آب انبار فوق العاده ی بازیلیکای استانبول

در زمان امپراتوری روم که استانبول در واقع قسطنطنیه بود، و سپس امپراتوری بیزانس، صد ها مخزن زیر زمینی برای ذخیره آب ساخته شد. بزرگترین و مجلل ترین آنها آب انبار بازیلیکاست، که در زیر میدان بزرگ بیزانس قرار گرفته است. این بنای حیرت انگیز با بیش از سیصد ستون قوسدار با سرستون های قرنتی و دوریک، مانند یک قصر به نظر می رسد و به همین دلیل آب انبار با نام جدیدتر قصر غرق شده خوانده می شود. این آب انار بین مردم محلی به آب انبار زیرزمینی معروف است.

ساخت آب انبار توسط امپراتور ژوستینین یکم دستور داده شد و در سال 532 برای تامین آب کاخ بزرگ قسطنطنیه و ساختمان های اطراف ساخته شد. این ساختمان 140 متر طول و 70 متر عرض دارد و ظرفیت آن 100000 تن است. سقف به 336 ستون مرمر تکیه دارد که هرکدام 9 متر ارتفاع و در محل دقیقی قرار دارد. خیلی از این ستون ها از ویرانه های ساختمان های قدیمی و احتمالا از بخش های مختلف امپراتوری به قسطنطنیه آورده شده اند. از این ستون ها در کلیسای ایا صوفیه هم استفاده شده است.

شاید برجسته ترین قسمت این آب انبار دو سر غول پیکر هیولای افسانه ای مدوسا است. سرهای هیولا به عنوان تکیه گاه در زیر دو ستون شمالی آب انبار استفاده شده اند. یکی از آنها وارونه و دیگری به کنار چرخیده است. این حالت عجیب آنها و راز منشاء آن توجه بیشتر بازدید کنندگان را به خود جلب می کند. گفته می شود که این حالت آنها برای مقابله با نگاه مرگبار مدوسا است. اگرچه حقیقت می تواند بیشتر منطقی باشد تا افسانه ای – این جهت گیری تکیه گاه بهتری را برای ستون ها ایجاد می کند.

بعد از این که استانبول در سال 1453 توسط عثمانی ها فتح شد، آنها تسهیلات آبی خود را در شهر بنا نهادند چون آنها آب جاری را به آب ساکن ترجیح می دادند. آب انبار بسته و فراموش شد. تقریبا یک قرن بعد، وقتی محقق هلندی پترس گیلیوس در قسطنطنیه به دنبال آثار باستانی بیزانس بود، داستان هایی در مورد اهالی نزدیک ایاصوفیه شنید که چگونه با سطل از حفره های زیرزمینشان آب می آوردند. حتی بعضی وقت ها ماهی هم می گرفتند. گیلیوس تصمیم به بررسی گرفت و سرانجام از طریق زیرزمین یکی از خانه ها به آب انبار راه یافت. اما حتی بعد از این کشف، عثمانی ها رفتار خوبی با آب انبار نداشتند و آن را به زباله دان تبدیل کردند.

سر انجام زمانی رسید که تور آب انبار زیرزمینی با قایق ممکن شد، مثل جیمز باند در سال 1963! در سال 1985 در طول ترمیم، حدود 50000 تن گل از آب انبار خارج شد و آسانسورهایی برای جایگزینی قایق ها ساخته شد. آب انبار در سال 1987 به روی عموم باز شد.