گردشگری در دنیا بود، به طوری که ۷ میلیون بازدید کننده را که همگی جذب تاریخ باورنکردنی آن شده بودند، به سمت خود کشاند. در سال‌های اخیر، بخش جدیدی از محوطه آن، برای بازدید عموم، افتتاح شده که آن را برای دوستداران معماری، تاریخ باستان و فرهنگ ایتالیایی، جذاب‌تر و هیجان انگیزتر از قبل کرده است.
مهم نیست که بار اولی است که از کلوسئوم دیدن می کنید، یا بار پنجم، این بنا همیشه از اطلاعات جدیدی درباره زندگی روزمره و چگونگی گذران امور در عهد باستان پرده برمی‌دارد. بازی‌ها و نبردهایی که در کلوسئوم روی می‌داد، راهی بود برای اینکه تماشاچیان هیجان خود را با همان روشی تخلیه کنند، که هواداران ورزش‌های مدرن امروز این کار را می‌کنند و از این جهت، کار آنها، با جمع شدن افراد در استادیوم و تماشای مسابقات، چندان تفاوتی ندارد. کلوسئوم، با کلی چیزهای جالب و دیدنی و آموزنده، یک دستاورد بزرگ است و از همان روزی که درهایش را به روی تماشاچیان گشود، خودش را به عنوان نماد امپراتوری رم به رخ همگان کشید.
- کلوسئوم در ابتدا نام دیگری داشت
ممکن است حالا اسم آن کلوسئوم باشد، اما در گذشته و در زمانی که این بنا زیر نظر امپراتور وسپاسیان، ساخته شد، به نام آمفی تئاتر فلاویان (Flavian Amphitheater) شناخته می‌شد. وسپاسیان، بنیان‌گذار سلسله فلاویان بود، که در ادامه شامل پسران او نیز می‌شد.
پس اسم کلوسئوم از کجا آمده است؟ به نظر می‌رسد که این اسم از مجسمه عظیمی از امپراتور نِرو (معروف به کلوسوس) گرفته شده باشد، که در همان نزدیکی قرار دارد.
- کلوسئوم با سر وصدای زیادی افتتاح شد
متاسفانه، امپراتور وسپاسیان، آنقدر زنده نماند که افتتاحیه عمومی کلوسئوم در سال ۸۰ میلادی را ببیند. در عوض این افتخار، نصیب پسرش، تیتوس شد؛ کسی که این افتتاحیه عظیم را با ۱۰۰ روز بازی و مسابقه در میدان کلوسئوم، جشن گرفت. این مسابقات، هم شامل نبردهای گلادیاتوری بود و هم جنگ میان انسان و حیوانات.
- کلوسئوم، برای نشستن تماشاچیان، سیستم پیچیده‌ای داشت
به منظور اختصاص جای نشستن، در فضای باعظمتی که قرار است بیش از ۸۰۰۰۰ نفر را در خود جای بدهد، کلوسئوم، سیستم ساماندهی دقیقی برای تنظیم محل نشستن تماشاچیان داشت. برای امپراتور و همراهان او، ورودی و محل نشستن جداگانه‌‌ای در نظر گرفته شده بود. یک بخش حفاظ دار در همان نزدیکی وجود داشت، که مخصوص سایر مقامات بود، در حالی که سایر تماشاچیان، بر روی سکوها می‌نشستند. در طول این سکوها، همه بر اساس طبقه بندی شهروندی جا می‌گرفتند. زن‌ها و کسانی که شهروند امپراتوری به حساب نمی‌آمدند، در کنار هم و روی صندلی‌های بی ارزش چوبی می‌نشستند، ضمن اینکه برده‌ها روی یک بخش تراس مانند، در بالای همین صندلی‌های چوبی، که حالا دیگر از بین رفته است، می ایستادند و حق نشستن نداشتند. برای اینکه نظم همه چیز حفظ بشود، خروجی کلوسئوم شماره‌هایی داشت که در بالای ورودی‌ها نوشته شده بود، به این ترتیب مردم می‌دانستند که برای پیدا کردن محل نشستن خود، کجا باید بروند.
- در کلوسئوم، خیلی از چیزها در زیر زمین اتفاق می‌افتاد
گلادیاتورها و حیوانات، در زیر کف چوبی و ضخیم کلوسئوم، منتظر می‌ماندند تا نوبتشان برای رفتن به روی صحنه برسد. بیش از ۳۰ درِ تله‌ای وجود داشت که برای شگفت زده کردن مردم وجود داشت، همراه با بالابرهای مخصوصی، که حیوانات و گلادیاتورها برای انتقال از زیرزمین به صحنه، از آنها استفاده می کردند. این فضای پشت صحنه شامل ایستگاه‌های کمک‌های اولیه هم بود که به زخمی‌ها رسیدگی می‌کرد. با افتتاح این بخش‌ها برای بازدید عموم، تورهای ویژه‌ای هم ترتیب داده شده که بازدیدکنندگان را به تماشای این بخشِ زیرزمینی و باورنکردنیِ کلوسئوم می‌برد.
- در کلوسئوم نبردهای آبی هم برگزار می‌شده است
با وجود اینکه ثابت شده که نبردهای گلادیاتوری و جنگ حیوانات، در نزد عموم مردم، پر طرفدارتر و محبوب‌تر بوده، اما کلوسئوم، برای نبردهایی که در دریا شکل می‌گرفته هم تجهیز شده بوده است. سیستم لوله کشی موجود در بخشهای زیرزمینی، این امکان را فراهم می‌کرده است که محوطه شبیه یک استخر، پر از آب، و مهیای نبردهای بعضا فانتزیِ دریایی باشد، هرچند که در نهایت به منطقه دیگری می‌رفتند تا محوطه اصلی بتواند وضعیت تجهیزات زیرزمینیِ پشت صحنه را بهبود و سر و سامان ببخشد.
- در نزدیکی کلوسئوم، محلی برای آموزش گلادیاتورها وجود داشته است
مدارس و آموزشگاه‌های متعددی در رم وجود داشت؛ جاهایی که گلادیاتورها در آن آموزش می‌دیدند. بزرگ‌ترینِ این مدرسه‌ها، لودوس ماگنوس نام داشت، که بخشی از آن به واسطه حفاری‌ها از زیر خاک بیرون آمد و حالا از خیابان کناریِ کلوسئوم، می‌توان آن را دید. آکادمی آموزشی، یک محوطه کوچک هم برای تمرین داشت، حتی یک گذرگاه زیرزمینی هم وجود داشت که مستقیما به کلوسئوم وصل می‌شد. علاوه بر محوطه تمرین، باستان شناسان حین حفاری، ردیفی از ۱۴ سلول پیدا کردند، که احتمالا خوابگاه‌های گلادیاتورهای تحت آموزش بوده است.
بقایای لودوس ماگنوس؛ بزرگترین مدرسه گلادیاتوری رم.
منبع: mymodernmet.com
