هنباک Hanbok، لباس سنتی کره ای هاست و مانند خود لباس، تاریخچه ی رنگارنگی نیز دارد. مردم کره تا یک قرن پیش این لباس را هر روز بر تن می کردند، امروز نیز هنباک همچنان به عنوان یک نماد مهم کره باقی مانده و در موقعیت های خاص و تعطیلات مورد استفاده قرار می گیرد. در این مطلب قصد داریم از نزدیک نگاهی به این لباس بیندازیم:
هنباک دارای ریشه های عشایری در شمال آسیا بوده و در اصل برای سهولت حرکت طراحی شده است. ساختار هنباک شامل ژاکت jeogori، شلوار baji و دامن chima بوده و در زمان پادشاهی گوگوریو (36 قبل از میلاد تا 668 بعد از میلاد) بنیان گذاری شده و ویژگی های طراحی آن تا به امروز دست نخورده باقی مانده اند.
هنباک را می توان به لباس مراسم و لباس های روزمره و در نهایت از نظر جنسیت، سن و فصل دسته بندی کرد. علی رغم تفاوت های زیاد در دسته بندی، چهارچوب اصول زیبایی شناسی هنباک پیرامون علاقه ی کره ای ها برای طبیعی بودن، تمایل آنها به دعا و باور به نیروهای حافظ فراطبیعی و سبک لباس کنفوسیوسی بر می گردد.
هدف از طرح کلی هنباک این است که جریانی ظریف از خطوط و زوایا ایجاد کند. درست مانند شیب نرم پیش آمدگی لبه بام خانه های سنتی کره ای به نام هانوک hanok، تعادل لبه ی پایینی آستین های ژاکت baerae با زاویه های تیز یقه ی سفید dongjeong همگی نشان دهنده ی شکوه زیبایی های سنتی کره ای هستند.
یکی دیگر از ویژگی های مهم و بارز هنباک، رنگ های روشن و جذاب آن است. هنباک های سنتی دارای رنگ های پر جنب و جوشی هستند که با پنج عنصر نظریه ی یین و یانگ مطابقت دارند. سفید (فلز)، قرمز (آتش)، آبی ( چوب)، سیاه (آب) و زرد (زمین).
رنگ ها همچنین نشان دهنده ی موقعیت های اجتماعی و وضعیت تاهل نیز هستند. به عنوان مثال رنگ های روشن عمدتا توسط کودکان و دختران و رنگ های خنثی توسط زنان و مردان میانسال مورد استفاده قرار می گرفتند. زنان مجرد معمولا ژاکت های زرد و دامن های قرمز می پوشیدند، این در حالی است که زنان متاهل از ترکیب سبز و قرمز و خانم هایی که فرزند پسر داشتند از آبی ملوانی استفاده می کردند. طبقات بالای جامعه ی کره ای از گستره ی متنوعی از رنگ ها بهره می بردند. در نقطه ی مقابل روستایی ها قرار داشتند که از رنگ سفید استفاده می کردند، اما در موقعیت های خاص از رنگ های صورتی، سبز، خاکستری و زغالی روشن نیز بهره می برند.
موقعیت اجتماعی افراد از روی جنس پارچه ی هنباک آنها نیز قابل تشخیص است. طبقات بالای اجتماعی از هنباک هایی استفاده می کردند که در فصل های گرمتر پارچه ی آنها از الیاف گیاهی و دیگر مواد سبک و در بقیه ی اوقات سال به صورت پارچه های ابریشمی ساده و طرحدار تهیه می شد. روستاییان اما تنها به الیاف پنبه ای محدود بودند.
روی هنباک ها، الگوهایی برودری دوزی می شدند تا آرزوهای صاحب خود را به نمایش بگذارند. به عنوان نمونه گل صد تومانی روی لباس عروسی نشاندهنده ی آرزوی ثروت و غرور است. نیلوفر آبی نشانه ی آرزوی اصالت و خفاش و انار نشاندهنده ی علاقه به فرزند هستند. اژدها، ققنوس، درنا و ببر نیز برای هنباک خانواده ی سلطنتی و مقامات بسیار رده بالا استفاده می شوند.
در اوایل قرن نوزدهم، هنباک با لباس های وارداتی مانند پیراهن ها و کت و شلوارهای غربی جایگزین شد. امروز لباس های رسمی و غیر رسمی به طور عمده به سبک های غربی هستند. هرچند هنباک های سنتی همچنان در موقعیت های خاص مانند جشن های ازدواج، سال نوی قمری، تشریفات آبا و اجدادی و همچنین اولین جشن تولد کودک به نام dol استفاده می شوند.
هنباک ها در تاریخ 1600 ساله ی خود تغییرات زیادی کرده اند و حتی امروز نیز همچنان در حال تغییر و تحول هستند. طراحان حرفه ای با استفاده از طرح الگوهای سنتی و ساختارهای ساده ی پنبه ای، کتانی، چرم و توری، مدل های کلاسیک را برای استفاده ی حال حاضر به روز رسانی کرده اند. بازخوانی مدرن هنباک سر و صدای زیادی در دنیای مد امروز به راه انداخته و از شانزه لیزه گرفته تا کت واک های مد نیویورک دیده می شود.
هرچند، هر اندازه هم که هنباک دستخوش تغییر شود، اما همچنان به عنوان یک میراث فرهنگی عالی باقی می ماند و این موضوع تنها ناشی از ارزش های تاریخی آن نیست، بلکه اشاره به شاخصه های هنری منحصر به فرد کره ای دارد.
منبع: theculturetrip
