کارخانه قدیمی چرم سازی خسروی؛ نمونه زیبای معماری سنتی تبریز (برگرفته از سبک معماری آلمانی)
این مجموعه شامل ۸ بنا میباشد که ۴ بنای آن ۳ طبقه بوده و بقیه به صورت یک طبقه میباشند و در کل ترکیب بناهای دو طبقه و یک طبقه همراه با دو منار (دودکش)، در کنار همدیگر چشمانداز زیبایی را به کل مجموعه می بخشد.
مرمت این مجموعه از سال ۱۳۷۶ آغاز شده است و در حال حاضر نیز ادامه دارد و در طی مرمت تعدادی از سالن ها تغییر کاربری داده شده است. کارخانه چرم خسروی سومین کارخانه چرم سازی تبریز بعد از چرم میهن و چرم ایران بود. چرم خسروی در سال ۱۳۱۰ همزمان با کبریت سازی صدقیانی و ممتاز و کارخانه پشمینه تاسیس شد و در سال ۱۳۱۱ به بهره برداری رسید.
این کارخانه به جز چرم و کفش در زمان جنگ جهانی دوم پوتین نظامی و کفش اسب سواری هم تولید می کرد. گویا صادرتی هم داشته از جمله سفره چرمی که در گاو صندوق هتل پولمن شهر پولتای ایتالیا نگهداری می شود.
تا سال ۴۷ کارخانه روال عادی خود را داشت اما در سال ۴۸ و ۴۹ به علت ضرر سهامداران کارخانه تعطیل شد تا بالاخره با اجازه از دربار مدیریت کارخانه به حمایت از صنایع داده می شود.
از سال ۵۸ شرکت چرم خسروی عضو گروه صنعتی ملی تحت پوشش صنایع ملی ایران اداره می شد تا سال ۶۶ که به علت توسعه شهر کارخانه درون بافت مسکونی قرار گرفت و به جهت مسائل بهداشتی به شهرک صنعتی شهید سلیمی انتقال یافت.
در انتهای خیابان شریعتی تبریز بنایی با کورههای بلند خودنمایی میکند. بنایی آجری با معماریی فاخر. این بنا که حالا در اختیار دانشگاه هنر اسلامی تبریز قرار گرفته است در بدو تاسیس به عنوان کارخانه چرم سازی ساخته شده بود. شخصی را میشناختم که مدتی در این کارخانه کار کرده بود.
بعد از موفق نبودن در عبور از یکی از ورودیهای این دانشگاه به علت دانشجو نبودن، از ورودی دیگر دانشگاه با تعدادی دانشجو عبور کردم.
شاید واگذاری این بنا به دانشگاه هنر بهترین تصمیمی بود که گرفته شده است.
محوطه سازی بسیار زیبایی انجام شده است و خود بنا هم در وضعیتی مناسب قرار دارد.
این مجموعه در چند سالن احداث شده است که هر کدام در زمان خود برای انجام قسمتی از پروسهی دباغی در نظر گرفته شده بودند و حالا هر سالن با کاربری کلاس درس و کارگاه و سالن غذاخوری و سالن اجتماعات در نظر گرفته شده است.
فاصله سالنها و ارتفاع بلند آنها و محوطه سازی بسیار زیبا حس خوبی القا میکند.
دربها و پنجرها با طرحهایی زیبا نشان از ذوق سازنده بنا دارد.
در قسمتی از این دانشگاه، آثار دانشجویان به فروش میرسد.