دهستان جاسب یکی از دهستانهای بخش مرکزی شهرستان دلیجان استان مرکزی ایران است.
این دهستان در ۱۵ کیلومتری شمال شرقی شهرستان دلیجان و در نزدیکی سد پانزده خرداد واقع شده و شامل ۷ پارچه آبادی است که نام جاسب را برخود دارد. این منطقه متشکل از روستاهایی است نه چندان بزرگ. بیجگان(شهیدیه)- وشتکان -وسقونقان-هرازیجان- زُر- واران و روستای کروگان. این ۷ آبادی در درهای به طول ۵۰ کیلومتر در راستای رود ازنا قرار دارند.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) – منطقه مرکزی، دهستان جاسب یکی از دهستانهای بخش مرکزی شهرستان دلیجان استان مرکزی است. این دهستان در شمال شهر دلیجان و در نزدیکی سد 15 خرداد واقع شده است و شامل 7 پارچه آبادی است که نام جاسب را برخود دارد.
این منطقه متشکل از روستاهای نه چندان بزرگ (واران، هرازجان، کروگان، وشتکان، زر، وسقونقان و روستای بیژگان) است. این 7 آبادی در درهای به طول 50 کیلومتر در راستای رود ازنا قرار دارند و بزرگ ترین روستای منطقه کروگان و دومین روستای بزرگ بیژگان است.
منطقه جاسب منطقهای ییلاقی با کوههای سربفلک کشیده، باغها و مزارع پر درخت، چشمهها، مراتع سرسبز، درختان عظیم گردو، بادام و چنار با مناظر طبیعی و چشم اندازهای روح پرور نظر هر بینندهای را به خود جلب میکند. برای رسیدن به این ییلاق ابتدا باید یک مسیر پر پیچ و خم کوهستانی و درهای را بپیماییم و پس از طی مسافتی به اولین روستای منطقه یعنی بیجگان میرسیم. این منطقه در فصل تابستان که گرما شدت مییابد مکان بسیار مناسب و دلپذیری جهت اسکان و استفاده از طبیعت آن است.
رودخانه فصلی ازنا از ارتفاعات دهستان جاسب سرچشمه میگیرد و فقط در اسفند و فروردین و تا خردادماه آب دارد. عبور این رودخانه از مسیر روستاهای بیجگان و سقونقان، واران، روگان و هرازجان و نیز به علت کوهستانی بودن مناطق فوق آب و هوای با طراوتی را در فصل تابستان ایجاد میکند.
جاسب به منطقه ای نیمه کوهستانی در شمال دلیجان و نراق در استان مرکزی اطلاق می شود که شامل هفت روستای کوچک است. این روستاها در طول جاده جاسب قرار دارند .
جاده جاسب یک جاده فرعی است که از پنج کیلومتری دلیجان در جاده دلیجان به قم شروع شده و ابتدا به سمت شرق می رود و سپس به سمت شمال تغییر جهت می دهد .
کوهستان جاسب از 5 کیلومتری ابتدای جاده جاسب شروع می شود و در طول مسیر ادامه می یابد . هفت روستای منطقه جاسب در طول ده کیلومتر جاده نیمه کوهستانی این جاده قرار دارند . این روستاها به ترتیب عبارتند از : بیجگان ، وشتکان ، وسقونقان ، و در انتهای این منطقه ، روستاهای هرازجان ، کروگان ، واران و زر در یک محدوده نزدیکی یکدیگر قرار دارند .
جاده جاسب باز هم به سمت شمال ادامه می یابد تا نهایتا به روستای کهک و شهر قم برسد .
منظقه جاسب یک منظقه حفاظت شده است و در آن گونه های جانوری کل و بز و خارپشت و کبک و جوندگان زندگی می کنند .
منطقه جاسب دارای مناظر زییا و سبزدر یک طبیعت نیمه کوهستانی است و روستاهای آن پر از درختان گردو و بادام می باشد . البته خشکسالی های اخیر موجب خشکیدن درختان زیادی در این منطقه شده است .
منطقه جاسب چند چشمه هم دارد .
شهرک دانشگاهی دکتر جاسبی در انتهای منطقه جاسب در نزدیکی روستای واران قرار دارد .
برای رفتن به جاسب سه راه درپیش دارید،۱_از کاشان به مشهد اردهال و سپس جاسب،۲_از دلیجان به نراق و سپس جاسب،۳_از سلفچگان به سمت دلیجان بعد از سد ۱۵ خرداد جاده جاسب
راه سوم رو اگر در روز برید پس از ۵ کیلومتر با جاده بسیار زیبایی که پیچ و خم هایی شبیه جاده چالوس رو براتون زنده میکنه که شدیدا توصیه میکنم رفت و یا برگشت رو از اینجا برید.
در خصوص جاسب با اینکه در تقسیمات کشوری شهر هست ولی در حقیقت مجموعه ای از ۵ تا ۶ محله یا بهتر بگم روستای چسبیده به هم شامل واران،کروگان و.... است.فضای عمومی جاسب باغ های تو در تو و کوچه های قدیمی و زیبا هست .مسجد جامع و آب انبار قدیمی از مهمترین جاذبه های اون هستن،در ضمن مرکز هوا فضا هم که به شدت از اون محافظت میشد در ارتفاعات اینجا قرار داره،مهمترین نکته اینه که هیچ امکانات رفاهی مثل هتل و بیمارستان و حتی پمپ بنزین هم اینجا وجود نداره
جاسب یکی از دهستانهای دلیجان از توابع استان مرکزی می باشد البته بماند که در طول چند دهه گذشته بین استان اصفهان و مرکزی و بعدها استان قم دست به دست چرخیده تا الان که جزء استان مرکزی حساب می شود.
این بهشت محصور در میان کوها از 7 قریه به نامهای(واران، هرازجان، کروگان، وشتکان، زر، وسقونقان و روستای بیژگان) تشکیل شده است.
در دایره المعارف گرانقدر دهخدا از قول "مرآت البلدان ج 4 صص 66 - 70"می خوانیم(جنوب این ولایت دلیجان و نراق و شمال آن قریه ٔ کرمجگان از دهات قم ، مشرق آن محدود به کوهسار اردهال و مغرب آن منتهی به جبال راونج میشود. گویند جاسب از بناهای یکی از امرای عسکریه ٔ همای دختر بهمن بن اسفندیار مشهور به نیمور میباشد. هوای خوب دارد و ده خانوار بختیاری درآنجا سکونت دارند. هوای جاسب بدرجه ای سرد است که ازاول آذر تا نوروز از بسیاری برف راه مسدود میشود. اهالی آنجا بیشتر سادات صحیح النسب و بروایتی هفت تن از سیصد و سیزده تن یاران امام زمان اهل قراء سبعه ٔجاسب میباشند. شغل اهالی جز آنانکه به زراعت مشغولند بیشتر آنان در تهران و قم و کاشان به حلواارده پزی اشتغال دارند و حلوای آنها شهرت دارد ) زبان مردمان قدیمی این روستا "راجی" می باشد.
باغ های گرد، بادام و قیصی های ترش طعم از شاخص ترین میوه های این دیار می باشد ولی متاسفانه توسعه نامتوازن ناشی نداشتن برنامه منسجم از طرفی و چشم و هم چشمی ناشی از تجمل از طرف دیگر باعث شده تا چهره روستاهای قدیمی در در ساخت و سازهای نا همگون و چشم خراش اصالت خود را از دست بدهند
ولی همچنان در کوچه پس کوچه های این دهستان رگه هایی از خانه های قدیمی قابل رویت هستند. هنوز پیرمردها و پیر زنهایی خمیده پشت هستند با لهجه راجی شیرین خود شما را مجذوب خود می کنند.
از جمله مکانهای دیدنی این دهستان می توان به:
امامزاده اسحاق(ره): ساختمان اين امامزاده بيرون از روستاي بيجگان جاسب قرار دارد و از آثار دوره صفوي است. در اين زيارتگاه امامزادگان اسحاق و عيسي از نوادگان امام جعفرصادق(ع) و زني به نام مريم كه مادر عيسي خوانده مي-شود، مدفونند که به بارگاه عيسي بن مريم شهرت يافته است.
امامزاده حمزه(ع): اين امامزاده پسر عون بن علي بن ابيطالب(ع) است و زيارتگاه در ابتداي روستاي كروگان جاسب در دامان كوه واقع است.
برای رسیدن به این دهستان می توانید از این مسیر استفاده کنید: اتوبان قدم به طرف اصفهان ، پس از پشت سر گذاشتن سلفچگان به سمت دلیجان ادامه مسیر دهید و حدود 5 کیلومتر مانده به دلیجان در حالی که سد پانزده خرداد را در سمت راست خود مشاهده می¬کنید، دوربرگردان را به سمت روستای جاسب برگردید.