قمش (قنات) به معنی کاریز و مجرای آب زیرزمینی است که قدمتی چندهزار ساله در دزفول دارد و در گذشته برای استفاده از آب رودخانه حفاری شده اند.
روزی که دزفول بودیم بخاطر مه غلیظ تو شهر رو نمیشد دید به همین خاطر رفتیم سمت جاهای سربسته مثل قمش و حمام قدیم و...
رفتیم سمت قمش مومنان در محله ای به اسم شیدانه امام رضا..
در واقع قمش در اصطلاح قدیم به تونل های آبرسان زیرزمینی میگویند که آب رودخانه دز را به تمام نقاط شهر می رساند و قدمت آنها به زمان عیلامیان و ساسانیان باستان بازمیگردد..
و منحصر به فردترین شبکه زیرزمینی آب در جهان محسوب شده که بخش عمده ی آن آب مورد نیاز بخش کشاورزی ،آب آشامیدنی ،و مصرف روزانه مردم دزفول را تامین میکرده..
قمش مومنان به رودخانه دز راه دارد..
با پرداخت ۲۰هزار بلیط گرفتیم و از پله های زیاد حدود۷۲,پله پایین رفتیم و رسیدیم به تونل هایی که نورپردازی زیبایی شده بود..
برای ما که در شهر خودمان همچین مکان های نداشتیم جذاب بود
یکی از جاذبه های دزفول قمش چوقابافان است.که به قمش مومنان هم معروف است و در محله شیدانه امام رضا قرار دارد و با پیاده روی کوتاه در کوچه پس کوچه های قدیمی به بازار سنتی دزفول هم راه دارد.
قمش سیستم آبرسانی پیچیده ای بوده که در آب قنات و کاریزهای زیر زمینی بوده.
تاریخچه این قمش به دوره ساسانیان برمیگرده .و آب ۱۲۰۰ هکتار از زمین های کشاورزی را تامین میکرده.سرچشمه این قمش رود دز میباشد.این قمش در سال ۱۳۵۵ دیگر کاربری نداشت تا اینکه در سال ۱۳۸۰ یکی از اهالی محله شیدانه این قمش را خاک برداری کرده و با هزینه شخصی بازسازی کرده و در سال ۱۳۹۶ برای بازدید عموم قرار گرفته .این قمش ۷۴ پله رو به پایین دارد و نورپردازی زیبایی دارد.همچنین در مسیر رو به پایین پله ها ماکت افرادی با لباس محلی دزفول برای نمایش گذاشته شده است.در سال دوبار قمش توسط مردم محلی لایه روبی میشود.
درفول شهر آجری ایران شگفتی های زیادی را در دل خود دارد. در کوچه پس کوچه های تاریخی آن که قدم بزنید هر بار با نشانی از هنر گذشته روبرو می شوید. در محله شیدانه امام رضا (ع) در کنار مسجد محله، قمش تاریخی چوقابافان دزفول قرار دارد. اما بهتر است اول بدانید قمش چیست تا ادامه دهیم! قمش کانالی مشابه قنات است اما با این تفاوت که قمش در چند کیلومتر بالاتر از شهر و درست از کناره رود دز آب را به سمت شهر هدایت می کند در حالیکه منبع قنات همان سفره های آب زیرزمینی است. این قمش تاریخی قدمتش به قرن ها پیش برمیگردد. هزینه بلیط ورودی آن 10000 تومان است و مرمت آن شخصی و بدون دخالت میراث فرهنگی انجام شده است. لذا هنوز در فهرست آثار ملی به ثبت نرسیده است. تا سالها بعد از جنگ تحمیلی که دیواره های قمش فروریخته بود مسدود بود تا اینکه نهایتاً قسمت هایی از آن دوباره احیا شد. برای ورود به آن باید حدود 70 پله را به پایین بروید. ارتفاع پله ها از هم کمی زیاد است و ممکن است برای افراد سالمند چندان مناسب نباشد. در جای جای مسیر ماکت هایی از مشاغل سنتی و ظروف قدیمی قرار داده شده است. هوای درون قمش خنک و مرطوب است. اما جذابیت اصلی آن به ابتکاری است که در نورپردازی داخل راهروهای آن به خرج داده اند. طیف رنگهایی جذاب و متنوع سرتاسر راهرو قمش را پوشانده است و نمای دلنشین را برای عکاسی فراهم کرده است. اگر به دیواره های قسمت های مختلف آن نگاه کنید میبیند که اسم قمش بر روی کاشی هایی ساده با خطی خوش حک شده است.