هتل کاخ تاجمحل در جنوب شهر مومبای یا بمبئی در منطقهٔ کلابا روبروی دروازه هند بنا شده است.
کولابا واقع در جنوب بمبئی، دروازه ورودی به شهر و نخستین جایی است که جهانگردان سراغش را میگیرند و همانجا میمانند. می توان گفت که زیباترین قسمت شهرهم همین کولابا است.
دروازه هندوستان از معدود آثار تاریخی ای است که به مناسبت یک رویداد واحد، برای پذیرایی از میهمان ساخته شده است. دروازه هندوستان یک طاق باشکوهی است که به مناسبت دیدار شاه جرج پنجم و شهبانو مری بریتانیا از هند ساخته شده بود. جالب اینجاست که این دروازه عظیم که احداث آن سال 1947 میلادی پایان یافت، بیشتر نقش سنگ قبر سلطه بریتانیا بر هند را ایفا کرد. در همان سال بود که ملوانان بریتانیایی از زیر همین دروازه زیبا رد شدند، سوار کشتیهایشان شدند و برای همیشه هندوستان را به مقصد انگلیس ترک کردند.
روبروی دروازه هندوستان هتل تاج محل قرار دارد، که یکی از بناهای زیبا و دیدنی هند و از هتلهای معروف و بسیار گرانقیمت و مجلل بمبئی است.
این مجموعه شامل دو بنا است که از دیدگاه تاریخی و معماری متفاوت و قابل تفکیک میباشند. یکی «قصر تاج محل» و دیگری «برج تاج محل».
داستان احداث تاج محل بمبئی، مانند داستان بنای تاج محل اصلی در آگرا شنیدنی است. در زمان سلطه بریتانیا در هند، جمشیدجی تاتا، از بازرگانان پارسی یا زرتشتی هند که بعدا پدر صنعت هندوستان لقب گرفت، می خواست برای یکی دو روز در هتل واتسن، از بهترین هتلهای بمبئی بماند. به او اجازه نمیدهند، چون هتل مختص سفیدها یا فرنگیها بود. زخم این اهانت اجنبیها در سینه جمشیدجی تاتا می ماند و تصمیم میگیرد هتلی بسازد که هتل واتسون را هم تحت الشعاع قرار دهد. این پارسی بزرگوار که سرمایهدار هم بود، با کمک دو معمار هندی و یک معمار انگلیسی همین هتل مجلل را ساخت که روز 16 دسامبر سال 1903، یعنی 112 سال پیش، درهایش را به روی میهمانها باز کرد و اجازه داد که هندیها هم مانند انگلیسیها زیر یک سقف اقامت کنند و هیچ نوع تبعیض قومی و نژادی برای میهمانهایش قائل نبود. در جریان جنگ جهانی نخست وارثان جمشیدجی تاتا، هتل تاج محل را به یک بیمارستان 600 تخت خوابی تبدیل کردند. خود جمشیدجی تاتا در سال 1904، یک سال بعد از گشایش هتل تاج درگذشت. اما او در طی 65 سال زندگی اش یک امپراطوری صنعتی را بنا نهاد که همچنان با نام گروه تاتا پابرجاست و از بزرگترین شرکتهای هند به شمار میرود. حالا هم می توان نام تاتا را روی تقریبا هر فراورده صنعتی هند دید؛ از رایانه گرفته تا خودرو و کامیون. این که میدانستم در هتلی اقامت دارم که سازنده آن و یکی از طراحان اصلیش هر دو زرتشتی بوده اند و اصالتی ایرانی داشته اند حس خیلی خوبی بود. گویی که سخاوت و شکوه هتل و زیاده خواهی سازنده آن، بویی از فرهنگ دست و دلباز ایران قدیم را به مشام میرساند، گرچه ردی از معماری ایران در هیچ کجای هتل دیده نمیشد اما مهم نام ایرانی جمشید بود که لبخندی پر غرور بر لبان ما مینشاند.
هتل کاخ تاجمحل دارای ۵۶۵ اتاق است. در تمام راهروهای هتل اشیای بسیار گرانبهای عتیقه و مبلمان های سلطنتی دوران رنسانس از اروپا قرار داشت. هر نقطه از این هتل لوکس را که نگاه کنید اوج اشرافیت را میبینید. همه چیز در نهایت دقت انتخاب شده است.
در تاریخ ۲۶ نوامبر ۲۰۰۸ میلادی، هتل بر اثر یک رشته عملیاتهای تروریستی در بمبئی خسارات عمدهای را متحمل شد و سقف هتل کاخ تاجمحل به آتش کشیده و نابود شد.
در این عملیات تروریستی تقریبا 167 نفر کشته شدند. بازسازی کامل هتل خیلی طول کشید. در سال 2009 هیلاری کلینتون و در سال 2010 باراک اوباما از هتل دیدن کردند و هر دو با خانواده کشته شدگان ابراز همدردی کردند. بازسازی هتل 1.75 میلیارد روپیه هزینه در بر داشت.
هتل کاخ تاج محل که به عنوان نماد شهر بمبئی شناخته میشود یکی از شاهکارهای معماری هند است. در زمانی که هتل ساخته شد و حتی تا کنون گنبد عظیم هتل نماد شهر بمبئی است و از فاصله دور در دریا قابل دیدن است.
راه پله معروف هتل از طبقه همکف تا طبقه پنجم کشیده شده است و سپس گنبد بسیار زیبا و بلند بر بالای راه پله قرار دارد که طول این گنبد درست به اندازه پنج طبقه است یعنی اگر گنبد در همان مکان فعلی برعکس شود نوک گنبد روی زمین طبقه همکف قرار خواهد گرفت.
این راه پله عظیم بعد از بنای معروف تاج محل در آگرا، دومین رتبه در بیشترین تعداد عکس در هند را از آن خود کرده است. ساخت این راه پله به تنهایی چیزی بیشتر از 130 میلیون پوند (به پول امروز) هزینه داشته است.
در میان راه پله مجسمه ای با شکوه از جمشید جی تاتا سازنده معروف هتل قرار دارد.
در پایین راه پله دیواری چوبی بسیار زیبا قرار دارد که پنجره هایی در آن تعبیه شده و ساخت این دیوار به سال 1700 م. برمیگردد.
در تمام هتل تابلوهایی بسیار ارزشمند از تمام هنرمندان به نام دنیا قرار دارد. شاهکارهای هنری بسیار گران قیمتی که از سالن های تشریفات گرفته تا راهرو ها و تمام اتاق ها را تزیین کرده اند. بسیاری از این آثار هنری اصل میباشند و از تمام موزه ها و گالری های هنری دنیا جمع آوری شده اند.
یکی از لانژهای معروف هتل به نام sea lounge در طبقه اول محلی است که صبحانه سرو میشود و در این مکان که مملو از مبلمان بسیار زیبا و مجلل است چند مبل نارنجی رنگ هست که به مبلمان زوج یاب معروف شده است. میگفتند افراد مجردی که روی این مبل نشسته اند، پس از رفتن از هتل تاج محل ازدواج کرده اند و کسانی که اولین قرار آشناییشان روی این مبل نشسته اند زندگی بسیار موفقی شروع کرده اند و خوشبخت شده اند. حتی اگر این داستان افسانه ای بیش نباشد، امتحانش ضرر ندارد.
لابی اصلی هتل
در سال 1970 وقتی که تصمیم به گسترش فضای هتل گرفته شد، یک ساختمان در مجاورت هتل خریداری شد و پس از تخریب آن برجی به بلندی 23 طبقه ساخته شد و به نام برج تاج به هتل اضافه گردید. خیابانی بین این دو ساختمان قرار داشت که آن هم توسط هتل از شهرداری خریداری شد و تبدیل به لابی بزرگ و اصلی هتل شد.
یک لابی بسیار بزرگ و مجلل که با گلهای زیبا تزیین شده و پر است از آثار گرانبهای هنری. از جمله این آثار چهار قطعه سنگ بزرگ با نقوش بته جقه در چهارگوشه کف لابی است که در ساخت آنها از سنگهای قیمتی مانند زمرد، یشم، عقیق، مرمر و ... استفاده شده است. راه رفتن بر روی این سنگهای قیمتی اوج تجربه یک اقامت اشرافی است.
پشت دیوار پذیرش یک نقاشی به طول 30 فوت قرار دارد که هدیه بزرگترین نقاش هندی به نام حسین است که لقب پیکاسوی هند را بر خود دارد.
در گوشه انتهای لابی و در فضای بیرونی دیواری برای یادبود قربانیان حمله تروریستی سال 2008 بنا شده است که نام تمام 31 نفر کشته شدگان از میان مسافران و کارکنان هتل بر روی دیوار حکاکی شده است. درست در کنار دیوار درختی هست به نام درخت زندگی، این درخت در همان طبقه ای قرار داشته که در طی آن حمله به کلی سوخته بود اما تنها همین درخت از میان آن آتش سوزی سالم و زنده نجات یافته و به این دلیل نام درخت را درخت زندگی گذاشتند. در میان اسامی قربانیان نام لوسی سگ نگهبان هتل هم به چشم میخورد.
در این هتل حدود 1700 نفر کامند در حال خدمت رسانی هستند. بعضی از آنها بیش از 40 سال است که در این هتل کار میکنند.
از لابی اصلی هتل به سمت کاخ و در واقع قسمت اصلی هتل که میروید راهرویی است که در آن عکس افراد مشهور که در این هتل اقامت داشته اند را میبینید. از میان این همه چهره، من شاه ایران و ملکه ثریا را اول دیدم. آمیتا باچان، باراک اوباما، هیلاری کلینتون، اوپرا وینفری و ... عکس بسیاری چهره های سرشناس دنیا در این راهرو بود. با توجه به سفر اخیر دوک و دوشس کمبریج، ویلیام و کیت، حتما حالا عکس آنان هم به آن دیوار اضافه شده است.
از آنجا به یک لابی کوچک میرسید که در حیاط ، آنجاست. در این لابی کوچک و در تمام هتل هر روزه دسته های گل بسیار بزرگ و زیبایی قرار میگیرد. قسمت گل آرایی هتل خود مانند کارخانه ای مدام در حال فعالیت است. آنقدر تعداد گل ها و تنوع آن زیاد بود که تصور اینکه چقدر زمان باید صرف آرایش اینها میشد سخت بود. در حیاط ابتدا چند میز زیبا در یک تراس بود و سپس به محوطه اصلی حیاط میرسید و استخر بسیار با شکوه هتل. دور تا دور استخر مجسمه های بزرگ و تخت آفتابگیر بعلاوه سایه بان و چند خدمتکار که سریع به محض ورود حوله تمیز، آب خنک و میوه تازه می آوردند. در یک ضلع حیاط مکان مخصوص افراد سیگاری بود با میز و صندلی و خدمتکار مخصوص. عصر ها در حیاط کلاس یوگا برگزار میشد و از حدود ساعت 5 با تکاپویی باور نکردنی در عرض یک ساعت جلو استخر تبدیل میشد به یک رستوران فوق العاده شیک. تمام وسایل از جمله گاز ها و میز های بوفه بعلاوه تمام دکوراسیون در عرض مدتی کوتاه آماده میشد تا شام باربیکیو در کنار استخر سرو شود. درختکاری و گل کاری حیاط فوق العاده است. حیاط درست در وسط هتل قرار دارد و اضلاع کاخ، حیاط را در بر گرفته اند.
اتاق هتل بسیار بزرگ و شیک بود. یک تراس جادار، تخت کینگ سایز که هر روز کل تزیین و سرویس خواب عوض میشد. مبل و صندلی و میز کار، تلویزیون میز تلویزیون بزرگ، مینی بار بسیار کامل، سرویس چای و انواع قهوه، چای ساز، قهوه ساز، آب معدنی و ظرف میوه و گل ارایی اتاق، روزنامه صبحگاهی هر روز به صورت رایگان در دسترس بود. دمپایی های حوله ای و حوله های بسیار با کیفیت، حمام و توالت خیلی بزرگ با دوش و وان و سرویس کامل، اتاق رختکن جداگانه، کمد بزرگ لباسی، چند کمد و کشو بزرگ زیر میز چمدان ها و گاو صندوق از دیگر امکانات اتاق بود.
در روز ورود و همچنین در روز خروج از هتل نامه مخصوص خوش آمد گویی و بدرقه از طرف مدیر هتل به نام خودمان روی میز اتاق بود. یک نکته بسیار جالب که برای خودم جای تعجب داشت، دقت خدمه هتل بود. اتاق روزی دو بار تمیز میشد، یک روز بعد از ظهر من عینک آفتابی خودم را روی میز گذاشته بودم و بیرون رفته بودم. هنگام برگشت دیدم یک دستمال مخصوص شیشه عینک گذاشتند زیر عینک که مستقیم روی میز نباشد! و از این ریزه کاری های خاص در این هتل زیاد میدیدید. مثلا برای راحتی ما همان اول که رسیدیم یک خانم با لباس هندی به استقبال ما آمد و با گردنبندی از گل و یک گردنبند چوبی خاص به ما خوش آمد گفت. سپس ما را به یک سالن مخصوص راهنمایی کرد و از ما خواست تا چند دقیقه ای استراحت کنیم. گارسن آنجا یک نوشیدنی خاص و بسیار خوشمزه برای ما آورد و درست به محض اینکه ما جرعه آخر نوشیدنی را خوردیم همان خانم دوباره بازگشت و از ما خواست به دنبال او به اتاق برویم. وقتی اتاق را به ما نشان داد و از رضایت ما مطمئن شد آن وقت دفتر و قلم در آورد و رزرو ما را نهایی کرد و همان جا تصفیه حساب کرد. این روش بسیار جالبی بود چرا که ما نیاز نبود در لابی مدتی معطل چک این کردن بمانیم. از دیگر نکاتی که خیلی جالب بود این بود که احتمالا به دلیل امنیت بالای هتل در پی حمله تروریستی سابق هر ماشینی که به هتل وارد میشد باید تمام زیر و بالای آن چک میشد. سپس یک گیت امنیتی در ورودی هتل بود که همه وسایل ابتدا از زیر دستگاه عبور میکرد. و جالب تر اینکه هر بار ما خواستیم از هتل برویم و خودمان تاکسی گرفتیم متوجه شدیم که دربان های هتل نام و شماره ماشین راننده را با شماره اتاق ما یادداشت میکردند.
رستوران های هتل بسیار گران قیمت و بسیار معروف بودند. رستوران چینی، رستوران هندی و چند رستوران دیگر در هتل بود. همه رستوران ها نشان بین المللی داشتند و یکی از رستوران ها دارای رتبه اول در دنیا بود.
در کنار حیاط اسپای هتل قرار داشت که توسط چند پله پایین میرفت. دو سالن مجزا برای رخت کن خانم ها و اقایان که کاملا مجهز بود. سو نا، ماساژ و انواع درمانهای آروماتیک داشت. روز آخر که ما هنگام ظهر اتاق را تحویل دادیم و آخر شب پرواز داشتیم وسایل را به انبار چمدان سپردیم و برای گشت به بیرون از هتل رفتیم. هنگام برگشت کمی شنا کردیم و قبل از شام برای تعویض لباس و دوش گرفتن به اسپا رفتیم.
در سالن رختکن چند حمام، کمد لباسی، دمپایی، برس، سشوار، کیف مخصوص لباس های خیس، کیف مخصوص کفش یا دمپایی، حوله تمیز، انواع لوازم آرایشی بهداشتی مثل کرم و اسپری و ژل مو، پنبه و گوش پاک کن و از همه جالب تر خدمتکاری که تمام مدت در خدمت شما بود و کمک میکرد تا وسایلتان را جمع کنید و حاضر شوید.
در هنگام خداحافظی در کنار میز پذیرش یکی از کارمندان پذیرش از ما اجازه گرفت تا از ما عکس یادگاری بگیرد که بعدتر برایمان ایمیل کند.
گرچه هزینه اقامت در این هتل بسیار زیاد است اما واقعا تجربه خاص و منحصر به فردی است. وقتی بدانید دارید برای هتلی هزینه میکنید که تمام افراد سرشناس و ثروتمند دنیا در آن اقامت داشته اند قطعا ارزشش را دارد. برای من تجربه اقامت در هتل تاج محل باتمام لذت سفر به بمبئی برابری میکند. شاید اگر آنجا اقامت نکرده بودم هرگز دوباره این فرصت برایم پیش نمی آمد. مگر هر شخص چند بار در زندگی ممکن است به بمبئی سفر کند؟ خدا میداند. زندگی کوتاه تر از آن چیزی است که تصور کنید.