مسجد تاریخانه Tarikhaneh Mosque

این مسجد که نمونه‌ی بسیار زیبا و کاملی از مساجد قرون اولیه‌ی اسلامی در ایران است، بعد از مسجد فهرج یزد که قدیمی‌ترین مسجد ایران و مربوط به صدر اسلام (نیمه‌ی قرن اول هجری) است، از نظر قدمت، دومین جایگاه را در بین مساجد کهن ایران‌ زمین دارد.
بر اساس روایات متعدد، پیش از تسلط اعراب بر ایران، آتشکده بوده و بعدها به مسجد تبدیل شده است. ساختمان بنای آن مربوط به سده دوم هجری و شیوه ساخت آن نیز به شیوه بناهای دوره ساسانی شبیه است.
در مورد نام این بنا، نقل قول های متعددی وجود دارد. یکی از روایات حاکی از این است که مکان فعلی این مسجد ، مکانی مقدس بوده است که در آن آتشکده‌ای به نام ناری‌خانه (خانه‌ی آتش) بنا کرده بودند. در هنگام ساخت این مسجد از بقایای به‌ جامانده از آن آتشکده، در اجرای نقشه‌ مسجد استفاده شد و فقط تغییراتی در ساخت شبستان و محراب اعمال شد. در نتیجه، به اقتباس از نام آن آتشکده، نام تاریخانه را برای این مسجد انتخاب کردند.
بنا به قولی دیگر، تاری، در زبان‌های ترکی، ترکمنی و مغولی - جغتایی به معنای خدا است. با توجه به این مطلب، تاریخانه به معنای خانه خدا است.
البته نام دیگر این مسجد، مسجد چهل‌ستون است. در متون تاریخی به مکان‌هایی که تعداد زیادی ستون داشته‌اند، چهل‌ستون می‌گفتند. مسجد تاریخانه را هم از این جهت که ستون‌های زیادی دارد، مسجد چهل‌ستون می‌نامیدند.
ساخت این مسجد از حیث مصالح و طریقه‌ی چینش، به سبک بناهای دوره‌ی ساسانیان و شبیه به آجرچینی دوره‌ی اشکانیان است.
صحن این مسجد تقریباً مربع‌شکل به طول و عرض تقریبا ۲۷ متر و بدون حوض است. اطراف آن را رواق‌هایی سرپوشیده با طاق‌های ضربی و ستون‌های مدور احاطه کرده بودند که تعدادی از این رواق‌ها به صورت کامل یا از جهت طاق خراب شده‌اند.
شبستان این مسجد در سمت جنوب غربی و به صورت تالاری ستون‌دار است. سقف شبستان را با طاق‌های آجری پوشانده‌اند که شبیه به معماری دوره‌ی قبل از اسلام ساخته شده است. طاق میانی که در مرکز شبستان قرار دارد، عریض‌تر و بلندتر از طاق‌های دیگر است.
مناره‌ای که اکنون در این مسجد و در سمت شمال آن وجود دارد پس از تخریب در زلزله و در قرن پنجم هجری ساخته شده است. بدنه‌ مناره آجرکاری شده است و ۲۶ متر ارتفاع دارد و محیط آن در پایین حدود ۱۳ متر است و محیط آن به نسبت ارتفاع کم می‌شود، به نحوی که محیط مناره در قسمت فوقانی در حدود ۸.۵ متر است. دسترسی به قسمت فوقانی مناره از داخل آن و توسط ۸۶ پله امکان‌پذیر است. از دیگر ویژگی‌های این مناره، کتیبه‌ای به خط کوفی و به عرض ۱.۵ متر را می‌توان نام برد که در ارتفاع ۶ متری آن خودنمایی می‌کند.
متاسفانه این جاذبه هم به علت بی مهری، در حال تخریب است و برای بازدید آن، مجبور به پیگیری و تماس متعدد با شماره تلفنی که پشت در ورودی مشاهده کردیم شدیم و اگر سماجت بخرج نمیدادیم، مطمئنا نمی توانستیم تا این جاذبه منحصر به فرد رو در برنامه امون داشته باشیم. از طرفی متصدی مسجد بعد از مراجعه کلی غرولند کرد و توضیحی برای جلب توجه گردشگران نداد و اگر جستجوی قبلی بنده در اینترنت نبود، فقط کلی سنگ و آجر میدیدیم.

چشمه علی دامغان، یک منطقه تفریحی خوش آب و هوا در نزدیکی شهر دامغانه که حدودا ۳۵ کیلومتر با این شهر فاصله داره. ما یک بعد از ظهر، پس از بازدید از چند منطقه در دامغان به سمت این جاذبه رفتیم. قبل از رفتن، فکر نمیکردم جالب و دیدنی باشه و به اصرار همسرم برای بازدید رفتیم. ولی واقعا جالب بود که وسط کوه های خشک اون منطقه، چنین چشمه ای وجود داشته باشه.
دوتا عمارت یا کوشک که در زمان قاجار ساخته شدن هم تو این محوطه وجود داره که داخلش بازدید نداشت.
مردم دامغان برای پیک نیک و گشت و گذار یک روزه به این منطقه میان و در ایام نوروز حسابی شلوغ بود.
در سفر به دامغان اگه فرصت کردید حتما یک سر به چشمه علی بزنید. منطقه خوش آب هوا و زیباییه.
#گلفام_سفر

مسجد تاریخانه در شهر دامغان و در خیابان ایستگاه راه اهن قرار دارد ؛ این بنای خشتی اجری زیبا ظاهر ابتدا اتشکده بوده و بعدها به مسجد تبدیل شده ؛ بلیط ورودی برای این مجموعه در نوروز 98 مبلغ 2500 تومان برای هر نفر بود ؛ با ورود از یک در کوچک چوبی به حیاطی بزرگ میرسیم که در سمت چپ حیاط ستونهایی رو می بینید که به دیوار کناری متصل شده و در رو برو تالاری با ستونهای گرد و سقفی گنبدی متصل به هم هستند که نوعی از معماری ایرانی هستند ؛ در سمت راست حیاط درب کوچکی هست که به حیاط کناری راه دارد و در ان حیاط مناره استوانه ای و بلندی وجود دارد که به صورت اجری با نما و طرحی زیبا بنا شده است ؛ هم این طور در این حیاط بخشی از بنا برای امور مسجدی و نماز جماعت مردم محلی مورد استفاده قرار گرفته بود ؛ این مجموعه برای بازدید به مسافران این شهر پیشنهاد میشه

مسجد تاریخانه دامغان یکی از کهنترین مساجد ایران می باشد که پیش از تسلط اعراب بر ایران آتشکده بوده و بعدا به مسجد تبدیل شده است و شبستان آن به سبک مسجد النبی ساخته شده است. این مسجد در طول تاریخ بارها مرمت شده است و ساختمان بنای دوباره آن مربوط به سده دوم هجری هست و معماری آن به سبک بناهای دوره ساسانی می باشد و دارای یک حیاط مرکزی است که اطراف آن را رواق‌های سرپوشیده در بر میگیرد مناره آجری زیبای مسجد یادگاری از دوران سلجوقیان می باشد. تاریخانه در ترکی به معنی خانه خداست.

تاریخانه (به معنای خدایخانه، خانهٔ خدا) از آثار باستانی دامغانه که طبق تحقیقات اداره باستان‌شناسی، پیش از تسلط اعراب بر ایران، آتشکده بوده و بعداً به مسجد تبدیل شده. مسجد تاریخانه یکی از مهمترین بناهای بازمانده از قرون اولیه اسلامیه و در طی قرون، تاریخانهٔ دامغان بارها مرمت و بازسازی شده است. مناره‌ای آجری در عهد سلجوقیان به این مجموعه اضافه شده که ۲۶ متر ارتفاع داره و بدنهٔ آن با آجرکاری تزیین شده واین مسجد ستونهای بسیار قطوری داره که بسیار هم جذابه. تاریخانه در ترکی به معنای خانهٔ خداست و یکی از بهترین مکانهای دیدنی دامغانه

وقتی وارد حیاط این مسجد شدم ستون های بزرگ و مناره کناره مسجد به چشمم خورد که بسیار متفاوت و زیبا ساخته شده بود مسجد دامغان متعلق به دوره دوم قرن هجری بوده ولی مناره که در کنار مسجد می بینید متعلق به دوره چهارم قرن هجری ساخته شده این مسجد راهروی باریکی دارد که دور تا دور شبستان بنا شده ستون ها با طاق جناقی می بینیدکه بسیار زیبا و به سبک معماری ایرانی ساخته شده ودر وسط مناره به خط کوفی آیه ای نوشته شده است و بالای مناره یک ردیف کاشی کاری که یکی از کاشی های قدیم ایرانی است می بینید مسجد تاریخی دامغان یکی از نمادهای باستانی شهر است

هنگامیکه ما از این مسجد بازدید کردیم خوشبختانه یک لیدر محلی در محل حضور داشت و توضیحات خوبی ارائه کرد. این مسجد قدیمی ترین و یا دومین مسجد تاریخی بعد از مسجد فهرج یزد است که در این مورد اختلاف نظر وجود دارد. به گفته لیدر محلی تاریخانه در ابتدا و در دوران ساسانی بخشی از یک عبادتگاه بوده است البته آتشکده نبوده است بلکه در نزدیکی آتشکده ای قرار دارد که امروزه اثری از ان باقی نمانده است. معماری اولیه بصورت طاق های ساسانی بوده است اما بعدها در دوران اسلامی به سبک گنبدی بازسازی شده است و تنها یکی از طاقهای ساسانی موجود است. مناره مسجد که اجرکاری بسبار زیبایی دارد در دوران سلجوقیان یعنی حدود هزار سال پیش اضافه شده است. رواقهای پیرامون حیاط مسجد بسیار زیبا و باابهت است و واقعا هنگامیکه در زیر این رواقها قدم میزدید حس میکنید که در دل تاریخ قرار دارید. تاریخانه به نظر من زیباترین جاذبه تاریخی دامغان است و ارزش دیدن را دارد.

این مسجد نمونهٔ بسیار زیبا و کاملی از مساجد سده‌های آغازین اسلام به‌شمار می‌رود. شیوهٔ معماری مسجد برگرفته از معماری ساسانی  است. تاریخانه (به معنای خدایخانه، خانهٔ خدا ) از آثار باستانی دامغان است که بر پایه پژوهش های باستان‌شناسی ، پیش از تسلط اعراب بر ایران ، آتشکده بوده و بعداً به مسجد تبدیل شده‌است. (تاری به زبان ترکی یعنی خدا) قدمت این بنا در حدود 1200 سال می باشد که جزو قدیمی ترین مساجد ایران به حساب می آید. ساختمان مسجد دارای یک صحن یا حیاط مرکزی است که پیرامون آن را رواق‌های سرپوشیده دربر گرفته‌است. شبستان مسجد بر روی هجده ستون مدور استوار شده ‌است. طاق‌های مسجد از آجر می باشد. صحن مسجد تقریباً مربع شکل و به طول ۲۷ و عرض ۲۶ متر می‌باشد. در طول تاریخ تاریخانهٔ دامغان بارها مرمت و بازسازی شده‌است.  مناره‌ای آجری در دوره سلجوقیان به این مجموعه افزوده شده‌است که اکنون ۲۵ متر بلندا دارد و بدنهٔ آن با آجرکاری تزیین شده‌است . طبق کتیبهٔ کوفی مسجد، مناره به همت بختیاربن محمد، در قرن پنجم هجری احداث و به مجموعهٔ تاریخانه پیوند خورده است. در جنب مسجد تاریخانه سمت شمال مناری وجود دارد که با آجر ساخته شده. ارتفاع این منار ۲۶ متر است و ۸۶ پله از داخل دارد. قیمت بلیط ورودی به این بنا به ازای هر نفر 2500 تومان برای ایرانیان و 15000 تومان برای توریست های خارجی می باشد.

مسجد تاریخانه قدیمیترین مسجد ایران
تاریخانه به معنی خانه خدا است و آن را مسجد چهل ستون هــــــم می نامند (البته تعداد ستون های ان ﭺهل تا نیست).معماری ان به سبک بناهای دوران ساسانی هست.
از نظر تاریخی مسجد تاریخانه به همراه مسجد جامعه نائین و مسجد فهرج یزد، اولین مساجدی هستند که در آنها مناره ساخته شده است. مانند بقیه مکان های دیدنی دامغان اینجاهم خیلی خلوت بود. آدرس مسجد تاریخانه : استان سمنان، دامغان، میدان امام، خیابان مطهری
هزینه ورودی:3000تومان

مسجد تاریخانه دامغان، یکی از قدیمی ترین بناهای ایران و دومین مسجد قدیمی، بعد از مسجد فهرج یزد می باشد.
این بنا در ابتدا آتشکده بوده و پس از ورود اعراب مسلمان به ایران، تخریب میگردد و تبدیل به مسجد می شود. در مورد نام این مسجد گفته اند که تاری به معنی خداست و تاریخانه یعنی خانه خدا یا همان مسجد.
هنوز ستون های قدیمی و ابتدایی این بنا پابرجا مانده و نشان دهنده عظمت این بنا در گذشته های بسیار دور است.
سبک معماری بنا به سبک معماری ساسانیان بوده ولی از آنجا که این بنا در زمان سلجوقیان تعمیر و بازسازی شده، تغییراتی در بخش های مختلف آن ایجاد شده و مناره ای با هفت وادی یا هفت قسمت هم به دستور ابوحرب بختیار به این بنا اضافه شده که یکی از شاهکارهای معماری و آجرکاری ایرانی است.
بخشی از این عمارت که قسمت اصلی آتشکده بوده، در حال حاضر مسجد است و در آن مراسم دینی و نماز برگزار می شود.
برای بازدید از این مجموعه باید بلیط تهیه نمایید که هزینه آن برای هر نفر دوهزار و پانصد تومان است.
این مسجد در خیابان ایستگاه راه آهن دامغان است.