از ساخت نخستین باتری جهان گرفته تا اولین منشور حقوق بشر، کشور ایران با تاریخ کهن خود در بسیاری از زمینه‌ها و عرصه‌‌های مختف پیشتاز و نخستین بوده است. این‌بار و در این مطلب به شما نخستین و قدیمی ترین صندوق امانت جهان که در استان یزد ساخته شد را معرفی می‌کنیم. صندوقی که قدمت آن به 1500 سال پیش باز می‌گردد و وسعت آن جمعیت یک روستا را پوشش می‌دهد. همراه ما باشید تا از این بانک کهن اطلاعات بیشتری کسب کنید.
نخستین بانک جهان در کجا واقع شده است؟
قلعه سریزد که لقب نخستین بانک جهان را به خود اختصاص داده است در 20 کیلومتری استان یزد، چند کیلومتری روستای مهریز و سپس در قلب این مکان، روستای سریزد واقع شده است. روستای سریزد که قدمت آن به پیش از اسلام و به دوره سلجوقیان باز می‌گردد بنابر عقیده بسیاری از باستان شناسان نخستین محل اسکان ایرانیان در یزد محسوب میشود. همچنین بنا بر نام این روستا این چنین می‌توان تعبیر کرد که سریزد به معنای ابتدا و محل ورود به استان یزد بوده است و واقع شدن دروازه فرافر در این روستا این گمان‌زنی را تا حد زیادی به یقیین تبدیل می‌کند.
ویژگیهای صندوق امانت سریزد
پیش از هرچیزی در وهله اول ایده ساخت و کمبود همچین مکانی جای تامل دارد. تمدن ایران به حدی تکامل یافته بود که ساکنین آن برای سپردن اموال خود اقدام به ساخت یک قلعه چند صد حفره‌ای کردند.
این قلعه دارای 3 طبقه و 468 حفره است که هر کدام از آن به یک خانواده یزدی تعلق داشت. در آن زمان یزدیان اموال با ارزش خود مانند طلا، زیورآلات و ... را برای امنیت و راحتی بیشتر در این مکان میسپردند. البته غیر از سپردن دارایی قلعه سریزد دو ویژگی و کاربرد بزرگ دیگر نیز داشت. نخست آن که قلعه سریزد با توجه به فضای زیادی که دارد می‌تواند مکان مناسبی برای انبار کردن غلات و مواد غذایی بشمار برود و حتی به دلیل ساختار لایه‌ای، اتاق و حفره‌های این قلعه ساکننی می‌توانستند از اجناس آسیب پذیر خود در شرایط مختلف آب و هوایی مراقبت کنند.
دیگر ویژگی مهم این قلعه حفظ جان و مراقبت از ساکنین در حوادث دهشتناکی چون جنگ و غارت بود. به دلیل پیاده سازی تدابیر امنیتی مختلف، دسترسی به این مکان به آسانی آنچکه امروز شاهدش هستیم نبوده است. زیرا:
در نخستین خط امنیتی این مکان دیوار های مستحکم و نسبتا مرتفعی وجود دارد که عملا هرگونه ورود و خروج به این مکان غیر از دروازه اصلی را ناممکن می‌سازد، به علاوه این که در دور تا دور قلعه سریزد خندق‌هایی به عمق 5 تا 6 متری حفر شده است که دسترسی به خود دیوار را نیز دشوار می‌کرده و در صورت نیاز، مانند حمله دشمنان مملو از آب میشده است.
در خط بعدی دفاعی، دژهای متعددی در دومین لایه از دیوارهای قلعه تعبیه شده‌اند که می‌توانستند در اموری چون، پاسبانی، تیراندازی، خبررسانی و ... یاری رسان باشند
در آخرین مکانیزم دفاعی قلعه سریز،د یک دروازه اصلی و یک درب پشتیبان را مشاهده می‌کنیم که درب اصلی به وسیله طناب و قرقره باز و بسته شده و در صورت حمله به این مکان و شکسته شدن آن، درب دوم و پشتیبان بسته میشده است.
