نقش رجب Naqsh-e Rajab

در مرودشت نرسیده به شهر شیراز آثار باستانی را مشاهده میکنید که متعلق به دوران هخامنشی و ساسانی و حتی ایلامی نیز میباشد.
کمی بعد از عبور از تخت جمشید ( پارسه ) به مجموعه نقش رجب میرسید که شامل نقش برجسته هایی بر روی دیوار متعلق به دوران ساسانیان میباشد .
نام کنونی این مجموعه هیچ ارتباطی با خود اثر ندارد و توسط مردم محلی به این نام درآمده است.
کتیبه ها و نقش برجسته هایی که مشاهده میکنید مربوط به تاجگذاری پادشاهان ساسانی نظیر ( شاپور اول ، اردشیر پاپکان ) میباشد.
به قدری این دیوار نگاره ها و نقش برجسته ها زیبا و ماهرانه ساخته شده اند که واقعا جای بسی تامل دارد که در آن عصر چگونه با این مهارت این سنگ نگاره ها را با این دقت انجام میداده اند.
در زمان بازدید ما به قدری هوا داغ و سوزان بود که به خوبی نمیشد این نقش برجسته ها رو دید چون بازتاب نور خورشید بر روی سنگ ها محتوا را به خوبی نشان نمیداد، حتما از کلاه و عینک استفاده کنید.
تمامی این سنگ نگاره ها بر دامنه کوه مهر ( رحمت میباشد ) که چه نام زیبایی را برایش برگزیدند چون در خود کلی مهر و رحمت طبیعی را دارد که توانست در طول این همه سال از این آثار به مهربانی و خوبی مراقبت کند.

از مرودشت که جاده ارسنجان را درپیش بگیریم حدود ۴ کیلومتر بعد از تخت جمشید در سمت راست جاده و روبروی جاده نقش رستم ، نقش برجسته های نقش رجب دیده می شود . این نقش برجسته ها مربوط به دوره ساسانیان می باشد و گویا برخی از آنها از نطر زمانی از نقش برجسته های رستم نیز تقدم دارد . نقوشی که در این مکان دیده می شود از چپ متعلق به شاپور یکم و خانواده اش ، نقش کرتیو موبد موبدان ، تاج گذاری اردشیر بابکان و شاپور یکم است .‌ ورودی این مجموعه ۲۰۰۰ تومان بود. ‌

وقتی به نزدیکی شهر مرودشت فارس رسیدیم، گفتیم تا میتونیم بریم و از دیدنیهای این شهر بازدید کنیم که یکی از اونها نقش رجب بود. حدود ساعت دو ظهر رسیدیم اینجا قشنگ آفتاب سوزان بالای سرمون بود و حرارتش باعث شد زیاد توقف نکنیم، نفزی سه هزارتومن ورودی دادیم و یک مسیر خاکی بدون سایبون اما خدا رو شکر کوتاه طی کردیم تا رسیدیم به این بنای زیبا که سه تا کوه کنار هم قرار گرفته اند و روی هر کدوم نقشی حکاکی شده که مراسم تاجگذاری شاهان ساسانی در ۲۵۰۰ سال پیش رو نمایش میده.

سه کیلومتری شمال تخت جمشید در کنار جاده اصفهان به شیراز به اثری تاریخی می رسیم که کمتر گردشگران و بازدید کنندگان از آثار تاریخی استان فارس و شیراز به آن توجه دارند مگر گردشگران خارجی. اینجا نقش رجب در نهایت سکوت و مظلومیت آن گوشه جاده چشم به راه شماست بد نیست به آن سری بزنید. چیزهای جالبی می بیند نقش برجسته ها و سنگ نگاره های زیبایی در این مکان با آرامشی عجیب در کنار هم قرار دارند سنگ نگاره هایی از دوره ساسانی از جمله نقش برجسته تاجگذاری اردشیر بابکان و نقش برجسته شاپور اول با درباریان و نقش برجسته ی کرتیر موبد موبدان همراه با کتیبه اش.

خیلی از گردشگران ایرانی و خارجی ملاک سفرشان به شیراز در درجه اول بازدید از تخت جمشید است. اما در کنار این میراث ارزشمند دو جاذبه دیگر نیز وجود دارند که در 2 تا 3 کیلومتری تخت جمشید واقع شده اند یعنی نقش رستم و نقش رجب. زمانی که چند سال پیش برای بازدید تخت جمشید رفتم، متوجه مهجور ماندن نقش رجب شدم. شاید نقش رستم هم مشتریانی بیشتری داشت. اما ظاهرا هر کسی حاضر نبود تنها برای دیدن چند نقش برجسته آسیب دیده بر دل کوه قدم به نقش رجب بگذارد. اما مطمن باشید سرشان کلاه رفته است! نقوش برجسته رجب آنچنان با جزییات ظریف و زیبایی حکاکی شده اند که مطمنا دل مشتاقان آثار باستانی را به دست می آورند! نقش رجب دارای 3 کتیبه حجاری شده متعلق به زمان ساسانیان است: تاجگذاری اردشیر بابکان، ایفای قدرت به شاپور اول و شاپور اول و درباریان. نکته ای که در نقش برجسته ها توجهم را جلب کرد دقت و حوصله ای بود که استادکاران آن زمان در به نقش کشیدن جزییاتی مانند مو، کمربند و لباس های افراد به خرج می دادند. آنقدر خوب حکاکی شده بودند که حتی با گذشت این همه سال هنوز هم حس قدرت و احترام از نقش برجسته را به خوبی حس می کردم. این نقش ها سندی زنده از گوشه ای از زندگی مردمان آن دوران اند. نوع لباس، حالت دست ها برای احترام به اهورامزدا، کلاه های معروف ساسانی و سایر جزییات تمامی در نقش برجسته های ساسانی به هم شبیه اند که اطلاعات خوبی را در مورد نحوه پوشش و اعتقاد آنها به معبودشان نشان می دهد. پس بی تفاوت از این برگ تاریخ سرزمینمان نگذرید و با دقت آنها را بنگرید. عمر حک نقش برجسته ها بر دل کوه سالیان سال است که تمام شده است و تکرار نمی شود پس به خوبی پاسدار میراث اجدادمان باشیم.
#تایسیز