چشمه مرتضی علی Morteza Ali Fountain

چشمه مرتضی علی در مسیر گردشگری روستای خرو در نزدیکی شهر طبس قرار دارد. برای دسترسی به چشمه، دو کیلومتر بعد از روستای خرو، ابتدا باید 30 هزار تومان به‌عنوان هزینه ورودی بپردازید، سپس خودرویتان را در محوطه پارکینگ پارک کنید و از تعداد زیادی پله بگذرید تا به سرزمین عجایب برسید. دسترسی نهایی به این چشمه فقط از طریق پیاده‌روی در مسیری پنج کیلومتری است که عمدتا از درون آب می‌گذرد. این چشمه در دامنه غربی کوه‌های شتری جای گرفته است. چشمه مرتضی علی در دو کیلومتری روستای خرو و ۳۰ کیلومتری شهر طبس واقع شده و واقعا باعث شگفتی است که در میان کوه‌های خشن کویری، چشمه‌ای قرار دارد که آب‌گرم و آب‌سرد را یک‌جا در خود جای داده است.
چشمه مرتضی علی واقع در شهر طبس از سه چشمه اصلی و تعدادی چشمه فرعی تشکیل شده که یکی از جاهای حیرت‌انگیز در دل دشت کویر است. اولین چشمه، قنبر نام دارد که در راستای دره و به تبعیت از شیب آن، از شرق به غرب جریان دارد و آب آن سرد است. ۶ کیلومتر آن‌طرف‌تر، چشمه آب‌گرم مرتضی علی قرار دارد که نحوه شکل‌گیری و گرمای آن در نتیجه شکستگی و فشار گسلی بوده است. آب این دو چشمه با هم تجمیع شده و در نهایت پس از چند صد متر به آخرین چشمه یعنی چشمه جعفری ملحق می‌شوند. آب این سه چشمه در پایین‌دست به سد خاکی نهرین می‌رسد که منبع تامین آب اغلب مزارع و باغ‌های شهر طبس به حساب می‌آید.
پس از پارکینگ، پله‌هایی در مسیر منتهی به دره تعبیه شده‌اند که به یک فضای باز با جویباری کوچک ختم می‌شود. در ابتدای مسیر، حوضچه‌های آب قابل‌مشاهده نیستند و فقط فضای بزرگی با دیواره‌های رسوبی پیش روی شما قرار می‌گیرد. در ادامه دره‌ای با دیواره‌های صخره‌ای بلند را خواهید دید که هرچه جلوتر بروید، دیواره‌های دره سخت‌تر می‌شود و خزه‌های سبز رنگ کمتر به چشم می‌خورد. در اواسط چشمه، نه‌تنها دره تنگ‌تر می‌شود، بلکه سنگ‌های درشتی در مسیرتان قرار می‌گیرد که عبور از آن‌ها کار ساده‌ای نیست.
یکی از ویژگی‌های بارز و جذاب چشمه مرتضی علی، دیواره‌های بلند تنگه‌ای است که در طول مسیر چشمه در دو طرف شما خودنمایی می‌کنند. تنها با ۱۰ دقیقه پیاده‌روی به جایی مملو از چشمه‌های آب‌گرم و آب‌سرد می‌رسید که بزرگ‌ترین آن‌ها به حمام مرتضی علی معروف است و به‌دلیل عمق زیادش معمولا برای آب‌تنی از آن استفاده می‌کنند.
از آنجا که آب گرم چشمه از سمت راست به رودخانه می‌ریزد، ‌باعث ایجاد اختلاف دما در رودخانه می‌شود که گاهی دمای آن به ۱۰ درجه سانتی‌گراد هم می‌رسد. این آب گرم به‌خاطر غلظت بیشتر و تفاوت ساختاری، با آب سرد رودخانه به‌طور کامل مخلوط نمی‌شود و این آب‌ها تا ۳۰۰ متر از رودخانه به همین شکل جریان دارند. به همین دلیل وقتی پایتان را در رودخانه کوچک آن قرار می‌دهید، در کمال ناباوری می‌بینید که یک پایتان در آب گرم و پای دیگر در آب خنک است! این پدیده‌ نادر را شاید نتوانید در هیچ نقطه دیگری از کشور تجربه کنید. مدت‌زمان پیاده‌روی در کل این مسیر حدود یک تا دو ساعت طول می‌کشد.
در طول مسیر رودخانه، چشمه‌های متعددی وجود دارد که نکته جالب آن‌ها، اختلاف دمای آن‌ها است که برخی سردتر و برخی دیگر گرم‌تر هستند. در نهایت نیز چشمه معروف مرتضی علی قرار دارد که آب آن واقعا گرم و در حد یک حمام جانانه است.
یکی از هیجان‌انگیزترین بخش‌های بازدید از چشمه مرتضی علی را می‌توان قدم ‌زدن در مسیر رودخانه با سنگ‌های غول پیکر دانست؛ به‌خصوص وقتی صدای دل‌انگیز جوشش چشمه‌هایی به گوشتان می‌رسد که از میان صخره‌های خزه بسته جریان دارند. آب‌بازی در این فضا می‌تواند برای هر گردشگری جذاب و دلچسب باشد؛ با این حال، حواستان به سنگ‌های بزرگ و لیز باشد تا آسیبی به شما وارد نشود. هر چقدر در مسیر جلوتر بروید، عمق و حجم آب بیشتر می‌شود و در برخی نقاط با درست کردن سنگ‌چین، حوضچه‌هایی برای آب‌تنی ایجاد کرده‌اند که شفافیت و زلالی آب هر کسی را برای شیرجه در آن وسوسه می‌کند.
جالب اینکه خرچنگ‌ها و ماهی‌هایی در این چشمه زندگی می‌کنند که می‌توانید از نزدیک آن‌ها را ببینید؛ اگر هم خیلی آرام در حوضچه‌ها بایستید، شاهد ماهی‌های کوچکی خواهید بود که به‌سمت پای شما می‌آیند و آن را ماساژ می‌دهند. در بخش‌هایی که حوضچه‌ها عمق بیشتری دارند، نوعی ماهی به نام دکتر ماهی وجود دارد که برای درمان برخی بیماری‌های پوستی مفید است و سلول‌های مرده پوست را می‌خورد.
در طول مسیر چشمه، حفره‌ها و سوراخ‌هایی روی صخره‌های دو طرف‌تان می‌بینید که با نظم خاصی ایجاد شده‌ و از طریق یک تونل به یکدیگر متصل شده‌اند. این سوراخ‌ها که به خانه گبر معروف هستند، قدمت‌شان به ۱۵۰۰ سال قبل می‌رسد و به عصر ساسانی تعلق دارند. دسترسی به این خانه‌ها آسان نیست و مستلزم استفاده از وسایل کامل صخره‌نوردی و کوهنوردی است. گفته می‌شود که این سوراخ‌ها، محل دفن زرتشتی‌ها بوده؛ به‌خصوص که گبر واژه‌ای دری به‌معنای زرتشتی است. عده‌ای هم بر این باورند که این‌ سوراخ‌ها به‌عنوان خانه استفاده می‌شدند. نکته جالب اینکه این حفره‌ها با فاصله خاصی از هم و به‌شکل دو تایی در پایین و بالای هم قرار دارند و این طور به نظر می‌رسد که از حفره پایین به‌عنوان محل ورود به خانه استفاده می‌شد.
در بخشی از مسیر که آب چشمه به انتهای خود می‌رسد، اثری تاریخی از عهد صفوی قرار دارد که به طاق یا سد شاه عباسی معروف است.
بهترین زمان سفر به آن، فصل پاییز و اواخر زمستان است که لذت آب‌تنی و قدم‌زدن در آب دوچندان می‌شود. حتما برای عزیمت به منطقه چشمه مرتضی علی، کفش مناسب پیاده‌روی در آب ، یک دست لباس اضافه، میان‌وعده، آب آشامیدنی، کیسه زباله، کرم ضدآفتاب و... همراه داشته باشید.

روستای خرو از جمله روستاهای هدف گردشگری شهرستان طبس در استان خراسان جنوبی هست که جاذبه های طبیعی تاریخی زیادی داره. چشمه مرتضی علی که به حمام مرتضی علی هم معروفه یکی از جاذبه های گردشگری زیبای شهرستان طبس هست که تقریبا در تمام فصول سال میشه به اونجا سفر کرد و ازش لذت برد. بخاطر اب گرم حتی در زمستان هم میشه رفت. نکته جالب این منطقه جریان اب گرم و سرد به صورت همزمان هست که وقتی توی رودخونه قدم میزنین یه پای ادم در اب گرم و یکی از اب سرد هست. حدود یک ساعت طول میکشه تا از پارکینگ به چشمه برسیم. پیاده روی از داخل رودخونه هست و بعضی قسمتها میشه ابتنی هم کرد. بهتره کفش مناسب و لباس اضافه به همراه داشته باشیم.

یکی از جاذبه های حیرت انگیز طبس که در ۲۵ کیلومتری شرق این شهر قرار دارد.
حیرت انگیز بودنش به خاطر دره ای زیبا در دل کویر با آبی بی نظیر که از دو نوع سرد و گرم با اختلاف دمای فاحشی است که با قدم گذاشتن در آب بسیار تعجب خواهید کرد.
کمی مانده به دره روستاییان آن منطقه کفشهای مخصوص پیاده روی در آب میفروشند که با خریدن این کفشها به راحتی میتونید پیاده روی راحتی رو داشته باشید.
زیبایی این منطقه و گذشتن از میان دره و قدم زدن در آب آرامشی عجیب رو بهتون هدیه میده که واقعا بی مثاله .
متاسفانه به دلیل عدم رسیدگی به همچین جاذبه های طبیعی یعنی در دسترس نبودن امکانات رفاهی در نزدیکی این جاذبه کمی مشکل سازه و مایه تاسفه.

در حدود 25 کیلومتری شرق طبس و بعد از روستاهای مهربانی و خرو ( Kharv ) یک مسیر دره ای زیبا را بنا بود پیمایش کنیم که به چشمه و آبشار آبگرم می رسید و بعد از آن به یک بند یا سد کوچک قدیمی که به نام تاق یا بند شاه عباسی معروف بود می رسیدیم . یکی از زیباترین مناطقی که تابحال در مدت طبیعت گردی هایم در ایران دیده بودم .
از دل رشته کوهی که در شرق طبس قرار دارد چشمه های آب متعددی بیرون می آید که منبع آب حیات شهر طبس می باشد . چشمه آب ازمیغان را که موجب زیبایی های طبیعی روستای ازمیغان و دره کال جنی بود در روز گذشته دیده بودیم و امروز از چشمه ها و آبی دیدار می کردیم که علاوه بر ایجاد یک مسیر زیبای طبیعی ، با احداث یک سد و دریاچه در مسیر آن ، منبع آب شرب و کشاورزی شهر طبس نیز محسوب می شود .

طاق شاه عباسی قدیمی‌ترین و بزرگ‌ترین سد قوسی جهان با ارتفاع ۶۰ متر ارتفاع و با عرض تاج ۱ متر نازکترین سد جهان و همچنین برای مدت ۵۵۰ سال بلندترین سد در جهان، در نزدیکی روستای خرو و در فاصله ۲۷ کیلومتری شهر طبس در نزدیکی چشمه آب گرم مرتضی علی قرار دارد که با بیش از ۷۰۰ سال قدمت از آثار تاریخی دوران صفویه محسوب می‌شود.
در بسیاری از گوشه های سد یا طاق شاه عباسی، سنگ نگاره‌هایی چون نقوش بزکوهی دیده میشود. این ها نمادی هستند از درخواست فراوانی آب، زایندگی و فراوانی نعمت

چشمه مرتضی علی چشمه ای در دل کویر که خیلی عجاب انگیز بود نکته جالب ان این بود که اب سرد و گرم در کنار هم روان بودن بی اکه با هم قاطی بشن فکن در یک رود خانه ارام حرکت میکنی یک پایت در اب سدر وپای دیگر در اب گرم خیلی جالب بود و پتنسیل گردشگری برای توریست خارجی خیلی دلره ولی متاسفانه امکانات کمی داشت مانند سرویس بهداشتی مناسبی نداشت و برخی پله های ان شکسته بود و تعمییر نشده ود ورستورانی در ان نزدیکی وجود نداشت وچند چادر برپا بود که خوراکی و وسائل سنتی بفروش میرسید امیدوارم دفعه دیگه که رفتم امکاناتش بهتر باشه ولی در کل ارزش رفت داره وپیشنهاد میدم حتما برای بازدید برید

برای رسیدن به چشمه مرتضی علی باید از طبس به سمت روستای خرو حرکت کنید و چند کیلومتری هم در میان کوهستان رانندگی داشته باشید. نرسیده به چشمه می توانید از روستاییان کفش های مخصوص پیاده روی در آب را خریداری کنید.
با رسیدن به ورودی چشمه و پرداخت هزینه ورودی که شورای روستا برای گردشگران در نظر گرفته، خودرو را محوطه پارکینگ پارک می کنید و به تعداد وحشتناکی پله می رسید.
بعد از عبور از کلی پله شما وارد سرزمین عجایب خواهید شد!
عبور آب گرم و سرد در کنار هم، فیش اسپا، کلی منظره غیر منتظره و زیبا، محو شدن ناگهانی آب در زمین و جوشش آن در چند قدم جلوتر، آب ریز های کوچک و بزرگ و بند شاه عباسی که در پشت صخره‌ای زیبا خستگی راه را از تن تان بدر خواهد کرد.

در اینجا هدف طبیعت گردی است و امکانات رفاهی مثل بوفه و سرویس بهداشتی فقط در ابتدای مسیر و کنار پارکینگ در دسترس شما خواهد بود.

این چشمه نه تنها به خاطر وجود چشمه های آب گرم و سرد در یک بستر بلکه به خاطر وجود نازک ترین سد قوسی جهان که به آن طاق شاه عباسی می گویند شهرت دارد. این چشمه را مرتضی علی نامیده اندزیرا آب گرم آن از چشمه ای به نام مرتضی علی تامین می شود و به خاطر وجود میزان بسیار بالای املاح و مواد معدنی، غلظت زیادی دارد و به همین دلیل تا 300 متر به موازات آب های سرد حرکت کرده و با آن ترکیب نمی شود. در سمت راست دره، چشمه های آب گرم و در سمت چپ، چشمه های آب سرد قرار دارند و به محض آن که شما پای تان را در آب بگذارید این اختلاف دما را به راحتی احساس میکنید.اگر پای تان را درون چشمه بگذارید گاهی خنک تان می شود و به محض آن که احساس سرما کردید می توانید پای تان را در حوضچه ای از آب گرم که دقیقا کنار حوضچه های آب سرد است بگذارید. زیبایی های این چشمه، حیرت انگیز است و چشم برداشتن از آن کاری دشوار؛ اما کمی سرتان را بالا بگیرید تا قبرهای زرتشتیان را در میان دیواره های دو طرف چشمه ببینید که هر کدام با تونلی به هم وصل شده اند؛اوج هنرنمایی چشمه آخر داستان است که باشکوه هر چه تمام تر نازک ترین سد قوسی جهان یعنی سد شاه عباسی را جلوی چشمان تان می آورد.

در مسیر عبور از روستای خرو به چشمه مرتضی علی میرسیم که فکر کنم رفت و برگشت حدود 3 ساعت طول میکشد. عبور از سنگهای ریز و درشت و دیواره های ستبر و زیبا به همراه چکیدن آبها در مسیرتان شادی و شعف مضاعفی را به شما القاء میکند. یک طرف مسیر آب سرد هست و طرف دیگر آب گرم. اگر ناهارتان را هم آنجا صرف کنید که چه بهتر. شما در میان آبی زلال که ماهیهای کوچک در آن حرکت میکنند راه میروید و بالای سرتان آسمان آبی آبی را مشاهده میکنید. ظاهرا مردم محلی معتقدند فرشتگان حضرت علی (ع) را در آنجا غسل داده اند.

کال سردر و چشمه آبگرم مرتضی علی در روستای خرو شهر طبس قرار دارد. برای رسیدن به به این مکان باید از روستای مهربانی و سپس خرو گذشت . این روستا حدود 25 کیلومتر با طبس فاصله دارد . بعد از عبور از روستای خرو باید حدود 15 دقیقه در جاده ای باریک و بسیار پر پیچ و خم و کمی هم خطرناک پیش بروید تا به انتهای آن می رسید . محوطه خاکی بزرگ و مسطحی که مشخص است برای پارک اتوبوس و مینی بوس تورهای گردشگری آماده کرده اند. همانجا باید خودرو را پارک کنید . توصیه می کنم برای بازدید از این مکان لباس راحتی و پوشیدن کفشهای مناسب پیاده روی در آب و آب آشامیدنی و کمی خشکبار در جیب فراموش نشود!
هر چقدر در مسیر پیاده روی جلوتر بروید حجم و عمق آب بیشتر می شود . در بعضی قسمتها با درست کردن سنگ چین و بستن راه آب ، گودالها و حوضچه هایی برای آبتنی بوجود آورده اند که با این زلالی و شفافی آب واقعا تحریک کننده و وسوسه انگیز است که در آنها آبتنی کنید! حتما ماهی ها ریز در مراکز ماساژ درون آکواریوم ها را دیده اید ؟ مسیر پیاده روی چشمه آبگرم مرتضی علی ، یک مرکز ماساژ بزرگ و مجانی پر از این ماهی ها است ! در انتها به بزرگترین چشمه می رسید که به چشمه آبگرم مرتضی علی مشهور است . آب این چشمه واقعا گرم است ؛ در حد یک حمام جانانه و دلچسب !نکته جالب اینکه چشمه هایی که در طول مسیر است دماهای مختلفی دارند ! بعضی ها گرم تر و بعضی ها خنک تر اما چشمه اصلی به معنای واقعی گرم است. دیوارهای کال مملو از سنگهای خزه بسته ای است که اکثرا در دلشان سوراخی دارند و سهم آب خود را سخاوتمندانه به جویِ زیر پا سرریز میکنند تا دست و دلبازی شان را به رُخ گردشگران و بازدیدکنندگان این کال بکشند ...
برای بازدید از این مکان نیمروز قبل از ظهر را توصیه میکنم . همچنین مدت زمان پیاده روی از ابتدای مسیر تا انتهای مسیر و در یک مسیر مسطح و نه دشوار ، حدود ۴۰ دقیقه می باشد .
#طبس #مرتضی_علی #چشمه_آبگرم_مرتضی_علی

دقیقا توی دل کویر ناگهان به یه مکانی میرسین که از بین کوهها خالی شده و آب در جریانه. و هرچقدر که جلوتر برید عمق آب بیشتر و بیشتر میشه . یه جاهاییش آب تا کمر آدم میاد. جالبی این چشمه بجز خاصیت درمانیش اینه که یک قسمتهایی آب نصفش گرمه و نصفش سرد.. شبیه معجزست و خیلی عجیبه. و همین باعث شده هر ساله از خیلی جاها برای دیدن چشمه بیان...
#تایسیز #طبس