مدرسه شوکتیه Shokatieh School

این مدرسه در قسمت تاریخی شهر بیرجند قرار دارد.مدرسه ای بزرگ که در دو طبقه و به سبک معماری کویری ساخته شده.این مدرسه بعد از داروالفنون و مدرسه رشیدیه تبریز سومین مدرسه به شیوه جدید بعد از مکتب خانه هاست. در طبقه دوم موزه مدرسه قرار داره و کارنامه و عکسها و نامها و نشانهای افراد بزرگی که در این مدرسه درس خواندن رو میتونید ببینید.در این مدرسه(حسینیه )در ایامی خاصی مراسمات مذهبی برگزار میشه.#گلفام_سفر

می‌گویند شوکتیه از اولین مدارس ایران است به شیوه‌ی جدید که با مکتب‌خانه متفاوت هستند. انگار این ساختمان در ابتدا کاربری حسینیه داشته اما در دوره‌ی محمدابراهیم‌خان علم به مدرسه تغییر پیدا کرده. می‌گویند آیت‌الله هادی هادوی که از علمای دوره‌ی خودش بوده با فرستادن پسرش به این مدرسه باعث شد نگاه مردم تغییر کند.
#گلفام_سفر

مدرسه شوکتیه در بافت تاریخی شهربیرجند یک مدرسه به شیوه آموزشی جدید در ایران بوده که بعد از دارالفنون و رشدیه در رتبه سوم قرار گرفته.کاربری اولیه بنا حسینیه بوده ودر حال حاضر هم به عنوان حسینیه استفاده میشود. طراحی این مدرسه با الگوی بناهای کویری به صورت حیاط مرکزی و حجره و ایوانهایی دورتادور حیاط انجام شده و تمام عناصر مختص به این معماری مثل سردر ورودی تزیین شده، هشتی و دالان، ایوان و شاه نشین را دارد. از عناصر ویژه بنا کلاه فرنگی برروی تالار اصلی مدرسه است که از بیرون بنا جلوه زیبایی دارد و علامت شاخصه مدرسه شوکتیه است.
حجره ها و رواقهای دور حیاط در دوطبقه است که طبقه دوم هر کدام به سه قوس تقسیم شده و باعث ایجاد تنوع و زیبایی فضا شده. مصالح استفاده شده خشت و گل و تزیینات از آجر و گچبری است. کف حیاط با آجر فرش شده. زمانیکه ما برای بازدید از این مدرسه رفتیم‌در حال مرمت بود و در وضعیت خوبی نبود و تاسیسات روی دیوارها را پوشانده بود.

این بنا ابتدا در سال ۱۲۶۹ هجری شمسی تحت عنوان حسینیه شوکتیه توسط محمد ابراهیم خان علم ساخته شد ودر سال ۱۲۸۲ هجری شمسی تبدیل به مدرسه گشته و پس از دارلفنون و رشدیه تبریز ، آموزش به سبک جدید را در ایران آغاز نمود . بنای این مدرسه از معماری ایرانی از قبیل ورودی ، هشتی ، ایوان ، حجره ‌های اطراف صحن ، شاه‌ نشین و حمام تشکیل شده ‌است .شوکت الملک تحت تاثیر اقدام حسنه امیر کبیر مبنی بر تاسیس مدرسه عالی دارالفنون ، در سال ۱۲۸۵ شمسی در محل حسینیه شوکتیه که برای برگزاری مراسم عزاداری توسط برادرش امیر اسماعیل خان در سال ۱۲۷۳ شمسی ساخته شده بود اقدام به تاسیس مدرسه شوکتیه نمود. برای مدیریت و تاسیس مدرسه شوکتیه بیرجند از دو نفر افراد فاضل کاشان به اسامی میرزا احمد نراقی و شیخ احمد سلیمانی نراقی و برای تدریس دروس فرانسه و انگلیسی و ریاضیات از سه نفر تبعه فرانسه ، انگلستان و هندوستان دعوت به عمل آمد . ساختمان مدرسه شوکتیه به دست استادان و معماران یزدی در دو طبقه با ایوانی بزرگ و اعجاب انگیز و دالان ها ، اتاق های متعدد ، حوضخانه ، هشتی و سر درب ورودی ساخته شده است .

مدرسه شوکتیه بعد از مکتب خانه های سنتی که پس از مدرسه عالی دارلفنون و مدرسه ابتدای رشدیه تبریز سومین و جدید ترین مدارس ایران محسوب شده است . مدرسه شوکتیه به سبک معماری کویری ایران به صورت چهار فصل ساخته شد که یک بنای تک ایوانی بلند و زیبای دارد . این مدرسه بزرگترین حسینیه و تکیه بیرجند بوده که امروز از مدرسه شوکتیه به عنوان حسینیه و برای بر گزاری مراسم مذهبی در ماه محرم صفر استفاده می شود که در محرم تعزیه در آن برگزار می کنند . مدرسه شوکتیه جزو آثار ملی کشور به ثبت رسیده است