قلعه شوش Shush Castle

در بلندترین نقطه شهر شوش روی تپه آکروپل در خیابان طالقانی شوش قلعه ای بسیار زیبا شبیه به قلعه فرانسوی ها ساخته شدت که دقیقا مربوط به فرانسویها و تلفیقی از معماری ایرانی اروپایست.این قلعه جهت حفاری و کندوکاوهای فرانسویهاست و بیش از ۱۰۰ سال قدمت دارد.این قلعه جهت نگهداری از اشیای باستانی و استراحت هیت فرانسوی ساخته شد و امروزه جهت بازدید عموم قرار گرفته است.
ورودی این قلعه پنج هزار تومان و در نیمه دوم سال از ساعت ۹ صبح تا ۵ بعدازظهر دایر میباشد.

در شهر شوش روبه روی آثار خرابه های آپادانا که تقریبا هیچی ازش باقی نمونده بود یه قلعه از فاصله نسبتا دور توجه رو‌جلب میکنه.
قلعه ای به شبیه به قلعه های قرون وسطایی.
قلعه فرانسوی ها ،یا قلعه شوش که توسط ژاک دمورگان فرانسوی برای سکونت باستان شناسان فرانسوی در نزدیکی آرامگاه دانیال نبی بر روی تپه ی تاریخی آکروپل حدود ۱۲۰سال پیش در زمان قاجار بنا شد.
داستان ساخت این قلعه برای زمانی است که حفاری در منطقه شوش آغاز شد.
البته سالها قبل در سال ۱۸۵۱ توسط انگلیس ها استارت خورد ،و ۳۰سال بعد از آن توسط فرانسوی ها دوباره شروع شد ،اما مردم محلی با حضورشان در شوش مخالف بودند و جا و مکان در اختیارشان نگذاشتند
شاید برایتان جالب باشد که بدانید حضور گروه فرانسوی در منطقه مصادف با شیوع بیماری‌های مختلف، باران‌های سیل‌آسا و خورشید گرفتگی شده بود؛ بلایایی که مردم محلی، آن را ناشی از بی‌حرمتی این گروه خارجی به آرامگاه دانیال نبی می‌دانستند.
و ناچار بودند به صورت مخفیانه در چادر بمانند.
و اینکه جایی برای آثار باستانی کشف شده نداشتند عقلانی نبود.
این گروه اکثر آثار کشف شده را با بی اعتنایی به تعهدات خود از کشور خارج کردند و وقتی شاه وقت اطلاع پیدا کرد دستور توقف داد.
اما باز به بهانه جمع آوری وسایل به ایران بازگشتند و با رشوه به مردی به نام میرزا تقی خان بیشتر از دفعه ی قبل و حدود ۵۵صندوق از آثار را با خود از ایران غارت کردند.
و سالها بعد دوباره دولت فرانسه گروهی باستان شناس به سرپرستی دمورگان را به ایران فرستاد و این شد که اینبار قلعه شوش را با آجرهای کاخ داریوش و آجرهای چغازنبیل ساختند که در امنیت به حفاری ادامه دهند.(اینجا لازم به ذکر که دمورگان هیچوقت بچه دار نشد و مردم معتقد بودند نفرین آجرنوشته های چغازنبیل که نباید آنها را جا به جا میگرد دامن گیر این شخص شد)
نقشه قلعه ذوزنقه شکل است و دارای ۴برج دیده بانی و دو طبقه است و آثار در معرض نمایش در حیاط شامل ماشین آلات و وسایل حفاری آن زمان است.
و صد حیف از این داستان تلخ که زمانی آثار ارزشمند این منطقه در قبال مبالغی ناچیز از کشور غارت شده.

قلعه شوش که به قلعه آکروپل هم معروف است از زیبا ترین قلعه هائی است که در ایران ساخته شده است.درزمان ناصرالدین شاه ، فرانسه پژوهشهای باستان شناسی را در ایران شروع کرد.ابتدا در سال ۱۸۸۴ مارسل دیولافوا به ایران سفر کرد بعدها سرپرستی هیآت فرانسوی را ژاک دومورگان به عهده گرفت و برای محل زندگی هیآت خود و نگهداری اشیائ بدست آمده از حفاریهای منطقه باستانی شوش، با استفاده از خشتها و آجرهای همان منطقه حفاری و با استفاده از اعتبار اخذ شده تز دولت فرانسه، قلعه ای در بالاترین قسمت تپه آکروپل ساخته شد .معماری قلعه، بی شباهت به زندان باسیل در فرانسه نیست.پلان قلعه شوش به شکل ذوذنقه است.این ذوذنقه قاعده کوچک در قسمت شمال دارد.دوزتادور ذوذنقه راهروئی واقع شده و ردیف اتاقهائی به سمت حیاط.برگرد آن قرار گرفته اند.قلعه دارای سه ورودی است.این قلعه روی بلندترین نقطه شوش قرار گرفته است.از سال ۱۳۷۱ از قلعه شوش به عنوان موزه استفاده شده و اشیا تاریخی در آن نگهداری می شود. ما به اتفاق تعدادی از دوستان در روز ۲۳ بهمن ۹۸ از این قلعه زیبا دیدن کردیم.وجود راهنمای قلعه در بیان توضیحات آن بسیار مفید بود.

این قلعه توسط پژوهشگران فرانسوی که به تحقیق در شهر شوش و کاخ اپادنا مشغول بودند ساخته شده است و محل اقامت و تحقیقات انها بوده است. قلعه طرحی شبیه قلعه های قرون وسطی اروپا را دارد. در ساخت این قلعه از اجرهای یافت شده از کاوشهای شوش و محوطه های اطراف ان استفاده شده و گرچه قدمت خود قلعه در حدود 120 سال است اما مصالح بکار رفته قدمت زیادی دارند. در حال حاضر فقط میتوان از حیاط قلعه بازدید کرد و نمیتوان داخل ساختمان رفت. در قسمتی از حیاط نیز میتوانید وسایل و ابزارالات تیم اکتشاف و همچنین خودرویی که توسط کاوشگران فرانسوی استفاده میشده است را ببینید.

قلعه شوش که با نام قلعه آکروپل هم شناخته می شود، اگرچه دارای معماری و ظاهر قدیمی است اما واقعیت اینکه قدمت زیادی ندارد و در دوره سلطنت مظفرالدین شاه قاجار بنا شد. این قلعه را ژاک دمرگان باستان‌شناس فرانسوی بنا کرده تا محل اقامت او و گروهش در طول کاوش هایشان در شوش بوده است. همچنین اشیای کشف شده را در این قلعه نگهداری می کردند که امنیت خوبی داشت.
قلعه دارای معماری قرون وسطایی و مصالح آن هم از آجرهای ارزشمند آثار تاریخی منطقه تامین شده است از جمله آجرهایی از چغازنبیل و کاخ آپادانای شوش که برخی از آنها دارای نقش و نگار و حتی نوشته هایی هستند. نقشه قلعه ذوزنقه ای شکل و بر روی تپه ای بنا شده که از داخل قلعه به شهر شوش و مقبره دانیال نبی دید خوبی وجود داره.

در شهر باستانی شوش در استان خوزستان، در بلندترین نقطه شهر قلعه زیبای شوش به چشم می خورد. بسیاری تصور میکنند که این قلعه قدمت زیادی دارد در حالیکه شاید قدمتش از 120 سال تجاوز نکند. دلیل اهمیت آن به زمان قاجار بر میگردد که هیات فرانسوی برای کاوش به شوش آمدند و برای نگهداری اشیای مکشوفه قلعه ای ساختند که در آن از آجرهای قدیمی محوطه باستانی شوش استفاده کردند. ظاهر قلعه نمای زیبا و سالمی دارد و از بالای آن منظره زیبایی رو به شهر قابل دید است. در خود قلعه در حال حاضر اشیا خاصی نگهداری نمی شود و به نوعی تقریبا خالی است. اما در کنار آن موزه شوش قرار داردکه اشیای باستانی ارزشمندی را در خود قرار داده است. به جز موزه می توانید از بازمانده های کاخ تاریخی آپادانا روبروی قلعه نیز بازدید کنید.

در زمان ناصرالدین شاه انحصار حفاری و پژوهش های باستان شناسی  در ازای دریافت پول به هیات های فرانسوی داده شد. در ابتدا در اواخر قرن نوزده مارسل دیولافوا با گروهش در  محوطه باستانی در تپه های آکروپل  و نزدیکی آرامگاه دانیال در چادر مستقر می شوند و چون از طرف مردم و نیروهای حکومتی مورد تایید نبودند و همچنین برای حفظ  اشیاء به دست آمده از کاوش در سال 1897 با دستور دومورگان  قلعه ای با معماری قرون وسطایی ساخته می شود که به شاتو یا قصر معروف می شود.  این قلعه با آجرهای به دست آمده از کاوشها و متعلق به دوره های مختلف ایلامی، هخامنشی ، پارتی ، ساسانی و اسلامی  و بر روی محوطه باستانی ساخته شده، حتی آجرهایی که نوشته دار و لعاب دار هم هستند در قسمتهای مختلف  قلعه به کار رفته اند . البته این بنا در حال حاضر به همان شکل پابرجا و سالم است اما فقط اجازه بازدید از حیاط و محوطه اطراف وجود دارد و نمی توان از اتاقها و درون قلعه دیدن کرد. در حیاط قلعه ابزار و وسایلی که در دوره حفاری و کاوش استفاده میشده وجود دارد و در کل بنای مجلل و با شکوهی است

در سال 1897 میلادی ژان ماری ژاک دو مورگان فرانسوی جهت تحقیق واکتشاف به شوش میاد و بخاطر محل اسکانش نگهداری آثار باستانی که کشف میکنه شروع به ساختن قلعه شوش میکنه. برای این کار بلندترین نقطه تپه های شوش یعنی اکروپل رو انتخاب میکنه و قلعه ای به شکل قلعه های قرون وسطا و ذوزنقه ای شکل اونجا میسازه.وکلی هم وسایل و مکشوفات رو با خودش میبره.بعضی از جاهای قلعه با اجرهای کاخ داریوش و بعضی جاهاش هم با آجرهای چغا زنبیل ساخته شده.یه موزه کوچیک هم داره که جالبه.