خانه تاریخی توکلی Tavakoli Historical House

خیابان نواب صفوی را که از حرم به سمت پائین می آییم چند اثر تاریخی را در سمت راست مان می بینیم: مدرسه و بازار عباسقلی خان، مسجد فیل و پائین تر از آن در یک کوچه فرعی خانه تاریخی توکلی که قرار است به موزه مکتب خانه و آموزش و پرورش تبدیل شود. خانه از آثار دوره قاجار است و متعلق به یک تاجر خشکبار به نام کشمشیان و آخرین مالک آن نیز شخصی به نام توکلی بوده که نامش روی این خانه تاریخی باقی مانده است. مدت ها اینجا متروکه بوده و مردم اعتقاد داشتند اینجا محل رفت و آمد جن هاست! تا اینکه شهرداری آن را خریده و مرمت کرد. در ورودی خانه بر روی کاشی آیه " انا فتحنا لک فتحا مبینا" نوشته شده و در کاشی های پائین تر نیز ان یکاد را می بینیم. خانه در دو طبقه و نمای آجری و درب و پنجره های چوبی زیبای آن هر آدمی را مجذوب خود می کند.
از مقابل خانه توکلی راهی به بازار قدیمی و سرای عزیزاف است که می توانید آنجا را نیز بازدید کنید.

خانه تاریخی توکلی اواخر دوره قاجار ساخته شده است. زیبایی تزئینات آجر کاری ستون ها و سردر ورودی خانه تحسین برانگیز است. این خانه در خیابان نواب صفوی 7 در نزدیکی حرم مطهر حضرت رضا (ع) قرار دارد. در این خانه موزه مکتب خانه برپا شده است. دیدن مجسمه های مومی مکتب خانه, خاطرات مادربزرگ ها و پدربزرگ هایمان را برایمان زنده می کند.

تابلوها خانه توکلی را موزه مکتب خانه معرفی می کنند. عنوان موزه انتظارات را شاید میبرد به سمت مجموعه ای از مستندات گردآوری شده درباره موضوع ولی توی این موزه که بازدید از آن هم رایگان است فقط مجسمه های مومی داریم که به شکل کلاس درس مکتبی چیده شده اند و چند تابلو که اطلاعات مختصری درباره مکتبخانه ها ارائه می دهند که به نظر نمی آید بر پایه ای جز خاطرات شفاهی مکتوب شده باشند. حیاط جمع و جور و قشنگی دارد این خانه و نمای ساختمان هم از این حیاط زیباست. نگاهی هم می توانید به بعضی داستانهای شاهنامه بیاندازید در این حیاط.

یکی از دو خانه‌ای که تبلیغ زیادی در فضای شهری مشهد خواهید دید، همین خانه توکلی است. روی نقشه گوگل محل این خانه مشخص است. این خانه مابین مصلی قدیم و حرم رضوی قرار دارد و به حرم رضوی نزدیکتر است. تغییرات اطراف این بنا باعث شده که حس خوبی به عنوان یک خانه ایرانی نداشته باشید. شاید زیباترین بخش این خانه همان سردر ورودی و معماری به کار رفته در آن باشد. در زمان بازدید ما اتاق‌های اصلی که مکتب‌خانه بوده‌اند بسته بود. درخواستم از نگهبان مجموعه تنها برای عکاسی هم راه به جایی نبرد. در ورودی دالان مانند خانه، مکتب و دانش آموزان آن نشان داده شده‌اند. حیاط بسیار کوچکی هم در سمت چپ ورودی قرار دارد که به نظر حیاط بیرونی خانه و مکتب بوده است. با توجه به بسته بودن اتاق‌ها و نداشتن بازدید و فضایی باز در حیاط اندرونی و پشتی، رضایتی از این بازدید نداشتم.

خانه توکلی این خانه که بجا مانده از دوران قاجار می باشد، از آن به عنوان مکتب خانه دختران و پسران استفاده می شد. این خانه دارای 2 اتاق در قسمت ورودی آن است که یک اتاق مربوط به آقا ملا جهت تدریس پسران و اتاق دیگر مربوط به ملاباجی جهت تدریس دختران بود. همچنین این خانه دارای 2 حیاط است که حیاط اول، چسبیده به ساختمان بوده و البته کمی کوچک می باشد، از طریق بالا رفتن از پله های گوشه حیاط اول، می‌توان به حیاط دوم که یک حوض هم در وسط آن قرار دارد دسترسی پیدا کرد. متاسفانه درب اتاق های آقاملا و ملاباجی و اتاق های رو به حیاط بسته بودند و ما نتوانستیم از فضای داخلی خانه تاریخی توکلی بازدید کنیم

خانه تاریخی توکلی از خانه های زیبای دوره قاجار و مکتب خانه بوده. بنای اجری داره و بالای در ورودی کاشی کاری شده. درش و پنجره هاش چوبیه و در خیابان نواب صفوی۷ و نزدیک حرم قرار داره. در عید۹۸ ساعت بازدید از۹ صبح تا۲۱ به صورت رایگان بود. وسط حیاط عقبی ساختمان، حوض زیبایی بود و روی دیوارها در مورد شاهنامه نقاشی شده بود. در اتاق ها مجسمه هایی با پوشش شبیه اون زمان بودن. صدای ضبط شده که راجع به این مکان توضیح می داد روح تازه ای به خانه داده بود. سال۱۳۸۴به ثبت اثار ملی ایران رسیده، سال۸۹ تا۹۱ مرمت شده و قابل بازدیده.