موزه سنجش در شهر تبریز در فضای خانهٔ سلماسی تأسیس شده .در این موزه انواع ابزار توزین مانند ترازوهای زرگری، قپان های بزرگ میادین بار، سنگ وزنه ها، پیمانه های نفتی، وسایل مربوط به علم نجوم مانند اسطرلاب، ابزارهای سنجش مربوط به علم هواشناسی، قطب نماها و ساعت های مربوط به سده های گذشته به نمایش گذاشته شده . همچنین یک تنهٔ درخت ۵ میلیون ساله متعلق به دوره پلیوسن از دوران زمین شناسی نوزیستی نیز در این موزه نگهداری می شود.
یکی از جاذبه های دیدنی شهر تبریز، موزه سنجش این شهر است که در پشت ساختمان شهرداری تبریز قرار دارد. در این موزه ابزار اندازهگیری زمان، وزن، واحد پول، مساحت و ... به دست آمده از ایران نگهداری و نمایش داده میشود.ساختمان موزه یکی از خانههای زیبا و قدیمی است که قدمتش به اواسط دوران قاجار میرسد و منزل شخصی فردی به نام سلماسی بوده است که پس از فوت ایشان، توسط اداره میراث فرهنگی تبریز خریداری و در سال 81 به عنوان موزه سنجش بهرهبرداری گردید. ساختمان 2 طبقه دارد و هر قسمت آن به ابزار خاصی اختصاص یافته است. در طبقه همکف وسایل اندازهگیری زمان و انواع ساعتها به نمایش درآمدهاند و در طبقه دوم چند تلسکوپ و اسناد حاوی اطلاعات قرار دارد. در قسمتهای دیگر چندین ساعت ساخت کشورهای آلمان، فرانسه و سوئیس که قدمتشان به 100 تا 400 سال پیش میرسند در معرض دید قرار دارند . همچنین در زیرزمین ادوات اندازهگیری وزن شامل ترازوهای مختلف با کاربردهای گوناگون و در سایر بخشها، ابزارهای هواشناسی و زمینشناسی دیده میشود. در واقع با بازدید از موزه سنجش هم از موزه و هم از یک ساختمان قدیمی زیبا دیدن میکنید. خانه شامل فضاهایی مانند حوضخانه، پنجرههای ارسی، تزیینات کمدها و شومینهها و گچبریهای زیباست که دیدن آنها خالی از لطف نیست.
#خانه_الماسی ( #موزه_سنجش ) که در محله مقصودیه و در پشت عمارت شهرداری #شهر_تبریز قرار دارد، خانه ای است که در زمان قاجار توسط خاندان حیدرزاده ساخته شد و سپس خانواده الاسی آن را تکمیل کردند.
در ابتدا بر روی دیوار بیرونی خیابان، بدنه آجر نمایی را مشاهده می کنید که بر روی آن نوشته شده موزه سنجش و در زیر آن برای ورود باید از یک سر در طاقی ( قوسی شکل ) و از یک درب چوبی عبور کنید و سپس وارد یک هشتی میشوید که معماری تمامی خانه های قدیمی ایران به این گونه بود، از هشتی که عبور کردید وارد حیاط میشوید که ساختمان بسیار زیبایی را که دورتا دور حیاط امتداد دارد و دارای اتاق های 3 دری و 5 دری میباشد و برخی از اتاق ها هم با پنجره های قوسی شکل و مشبک و چوبی رو به حیاط می باشند، حوض بزرگی هم در وسط حیاط جای گرفته که دور تا دورش با گلدان ها و گل های زینتی تزئین شده، بر روی تراس ورودی به ساختمان شما ستون های بلند سفید رنگی را هم که به زیبایی خانه افزوده اند می بینید، شاه نشین بسیار بسیار زیبا و دوست داشتنی را خواهید دید که حال و هوای بسیار خوبی به خانه داده است.
این خانه معماری بسیار بسیار زیبایی دارد و از آنجایی که در حال حاضر به موزه سنجش تبدیل شده شما در آنجا ابزار و ادوات قدیم و جدید سنجش را نظیر ( ترازو، ساعت های مختلف ، اطرلاب، قطب نما، وزنه و...) مشاهد می کنید.
برای ورود به این خانه هم باید مبلغ 2.500 تومان بلیط تهیه فرمایید.
موزه سنجش در محور تاریخی مقصودیه و بین عمارت شهرداری و خانه نیکدل در درون یه کوچه بن بست قرار دارد. اینجا هم مثل بسیاری از موزه های تبریز یک خانه تاریخی از دوره قاجار به نام خانه سلماسی است که متعلق به شخصی به نام آقای سلماسی بوده است. همانطور که از اسم آن برمی آید اینجا محل نمایش ابزار و وسایل مربوط به سنجش و اندازه گیری قدیمی است. ترازوهای مختلف از جمله ترازوی زرگری، قپان، سنگ وزنه ها، و همچنین ابزارهای نجومی و هواشناسی نیز در اینجا به نمایش درآمده است. همچنین برخی از مشاغل مرتبط با استفاده از این ابزارها نیز معرفی شده است. مثلا شما در اینجا با شغل علافی آشنا می شوید!
سنجش وزن، سنجش زمان و هر انچه که برای اندازهگیری کمیتهای فیزیکی به کاربرده میشود در این موزه گردآوری شده است. در حقیقت موزه سنجش مجموعه ای باارزش از ابزار اندازهگیری در طول سالیان گذشته است.
این موزه در خیابان مقصودیه و با فاصله کمی از عمارت شهرداری قرار دارد. تابلوهای راهنما به خوبی محل این موزه را در انتهای کوچه نشان می دهد. ورودی ساختمان این موزه با گذر از هشتی ورودی به حیاط بنا است. یک حیاط با صفا که در دو طبقه زیر زمین و بالای آن که چند پله ای بلندتر از سطح زمین است.
در حیاط مجموعه یک قطعه فسیل تنه درخت 4 میلیون ساله نگهداری میشود. در ورودی اول لوازم سنجش زمان جمه اوری و به نمایش گذاشته شده است. ساعت های بسیار زیبا از هر نوعی در این قسمت یافت می شود.
در طبقه زیر زمین بیشتر ابزار توزین از ترازوهای زرگری تا قاپان های میادین ترهبار نگهداری می شود.
در قسمتی از موزه (سمت چپ ورودی اصلی) که به تازگی بازگشایی شده است ابزارآلات مهندسی در طول زمان به نمایش گذاشته شده است.