معبد کایلاسا که کاملاً از یک تکه سنگ واحد تراشیده شده است، یکی از تأثیرگذارترین معابد غاری شکل در هند محسوب میشود. این سازه بزرگ یکی از 34 معبد و صومعه‌های غاری شکل است که در مجموع به آن‌ها غارهای الورا گفته میشود. این غارها که در قسمت غربی ماهاراشترا واقع شده‌اند، جزء میراث جهانی یونسکو بوده و پیشینه‌ی آن‌ها به 600-1000 میلادی بازمی‌گردد. باوجود سازه‌های بزرگی که در این مکان وجود دارد، معبد کایلاسا یکی از شناخته‌شده‌ترین آن‌هاست.
از آنجایی‌که اندازه و تزیینات این معبد بازسازی شده است، سازنده این معبد مشخص نیست. باوجود نبود هیچ سندی در این باره، محققان ساخت آن را به پادشاه راچراکوتا کریشنای اول نسبت داده‌اند که بین سال‌های 756-773 میلادی بر هند حکومت می‌کرد. این نسبت به واسطه کتیبه‌هایی است که معبد را به کریشناراجا ربط می دهد، گرچه اطلاعاتی مستقیماً درباره حاکم آن زمان نوشته نشده است.
درحالی‌که محققان به دنبال کشف ریشه‌های اصلی تاریخجه معبد کایلاسا هستند، یک داستان قرون‌وسطایی تصویری زیبا درباره‌ی این معبد در مقابل چشمانمان ترسیم کرده است. طبق داستانی که در کاتا-کالپاتارو توسط کریشنا ساجناوالکی نوشته شده، وقتی شاه بسیار مریض بود، همسرش نزد الهه شیوا دعا کرد که شاه شفا یابد. وقتی شاه سلامتی خود را بازیافت، ملکه دستور ساخت این معبد را به نام شیوا داد و قسمت بالایی یا نوک معبد به سرعت ساخته شد.
شاه به‌سرعت بهبود یافت و کار ساخت معبد شروع شد اما این زوج می‌دانستند که کار ساخت معبد سال‌ها طول خواهد کشید. خوشبختانه یک مهندس باهوش جلو آمد و توضیح داد که اگر کار ساخت معبد کایلاسا از نوک آغاز شود، او می‌تواند طی یک هفته معبد را تکمیل کند. این مسئله باعث تسکین ملکه شد، بنابراین دستور دادند که معبد از نوک به سمت انتهای ساختمان ساخته شود.
گرچه این یک داستان است نه حقیقت، حقیقت این است که کایلاسا از بالا ساخته شد. این تصمیم ناگهانی باعث شد که 200000 تن سنگ آتش‌فشانی از روی صخره تراشیده شود. حیات نعلی شکل ساختمان که ارتفاعش به اندازه سه طبقه می‌رسد دارای یک برج در قسمت ورودی است. با در نظر داشتن این فضای گسترده و تزیین معبد، برخی بر این عقیده‌اند که ساخت معبد در زمان کریشنای اول شروع شده است اما ساخت آن 400 سال طول کشیده است و هر یک از حاکمان ترجیحات خود را به ساختمان افزوده‌اند.
این سنگ تراشه‌های بزرگ جلوه‌ی الهه‌های هندو را با توجه ویژه به شیوا به تصویر می‌کشند. وقتی از برج عبور می‌کنید، صفحاتی که در قسمت چپ قرار دارند دربردارنده گل‌های شیوا و صفحات سمت راست هدایای پیشکش شده به ویشنو را نشان می‌دهند. در زیربنای معبد، گروهی از عناصر حکاکی شده، به ظاهر در حال حمل کردن بار معبد بروی دوش خود هستند. معبد به لطف این مجسمه‌های هنرمندانه و مهندسی دقیق، نمونه‌ای تحسین‌برانگیز از هنر و معماری هندی است.
منبع: mymodernmet.com
