چقدر اهل ماجراجویی و تفریحات هیجان انگیز هستید؟ اگر حتّی از دیدن چنین فعالیت‌هایی لذت می‌برید و دوست دارید آنها را در اولین فرصت انجام دهید، این متن برای شماست. در این متن می‌خواهیم درباره یکی از هیجان‌انگیزترین شاخه‌های گردشگری ماجراجویانه به نام رفتینگ صحبت کنیم. می‌دانید رفتینگ چیست و چه لوازمی نیاز دارد؟ پس اگر دوس دارید درباره این فعالیت هیجان انگیز اطلاعات بیشتری به دست آورید، به خواندن متن ادامه دهید.
آنچه در ادامه مطلب خواهید خواند
رفتینگ چیست؟
واژه رفتینگ برای همه آشنا نیست، بنابراین اول از همه باید از معنی رفتینگ و نوع فعالیتش بگوییم تا جریان این فعالیت هیجان انگیز برایمان مشخص شود. رفتینگ از فعل انگلیسی raft به معنی قایق می‌آید که واژه rafting به معنی سفر با قایق معنی میشود که شکل ورزش هم دارد. امّا این واژه به مرور تبدیل به یک فعالیت و تفریح خاص شده است و قواعد و قانون‌های خودش را پیدا کرده است.
رفتینگ را در فارسی به قایق‌سواری در آب‌های خروشان معنی می‌کنند. این فعالیت زیر شاخه گردشگری ماجراجویانه قرار می‌گیرد، بنابراین از قواعد آن تبعیت می‌کند. سازمان جهانی جهانگردی گردشگری ماجراجویانه را به این صورت تعریف می‌کند:
«سفری که حداقل شامل دو مورد از این سه عنصر باشد: فعالیت بدنی، محیط طبیعی و تعامل فرهنگی»
حالا اگر به تعریف کلی رفتینگ هم نگاه کنیم، دو عنصر فعالیت بدنی و محیط طبیعی را در خودش دارد. اگر بخواهیم به زبان ساده بگوییم رفتینگ چیست، باید گفت رفتینگ فعالیتی است که در آن قایق مخصوص و آب‌های خروشان (white water) نقش محوری دارند که باید حتما در این فعالیت حضور داشته باشند. هیجان انگیزی رفتینگ آنجایی است که به دلیل خروشان بودن آب‌ها و مسیرهایی که قایق از آن عبور می‌کند، آب وارد قایق میشود و هر لحظه حس می‌کنید ممکن است قایق برگردد یا از قایق بیرون بیوفتید، امّا حضور راهنمای متخصص و تجهیزات مخصوص باعث میشود اتّفاقی نیوفتد.در واقع راهنما آگاهانه مسیر را انتخاب می‌کند.
البته هر رودخانه خروشانی در همه زمان‌ها برای رفتینگ مناسب نیست؛ رودخانه باید شرایط پیشبینی پذیر و جریان دائمی داشته باشد و از نظر فصلی هم موقع مناسبی باشد. در واقع پیش از سفر، راهنما حتما باید از وضعیت رودخانه مطمئن شود تا هنگام رفتینگ، غافلگیر نشود.
این ورزش هم به صورت تور رفتینگ و هم مسابقات رفتینگ برگزار میشود و برای هر کدام، انواع مختلفی وجود دارد که در اینجا به این جزئیات نخواهیم پرداخت.
تاریخچه رفتینگ
شاید تاریخ دقیقی برای شروع فعالیت‌هایی که بعدا به رشته ورزشی رفتینگ منجر شد، نتوان درنظر گرفت امّا به نظر می‌رسد شروع قایق‌سواری آب‌های خروشان به سال 1811 می‌رسد، زمانی که اولین تلاش ثبت شده برای حرکت در رودخانه Snake در وایومینگ برنامه‌ریزی شد. این تلاش بدون آموزش، تجربه و تجهیزات مناسب در رودخانه بسیار دشوار و خطرناک بود، از این رو، نام مستعار «رودخانه دیوانه» (Mad River) را به چنین رودخانه‌هایی دادند.
گفته شده که اولین قایق در دهه 1840، توسط ستوان جان فریمونت و هوراس اچ دی ساخته شده است. آنها قصد داشتند کوه‌های راکی و دشت‌های بزرگ را بررسی کنند. اگرچه این قایق‌ها در آن زمان اختراع شد، اما تا سال‌ها، سفر تجاری رفتینگ انجام نشد. این قایق‌ها از لوله‌های لاستیکی و کف ساخته میشد. در 9 ژوئن 1940 بود که کلاید اسمیت یک سفر موفق را از راه دره رودخانه Snake انجام داد. در سال‌های بعد، جان دی راکفلر جونیور یک هتل تفریحی مدرن در پارک ملی گراند تتون ساخت.
در دهه 1960، رفتینگ آب‌های خروشان به طور گسترده‌ای شناخته شد و شرکت‌های رفتینگ white water تاسیس شد. در دهه 1970 ، قایق سواری آب‌های خروشان هنگام ورود به بازی‌های المپیک تغییرات عمده خود را به عنوان ورزش تفریحی ایجاد کرد.
در دهه 1980 ، با افزایش محبوبیت رفتینگ، تعداد زیادی شرکت مستقل در سراسر اسکاتلند، آمریکای جنوبی و آفریقا تأسیس شد. در دهه 1990 ، رفتینگ در رویدادهای بزرگی مانند بازی‌های بارسلونا در 1992، بازی‌های آتلانتا در 1996 و رویدادهای آب‌های خروشان بازی‌های المپیک تابستانی که توسط Ocoee River در دره تنسی برگزار شد، گنجانده شد. فدراسیون بین المللی رفتینگ (IRF) در سال 1997 تأسیس شد و در سال 1999 اولین مسابقات رسمی بین‌المللی برگزار شد.
امروزه این فعالیت ورزشی بسیار محبوب شده و به عنوان سبکی از گردشگری ماجراجویانه، حتّی تورهایش در فصول گرم، طرفداران بسیاری پیدا کرده است.رفتینگ با درجه سختی‌های مختلف در مسیرهای متفاوت برگزار میشود که شرکت‌کنندگان با توجه به توانشان در هر کدام شرکت می‌کنند.
تور رفتینگ
در ابتدای متن هم گفتیم که رفتینگ زیر شاخه گردشگری هم قرار می‌گیرد، بنابراین می‌تواند از فعالیت‌هایی باشد که افراد به خاطرش سفر کنند. در ایران هم مثل باقی نقاط جهان، چند سالی است تورهای رفتینگ برگزار میشود. لازم است بدانیم که رفتنیگ فعالیتی نیست که خودمان بدون تخصص و مهارت لازم قادر به انجام آن باشیم و حتما نیاز به راهنمای متخصص دارد.
در سفرهای ماجراجویانه، تخصص اهمیت بیشتری پیدا می‌کند، زیرا کوچک‌ترین بی‌احتیاطی‌ها و ناآگاهی‌ها ممکن است به قیمت جان انسان‌ها تمام شود. در تور رفتینگ، ممکن است راهنما به مسافران نکات ابتدایی و کلی را بگوید ولی به هر حال مسافرند و در شرایط بحرانی، مهارت نجات خود و دیگران را ندارند بنابراین حساسیت بیشتری دارد.
راهنمای تخصصی رفتینگ باید بداند چه زمانی در چه مکان و فصلی تور را اجرا کند، زیرا در همه آب‌های خروشان و همه فصل‌ها این کار ممکن نیست. لذا باید بتواند رفتار آب را پیشبینی کند و مسیرها را بشناسد تا از خطرات احتمالی جلوگیری شود.
لازم است قبل از ثبت نام در تور رفتینگ، حتما نسبت به دانش و مهارت راهنما اطمینان حاصل کنید، زیرا به دلیل هیجان‌انگیز بودنش عده‌ای حاضرند پول کمتری پرداخت کنند امّا حتما آن را تجربه کنند! در چنین سفرهایی باید جانب احتیاط را رعایت کرد تا هنگام سفر خیالتان از همه چیز راحت باشد. پس اگر قصد داشتید این فعالیت هیجان انگیز را تجربه کنید، حتما در تورهای مراکز معتبر و افراد متخصص شرکت کنید.
تجهیزات رفتینگ
حالا که تقریبا دانستیم رفتینگ چیست و چه ویژگی‌هایی دارد به وسایل مورد نیاز رفتینگ می‌رسیم که از مباحث مهم این ورزش است. اگر بخواهیم تمام و کمال تجهیزات رفتینگ را بررسی کنیم مطلب به درازا می‌کشد لذا در این قسمت تنها به معرفی کلیات آن می‌پردازیم. معمولا برگزارکننده تور تجهیزات را تأمین می‌کند و نیازی نیست مسافر با خودش تجهیزات رفتینگ را بیاورد. وسایل مورد نیاز رفتینگ عبارتند از:
جلیقه نجات
کلاه کاسکت
پارو
لباس مخصوص
لباس خشک
کیسه نجات پرتابی
تجهیزاتی که راهنما باید به همراه داشته باشد عبارتند از:
قایق
طناب
دستگاه ارتباطی
سوت
چاقوی نجات
جلیقه نجات
کیف کمک‌های اولیه
پاروی بزرگ
سخن آخر
در این متن هدفمان معرفی رفتینگ و تجهیزاتش به صورت کلی بود، امّا هنوز مطلب درباره این رشته هیجان‌انگیز تمام نشده و حرف‌های زیادی برای گفتن دارد. گر چه این رشته به تازگی در ایران شناخته شده، امّا در همین مدت هم تورهای فراوانی برای آن در مسیرهای مختلف طراحی شده. از طرفی ایران رودخانه‌های مناسب رفتینگ کم ندارد و سرمایه‌گذاری و ایجاد زیرساخت برای آنها باعث میشود به عنوان مقصد گردشگری تخصصی معرفی شوند و برای اقتصاد آن منطقه مفید واقع شود.
حالا با شناختی که نسبت به این ورزش پیدا کردید، آیا دوست دارید این فعالیت ورزشی را تجربه کنید؟ اگر تا به حال رفتینگ را امتحان کرده‌اید، از تجربه‌تان برایمان بگویید.
تألیف: لست سکند
منبع: whitewaterrafting ،rafting.co.uk
