در دهستان حصار امیر (از توابع شهرستان پاکدشت) روستایی کوچک و قدیمی واقع شده به اسم ((یَبر)). این روستا که قدیمترها فضایی سرسبز و با صفا داشت امروزه کمی بزرگتر و شلوغتر شده و دیگه از اون همه سرسبزی و زیبایی چیز زیادی باقی مونده!
حالا در همین روستای یبر یک اثر تاریخی و جالب از دورهی قاجار به یادگار مونده که خیلی شناخته شده نیست و با اینکه در فاصلهی ۴۰ کیلومتری از تهران قرار گرفته کمتر کسی از وجودش با خبره!
این یخچال در زمستان، مخصوص انباشت برف و یخ بوده و در تابستان از خنکای این نعمات بهره میبردن.
جالب اینکه وقتی در این روستا از اهالی در مورد این جاذبه و تاریخچهش سوال میپرسیدم افراد کمی بودن که اطلاعات مفیدی داشته باشن و خیلی از جوانترها هم اصلا نمیدونستن دربارهی چی دارم حرف میزنم!
بگذریم! اینجا یک یخچال قدیمی و مخروطی شکله که از مصالحی مثل ساروج و قلوهسنگ و کاهگل ساخته شده و ضخامت دیوارش به دو متر میرسه. این ضخامتِ زیاد رو برای محافظت از یخ و سرمای داخل در مقابل گرمای بیرون در نظر گرفته بودن. ارتفاع سازه ۷ متره و محوطهی داخلی یخچال هم مخروطی شکل و عمیقه و توسط تعداد زیادی پلهی مارپیچ به عمق میرسه، چیزی حدود ۸ متر.
نکتهی ناراحت کننده اینه که این بنای تاریخی و ارزشمند مورد بیمهری متولیان امر قرار گرفته و با اینکه قابلیت اینو داره که به مکانی دیدنی و جذاب تبدیل بشه، متاسفانه به حال خود رها شده و به خاطر نوع معماری بنا، میتونه تبدیل به مکانی برای انجام انواع بزه و خلاف بشه (چه بسا که همین الان هم شده باشه). جالبه که اسم خیابانی هم که یخچال توش قرار گرفته میراث فرهنگیه!
این امتیاز پنجی هم که میبینید دادم به خود بنا بوده نه نحوهی نگهداریش...