شهر باستانی شوشتر به سازه‌های آبی تاریخی عجیبش معروف است. مجموعه‌ای به هم پیوسته شامل پل‌ها، بندها، آسیاب‌ها، آبشارها و کانال‌های عظیم جهت هدایت آب که با هماهنگی یکدیگر، بهره‌برداری هرچه بیشتر از آب را برای ساکنان این منطقه فراهم کرده است. گفته شده قدمت ساخت این سیستم کاملا مهندسی شده به زمان هخامنشیان برمی‌گردد. اما چندان مشخص نیست و اما آنچه ما را به شوشتر کشانده است، یادگار گرانبها اما مهجور دیگری است.
در قلب شهر شوشتر، برجی قرار گرفته که یادگار دوران قاجار در این منطقه است. شهر شوشتر، یکی از شهرهای باستانی استان خوزستان محسوب میشود و رود گرگر از میان آن عبور می‌کنند و از این رو، این شهر از اهمیت فراوانی در منطقه برخوردار است. اما موضوع دیگری که باعث میشود این برج همچنان اسرارآمیز باقی بماند این است که هنوز، در مورد تاریخ ساخت و کاربرد آن، اختلاف نظر وجود دارد!
این برج هشت ضلعی که بر روی پایه‌ای 4 متری ساخته شده است، هنوز که هنوز است مشخص نیست که جایگاهی برای دیده‌بانی شاپور ساسانی بوده، یا مکانی بوده که از آنجا بر شدت و مقدار جریان رودخانه نظارت می‌شده است. البته نظریه‌ی دیگری هم در مورد برج کلاه فرنگی شوشتر مطرح است و آن هم این است که عمر این برج به زمان هخامنشیان برمی‌گردد و برای پیام‌رسانی‌های داریوش مورد استفاده قرار می‌گرفته است!
همانطور که در بالاتر هم به آن اشاره کردیم، برج کلاه فرنگی در هشت ضلع ساخته شده که قاعده‌ی هر ضلع آن بین 1/10 تا 1/28 متر است. در این سازه، قسمتی به نام بند میزان قرار دارد که کارون را به دو شاخه‌ی گرگر و شطیط تقسیم می‌کند. جالب است بدانید که آبشارهای شوشتر در مسیر همین دو شاخه ساخته شده‌اند. این بند از دو ضلع مورب تشکیل شده است.
آنچه اکنون به عنوان برج کلاه فرنگی باقیمانده، سازه‌ای به جا مانده از دوران ساسانی است و نمای بیرونی آن از سنگ‌های تراش خورده ساخته شده است. متاسفانه این سنگ‌ها با گذر زمان از جای خودشان افتاده‌اند و تنها 3 متر از آن‌ها بر بدنه‌ی برج باقی مانده است. متاسفانه آثاری از نوشته‌های گوناگون بر بدنه‌ی این برج قابل مشاهده است که نشان از بی‌توجهی گردشگران در هنگام بازدید از این برج باستانی دارد. امیدواریم که این برج، سال‌های سال بتواند استوار و پابرجا بماند و به دست خود ما، از بین نرود!
بد نیست بدانید که کلاه فرنگی شوشتر در تاریخ 25 اسفند سال 1378 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. آیا شما تا به حال از این بخش مهم سازه‌های آبی شوشتر بازدید کرده‌اید؟ منتظر دریافت نظراتتان هستیم.
