شمارش معکوس برای رونمایی از بزرگترین هواپیمای جهان

بزرگ‌ترین هواپیمای جهان به نام استراتولانچ (Stratolaunch) تنها چندماه دیگر اولین پروازش را به انجام خواهد رساند.

این پرنده که طبق طرحی از پاول اَلِن (Paul Allen) - یکی از شرکای مؤسس شرکت مایکروسافت - تولید شده، بال‌هایی عریض‌تر از طول یک زمین فوتبال دارد و با دو کابین خلبان، 28 چرخ و شش موتور جت 747 تجهیز شده است.

از این هواپیما برای حمل راکت‌های حامل ماهواره و سرنشین آن به لایه فوقانی جو زمین و سپس پرتاب به سمت فضا استفاده خواهد شد.

در سی و چهارمین کنگرۀ فضا در کلرادو، شرکت سازندۀ استراتو اعلام کرد، این پرندۀ غول‌پیکر در تابستان امسال اولین پروازش را به انجام خواهد رساند.

این هواپیما طی ماه‌های گذشته، دو مرحله آزمایشی حرکت فرودگاهی را پشت‌سر گذاشته و توانسته است حداکثر سرعت‌ 41 و 46 کیلومتر در ساعت را به ثبت برساند. البته طبق اعلام شرکت سازنده، استراتو هنوز باید آزمایشات فرودگاهی بیشتری را پشت‌سر بگذارد.

طبق گفتۀ این شرکت، استراتو باید بتواند در آزمایش‌های فرودگاهی بعدی سرعت‌های 128 و 138 کیلومتر در ساعت را به ثبت برساند.

برای درک بهتر این اعداد، می‌توان هواپیماهای بوئینگ معمولی را در نظر گرفت که باید در هنگام تیک آف سرعتی بین 190 تا 241 کیلومتر در ساعت داشته باشند.

علاوه بر حمل محموله‌های فضایی به لایۀ فوقانی جو، این پرنده می‌تواند برای حمل موشک‌های کوچک جاسوسی، معروف به "یخ سیاه"، مورداستفاده قرار گیرد. کریستیان داونپورت (Christian Davenport)، گزارشگر ویژۀ صنایع فضایی و موشکی، در مقاله‌ای که در اوایل سال 2018 در نشریۀ واشنگتن ‌پست منتشر شد، از این راز پرده برداشت.

این گزارشگر در راستای نگارش کتابی درمورد رقابت‌های فضایی میان سرمایه‌داران بزرگ حوزۀ فناوری - از جمله ایلان ماسک (Elon Musk) مدیرعامل شرکت‌های تسلا (Tesla)، اسپِیس ایکس (Space X) و جف بزوس (Jeff Bezos)، مؤسس شرکت‌های آمازون و بلو اوریجین (Blue Origin) -  مصاحبه ای با پاول اَلن ترتیب داد.

طی این مصاحبه که تابستان سال گذشته انجام گرفت، اَلن اعلام کرد می‌خواهد از استراتولانچ به‌عنوان یک قالیچۀ پرندۀ غول‌پیکر استفاده کند که می‌تواند در مقایسه با فناوری‌های کنونی، حمل سرنشین و ماهواره به فضا را با سرعتی بالاتر و هزینه‌ای کم‌تر به انجام برساند.

در گزارش ویژه‌ای که واشنگتن پست منتشر کرد، به نقل از اَلن نوشته شده است: «دوست دارم شاهد خلق سامانه‌ای باشم که یکبارمصرف نیست و می‌تواند عملیات حمل‌و‌نقل هوافضایی را به‌صورت هفتگی و از یک ایستگاه فرودگاهی به انجام برساند».

موشک جاسوسی موسوم به "یخ سیاه" می‌تواند به بدنۀ استراتو متصل و هرجا که فضای کافی وجود داشته باشد، از بدنۀ این پرنده جدا شود. بعد از اتمام این عملیات، استراتو می‌تواند بلافاصله به فرودگاه بازگردد و خود را برای پرواز بعدی آماده کند.

درمورد حمل سرنشین توسط این هواپیما، آلن اظهار داشت: «هیچ چیز غیرممکن نیست و ما هنوز از تمام استفاده‌های احتمالی این هواپیما بی‌خبریم، اما تصور می‌کنم چنین امری در آیندۀ نزدیک محقق خواهد شد. در حال حاضر واقعیت امر این است که بیشتر عملیات فضایی، جهت ارسال ماهواره یا محموله به فضا انجام می‌شوند و البته ارسال ماهواره به فضا برای دریافت امواج مخابراتی و تلویزیونی در سرتاسر دنیا حائز اهمیت حیاتی‌ست».

استراتو به‌قدری بزرگ است که به دو بدنه با دو کابین جداگانه نیاز دارد. هدف اصلی آخرین آزمایش فرودگاهی استراتو که در ایستگاه هوافضای کالیفرنیا انجام گرفت، سنجش قدرت هدایت و ترمز این پرنده در سرعت‌های مختلف بود. اندازۀ عظیم این هواپیما آن را برای حمل و پرتاب موشک‌های فضایی مناسب می‌سازد.

ماهواره‌ها و سایر فضاپیماها همواره از یک ایستگاه فضایی و با استفاده از حجم بسیار عظیمی از سوخت و انرژی به فضا پرتاب شده‌اند. اما هواپیمای استراتولانچ با حمل موشک فضاپیما به لایۀ فوقانی جو، امکان پرتاب آسان‌تر و به‌صرفه‌تری را فراهم می‌سازد.

وزن خالص استراتولانچ در حدود 250 تُن و به گونه‌ای طراحی شده است که بتواند در هنگام برخاست، وزنی اضافی بالغ بر 400 تُن را نیز تحمل کند.

این هواپیما با کمک 28 چرخ بر روی زمین حرکت می‌کند و با شش موتور بوئینگ 747 تجهیز شده است. ابعاد این هواپیما به قدری بزرگ است که اگر در مرکز یک زمین فوتبال قرار بگیرد، هر کدام از بال‌هایش تا 4 متر بعد از دروازه‌ها امتداد خواهند داشت.

پروازهای این هواپیما برای سال‌های 2016 و 2017 برنامه‌ریزی شده بود، اما تأخیر اجرای این طرح باعث شد این پروازها به تابستان امسال موکول شوند. آزمایش سوخت‌رسانی هر شش مخزن سوخت هواپیما در 19 سپتامبر 2017 با موفقیت به پایان رسید. هر یک از این شش مخزن به‌صورت جداگانه پُر شدند تا عملکرد سوخت‌رسانی و عدم نشتی آن‌ها بررسی شود.

علاوه بر آزمایش سوخت‌رسانی، مهندسین طرح آزمایش سیستم کنترل پرواز هواپیما را نیز آغاز کرده‌اند.

این هواپیما در ژوئن 2017 توسط پاول اَلن رونمایی شد. در رونمایی اولیۀ هواپیما اعلام شد، طول بال‌های آن جمعاً 117 متر و بزرگ‌ترین پرنده‌ای‌ست که تاکنون به دست بشر ساخته شده است.

در سال 2011، هزینۀ انجام این طرح بالغ بر 300 میلیون دلار تخمین زده شد، اما تا به امروز اطلاعی از هزینۀ واقعی پروژه در دست نیست.

بعد از این‌که استراتو به ارتفاع مناسب برسد، محمولۀ خود را رها خواهد کرد. متعاقباً موتورهای موشک رها شده روشن و حرکت او به خارج از جو آغاز می‌شود.

در سال 2016، شرکت سازندۀ استراتولانچ قراردادی با شرکت اوربیتال (Orbital) که پرتاب‌کنندۀ موشک‌های کوچک به فضا بود، منعقد کرد. این قرارداد نشان از آینده‌نگری پاول اَلن برای استفادۀ تجاری از این پرنده داشت؛ به نحوی که بتوان از این هواپیما برای تسهیل و تسریع ارتباطات اینترنتی، عکس‌برداری‌های ماهواره‌ای، داده‌های اقلیم‌شناسی و سایر خدمات ماهواره‌ای استفاده کرد که در مدارهای نزدیک به زمین انجام می‌شوند.

از این جهت می‌توان گفت خط‌مشی پاول اَلن با رویکرد رقبایی ماندد شرکت اسپیس ایکس با مدیریت ایلان ماسک، یا شرکت بلو اوریجین با مدیریت جف بزوس متفاوت است. هدف نهایی ایلان ماسک، فرستادن انسان به مریخ است. بزوس نیز در حال تولید راکت‌های کم‌هزینه‌ای ا‌ست که بتوانند بیش از یک‌بار مورد‌استفاده قرار گیرند و هزینۀ بسیار بالای عملیات فضایی را کاهش دهند. ریچارد برانسون (Richard Bronson)، مالک شرکت ویرجین گالاکتیک (Virgin Galactic) نیز بر توسعۀ گردشگری فضایی و تولید فضاپیماهای کوچک متمرکز شده است.

مزیت رویکرد اَلن نسبت به سایر رقبا، قابلیت استفاده از هواپیما جهت پرتاب موشک به فضا و به این ترتیب، کاهش تأثیر متغیرهای آب‌وهوایی ا‌ست.

شرکت استراتولانچ به‌دنبال ارائه خدمات حمل موشک‌های مدار نزدیک به صدها شرکتی ا‌ست که در زمینۀ فعالیت‌های مخابراتی، تصویربرداری و داده‌رسانی ماهواره‌ای فعالیت می کنند - از جمله شرکت‌های تسلا و گوگل.

شرکت استراتولانچ با سرعت بالای ارسال موشک و دقت بالا در جایگذاری موشک در مدار تعیین‌شده، از مزیت رقابتی بالایی نسبت به سایر شرکت‌های فعال در این عرصه برخوردار خواهد شد.

منبع : Dailymail