دره کال سر در Kal Sar Dar Valley

دره کال سردر طبس، تنها یکی از چندین جاذبه طبيعي و ارزشمند موجود در استان خراسان جنوبی است که برای بازدید از آن باید به ۲۵ کيلومتري شرق طبس و میان رشته کوه شتري سری بزنید. همچنین منظره بکر و تماشایی این جاذبه، همه ساله مورد توجه بسیاری از گردشگران داخلی و خارجی قرار می گیرد و زیبایی های آن می تواند به عنوان سوژه خوبی برای عکاسی انتخاب شود.
از جاذبه های دیدنی و تاریخی این دره می توان به گبر های هزار ساله ؛ چشمه آبگرم ( حمام ) مرتضی علی ؛آبشار و چشمه های زیبا و نهایتا سد تاریخی عباسی با قدمتی ۶۰۰ ساله که در نوع خود کم نظیر است اشاره کرد.
در دیواره‌های بلند دره، حفره‌ها و كانال‌هایی دیده می‌شود كه با نظم خاص و مهندسی حساب شده‌ای بنا شده‌ است كه به آن خانه گبر گفته می‌شود. هركدام از این حفره‌ها كه قدمت آن به دوران ساسانیان یعنی حدود 1500 سال قبل می‌رسد، مقطعی از كانالی هستند كه در داخل آن بعد از چاه‌هایی كه به ارتفاع حدود 10 متر هستند به دالان بالا می‌رسیم كه به اتاقك‌هایی منتهی می‌شود. قوس تونل‌های بالایی خانه‌های گبر همانند قوس‌های بناهای دوران ساسانیان است كه البته راه دسترسی به داخل این خانه‌ها مشكل و تنها با وسایل كامل صخره‌نوردی و كوهنوردی و توسط افراد خبره ورود به داخل آن امكان‌پذیر است. پس از حدود 35 دقیقه پیاده‌روی در داخل كال سردره و برخلاف جریان آب، به چشمه‌های متعدد آب به ویژه چند چشمه آبگرم می‌رسیم كه بزرگ‌ترین چشمه از درون حفره‌ای منشا می‌گیرد كه به حمام مرتضی‌علی معروف است.
اندكی بالاتر از چشمه مرتضی علی، دره بسیار بسته و تنگ شده و از دو طرف، چشمه‌های كوچكی به صورت نوارهای آویخته شده از دره كه با وزیدن نسیمی اشكال زیبایی را پدید می‌آورند به درون دره سرازیر می‌شوند و منظره چشم‌نوازی با صدای شرشر آب ایجاد می‌كنند. در ادامه دره‌ مسیر چشمه آبگرم مرتضی‌علی به طاق زیبای شاه‌عباسی برخورد می‌كنیم كه بیش از 700 سال قدمت دارد و میان دو كوه نزدیك به هم ساخته شده است.
برای دسترسی به این جاذبه پس از طی حدود 40 کیلومتر از طبس به سمت روستای خرو، و پارک ماشین باید از تعداد زیادی پله پائین رفته و پیاده روی در یک رودخانه نسبتا پرآب را شروع کنید.