روستای عروسان از توابع خور و بیابانک در شهرستان نایین استان اصفهان قرار دارد. این روستا یکی از زیباترین روستاهای ایران می باشد. عروسان دارای جمعیت اندکی است، در سرشماری سال ۱۳۸۵ جمعیت آن حدود ۲۷۰ نفر اعلام شد.
روستای عروسان از توابع خور و بیابانک در شهرستان نایین اصفهان قرار دارد. این روستا یکی از زیباترین و جذابترین روستاهای ایران است و در مسیر گردشگران کویری قرار دارد و سفر به آن روح را نوازش میکند. این روستا در دهستان بیابانک قرار گرفته که دارای ۹۲۰ متر ارتفاع از سطح دریا است. آب و هوای این منطقه گرم و خشک و دارای شرایط کویری است.
روستای عروسان در فاصله ۵۰ کیلومتری کویر نمک قرار دارد. این روستا دارای چشمانداز فوقالعاده زیبایی است. روستا به دلیل داشتن دشتهای شنی روان و گسترده و آسمانی در دل کویر با غروبی نارنجی رنگ و شبی با ستارگانی درخشان که گویی میتوان آنها را در دست گرفت و سکوت بینظیری که در آن وجود دارد، آرامشی بیبدیل را نصیب گردشگرانی میکند که شب را در این روستا میگذرانند. طلوع صبح این روستا نیز بسیار دلانگیز است. نور خورشیدی که بر نخلهای روستا میتابد، صحنهای شورانگیز را در مقابل چشمانی پر از امید ترسیم میکند. زیباییهای کویر نمک این منطقه خود داستانی جداگانه را میطلبد که کویرنوردان ماجراجو را به سمت خود جذب میکند.
روستای عروسان دارای بافت و معماری کهن مناطق کویری می باشد. در کنار درختان نخل سر به فلک کشیده، منظرهای زیبا و رویایی در دل کویر را پدید میآورد. هر گردشگری با ورود به این روستا نمیتواند در کوچه پس کوچههای قدیمی این روستا قدم نزند. بافت مسکونی روستا در پای کوه گسترده شده و راههای اصلی آن آسفالت است. فضاهای مشترک در خانههای روستایی عبارتند از: اتاقها، حیاط مرکزی، باغچه، ایوان، دیوارهای ضخیم و خروجیهای کوچک، درها و پنجرههای واحدهای قدیمی، چوبی است و مصالح عمده به کار رفته در آن مشتمل بر گل، خشت، چوب و آجر است.
یکی از دیدنیترین و جذابترین شاخصههای روستای عروسان، نخلستانهای موجود در روستا است. در این نخلستانهای زیبا بیش از ۶۰ نوع خرما پرورش داده شده است. به طوری که عدهای از کارآفرینان در این روستا کارخانهای ساختهاند که به بستهبندی مواد غذایی، بویژه خرما اختصاص دارد.
اکثر مردم روستای عروسان دارای شغل کشاورزی هستند. اقتصاد این روستا بیشتر بر باغداری و پرورش شتر و صنایع دستی اعم از قالیبافی و بافت گلیم، بافت زنبیل و سبد با چوب انار و بافت طناب با الیاف و غیره بنا گذاشته شده است. از غذاهای محلی روستا میتوان به آبگوشت، کله جوش، آش ارزن، ارزن پلو و آش هلک اشاره کرد.
برای رسیدن به این روستای زیبا و رویایی میتوان از شهرهای نایین، خور و طبس به روستا رسید که این مسیر دارای جاده آسفالته نیز است.
اویی نام جاذبه کم نظیر و منحصر به فرد در شهر نوش آباد است که در پنج کیلومتری شمال کاشان قرار دارد شهر زیرزمینی اویی در سه طبقه در زیر زمین با عمق بین چهار تا هجده متر به صورت دست کن ایجاد شده و سبک معماری وتاریخ ساخت آن به اواخر حکومت اشکانیان و ساسانیان باز میگردد.غیر از ورودی اصلی که ارتفاع کمی دارد و باید بصورت خمیده وارد شد، ارتفاع تمام قسمت های اویی به قد طبیعی یک انسان و بین ۱۷۰ تا ۱۸۰ سانتی متر است .مجموعه اویی در زیر بافت قدیم شهر شکل گرفته و تا سطح کنونی شهر نیز گسترده شده است که خود گواه عظمت این شهر در گذشته بوده است، این شهر چندین هزار متر وسعت دارد.هدف از ساخت این شهر حفظ و حراست اهالی در زمان حمله اقوام بیگانه به منطقه بوده است که پناهگاه مناسبی محسوب میشده است.جالب است بدانید که مجموعه اویی تا سال 1383 ناشناخته بوده و هیچ اطلاعات مستندی از آن در دست نبود تا اینکه هنگامی که یکی از اهالی شهر نوش آباد در حال حفر چاه در منزل خود بود به صورت اتفاقی به وجود آن پی برد.چاه های مرتبط طبقات، علاوه بر عملکرد عبور و مرور، باعث جریان یافتن هوا در طبقات پایین میشده است. این عمل در مورد چاه های قنات نیز مصداق دارد. دسترسی به این فضاها، به دلیل قرار گرفتن در زیر زمین از طریق یک چاه و کانال باریک و کوتاه میسر می گردد.موضوع تدافعی و پناهگاه بودن این نوع معماری که در دل زمین ایجاد شده تأثیر فراوانی بر چگونگی ارایه پلان معماری آن گذاشته است. بنابراین در خصوص ورودی، دسترسی به این فضاها نمی بایست به سهولت انجام بپذیرد. روشنایی این فضاها بوسیله پیه سوزهای سفالی بوده و روغن آنها احتمالا از دو عصارخانه تاریخی موجود در نوش آباد تهیه میشده است. در مواقع ناامنی و پناه گرفتن در زیر زمین آب مصرفی اهالی از پایاب ها و قنات ها تامین میشده است. علاوه بر پایاب ها مسیر اویی ها بگونه ای بوده که در بعضی از قسمت ها به قنات مرتبط میشده است.