غارهای سهگانه در روستای تیس در ضلع شرقی منطقه آزاد چابهار واقع شدهاند وحدود ۱۰ کیلومتر با بندر چابهار فاصله دارند . مردم بومی منطقه این مجموعه را بیشتر با نام بانو مسیتی میشناسند. بان در زبان بلوچی بهمعنی فرد صالح و خداپرست و مسیتی بهمعنای معبد و محل پرستش است.
برخی از بومیان منطقه اعتقاد دارند این غارها محل زندگی و عبادت بانویی پاک، صالح و مورد احترام اهالی روستا به نام بانو مسیتی بوده و مقبره میان یکی از غارها محل دفن ایشان است. البته روی قبر هیچ نشانهای مبنی بر صحت این داستان وجود ندارد.
غارهای تیس در دامنه کوه، حدود ۲۵ متر بالاتر از جاده و در ضلع شمالی روستای تیس قرار دارند. غار مرکزی و شرقی قابل دسترسی و بازدید است اما غار غربی بهدلیل ریزش کوه مسدود شده و در دسترس نیست. این غارها شامل دو غار مصنوعی که با دستکنده شده و یک غار طبیعی هستند.
شواهد موجود نشان میدهند غارهای سهگانه تیس یا بان مسیتی محل پرستش یا ذبح بودهاند و سراسر قسمت جلویی هر سه غار سکویی برای انجام اعمال مذهبی یا آیینی دارند. بهنظر میرسد غار اول برای تدفین و غار غربی برای زیارت و پرستش کاربرد داشته است.
انتهای غار دوم به مرور زمان بسته شده است. اما باستانشناسان احتمال میدهند این غار به چاههای دریایی راه داشتهاست. بر اساس شواهد، گفته میشود ساکنان منطقه اجساد خود را از چاه و مسیر خروجی این غار به آبهای زیرزمینی میانداختند و این چاهها در گذشتههای دور مدفن مردگان محسوب میشدهاند. ساکنان قدیمی روستای تیس اعتقاد داشتند که باید مردگان خود را به آبهای زیرزمینی بیندازند تا در قسمتی دیگر از اقیانوس ظاهر شده و خوراک آبزیان شوند. این کار زمانی بسیار مقدس بوده و در واقع نوعی طلب آمرزش برای متوفی و قدردانی از دریا برای روزی دادن به ساکنان منطقه بوده است.
با توجه به قرار گرفتن این غار در دامنه کوه شهباز برای بازدید از آنها نیاز به کفش مناسب پیادهروی خواهید داشت.
غارهای سه گانه بان سیتی در روستای نیس در نزدیک چابهار واقع شده. این غارها در قدیم به عنوان پرستشگاه استفاده میشده که یکی از آنها طبیعی و دوتای دیگر دست ساز بوده اند. بازدید از این غارها ورودی ندارد البته چیزی هم از آن نمانده و تقریبا ۹۵ درصد آن تخریب شده و فقط سه تا ورودی غارها قابل رویت هست. که البته اگر وقت داشتید بهتون توصیه میکنم.
غارهای سه گانه بان مسیتی در روستای تیس شهر چابهار قرار دارند، این سه غار در کنار جاده قرار داره و از جایی که ماشینتون رو پارک می کنید چندین پله بیشتر فاصله نداره، من ماشین رو کنار خونه ها محلی ها پارک کردم و زمانی که میخواستم برم برای تماشای غار چند تا از بچهها در کنار جاده داشتن بازی می کردن، به من گفتن نرین توی غار چون اون بالا جن داره، خلاصه یه مقداری برای من توضیح دادن و بعد از این که دیدن من میخوام برم، دیگه چیزی نگفتن!!! یکی از غارها طبیعیه و دو تا غار دیگه دستکنده، غارها در حال حاضر خیلی بزرگ نیستند شاید پر شده باشند، در این موردش نتونستم اطلاعاتی کسب کنم، این غار شاید جذابیت بصری خاصی نداشته باشه اما قدمت تاریخی اون و داستانهایی که داشته جالبش میکنه.
در کنار بازدید از این مسجد و به فاصله خیلی کمی میتونید مسجد جامع تیس، منزل دلوشی، قبرستان اجنه و قلعه تیس را هم ببینید.
غارهای سه گانه بان مسیتی یا غارهای تیس یکی از جاذبه های روستای تیس چابهار است که در فاصله ۸ کیلومتری غرب چابهار قرار دارد. غار اول طبیعی و به شکل نیم دایره است و دهانه غار تراشیده شده است و یک آرامگاه گچی کوچک در وسط آن قرار دارد، غار دوم مصنوعی است و در فاصله ۷ قدمی سمت راست غار اول قرار دارد و غار سوم هم مصنوعی بوده و در ۵۰ متری سمت چپ غار اول قرار دارد و غارها با پله به هم متصل شده اند و البته رسیدگی خوبی هم بهشون نشده است و پله ها در برخی نقاط بن بست بود و به سراشیبی میرسید که خطرناک بود و یا به بدنه کوه میرسید و باید برمیگشتیم و کلا منطقه تقریبا متروکه بود. به زبان محلی بان یعنی مردِ خداپرست و مسیتی یعنی معبد و این مکان، فضایی برای انجام عبادات و همچنین گورستان مردگان به شمار میرفته. روستای تیس یک روستای باستانی با قدمت ۲۵۰۰ ساله است که آثار دیدنی زیادی دارد. بومیان معتقد هستند که در گذشته های دور، از این غارها راه های زیرزمینی از روستای تیس به سمت روستای اپکان داشتند و در انتها به آبهای اقیانوس هند و دریای عمان میرسد و مردگان هم از این راه دوباره به آبها برمیگشتند.
اینجا از سه غار تشکیل شده که بزرگترین غار کانلا طبیعیه و دوتا غار دیگه توسط یه فرد هندی که اینجا سکونت داشته درست شده.
یکی از غارهایی که درست کرده برای عبادت بوده و غار دیگری که درست کرده برای خوا بوده.
برای رسیدن به این غارها حدودا ۳۰تا پله داره