معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی از ثبت آثار تاریخی حمام تاریخی محمودآباد شاهیندژ و مسجد روستای سوئیناس مهاباد در ردیف آثار ملی کشور خبر داد.
محمد فتحی با اعلام این مطلب افزود: پرونده این دو اثر تاریخی از دی و بهمن ماه به سازمان میراث فرهنگی کشور ارسال شده بود که بعد از بررسی های لازم رای به ثبت آن داده شد.
وی اظهار داشت: مسجد روستای سوئیناس مهاباد با شماره های ۳۱۱۹۵ و حمام محمودآباد شاهیندژ با شماره ۳۱۱۹۶ به ثبت رسید.
مسجد تاریخی روستای سویناس مهاباد
قدیمی ترین بنای باقی مانده روستای سویناس مسجد آن بوده و متعلق به اواخر عصر قاجاریه است. پلان قبلی این مسجد از خشت بوده که بعد از تخریب و از روی نقشه قبلی و بدون تغییر و با مصالح سنگی ساخته می شود.
مسجد سویناس دارای پلانی تقریباً مربع شکل به مساحت ۳۱۹ متر مربع با یک در ورودی است که با توجه به نوع اقلیم منطقه و به تبعیت از آن در جبهة جنوبی تعبیه شده است.
این بنای یکپارچه سنگی دارای فضای ایوان ستوندار، شبستان، شبستان زنانه و انبار سوخت با فرمی شبیه به خانه های روستا و با فضایی ستون¬دار و ارتفاعی بیشتر ساخته شده است.
در جبهه جنوبی مسجد ایوانی ستوندار با ۶ ستون چوبی و دو ستون سنگی و قرار دارد. این دو ستون ابتدا به صورت سنگی بوده اند که یکی از آنها که تخریب می شود از آجر جهت مرمت آن استفاده می کنند. شبستان دارای سه پنجره، ۵ طاقچه، ۲ کمد، یک ورودی و چهار ستون می باشد.
از زیبا ترین بخش های مسجد وجود ستون ها و سرستون های چوبی به شکل ایونیک و متشکل از بالشتک، طوماری و پایه است که تقلیدی از شیوۀ ایونیایی واقع در آسیای صغیر (ترکیه) است.
پوشش فضای داخلی شبستان با کاه، گل اندود شده و سقف مسجد نیز به صورت تیر چوبی و قرنیز سنگی است. شبستان زنانه در شرق مسجد قرار دارد واحتمال دارد که بعداً الحاق شده باشد. عرض پنجره های این این قسمت دو متر با اندود گچی است که بر روی کاه گل کشیده شده است. کف مسجد قبلاً سنگ چین بوده که اخیراً به صورت سیمانی درآمده است.
حمام تاریخی محمود آباد شاهین دژ
یکی از بناهای تاریخی باقی مانده از دوران قاجاریه در شهرستان شاهین دژ، حمام محمود آباد است که در بافت قدیم شهر محمود آباد واقع شده است.
پلان این بنا تقریباً مستطیل شکل و به صورت شمالی جنوبی است و با مصالح سنگ لاشه، و آجراست.
مساحت اثر در حدود ۲۷۴ متر مربع بوده که از بخش های مختلف سردر، هشتی، بینه و سربینه، گرمخانه، خزینه، میاندر، دالان، فضاهای نظافت و گرمخانه تشکیل شده است.
فضای هشتی حمام به صورت مستطیل شکل به در ۳.۵۰×۴.۶۰ متر می باشد که فضای بیرون را به فضای داخلی حمام مرتبط می سازد.
بعد از گذر از این فضا و پله های دسترسی به بخش اصلی حمام یعنی فضای بینه قرار دارد که به صورت هشت ضلعی و حوض مربع شکلی در وسط می باشد که در سه طرف آن سکوهای سربینه برای رخت کنی بوده که احتمال می رود در پلان این بخش دخل و تصرفاتی انجام شده است. پوشش این قسمت به صورت گنبدی و کاربندی است که بعد از اندود آهکی با زنگ های متفاوت رنگ آمیزی شده است.
دالان U شکل موجود در سمت چپ، این بخش را به سرویس های بهداشتی و گرمخانه متصل می کند. گرم خانه از سه فضای مجزا و حوضی تشکیل شده است. فضای میانی به خزینه و فضاهای طرفین به اطاقک های خصوصی منتهی می شوند.
گرم خانه این حمام از طرف بیرون قابلا دسترسی می باشد که دقیقاً در پشت خزینه واقع شده است. پوشش فضاهای حمام بصورت گنبدی و چهار بخش می باشد که از داخل با ملات آهکی اندود شده و از بیرون با کاه گل پوشش داده شده است. بزرگ ترین و اصلی ترین گنبد این حمام گنبد سربینه و بعد گنبد گرمخانه بوده و گنبدهای کوچکتر مربوط به فضاهای جانبی است.
منبع: خبرگزاری مهر
