رنگینک؛ پرنده ای که با بال‌هایش صدا تولید می‌کند و می‌رقصد

‌رنگینک‌ها همانند بسیاری از گنشجک‌سانان جثه‌ای کوچک و ظاهری زیبا دارند. شاید مورد عجیبی وجود نداشته باشد، اما کافی است در فصل جفت‌گیری یک ماناکین یا رنگینک نر را مشاهده کنید که حضور یک ماده را در نزدیکی خود حس کرده است. در آن زمان رنگینک نر با صفات جنسی منحصر به فردی برای جلب توجه خودنمایی را آغاز می‌کند.

 رنگینک‌ها تیره‌ای از پرندگان هستند که در راسته‌ گنجشک سانان قرار می‌گیرند و تا کنون بیش از 15 سرده و 40 گونه از آن‌ها یافت شده است. این گنجشک سانان بومی قاره آمریکا هستند و تنها در نواحی گرمسیر آمریکا یافت می‌شوند. به طور عمومی نیمی از گونه رنگینَک‌های نر برای جلب توجه گونه ماده از بدن خود صدا در می‌آورند و همچنین ممکن است به صورت انفرادی یا گروهی رقص‌های موزون و هماهنگی در مقابل چشمان گونه ماده از خود نشان دهند. در این مطلب شما را با دو گونه زیبا و خاص از رنگینک‌ها آشنا خواهیم کرد.  

رنگینک بال چماقی

رنگینک بال چماقی (club winged manakin) گونه بومی در کلمبیا و اکوادور است که به سبب آوای منحصر به فردی که از بال‌های خود ایجاد می‌کند، از مشهورترین گونه‌های این تیره به حساب می‌رود. نخستین بار راز رنگینگ‌های بال چماقی توسط متخصص پرنده‌‌شناسی به نام کیم بوستویک کشف شد. رنگینک بال چماقی تنها پرنده‌ای در جهان است که گونه نر آن می‌تواند با بال‌های خود صدا تولید کند.

بوستویک برای کشف کردن چگونگی تولید صدا به وسیله یک دوربین فیلم‌ برداری، 1000 عکس از هر ثانیه پر زدن رنگینک بال چماقی ضبط کرد و به بررسی آن‌ها پرداخت. نتیجه مشخص کرد که این گجشک برای تولید صدا در هر ثانیه 107 بار بال‌های خود را به یک دیگر می‌کوبند. همچنین مطالعات بیشتر در این زمینه مشخص کرد که هر بال این پرنده دارای پرهای ویژه‌ای است که 7 برجستگی دارد. صدای حاصل از برخورد این 14 برجستگی با یک دیگر صدایی شبیه یک نوت ویولن تولید می‌کند. در جهان بیش از 18.000 گونه پرنده وجود دارد اما هیچ ویژگی و رفتاری مانند رنگینک بال چماقی ندارند.

رنگینک سرپوش قرمز

گونه‌ای دیگر از رنگینک‌ها که دارای رفتار بسیار خاصی است رنگینک سرپوش قرمز (red capped manakin) نام دارد. گونه‌ای که در کشورهای مختلف چون گواتمالا، اکوادور، پرو، کلمبیا، مکزیک و کاستا ریکا یافت می‌شود. این پرنده  میوه خوار اندازه 10 سانتی متری دارد و وزن آن به 16 گرم می‌رسد. رنگینک سرپوش قرمز در فصول جفت‌گیری با دیدن گونه ماده بر روی شاخه‌های درخت‌ها رفته و شروع به رقص پا می‌کند و حتی برای جلب توجه بیشتر با کوبش بال‌های خود به اندامشان صدا تولید می‌کند. البته در فصل جفت‌گیری رنگینک‌ نر برای جذب رنگینک‌های ماده دسته‌های کوچک به نام لک (Lek) تشکیل می‌دهند که در آن هر گنجشک نر برای جلب توجه به رقصدین و خودنمایی می‌پردازد. نمونه‌ای از رقص یک رنگینک سرپوش قرمز را می‌توانید در ویدئو زیر مشاهده کنید.

منابع: nationalgeographic و ebird