اگر در هفته‌ی گذشته تیتر خبرها را دنبال کرده باشید، حتما خبر آتش‌سوزی موزه‌ی ملی برزیل به گوشتان خورده است. کما این که لست سکند نیز این خبر ناگوار را منتشر کرده بود. در این موزه‌ی وسیع صنایع دستی و آثار فرهنگی متعددی چون منشورهای باستانی و جانورشناسی وجود داشت و یکی از قدیمی‌ترین موزه‌ها در سراسر آمریکا به‌شمار می‌آمد.
آتش گرفتن این موزه بسیاری را به یاد فاجعه‌ی کتابخانه‌ی اسکندریه انداخت؛ حادثه‌ای که گنجینه‌های بی‌شماری در آن به خاکستر بدل شدند. موزه‌ی برزیل را به دستور ژوآی چهارم، فرمانروای پرتغالی ساختند و در آن از حدود 20 میلیون اشیای گرانبها نگهداری می‌کردند. با وجود این که موزه‌ی ملی در برزیل بود اما هزاران قطعه از کشورهای اروپایی و آفریقایی را نیز در خود داشت.
متاسفانه پس از اتمام آتش‌سوزی و برآورد خسارات متوجه شدند که 90 درصد گنجینه‌های موجود در این موزه دچار خساراتی جبران ناپذیر شده‌اند، با هم وضعیت برخی از اشیای نفیس این موزه را بررسی می‌کنیم:
لوزیا (Luzia): لوزیا جمجه‌ایست که قدمتش به 11000 سال پیش می‌رسید. متاسفانه اعتقاد بر این است که لوزیا در این حادثه کاملا نابود شده است اما برخی هم امید دارند که پوشش فلزی آن توانسته باشد از جمجه محافظت کند.
ماکساکالیسوروس: نام گونه‌ای از سوسمار بود که بعد از پایان دوران دایناسورها توانسته بود به حیاتش ادامه بدهد. در واقع ماکساکالیسوروس کهنترین نوع سوسمار کشف شده در سراسر برزیل به حساب می‌آمد که احتمالا بقایای آن در این آتش‌سوزی بزرگ کاملا از بین رفته است.
صنایع دستی کهن: حدود صد هزار صنایع دستی که متعلق به دوران پیش از شکل‌گیری کلمبیا بودند نیز در موزه‌ی ملی برزیل نگهداری می‌شدند و برخی از آنها از کلکسیون اختصاصی پادشاه پدوری دوم به موزه انتقال یافته بودند. از مهم‌ترین آنها می‌توان به خاکستر مدفونین، مومیایی‌های کوه آند، سفال و منسوجات و... اشاره کرد که احتمالا تمامی‌شان از بین رفته‌اند.
مجموعه‌های مصری: این موزه در سراسر آمریکا، دارای بزرگترین مجموعه‌ی صنایع دستی مصری بود و گنجینه‌هایی چون گربه‌ی مومیایی شده، گوشتخواری کهن –سه میلیون ساله- و آثار هنری متعدد، برخی از آنها بودند که گمان میشود حالا از بین رفتند.
حیوانات: پنج میلیون بندپای خشک شده، یکی از بزرگترین مجموعه‌های حشرات توری در جهان، چند صد گونه‌ی پرنده، کلکسیون‌های ماهی، لاکپشت و گیاهان خشک شده و... که در ساختمانی جداگانه نگهداری می‌شوند و به احتمال زیاد سالم باقی مانده‌اند.
قسمت استخوان‌ها: بخش استخوان‌های موزه‌ی ملی برزیل در حال بازسازی است و این امکان وجود دارد که برخی از استخوان‌ها –حتی لوزیا- سالم مانده باشند.
شهاب سنگ بندیگو: یکی از اشیای حایز اهمیت این موزه شهاب سنگ بندیگو بود که 5260 کیلوگرم وزن داشت و حالا سرنوشتش مشخص نیست.
ساختمان موزه‌ی ملی برزیل: قدمت ساختمان این موزه دست‌کم به 200 سال پیش می‌رسد و سکونتگاه خاندان سلطنتی پرتغال، پس از فرار از دست ناپلئون بود. بسیاری از قسمت‌های این ساختمان از گزند آتش‌سوزی نجات نیافتند.
حجم خسارت‌های ناشی از این آتش‌سوزی وسیع به‌راستی باورنکردنی‌ست؛ اما باز هم دانشجویان دانشگاه ریودوژانیرو در حال جمع‌آوری تصاویری از گردشگران هستند تا یاد موزه و اشیایش زنده نگه‌داشته شود.
خوشبختانه تا حالا گزارشی مبنی بر تلفات انسانی در حادثه‌ی آتش‌سوزی موزه‌ی برزیل منتشر نشده است.
منابع: اکونا پرس، allthatsinteresting.com
