در روزهایی که سیاستمداران کشور در پی انعقاد برگه‌های لغو تحریم‌ها علیه ایران هستند و آمریکا نیز درهای فروش هواپیما به ایران را باز کرده است، وزیر راه و شهرسازی تاکید دارد که باید ایرلاین ها برای ورود هواپیما بعد از اجرای برجام آماده باشند.
پس از چندسال تحریم در بخش هوایی کشور که دلیل بسیاری از مشکلات شد؛ در نهایت زمنیه‌های لغوتحریم‌ها فراهم شد و قرار است امروز وزرای خارجه ایران و امریکا با یکدیگر دیدار کنند تا شاید ایران صنایع بزرگ ایران که مدت زیادی نفسشان تنگ شده بود، راه تنفس بیابند.
در همین روزها و در آخرین جلسه مشترک آخوندی با مدیران ایرلاین‌ها و دست‌اندرکاران صنعت هوانوردی کشور با اشاره به ضرورت آمادگی ایرلاین‌ها برای توسعه ناوگان خود در دوران پس از اجرای برجام گفته است که در حال حاضر میزان سرمایه شرکت‌های هواپیمایی به جز هما حدود ۹۰۰ میلیارد تومان است که حداقل باید به ۱۰ برابر افزایش یابد.
در جلسه مشترک عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی با رئیس سازمان هواپیمایی کشوری، مدیرعامل شرکت فرودگاه‌های کشور، انجمن شرکت‌های هواپیمایی و مدیران شرکت‌های هواپیمایی به منظور بررسی مشکلات صنعت هوانوردی، موضوع آزادسازی نرخ بلیت هواپیما و توسعه ناوگان هوایی در دوران پس از برجام برگزار شد.
در ادامه اظهارات برخی اعضای سازمان هواپیمایی و مدیران ایرلاین‌ها آمده است.
خلبان تورج دهقانی زنگنه رئیس انجمن شرکت‌های هواپیمایی
*یکی از درخواست‌های ما بازنگری اصلاح قوانین و مقررات مربوط به صنعت هوانوردی از جمله دستورالعمل تاسیس و فعالیت شرکت‌های هواپیمایی است. علاوه براینکه این دستورالعمل بازدارنده و مانع سرمایه گذاری در صنعت است چنین دستورالعملی در سایر کشورها تدوین نشده است.
*با توجه به توسعه ناوگان هوایی کشور در دوران پس از تحریم، اصلاح ساختار اداری - مالی و اصلا قانون سازمان هواپیمایی کشوری به منظور تقویت این سازمان به عنوان متولی حمل و نقل هوایی کشور یک امر ضروری به نظر می‌رسد. ضمن اینکه آزادسازی قیمت‌ها و حضور پررنگ بخش‌دولتی و شبه دولتی در این صنعت نیاز به بازنگری در قوانین و مقررات دارد.
*با توجه به توافق برجام و نیاز به کمک برای خرید هواپیمای جدید، نیازمند تغییرات در اساسنامه‌ها و آیین‌نامه‌های صندوق توسعه ملی برای استفاده از تسهیلات این صندوق هستیم به نحوی که سهم آورده شرکت‌ها به ۱۰ درصد کاهش یابد، دوره تنفس حداقل به ۳ سال افزایش و دوره بازپرداخت نیز ۱۰ سال تعیین شود.بر اساس شرایط صندوق توسعه ملی تسهیلات فقط برای هواپیماهای نو داده میشود که در خواست میشود این تسهیلات برای هواپیماهای تا عمر ۱۰ سال نیز پرداخت شود. بازپرداخت تسهیلات به صورت ریالی و بر مبنای نرخ زمان دریافت تسهیلات محاسبه شود.
*امکان استفاده از تسهیلات ریالی برای تقویت صنعت و افزایش ناوگان در قانون بودجه ۹۵ فراهم شود.
* هزینه‌های امنیتی و مبالغ درخواستی برای تامین امنیت همواره به عنوان یکی از مشکلات شرکت‌های هواپیمایی مطرح است و شرکت‌های هواپیمایی نیاز به یک تدبیر ویژه توسط شواریعالی امنیت ملی دارند. در حالی که شرکت های هواپیمایی از عوارض گمرکی، ترخیص قطعات موتور هواپیما و مالیات بر ارزش افزوده برای ورود هواپیما معاف هستند اما در حال حاضر به استناد بند (و) ماده (۱۱۹) قانون حقوق گمرکی کماکان از شرکت‌های هواپیمایی اخذ میشود.
* تشکیل صندوق توسعه حمل و نقل هوایی برای کمک به تامین منابع مورد نیاز صنعت هوانوردی
*افزایش نرخ سوخت پروازهای باری به فوب خلیج فارس ناوگان باری کشور را تقریبا غیرعملیاتی کرده است. ضمن اینکه قیمت تمام شده حمل کالا را به شدت افزایش داده و فرصت‌های حمل بار صادراتی از طریق ایرلاین‌های داخلی گرفته شده و این بارها بیشتر توسط پروازهای مسافری شرکت‌های خارجی وارد کشور می‌شوند.
* اخیرا سازمان هواپیمایی کشوری با ابلاغ بخش نامه‌ای در اجرای مصوبه هیئت دولت درخواست پرداخت مبلغ ۳۰ دلار به ازای هر مجوز پرواز خارجی را از شرکت‌های هواپیمایی کرده که این رقم اگرچه رقم قابل توجهی نیست اما به رغم اعتقاد بر تقویت بنیه اقتصادی سازمان هواپیمایی، پرداخت اینگونه عوارض مبنای بروز اختلاف بین ایرلاین‌ها و سازمان هواپیمایی میشود. لذا پیشنهاد میشود درصدی از درآمد پروازهای عبوری برای کمک به سازمان هواپیمایی کشوری به این سازمان اختصاص یابد.
* محدویت پروازهای شبانه مهرآباد مشکلاتی را برای ایرلاین‌ها ایجاد کرده که از وزیر راه و شهرسازی درخواست تجدید نظر در این موضوع داریم.
* هزینه ارزی ایرلاین‌ها با توجه به نوسانات ارزی نسبت به سال‌های اخیر بیش از ۳ برابر شده که هزینه شرکت‌ها را به شدت افزایش داده است.
*به منظور تامین نظر وزیر راه و شهرسازی شرکت‌ها در صدد افزایش سرمایه خود هستند و بدهی شرکت‌ها به غیر از چهار شرکت ایران‌ایر، ماهان، آسمان و ایران‌ایرتور به شرکت نفت بابت دریافت سوخت تقریبا تسویه شده و در حال تسویه است. همچنین با توجه به آزادسازی نرخ بلیت هواپیما پرداخت بدهی های شرکت فرودگاه‌ها در دستور کار ایرلاین ها قرار دارد.
* دستورالعمل حقوق مسافر که مورد تاکید وزیر راه و شهرسازی است، توسط شرکت‌ها اجرا شده و خسارات مورد درخواست مسافران پرداخت شده به طوریکه که فقط توسط یکی از شرکت‌ها ۴۸۲ میلیون تومان خسارت به مسافران پرداخت شده است.
اظهارات آخوندی خطاب به مدیران ایرلاین‌ها و مدیران صنعت هوانوردی
*این جلسه با اهداف کلی ارزیابی آزادسازی نرخ بلیت هواپیما، برنامه‌ریزی برای خرید هواپیما بعد از اجرای برجام و برنامه ریزی برای پروازهای نوروزی برگزار شد.
*به زودی با اجرای برجام تحریم‌های ایران رفع میشود و شرکت ها باید برای نوسازی ناوگان خود برنامه ریزی داشته باشند.
*نوروز در پیش است و قطعا در این دوران با افزایش پیک مسافری مواجه می‌شویم که شرکت‌ها نیز در این زمینه باید برنامه‌ریزی کنند.
* لزوم بازسازی صنعت هوانوردی با استفاده از فضای جدید بین المللی نیاز است، از این رو برای بازسازی صنعت هوانوردی باید اصول اولیه رعایت شود که مهم‌ترین اصل پایبندی به اصول بازرگانی است. ایرلاین‌ها حتما باید به اصول بازرگانی معتقد باشند. به عبارتی در حالی که نرخ بلیت هواپیما آزاد شده است شرکت‌های هواپیمایی نیز مکلف به پرداخت هزینه‌ها و بدهی‌های خود هستند.
*در صورتی که اصول بازرگانی رعایت نشود هیچ حمایتی از ایرلاین‌ها نمی‌کنم.
* در حال حاضر میزان بدهی شرکت‌های هواپیمایی به سایر دستگاه‌ها و نهادها حدود ۵۲۰۰ میلیارد تومان است، این در حالی است که ارزش ناوگان شرکت‌های هواپیمایی ۳۵۰۰ میلیارد تومان است. این آمار بسیار نگران کننده است و نشان می‌دهد اقتصاد صنعت هوانوردی کشور در وضعیت منفی قرار دارد.
*می‌توان از این شرایط دو تحلیل داشت یا بازیگران فعلی قادر به اداره صنعت نیستند و باید فضا برای ورود بازیگران جدید آماده شود یا اطلاعات بدهی و وضعیت اقتصادی آنها نادرست است.
*شرکت‌های هواپیمایی باید به دنبال اصول بازرگانی بروند تا بدهی‌های خود به شرکت فرودگاه‌ها و شرکت پخش فرآورده‌های نفتی بابت سوخت را پرداخت کنند ضمن اینکه باید سازوکاری اندیشیده شود که موضوعات امنیتی در فرودگاه‌ها مانع فعالیت ایرلاین‌ها نباشد.
* اگر ایرلاین‌ها در چارچوب اصول بازرگانی فعالیت کنند از آنها پشتیبانی می‌کنیم چراکه با وضعیت فعلی نمی توان صنعت هوانوردی را بازسازی کرد بنابراین شرکت‌های هواپیمایی راهی جز پایبندی به اصول بازرگانی ندارند.
* در شرایط فعلی هم ایرلاین‌ها از نظر اقتصادی و هم مردم به لحاظ نبود رفاه در پرواز ناراضی هستند، ضمن اینکه ما هم ما به عنوان دولت از صنعت هوانوردی ناراضی هستیم پس در شرایطی که همه ناراضی هستند برای اصلاح وضع موجود اولین گام باید پایبندی به اصول بازرگانی باشد که باید مبنای کار ایرلاین ها قرار گیرد. اگر ایرلاین‌ها از اصول بازرگانی خارج شوند ادامه فعالیت ممکن نیست.
* در حال حاضر سرمایه ثبت شده ایرلاین‌ها به جز شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی (هما) حدود ۹۰۰ میلیارد تومان است، در نهایت اگر بخواهیم قاعده بازی را عوض کنیم باید سرمایه ایرلاین‌ها حداقل به ۱۰ برابر میزان فعلی افزایش یابد که این سرمایه باید یا از طریق سهامداران فعلی، سهامداران جدید یا با ایجاد شرکت‌های سهامی تامین شود.
* نمی توانیم به مردم اعلام کنیم شما از حداقل رفاه برخوردار باشید که شرکت‌های هواپیمایی می‌خواهند با سرمایه‌های اندک فعلی خود فعالیت کنند؛ بنابراین افزایش سرمایه یک اولویت است چراکه توسعه پایدار جز با اصول بازرگانی ایجاد نمی‌شود.
* امیدواریم طی یک تا دو هفته آینده و با اجرای برجام وارد فضای جدیدی از تعامل با دنیا و به تبع آن توسعه صنعت هوانوردی شویم .
* وظیفه ما به عنوان دولت این است که فضا را برای کسب و کار رقابتی سالم، رگولاتوری و استانداردسازی ایجاد کنیم در مقابل از ایرلاین‌ها می‌خواهیم اصول بازرگانی را از هم اکنون با جدیت به عنوان یک اصل پیگیری کنند.
* در خواست من از ایرلاین‌ها این است که به موضوع کفایت سرمایه، نحوه تامین مالی برای توسعه صنعت حمل ونقل هوایی، تامین هواپیما در انواع بُرد(کوتاه برد، میان برد، بلند برد) و زنجیره ارزش توجه ویژه داشته باشند.
* اگر شرکت‌های هواپیمایی بر اصول بازرگانی پایبند باشند شرایط صنعت تغییر می کند و در شرایط رقابتی قطعا موفق خواهند شد.
*در حال حاضر بیش از ۶۰ فرودگاه کوچک در کشور وجود دارد که فعال کردن آنها به نفع مردم است چراکه توسعه فرودگاه نسبت به جاده سهل‌الوصول‌تر و سریع‌تر است.
* ضمن اینکه امکانات فرودگاهی باید افزایش یابد، با توجه به اینکه در دوران پس از برجام شاهد توسعه ناوگان هوایی خواهیم بود بنابراین محل پارک پوزیشن (محل پارک هواپیما در فرودگاه‌ها) نیز باید افزایش یابد.
منبع: اقتصاد نیوز
