سمنان، استانی در شمال شرق ایران است که بیشتر به‌دلیل هم‌جواری با دشت کویر و طبیعت بی‌نظیر، همواره بهعنوان یکی از مقاصد گردشگری محبوب در ایران شناخته‌شده است. بااینحال، جاهای دیدنی سمنان فقط به مناطق کویری محدود نمی‌شود. این منطقه پهناور با تاریخ کهن، فرهنگ و آداب‌و‌رسوم خاص خود، بهعنوان یکی از مکان‌های دیدنی و جذاب در ایران شناخته میشود که آثار متنوعی از دوران اولیه زمینشناسی تا به امروز در خود جای داده است. در این متن، با مجله گردشگری لست‌سکند همراه باشید تا دیدنی های سمنان را به شما معرفی کنیم.
آنچه در ادامه مطلب خواهید خواند
بهترین جاهای دیدنی سمنان کدام‌اند؟مساجد سمنانمسجد جامع سمنانمسجد تاریخانه دامغانمسجد اماممسجد جامع فرومدمسجد جامع بسطامبرج کاشانه بسطامخانه‌‌ها و عمارت‌های تاریخی سمنانخانه کلانترخانه طاهریخانه تاریخی تدینعمارت و باغ امیرخانه یغمایی‌هاآثار شهری تاریخی سمناندروازه ارگ سمنانبازار سمنان و بازار شیخ علاءالدولهبازار سنتی شاهرودارگ علاءگنبد زنگولهکاروان‌سراهای سمنانکاروان‌سرای ده‌‌نمککاروان‌سرای بدشتکاروان‌سرای میاندشتکاروان‌سرای قصر بهرامبرج‌ها و قلعه‌های تاریخی سمنانبرج کارخانه نساجیبرج چهل دختربرج مهماندوستقلعه پاچنارتپه حصارقلعه لاسگردقلعه قدیمی پادهآرامگاه‌ها و مقبره‌های سمنانآرامگاه شیخ علاءالدوله سمنانیآرامگاه بایزید بسطامیآرامگاه پیر نجم‌الدینموزه‌های استان سمنانموزه اقوام گرمسارموزه مهر و سکه کومشموزه گرمابه پهنهموزه تاریخ طبیعی سمنانموزه علم و صنعت گرمسارغارهای دیدنی سمنانغار آهکی دربند سنگسرغار نمکی گرمسارکویرهای استان سمنانکویر ریگ جنکویر کوه سرخ سمنانکوه اژدهای گرمسارپارک ملی کویرتنگه ظلمات گرمسارتپه‌های مریخیجاهای دیدنی طبیعی سمنانچشمه علی دامغانجنگل ابر شاهرودجنگل اولنگآبشار مجنآبشار آلوچالروستاهای تاریخی سمنانروستای قلعه‌نو خرقانروستای رامهروستای تاریخی قلعه‌بالاسفر به سمنان با تور ایرانگردی
بهترین جاهای دیدنی سمنان کدام‌اند؟
برخی از معروف‌ترین جاهای دیدنی استان سمنان عبارت‌اند از: مناره مسجد جامع سمنان، دروازه ارگ، چشمه علی دامغان، گرمابه پهنه، برج چهل دختر، غارهای تاریخی دربند و شیربند، تپه حصار، آرامگاه بایزید بسطامی، مسجد تاریخانه دامغان و موزه اقوام. این اماکن، تنها چند نمونه از ثروت‌های فرهنگی و تاریخی سمنان هستند که گردشگران را به خود جذب می‌کنند. در ادامه، به‌طور مفصل با این جاذبه‌ها آشنا می‌شوید.
مساجد سمنان
مسجد بهعنوان مکانی مقدس، در میان بناهای ایرانی بعد از اسلام، اهمیت ویژه‌ای دارد. در هرکدام از دوره‌های بعد از اسلام، شیوه متفاوتی در ساخت مساجد به کار گرفته شده که نشان‌دهنده سیر تاریخی است. مساجد استان سمنان، با طرح‌های معماری منحصربه‌فرد، نمادهای فرهنگی و مذهبی مهمی هستند. این آثار با داشتن هنرهایی مثل کاشی‌کاری و گچ‌کاری‌های دوران سلجوقی، از بناهای باارزش و مهم سمنان محسوب می‌شوند. در ادامه با مساجد سمنان آشنا خواهید شد.
مسجد جامع سمنان
مسجد جامع سمنان، یکی از بناهای مذهبی و تاریخی این شهر است. این مسجد به‌دلیل زیبایی معماری اسلامی و تاریخچه‌ای که به دوره سلجوقیان و تیموریان بازمی‌گردد، از مهم‌ترین و بهترین جاهای دیدنی سمنان است. مسجد جامع سمنان، روی یک آتشکده قدیمی بنا شده است. تک‌مناره‌ای با ارتفاع 31.20 متر در این مسجد، از زمان‌های قدیم بهعنوان نشانه‌ای مهم برای پیداکردن راه کاروانیان بوده است. علاوه‌بر این، ایوان بزرگی با ارتفاع 31 متر در ضلع غربی، از شاهکارهای دیگر آن است. این مسجد و مناره آن، در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده‌اند و به‌دلیل برگزاری نمازجماعت در شبستان‌های مسجد، همه‌روزه امکان بازدید از آن فراهم است.
- آدرس مسجد جامع سمنان: سمنان، خیابان طالقانی، خیابان امام‌خمینی، بین کهنه‌دژ و بازار شیخ علاءالدوله
- ساعت بازدید از مسجد جامع سمنان: در زمان برگزاری نماز ظهر و مغرب
- قیمت بلیط مسجد جامع سمنان: رایگان
موقعیت دقیق مسجد جامع سمنان
مسجد تاریخانه دامغان
مسجد تاریخانه دامغان از دیدنی های سمنان است و به‌تنهایی دلیل خوبی برای حضور گردشگران در این شهر است. این بنا از قدیمی‌ترین مساجد ایران محسوب میشود که به اعتقاد برخی محققان، قبل‌از حمله اعراب، آتشکده بوده و سپس به مسجد تبدیل شده و نامش به تاریخانه به‌معنی خدای خانه، تغییر کرده است. بنایی که امروزه به جا مانده، در قرن‌های مختلف مرمت و بازسازی‌های زیادی داشته و می‌توان گفت ردپای چندین دوره تاریخی را درون خودش حفظ کرده است.
ساختمان مسجد، یک صحن یا حیاط مرکزی بزرگ دارد که اطرافش رواق‌های سرپوشیده قرار گرفته‌اند. ازطرفی شبستان مسجد روی 18 ستون مدور با قطر 1.5 متر ساخته شده که این ستون‌ها و همین‌طور اتاق‌های این مسجد، شباهت بسیار زیادی به بناهای دوران پیش از اسلام و زمان ساسانیان دارند. مناره آجری این بنای تاریخی در زمان سلجوقی به آن اضافه شده که درحال‌حاضر 26 متر ارتفاع دارد. تزیینات بسیار زیبای آجری و کتیبه‌ای به خط کوفی، از ویژگیهای منحصربه‌فرد این بناست.
- آدرس مسجد تاریخانه: دامغان، محله امام، خیابان شهید مطهری
- ساعت بازدید از مسجد تاریخانه: 9 صبح تا 5 بعدازظهر
- قیمت بلیط مسجد تاریخانه: 4 هزار تومان
موقعیت دقیق مسجد تاریخانه
مسجد امام
هرچه از زیبایی این مسجد بگوییم، کم است. یکی از زیباترین بناهای دوره قاجار در سمنان، مسجد امام نام دارد که به مسجد شاه یا مسجد سلطانی نیز معروف است. این بنای چهار ایوانی، یکی از مهم‌ترین دیدنی های سمنان محسوب میشود که در مرکز شهر و نزدیکی مسجد جامع واقع شده است.
مسجد امام، چهار در بزرگ ورودی از شمال، جنوب، شرق و شمال‌غربی دارد که ورودی شمال‌غربی، توسط یک دالان دراز به تکیه پهنه سمنان ختم میشود. همچنین زمانی که از درهای شمالی و شرقی وارد مسجد می‌شوید، با نگاهی به سقف، مقرنسهایی می‌بینید که با گچ‌کاری تزیین شده‌اند و 2 گوشواره دوطبقه در اطراف آن با کاشی‌کاری دوره قاجار، از زیبایی‌های دیگر مسجد امام است.
در هشتی‌های شمالی، جنوبی و شرقی مسجد، گنبدهای آجری با نمایی از کاشی طراحی شده‌اند. در بین این چهار ایوان، اوج هنر را در ایوان غربی می‌توانید ببینید؛ چون کامل‌تر از بقیه است و پشتش یک ایوان کوچک (مقصوره) دیگر نیز وجود دارد که گنبد فیروزه‌ای آن تماشایی است.
- آدرس مسجد امام: سمنان، میدان امام‌خمینی، خیابان امام‌خمینی
- ساعت بازدید از مسجد امام: زمان برگزاری نماز ظهر و مغرب
- قیمت بلیط مسجد امام: رایگان
موقعیت دقیق مسجد امام سمنان
مسجد جامع فرومد
روستای فرومد که در شمالی‌ترین شهرستان استان سمنان به نام «میامی» قرار گرفته، بنایی بسیار ارزشمند را در خود جای داده است. مسجد جامع فرومد تاریخی 900 ساله دارد و یکی از جاهای دیدنی سمنان است که قدمتش به قرن هفتم هجری قمری می‌رسد. این مسجد از نظر معماری، بهعنوان یک اثر هنری مهم شناخته میشود؛ چراکه ازجمله بناهای نادر با نقش‌هایی روی گچ و کاشی‌کاری است. کارشناسان این تزیینات را متعلق به سه دوره آغاز اسلام، سلجوقی و ایلخانی می‌دانند. البته درباره تاریخ دقیق ساخت بنای اصلی که احتمالاً یک آتشکده بوده، نظرات متفاوتی وجود دارد و همچنان نظر قطعی درباره آن نداده‌اند.
این بنا با وجود وضعیت نیمه‌ویرانه امروزی، یکی از آثار ارزشمند دوره خوارزمشاهیان در ایران شناخته میشود. مسجد فرومد با وسعتی حدود ۸۲۰ متر مربع، دو ایوان شمالی و جنوبی، دو ایوانچه، یک شبستان در ضلع شرقی ایوان جنوبی، رواق‌هایی در دو طرف صحن و یک اتاق گنبددار چهارگوش دارد. سردر شمالی این مسجد، ورودی اصلی آن است که مهم‌ترین تزیینات و کتیبه‌های تاریخی را در این قسمت می‌توان دید. مسجد جامع فرومد در مسیر جاده شاهرود به سبزوار قرار دارد که با ماشین شخصی دسترسی بهتری دارد.
- آدرس مسجد جامع فرومد: شهرستان میامی، روستای فرومد
- ساعت بازدید از مسجد جامع فرومد: 9 صبح تا 2 بعداظهر، به‌غیر از روزهای تعطیل
- قیمت بلیط مسجد جامع فرومد: 4 هزار تومان
موقعیت دقیق مسجد جامع فرومد
مسجد جامع بسطام
مسجد جامع بسطام و برج کاشانه، دو اثر تاریخی مهم از مجموعه جاهای دیدنی سمنان هستند که در شهرستان شاهرود، شهر بسطام قرار دارند. مسجد از نظر معماری جزو مساجد شبستانی است که دو بخش دارد؛ صحنی به‌شکل مربع با محرابی زیبا که گچ‌بری‌های دیدنی بر روی آن قرار دارد. محراب دارای سه حاشیه با نقوش گچ‌بری است که بر روی دو قسمت مربع‌مستطیل از آن، کلماتی ازجمله «لااله‌الاالله»، «محمد رسول‌الله» و«علی ابن ابی‌طالب ولی‌الله» نوشته شده است. تفاوت واضحی بین شیوه گچ‌بری‌ها وجود دارد که نشان می‌دهد این مسجد در سال 706 هجری قمری ساخته شده است. همچنین بخش دیگری از حاشیه به خط کوفی نوشته شده و خوانا نیست.
علاوه‌بر محراب و صحن، دو دالان بزرگ بدون هیچ تزیینی در قسمت شمال و شرق مسجد قرار دارند. مسجد جامع بسطام دو کتیبه دارد؛ روی یکی از آنها، زمان احداث و نام بانی مسجد نوشته شده و دیگری تاریخ تعمیر مسجد در سال 1242 هجری را نشان می‌دهد.
موقعیت دقیق مسجد جامع بسطام
برج کاشانه بسطام
برج کاشانه در ورودی برج، کنار محراب مسجد قرار گرفته است و به مسجد جامع متصل است؛ اما تاریخ و علت ساخت برج کاشانه با مسجد فرق دارد و به‌طور دقیق مشخص نیست. برخی معتقدند که در دوره زرتشتیان بهعنوان آتشکده بسطام و پس از اسلام بهعنوان برج دیده‌بانی استفاده می‌شده است. ازطرفی، کتیبه‌ای در سردر ورودی برج، تاریخ ۷۰۰ هجری قمری را ثبت کرده است.
برج کاشانه با معماری زیبایش، ۲۰ متر ارتفاع دارد و داخل آن یک چاه عمیق و پله‌هایی کوچک برای دسترسی به بالای برج وجود دارد. از آجرهای بزرگی برای ساخت این بنا استفاده شده و بالایش، نوشته‌هایی به خط کوفی و جمله «بسم الله الرحمن الرحیم» به چشم می‌خورد. در دالان داخلی برج، آیةالکرسی و جمله‌های زیبای عربی نوشته شده است و گچ‌بری‌های دیگری نیز در برج دیده میشود. همچنین آجرهای سقف برج، نشان‌دهنده تعمیراتی است که در دوره‌های بعدی، به‌علت فروریختن سقف انجام گرفته است.
با توجه به جلوه‌ای که نمای بیرونی دارد، به نظر می‌رسد که در گذشته از این برج بهعنوان نوعی تقویم استفاده می‌شده است. هرچند اطلاعات کافی و درستی درباره این بنا وجود ندارد، اما طراحی دقیق و ظرافت در ساختار برج کاشانه، آن را به یکی از جاذبه های گردشگری سمنان تبدیل کرده است. ازآنجایی‌که این دو جاذبه کنار هم قرار دارند و از مسجد برای نماز جماعت روزانه استفاده میشود، برای بازدید هر دو مکان، کافی است در ساعات اذان آنجا حضور داشته باشید.
- آدرس مسجد جامع بسطام و برج کاشانه: شاهرود، شهر بسطام، بلوار آیت‌الله طالقانی، خیابان مهدیه
- ساعت بازدید از مسجد جامع بسطام و برج کاشانه: در زمان اذان ظهر و مغرب
- قیمت بلیط مسجد جامع بسطام و برج کاشانه: رایگان
موقعیت دقیق مسجد جامع و برج کاشانه
خانهها و عمارت‌های تاریخی سمنان
در بین جاهای دیدنی سمنان، عمارت‌هایی به چشم می‌خورند که در زمان‌های گذشته، خانه افراد مهمی بوده‌اند و بعدها به‌دلیل زیبایی در تزیینات و شکل بنا که نشان‌دهنده اهمیت تاریخی‌شان است، بهعنوان موزه یا اثری ارزشمند حفظ شده‌اند. دیدن این خانهها یکی از جذاب‌ترین قسمت‌های سفر به این استان تاریخی است.
خانه کلانتر
اگر به دیدن خانه‌های قدیمی ایرانی با حوض آب و پنجره‌های رنگی علاقه‌مندید، خانه تاریخی کلانتر یک نمونه فرهنگی با معماری ارزشمند در بین جاهای دیدنی سمنان است. این بنا، نشان‌دهنده زیبایی و نوع معماری خانه‌های کویری ایران است. ثبت خانه کلانتر بهعنوان یکی از آثار ملی در سال ۱۳۷۵ انجام شده و امروزه مقصدی محبوب برای گردشگران و علاقه‌مندان به فرهنگ و تاریخ است.
قدمت خانه کلانتر سمنان به دوره قاجار برمیگردد و ابتدا بهعنوان دارالحکومه سمنان شناخته می‌شده تا زمانی که خانواده کلانتر (رجبی) در این بنا ساکن شدند و نامش تغییر کرد. یکی از ویژگیهای منحصربه‌فرد این بنا، بادگیر بلندش در جنوبی‌ترین قسمت است. این بادگیر علاوه‌بر پایین آوردن دما در تابستان، برای شنود صداهای خارجی که ناشی از جنگ یا حمله دشمن بوده‌اند، ساخته شده است. در ایران فقط دو بادگیر با این ویژگی وجود دارد.
اتاق‌های بزرگ با پنجره‌های چوبی و آجری در کنار ایوان‌ها قرار دارند که به دودسته تابستانی و زمستانی تقسیم شده‌اند و هرکدام با در نظر گرفتن جایگاه بادگیر برای تنظیم دما، هماهنگ هستند. این بنای خشتی، با زیرزمینی تونلی، خانه‌های خانوادگی را به هم متصل می‌کند. خانه کلانتر با داشتن حیاط مرکزی، یک حوض زیبا و ازطرفی داشتن کاربری رستوران و سفره‌خانه سنتی که به «عمارت بادگیر» معروف است، هم یک جاذبه تاریخی است و هم یک مقصد تفریحی. پیشنهاد می‌کنیم پس از دیدن آثار تاریخی دیگر، زمانی را برای استراحت و خوردن ناهار یا شام در این عمارت اختصاص دهید.
- آدرس خانه کلانتر سمنان: سمنان، همت‌آباد، بلوار باهنر، خیابان ابوذر غفاری، نبش میدان ابوذر، عمارت بادگیر
- ساعت بازدید از خانه کلانتر سمنان: 10 صبح تا 11 شب
- قیمت بلیط خانه کلانتر سمنان: رایگان
موقعیت دقیق خانه کلانتر
خانه طاهری
خانه طاهری یک جواهر معماری در محله اسفنجان سمنان، با زیبایی‌های هنری از دوران قاجار است که در نزدیکی خانه کلانتر قرار دارد. این خانه بخشهای مختلفی ازجمله هشتی، اتاق خادم، آب‌انبار، بنای بیرونی و اندرونی، زیرزمین با سقف‌های زیبا، بادگیر کوچک، ایوان و آشپزخانه را در خود جای داده و بهعنوان یکی از خانه‌های اعیانی شهر و از جاهای دیدنی سمنان شناخته میشود.
ورودی خانه طاهری، مانند بسیاری از خانه‌های قدیمی ایرانی، یک درگاه، دو پیرنشین، دو در داخلی هدایت‌گر و دالانی برای حفظ محرمیت، دارد. همچنین حیاط مرکزی بزرگ این خانه، الگوگرفته از معماری اواخر دوره قاجار و اوایل دوره پهلوی است که با یک هشتی کوچک و چند پله آجری ساخته شده است و به یک حیاط فرعی به پشت خانه راه دارد.
بیشترین تزیینات این بنا در آجرکاری در ورودی و نمای خانه، با گچ‌کاری دیوار و ستون‌های ایوان دیده میشود. معماران این خانه برای مدیریت دما در شرایط گرم، اتاق تابستانه را با یک بادگیر و پنجره‌هایی که به داخل عمق دارند، طراحی کرده‌اند. در این حالت، نور کمتری به اتاق‌ها وارد میشود. خانه طاهری در سال 1399 مرمت زیبایی شد و پس از آن به «هتل بوتیک اسفنجان» تغییر کاربری داد. درحال‌حاضر گردشگران می‌توانند در کنار بازدید از این جاذبه دیدنی سمنان، از آن برای اقامت هم استفاده کنند.
- آدرس خانه طاهری سمنان: جنوب‌غربی شهر سمنان، محله اسفنجان، خیابان ابوذر، خانه طاهری
- ساعت بازدید از خانه طاهری سمنان: 24 ساعته
- قیمت بلیط خانه طاهری سمنان: رایگان
موقعیت دقیق خانه طاهری
خانه تاریخی تدین
خانه تدین یا خانه محمدیه در کوی عباسیه، بخشی از محله بزرگ ناسار سمنان قرار گرفته و از مصالحی چون آجر، خشت و خاک رس ساخته شده است. این خانه بهعنوان یکی از آثار ملی ایران ثبت شده و نمادی از تاریخ و هنر دوره قاجاری و البته از جاهای دیدنی سمنان است. خانه محمدیه با سه بخش اندرونی برای زندگی اهالی خانه، بیرونی برای ملاقات با تاجران و مهمانان و همچنین قسمت خدمات که هرکدام ورودی جداگانه داشتند، نقش زیبایی در زندگی اهالی دوران قدیم بازی کرده است؛ به‌ویژه که در کنار راسته شمالی‌جنوبی بازار ساخته شده است.
معماری داخلی خانه تدین شامل هشتی، دالان، میان‌سرای اندرونی با اتاق‌های تابستانه و زمستانه، حوض‌خانه و تالار اصلی، ایوان و انبار میشود. در بخش بیرونی نیز اتاق‌ها و زیرزمین قرار دارد. زیبایی این خانه با استفاده از سنگ حوضچه، رنگ سفید دیوارها و بادگیر که نقش مهمی در خنک کردن هوای تابستان دارد، به چشم می‌آید. همچنین در گذشته، قسمتی برای نگهداری چهارپایان و بارانداز نیز داشته است.
در زمان سفر ناصرالدین شاه از تهران به مشهد، عکس‌هایی توسط عکاس مخصوص پادشاه ثبت شد که بعدها این تصاویر نقش حیاتی در ثبت تاریخ و فرهنگ قاجاری سمنان ایفا کردند. قسمتی از این خانه به رستوران سنتی و بخش دیگری به عکاس‌خانه اختصاص دارد که فرصت خوبی برای گردش و استراحت فراهم می‌کند. همچنین در کنار خانه تدین، یک پارکینگ خودرو برای گردشگران وجود دارد.
- آدرس خانه تاریخی تدین: سمنان، محله ناسار، خیابان طالقانی، خانه تدین
- ساعت بازدید از خانه تاریخی تدین: شنبه تا پنج‌شنبه 8 تا 2 بعدازظهر و 5 بعدازظهر تا 10 شب
- قیمت بلیط خانه تاریخی تدین: 20 هزار تومان
موقعیت دقیق خانه تدین
عمارت و باغ امیر
خانهباغ امیر یک شاهکار معماری تاریخی در نزدیکی میدان مشاهیر سمنان است. این بنا که در دوران قاجار به دستور حاج میرزا آقا فامیلی و با طراحی استاد معمارباشی احداث شده، اکنون مالکیتش به شهرداری سمنان واگذار شده است و تنها بخشی از مالکیت بنای سردر، متعلق به آقای هرمز فامیلی است. عمارت امیر به‌علت هم‌جواری با باغ امیراعظم، حاکم مشهور ایالت قومس (استان سمنان فعلی)، این‌گونه نام‌گذاری شده است. این بنا بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
این عمارت با الهام از معماری صفوی، دارای دو نما، یکی ورودی مجموعه رو به غرب و دیگری رو به شرق و باغ است. تزیینات نما با کاشی هفت‌رنگ و ستون‌های گچی زیبا، از دیگر ویژگیهای این بناست. ساختار داخلی عمارت نیز به سه دسته عمومی، خصوصی و نیمه‌خصوصی تقسیم شده است.
این خانهباغ با تمام جزئیات زیبا و تاریخی‌اش، بعد از مرمت، به موزه 100 ساله مردم‌شناسی تغییر کاربری داد و به نام «باغ‌موزه امیر» شناخته میشود. از بخشهای این موزه می‌توان به قسمت چاپ، اتاق نشیمن، مطبخ، اسناد، موسیقی، تلفن، مخابرات و همچنین سینما اشاره کرد که برای علاقه‌مندان به وسایل عتیقه و قدیمی، یکی از جاهای دیدنی سمنان به حساب می‌آید. بنای تاریخی امیر با ویژگی‌ها و تزییناتی چون سرستون‌های کورینتی، هره‌چینی‌ها، آرایه‌های گچی و گره‌چینی‌های چوبی سقف، بهعنوان یک نمونه بی‌نظیر از هنر و فرهنگ خانه‌های ایرانی در بین جاهای دیدنی سمنان است.
- آدرس خانه باغ امیر: سمنان، میدان مشاهیر به‌سمت باغ فردوس، فرعی هشتم، مجتمع تاریخی فرهنگی گردشگری امیر
- ساعت بازدید از خانه باغ امیر: 9 صبح تا 9 شب
- قیمت بلیط خانه باغ امیر: 20 هزار تومان
موقعیت دقیق باغ امیر
خانه یغمایی‌ها
یکی از جاهای دیدنی سمنان که بسیار به آن توجه میشود، خانه یغمایی‌ها در شهر شاهرود است. این عمارت، در اوایل دوره پهلوی و در سال 1304 به دستور تاجر مشهور این شهر بهنام «یغمایی» ساخته شد. برخلاف تصور، معماری این خانه توسط یک معمار یزدی انجام شده و این موضوع به‌دلیل علاقه شخصی صاحب خانه به سبک خانه‌های یزدی بوده است.
معماری خانه، به‌صورت حیاط مرکزی طراحی شده و اتاق‌ها دور حیاط قرار گرفته‌اند. ویژگی منحصربه‌فرد این خانه، وجود بادگیری است که با ارتفاع بلند و شباهت به بادگیرهای یزدی، از فاصله دور نیز تشخیص داده میشود. اتاق حوض‌خانه در زیر بادگیر قرار دارد و برای تصفیه هوای آلوده از گردوغبار و همچنین خنک شدن هوای گرم تابستان طراحی شده است. در اطراف این حوض، درست مانند خانه‌های یزدی، اتاق‌های مهمان، ایوان و آب‌انبار قرار دارد.
با وجود تفاوت اقلیم یزد و شاهرود، معمار این عمارت به‌خوبی ویژگی خانه‌های یزد را هماهنگ با اقلیم شاهرود طراحی کرده است. خانه یغمایی‌ها در سال 1391 کامل بازسازی شده و پس از آن به اداره میراث فرهنگی شاهرود واگذار شده است. بازدید از خانه یغمایی‌ها اهمیت زیادی در میان جاذبه‌های تاریخی شاهرود دارد؛ چراکه این مکان نمایانگر معماری یزدی است. پیشنهاد می‌کنیم برای دیدن این مکان، روزهای پایانی هفته را انتخاب کنید که خلوت‌تر است.
- آدرس خانه یغمایی‌ها: شاهرود، خیابان تهران، خیابان هشت شهریور (بهرام)، اداره میراث فرهنگی شاهرود
- ساعت بازدید از خانه یغمایی‌ها: شنبه تا چهارشنبه 8 صبح تا 2 بعدازظهر و پنج‌شنبه 8 تا 12 ظهر
- قیمت بلیط خانه یغمایی‌ها: رایگان
موقعیت دقیق خانه یغمایی‌ها
آثار شهری تاریخی سمنان
قدمت و جاذبه های سمنان، در آثار تاریخی‌اش نهفته است. این بناها، مشخصه‌های منحصربه‌فردی از معماری اسلامی را در خود جای داده‌اند. ازجمله بناهای برجسته می‌توان به دروازه ارگ سمنان، بازار شهرهای مختلف این استان و همچنین تکیه‌ها اشاره کرد که برای بازدید، گزینه‌های خوبی هستند. این جاهای دیدنی سمنان، نمونه‌هایی از هنر و تاریخ این منطقه را در دوره‌های مختلف تاریخی به تصویر می‌کشند. در ادامه، به معرفی مهم‌ترین آنها می‌پردازیم.
دروازه ارگ سمنان
بهعنوان یکی از جاذبه های گردشگری سمنان، دروازه ارگ سمنان مهم‌ترین جایگاه را دارد؛ تاجایی‌که نماد این شهر محسوب میشود. این بنا، درست وسط میدان ارگ قرار گرفته و در اصل، تنها قسمت باقی‌مانده از ارگ بزرگ سمنان است که به‌دلیل احداث خیابان در دوره پهلوی، تخریب شده است. قدمت و تاریخچه دروازه به زمان ناصرالدین شاه قاجار برمیگردد. ارتفاعش به 7 متر می‌رسد و دو جبهه شمالی و جنوبی با ظاهری متفاوت دارد.
ویژگی برجسته دروازه ارگ، نمای شمالی آن با طرحی از شاهنامه است که داستان مبارزه رستم و دیو سفید را با کاشی‌های هفت‌رنگ به تصویر کشیده است. در کنار آن، 6 مناره نیز وجود دارد. نمای جنوبی، سردری نیم‌دایره همراه با کاشی‌کاری خط نستعلیق است که بسیار زیباست. موقعیت این دروازه در میدان ارگ به گونه‌ای است که به‌راحتی با خودروی شخصی یا اتوبوس‌های شهری در دسترس است.
- آدرس دروازه ارگ: سمنان، تقاطع خیابان‌های طالقانی و شیخ فضل‌الله نوری، میدان ارگ
- ساعت بازدید از دروازه ارگ: 24 ساعته
- قیمت بلیط دروازه ارگ: رایگان
موقعیت دقیق دروازه ارگ
بازار سمنان و بازار شیخ علاءالدوله
اگر به گشت‌و‌گذار و دیدن مکان‌های سنتی علاقه دارید، بازار بزرگ سمنان پیشنهاد خوبی است. بازار سمنان به‌دلیل تاریخچه‌اش از زمان قاجار و همچنین معماری متناسب با مناطق کویری و ساختار سنتی، بهعنوان یک جاذبه گردشگری محلی و ملی معرفی میشود. راسته‌ها، دالان‌های باریک، کارگاه‌ها و فروشگاه‌های سنتی، ازجمله قسمت‌هایی هستند که این بازار را تشکیل می‌دهند. این بازار، بهترین مکان برای خرید سوغات این شهر مانند فرش‌های دست‌باف، سفال‌ها، حصیرها و صنایع‌دستی دیگر است.
بازار بزرگ سمنان به دو بخش شمالی و جنوبی تقسیم شده که بازار شیخ علاءالدوله به قسمتی از بازار جنوبی و شرق خیابان امام گفته میشود و تا گورستان قدیمی علمدار ادامه دارد. به همین علت هم به آن «بازار مرده‌ها» می‌گویند. این بازار از زمان ایلخانی شهرت زیادی داشته و تزیینات آجرکاری زیبایی دارد؛ اما با گذشت زمان و احداث خیابان امام، بخشی از آن، از بین رفته و کمتر به آن توجه شده است.
- آدرس بازار سمنان: سمنان، خیابان امام، خیابان شهدا
- ساعت بازدید از بازار سمنان: 9 صبح تا 5 بعدازظهر
- قیمت بلیط بازار سمنان: رایگان
موقعیت دقیق بازار سمنان
بازار سنتی شاهرود
بازار سنتی شاهرود در استان سمنان، بهعنوان نمونه‌ای از معماری اسلامی در دوره صفویه شکل گرفت و در زمان قاجار به اوج فعالیت خود رسید. این بازار ابتدا محل فعالیت صنعتگران و برخی هنرمندان بوده؛ اما با اضافه شدن مساجد، تکیه‌ها و مدارس، تلفیقی از معماری ایرانی‌اسلامی را در خود جای داد. در زمان قاجار، بازسازی و مرمت گسترده‌ای روی بافت بازار انجام شد که با تغییرات در دکان‌ها و حجره‌ها، نمای معماری صفویه به‌مرور محو شد و معماری قاجاری جایگزین آن شد.
در دوره پهلوی اول، به‌دلیل خیابان‌کشی، بخش عظیمی از بازار تحت‌تأثیر این موضوع تخریب شد. قسمتی که امروزه بهعنوان بازار وجود دارد؛ تنها بخش کوچکی از شکوه تجاری و قدرت گذشته خود را حفظ کرده است. معماری منحصربه‌فرد بازار شاهرود با گنبدسازی خشتی و آجری، نشانه توجه و چاره‌اندیشی برای مقابله با گرمای کویری است. بنای بازار از خشت خام ساخته شده و از پنج ورودی و دو راسته، یکی بهنام «راسته بازار» و دیگری «بازار انارکی‌ها» تشکیل شده است. بازار این شهر با بیش از ۲۵۰ مغازه، یک مرکز اقتصادی و تجاری فعال است.
با توجه به شلوغی، بهتر است زمان کافی برای دیدن همه قسمت‌های بازار شاهرود که از جاهای دیدنی سمنان است، در نظر بگیرید. همچنین اگر با خودروی شخصی به آنجا می‌روید، می‌توانید از پارکینگ عمومی کنار بازار برای پارک خودرو استفاده کنید.
- آدرس بازار سنتی شاهرود: شاهرود، میدان جمهوری، خیابان ۲۲ بهمن
- ساعت بازدید از بازار سنتی شاهرود: 8 صبح تا 8 شب
- قیمت بلیط بازار سنتی شاهرود: رایگان
موقعیت دقیق بازار شاهرود
تکیه پهنه سمنان
یکی از معروف‌ترین جاهای دیدنی سمنان، بهعنوان یک بنای تاریخی از دوران قاجار، تکیه پهنه در شهر سمنان است که امروزه یک جاذبه گردشگری بسیار ارزشمند به حساب می‌آید. این تکیه، معماری ساده و جذابی دارد که برای مراسم تعزیه‌خوانی در ماه‌های محرم و صفر استفاده میشود. دیوارهای اطراف تکیه دو طبقه است که در طبقه اول فعالیت‌های تجاری و خریدوفروش انجام میشود، درحالی‌که طبقه دوم با ایوانی زیبا برای تماشای مراسم تعزیه مجهز شده است.
در دوران پهلوی اول، سقف این تکیه که قبلاً با چادر برپا می‌شد، به سقف شیروانی تبدیل شده و روی سازه‌ای چوبی قرار گرفته است. در مرکز تکیه، یک سکوی کم‌ارتفاع وجود دارد که مراسم آیینی محرم روی آن اجرا میشود و محیط اطرافش برای حرکت و تماشای مراسم طراحی شده است. نام معمار بنا، حاج غلامحسین معمارباشی، در کتیبه‌ای کاشی‌کاری‌شده در ضلع جنوبی ثبت شده است.
همچنین برخی تزیینات تکیه پهنه سمنان، مانند نیم‌ستون‌های آجری دورتادور تکیه، طاق‌نماهای آجری دالبردار، گل‌های فلزی ناودان‌ها و کاشی‌کاری‌های هفت‌رنگ در نمای حجره‌ها، زیبایی ویژه‌ای به این بنا داده است. علاوه‌بر روزهای معمولی سال، ایام محرم، بهترین فرصت برای دیدن اوج زیبایی این تکیه است.
- آدرس تکیه پهنه سمنان: سمنان، انتهای راسته بازار جنوبی، مجاور امامزاده یحیی
- ساعت بازدید از تکیه پهنه سمنان: 9 صبح تا 5 بعدازظهر
- قیمت بلیط تکیه پهنه سمنان: رایگان
موقعیت دقیق تکیه پهنه سمنان
ارگ علاء
ارگ علاء، یکی از آثار تاریخی دوران قاجار است که در فاصله ۹ کیلومتری جنوب‌شرقی شهر سمنان و در کنار جاده‌ای که به پایگاه هوایی متصل میشود، قرار گرفته است. مساحت تقریبی این ارگ حدود ۱۰۰ متر است و زیربنایی حدود ۱۲۰ متر دارد. ارتفاع ارگ با در نظر گرفتن طبقه دوم، به حدود ۸ متر می‌رسد. ساختمان این ارگ به‌شکل شش‌ضلعی و در دو طبقه ساخته شده که به نظر می‌رسد جایی برای حکومت محلی بوده است. مصالح به‌کاررفته در ساخت این بنا، خشت، گل و اندود کاهگل است که بخش‌هایی از آن خراب شده است.
در سالهای اخیر، میراث فرهنگی سمنان تلاش کرده تا با خاک‌برداری و حذف آوار اضافی، سقف‌های ریخته شده را بازسازی کند. ازآنجایی‌که این بنای قدیمی در خارج از شهر است و هنوز مرمتش کامل نشده، باید با ماشین شخصی به‌سمت آن حرکت کنید و در کنار سایر جاهای دیدنی سمنان، زمان کوتاه‌تری را برای این ارگ اختصاص دهید.
- آدرس ارگ علاء: 9 کیلومتری جنوب‌شرقی سمنان، روستای علاء
- ساعت بازدید از ارگ علاء: 24 ساعته
- قیمت بلیط ارگ علاء: رایگان
موقعیت دقیق ارگ علاء روی نقشه
گنبد زنگوله
یکی از جاهای دیدنی سمنان که خیلی کمتر دیده شده، گنبد زنگوله در دامغان است. این اثر تاریخی ازجمله بناهای قرن هفتم هجری قمری است که با ارتفاع حدود 6 متر از خشت خام ساخته شده است. این گنبد شش‌ضلعی، چهار طاق‌نمای مقرنس روی دیوارها دارد که از هرکدام دری به بیرون وجود دارد.
طبق بررسی تزیینات باقی‌مانده روی بنا، در گذشته گنبدی بسیار زیبا روی دیوارها قرار داشته است؛ اما به‌دلیل تخریب و فرسودگی بعد از زلزله دامغان، درحال‌حاضر، چیزی از آن مشاهده نمی‌شود. درباره دلیل ساخت این بنا، مدارک ثابت‌شده‌ای تا امروز پیدا نشده و فقط وجود چند نمای قبرمانند، اطلاعات مبهمی را درباره هویت واقعی بنا ارائه کرده است. آنچه پیداست، وجود یک بنای ارزشمند دوره ایلخانی در شهر دامغان است که به‌دلیل قدمت باستانی‌اش، یک جاذبه گردشگری برای علاقه‌مندان به باستان‌شناسی محسوب میشود.
- آدرس گنبد زنگوله: دامغان، خیابان شهید فلاحی، پارک شهید مولایی
- ساعت بازدید از گنبد زنگوله: 24 ساعته
- قیمت بلیط گنبد زنگوله: رایگان
موقعیت دقیق گنبد زنگوله
کاروان‌سراهای سمنان
کاروان‌سراها در گذشته بهعنوان مکان‌هایی برای ارائه خدمات به مسافران و کاروان‌ها در جاده‌ها احداث می‌شدند که به نوعی در زمان خود، بخشی از خدمات رفاهی بودند. با توجه به موقعیت ایران در مسیر جاده ابریشم و عبور زیاد کاروان‌ها از این مسیر، کاروان‌سراها با سبک‌ها و ویژگیهای متنوع در شرایط اقلیمی و بازرگانی آن زمان ساخته شدند که این روزها از بهترین جاهای دیدنی سمنان محسوب می‌شوند. در ادامه، به بهترین نمونه‌های کاروان‌سراها در استان سمنان اشاره می‌کنیم.
کاروانسرای دهنمک
کاروانسرای دهنمک که بهنام کاروانسرای شاه عباسی هم شناخته میشود، یکی از کاروان‌سراهای بزرگ دوره صفوی در شهرستان آرادان استان سمنان است. این بنا که به‌تازگی مرمت شده و بهعنوان یکی از اقامتگاه‌های بوم‌گردی در این منطقه شناخته‌شده است، جزئیات معماری زیبایی دارد و از جاهای دیدنی سمنان در جاده امام رضا و مسیر راه ابریشم محسوب میشود.
کاروانسرای دهنمک با حیاط مرکزی و پلان مربع‌شکل با مساحتی حدود 4000 متر مربع ساخته شده و شامل 24 حجره است. این بنا به‌شکل چهارایوانی با چهار برج دیدبانی در چهار گوشه بنا تنظیم شده که در گذشته برای بالا بردن امنیت ساخته شده است. شاه‌نشین نیز در قسمت جنوبی این کاروان‌سرا قرار دارد.
دورتادور بنا، حجره‌های راهرومانندی وجود دارد که قسمت‌هایی از آن در گذشته بهعنوان اسطبل استفاده می‌شده، اما بعد از مرمت، کاربری‌شان تغییر کرد. روی قسمت جنوبی، یک کتیبه تاریخی در ورودی ایوان دیده میشود که متأسفانه به‌دلیل سرقت آثار فرهنگی از بین رفته است. همچنین، بنای یک یخچال قدیمی در ضلع غربی کاروان‌سرا قرار دارد. یکی از جاذبه های سمنان در کاروانسرای دهنمک، شب‌های کویری پرستاره آن است و بازدیدکنندگان زیادی برای تماشای آسمان شب به آنجا می‌آیند.
- آدرس کاروانسرای دهنمک: جاده تهران به مشهد، کیلومتر 140، بعد از پمپ‌بنزین دهنمک، روستای دهنمک
- ساعت بازدید از کاروانسرای دهنمک: 24 ساعته
- قیمت بلیط کاروانسرای دهنمک: رایگان
موقعیت دقیق کاروانسرای دهنمک
کاروانسرای بدشت
کاروانسرای بدشت شاهرود، یکی از جاهای دیدنی سمنان با معماری ارزشمند و تاریخی، در فهرست میراث ملی ایران است. این کاروان‌سرا به همراه کاروانسرای میاندشت، بخشی از مجموعه کاروان‌سراهای شاهرود را تشکیل می‌دهد که نمونه‌های برجسته‌ای از معماری دوره‌های تاریخی ایران هستند.
کاروانسرای بدشت، واقع در روستای بدشت در بخش مرکزی شهرستان شاهرود، یکی از پرجمعیت‌ترین روستاهای منطقه است. با توجه به موقعیت جغرافیایی این منطقه که در مسیر ارتباطی شرق به غرب واقع شده، احداث کاروان‌سراها در این نقطه اهمیت زیادی داشته است. زائران خراسان، کربلا و نجف از این کاروان‌سراها برای استراحت استفاده می‌کردند.
این کاروان‌سرا از دوران صفویه به یادگار مانده است. ساختار مستطیل‌شکل با حیاط بزرگ و چهارایوانی، مشخصات زیبایی از سبک معماری دوره صفویه را نشان می‌دهد. همچنین آجرکاری ساده و رعایت تقارن در طراحی بنا نیز درخور توجه است. بخش‌هایی از کاروانسرای بدشت در استان سمنان، توسط اداره میراث فرهنگی مرمت شده، اما همچنان نیاز به مرمت دارد. قبل‌از بازدید از این اثر، حتماً آبوهوای منطقه را چک کنید تا در زمان مناسبی از آن بازدید کنید.
- آدرس کاروانسرای بدشت: 8 کیلومتری شاهرود، روستای بدشت
- ساعت بازدید از کاروانسرای بدشت: 24 ساعته
- قیمت بلیط کاروانسرای بدشت: رایگان
موقعیت دقیق کاروانسرای بدشت
کاروانسرای میاندشت
کاروانسرای میاندشت شاهرود با ۴۰۰ سال قدمت، بهعنوان یکی از بزرگترین کاروان‌سراهای ایران در استان سمنان و در فاصله بین شاهرود به سمت سبزوار قرار دارد. موقعیت جغرافیایی میاندشت با آبوهوای نیمه‌خشک، این مکان را به یک مقصد گردشگری فعال در میان جاهای دیدنی سمنان تبدیل کرده است. این مجموعه شامل سه کاروان‌سراست که دو کاروان‌سرا، قاجاری و یک کاروان‌سرا، صفوی است. کاروانسرای میاندشت با ظرفیت ۲۰۰ نفر برای اقامت و داشتن امکانات رفاهی، از بهترین گزینه‌ها در سمنان است.
در این کاروان‌سرا، هشتی‌ها، آب‌انبارها، چاپارخانه و تلگراف‌خانه ازجمله سازه‌های تاریخی و دیدنی محسوب می‌شوند. علاوه‌بر این موارد، امکاناتی مثل رستوران سنتی، چای‌خانه سنتی، موزه سنگ و گوهر، گالری هنرهای تجسمی، بازارچه سنتی و صنایع‌دستی، همراه با اجرای نقالی، اجرای موسیقی زنده، آتلیه عکاسی و سایر فعالیت‌ها در این مکان دیده میشود. امکانات اتاق‌ها شامل سیستم گرمایشی و سرمایشی است و آشپزخانه عمومی نیز برای کل کاروان‌سرا فراهم شده است. در زمان مرمت در سال ۱۳۷۴ شمسی، دیوارهای خارجی کاروانسرای غربی با بندهای آجری بازسازی شدند. کاروانسرای میاندشت شاهرود، بهعنوان یک اقامتگاه سنتی، همچنان جذابیت خاص خود را حفظ کرده و درحال‌حاضر یکی از بهترین جاهای دیدنی سمنان به شمار می‌رود.
- آدرس کاروانسرای میاندشت: سمنان، شهرستان میامی، بزرگ‌راه سبزوار ـ میامی (محور شرق به غرب بزرگ‌راه امام رضا، ۴۰ کیلومتری شرق شهر میامی)
- ساعت بازدید از کاروانسرای میاندشت: 8 صبح تا 6 عصر
- قیمت بلیط کاروانسرای میاندشت: رایگان
موقعیت دقیق کاروانسرای میاندشت
کاروانسرای قصر بهرام
اگر به ستاره‌شناسی در یک مکان باستانی با حس‌وحالی عجیب علاقه دارید، کاروانسرای قصر بهرام بهترین گزینه برای شماست. کاروانسرای بهرام یا رباط سیاه‌کوه، یک شاهکار ایرانی از دوران صفویان، در نزدیکی شهر گرمسار و در استان سمنان قرار دارد. ساخت این بنا به دوره ساسانی برمیگردد. این کاروان‌سرا توسط شاه بهرام ساخته شده؛ اما شواهد دقیقی از نوع کاربری کاروان‌سرا در گذشته وجود ندارد. در واقع، پس از مرمت در دوره صفوی به کاروان‌سرا تبدیل شده است.
کاروانسرای بهرام از اتاق‌ها، تالار شاه‌نشین، زیرزمین، طویله، مطبخ و برج‌های دفاعی تشکیل شده است. در دوران صفویان، این کاروان‌سرا مرکز ارتباطات شرق و غرب کویر بوده و همچنین مسیر ارتباطی اصفهان و خراسان از کنار آن عبور می‌کرده است.
یکی از جذابیت‌های مهم این مکان، موقعیت جغرافیایی آن است که از منابع آلودگی نوری فاصله زیادی دارد؛ در نتیجه به مکان محبوب ستاره‌شناسان برای رقابت‌های رصدی در آسمان شب تبدیل شده است. این مکان که از جاهای دیدنی سمنان محسوب میشود، در میان بزرگترین پارک ملی ایران، پارک ملی کویر، قرار گرفته است و به همین دلیل، بازدید از آن به مجوز سازمان حفاظت محیطزیست نیاز دارد.
- آدرس کاروانسرای بهرام: جنوب شهر گرمسار، پارک ملی کویر، جنوب‌شرقی شهر جوادآباد، شمال دریاچه نمک
- ساعت بازدید از کاروانسرای قصر بهرام: نیاز به هماهنگی با سازمان حفاظت محیطزیست دارد.
- قیمت بلیط کاروانسرای قصر بهرام: نیاز به هماهنگی با سازمان حفاظت محیطزیست دارد.
موقعیت دقیق کاروانسرای قصر بهرام
برج‌ها و قلعه‌های تاریخی سمنان
استان سمنان با توجه به وسعت زیادی که از گذشته تا به امروز داشته، برج‌ها و قلعه‌های باستانی و تاریخی بسیاری دارد. این بناها در قدیم بهعنوان نقاط دفاعی و به‌منظور حفظ امنیت شهر و منطقه استفاده می‌شدند و روش ساخت و معماری آنها با بناهای دیگر تفاوت داشته است. امروزه این برج‌ها و قلعه‌ها، بخشی از جاهای دیدنی سمنان هستند. در ادامه به معرفی آنها می‌پردازیم.
برج کارخانه نساجی
کارخانه نساجی سمنان یکی دیگر از جاهای دیدنی سمنان است که می‌توانید در سفرتان از آن بازدید کنید. قدمت این کارخانه به دوران پهلوی برمیگردد و زیبایی آن در میان خیابان‌های قدس و فردوسی با نمایی سرتاسر آجری، با الهام از معماری آلمان، چشمگیر است. در حیاط کارخانه نساجی سمنان، حوضی از دوران گذشته به همان شکل اولیه حفظ شده است. پس از مرمت بنای کارخانه تا به امروز، شورای شهر سمنان در مجموعه کارخانه نساجی و ریسمان‌ریسی پارس فعالیت می‌کند که باعث شده مانند قدیم، بازدیدکنندگان را به این مکان زیبا برگرداند.
یکی از موارد جالب‌توجه درباره کارخانه ریسمان‌ریسی که پس از گذشت 100 سال از تأسیس آن، همچنان در خاطرات مردم این شهر به یاد مانده، سوتی است که در برج وسط آن به‌وسیله آلمانی‌ها طراحی و اجرا شده بود. در دوران فعالیت این کارخانه، این سوت در ساعت‌های ۶، ۱۴ و ۲۲ به صدا درمی‌آمد و بهعنوان نماد تغییر و پایان نوبت‌های کاری برای کارگران شناخته می‌شد. به‌علاوه، مردم شهر ساعت خود را با سوت این برج تنظیم می‌کردند. این سوت در سال 94 دزدیده شد و دو سال بعد پیدا شد که از آن زمان به بعد در باغ‌موزه امیر نصب شد و مجدداً به صدا درآمد. سوت کارخانه، به‌دلیل ثبت ملی، ارزش تاریخی و فرهنگی دارد. به‌دلیل کاربری اداری، بازدید از داخل این کارخانه مقدور نیست؛ اما دیدن برج از نمای خیابان و پارک کنارش امکان‌پذیر است.
- آدرس برج کارخانه نساجی سمنان: سمنان، میدان مشاهیر، خیابان قدس، ساختمان شورای اسلامی شهر سمنان
- ساعت بازدید از برج کارخانه نساجی سمنان: 24 ساعته
- قیمت بلیط برج کارخانه نساجی سمنان: رایگان
برج چهل دختر
برج چهل دختر دامغان، نمونه‌ای منحصربه‌فرد از هنر معماری باستانی است که بهعنوان یکی از جاهای دیدنی سمنان از دوران حکومت سلجوقیان باقی‌مانده و به دستور ابوشجاع اصفهانی ساخته شده است. به‌دلیل هنر و زیبایی و مقاومت بنا، با گذشت حدود هزار سال، همچنان درخشان و سالم است. این بنا در صحن امامزاده جعفر و مرکز شهر دامغان قرار دارد.
برج چهل دختر دامغان به‌شکل دایره‌ای با ارتفاع ۱۵ متر از سطح زمین، قطر داخلی ۵.۲ متر و قطر خارجی ۷.۸ متر ساخته شده است. ظاهر برج دو قسمت دارد؛ قسمت بزرگ‌تر که حدود دوسوم از سطح زمین را با آجرکاری ساده تشکیل داده و قسمت دیگری که شامل کتیبه‌های خط کوفی با تزیینات آجری در بالا و پایین آن است. در آخرین قسمت، گنبد مخروطی روی مقبره قرار گرفته و تزیینات آجری آن نیز به‌سادگی طراحی شده است.
در قسمت جنوبی برج چهل دختر، یک در چوبی که اخیراً تعمیر و نصب شده، دیده میشود. قبل‌از ورود به برج، یک کتیبه دیگر بالای در هست که به خط کوفی نوشته شده و گفته میشود نام سازنده برج چهل دختر رویش حک شده است. در داخل برج، یک قبر ساده و گچی به ارتفاع ۳۰ سانتی‌متر، بدون هیچ‌گونه تزییناتی قرار دارد که صاحب این قبر نیز ناشناخته است. این بنا در واقع بهعنوان یک آرامگاه خانوادگی در فاصله ۲۷۵ سانتی‌متری از مقبره قرار گرفته است.
تاریخچه دقیق برج و دلیل نام‌گذاری آن، به‌طور کامل مشخص نیست و قسمتی از کتیبه‌ها به‌علت گذشت زمان از بین رفته‌اند. کتیبه به جملاتی مثل «امر به بناء هذا لقبة الامیر الجلیل ابوشجاع» و کلمه «ثلثمائه» که نشان‌دهنده قدمت بنا در قرن چهارم هجری است، با خط کوفی مزین شده است.
- آدرس برج چهل دختر: دامغان، میدان امام‌خمینی، بلوار امام خمینی به‌سمت غرب، برج چهل دختر
- ساعت بازدید از برج چهل دختر: 24 ساعته
- قیمت بلیط برج چهل دختر: رایگان
موقعیت دقیق برج چهل دختر
برج مهماندوست
برج مهماندوست که با نام برج «معصوم‌زاده» نیز شناخته‌شده است، یکی دیگر از جاهای دیدنی سمنان در شهر دامغان محسوب میشود. قدمت این برج براساس کتیبه‌هایش به حدود هزار سال و در زمان سلجوقیان می‌رسد. معماری دقیق و ظرافت برج، باوجود مشکلات جوی و جنگ‌های مختلف، آن را از تخریب کامل نجات داده و امروزه بهعنوان یک بنای باارزش ملی شناخته میشود.
برج مهماندوست با ارتفاع ۱۴.۵ متر و ساختار 12ضلعی، در قسمت فوقانی خود سه ردیف مقرنس دارد. کتیبه‌ای به خط کوفی هم در آن دیده میشود که به تاریخ ساخت بنا یعنی سال ۴۹۰ هجری، مطابق با دوران سلطان سنجر سلجوقی، اشاره دارد. این برج تاریخی، ابتدا به‌شکل دایره‌ای ساخته شده است. سپس به یک بنای دوازده‌ضلعی تبدیل شده و در ادامه به‌شکل استوانه‌ای درآمده است. ارتفاع برج در گذر زمان کاهش یافته و گنبد مخروطی آن از بین رفته است. این برج به‌دلیل شباهتش با برج طغرل شهر ری، به نام «برج طغرل مهماندوست» هم شناخته میشود. همچنین در داخل این بنا سه قبر وجود دارد که درباره مشخصات آنها اطلاعات درستی در دست نیست. در اطراف برج، تپه باستانی و یک قنات قدیمی هم وجود دارد که در کنار بازدید از بنای مهماندوست، می‌توانید ببینید.
- آدرس برج مهماندوست: دامغان، ۳۰ کیلومتری جاده دامغان به مشهد، در نزدیکی روستای مهماندوست
- ساعت بازدید از برج مهماندوست: 24 ساعته
- قیمت بلیط برج مهماندوست: رایگان
موقعیت دقیق برج مهماندوست
قلعه پاچنار
قلعه پاچنار یا قلعه‌های دوقلو در محله اسفنجان سمنان، یک بنای خشتی با قدمت دوران اولیه اسلامی است و از دو قلعه شرقی و غربی با مساحت‌ها و ساختارهای مختلف تشکیل شده است. این قلعه‌ها بهعنوان دژهای دوران باستان، اهمیت نظامی و دفاعی مهمی در سمنان داشتند و قدمت آنها به دوران طاهریان بازمی‌گردد.
قلعه غربی با بیش از ۱۳ متر ارتفاع و دو برج دیدبانی، بزرگ‌تر و وسیع‌تر از قلعه شرقی است. این ساختمان دوطبقه با پله‌های نامنظم، دو دخمه در بام و همچنین اتاق‌های بسیار کوچک در طبقه دوم، از جاذبه های گردشگری سمنان محسوب میشود. دیوارهای پایین قلعه، بیش از 2 متر ارتفاع و دیوارهای طبقات بالاتر بیش از ۱ متر قطر دارند. این قلعه هنوز هم محل سکونت برخی از خانواده‌هاست. قلعه شرقی که در 100 قدمی قسمت غربی است، یک برج دیدبانی دارد که بنایش به‌شکل نیمه‌ویران است و بازسازی نشده است. درحال‌حاضر، امکان دیدن فضای داخل قلعه وجود ندارد و فقط از بیرون و داخل خیابان، می‌توان نمای بزرگ آن را مشاهده کرد.
- آدرس قلعه پاچنار: سمنان، محله اسفنجان، میدان ابوذر، خیابان ابوذر غفاری ۹، قلعه پاچنار
- ساعت بازدید از قلعه پاچنار: 24 ساعته
- قیمت بلیط قلعه پاچنار: رایگان
موقعیت دقیق قلعه پاچنار
تپه حصار
تپه حصار، بهترین نمونه یک محوطه باستان‌شناسی در دامغان است که از مهم‌ترین مکان های دیدنی سمنان به حساب می‌آید. بررسی‌ها نشان می‌دهد که تمدن و زندگی در این منطقه، از سال ۴۲۰۰ تا سال ۱۷۰۰ پیش از میلاد و از دوران مس و سنگ تا عصر برنز تداوم داشته است. این تپه در هزاره دوم و در سال ۱۷۰۰ پیش از میلاد به‌دلیل حمله اقوام جدید از سمت شمالشرق متروک شده است.
لایه‌های تاریخی تپه حصار شامل سه دوره فرهنگی و 8 فاز میشود که علاوه‌بر لایه‌های پیش از تاریخ، دوره‌های مختلف فرهنگی دیگری نیز در دل خود دارد. یافته‌های باستان‌شناسی این منطقه شامل آثار سفالی، ابزارها و بناهایی میشود که هرکدام نشان می‌دهد در دوره‌های مختلف، تغییراتی در نحوه ساختمان‌ها و سبک زندگی ساکنان این منطقه رخ داده است. بیشتر اشیای کش شده از تپه حصار، در موزه گرمابه پهنه نگهداری می‌شوند.
- آدرس تپه حصار: دامغان، 2 کیلومتری جنوب‌شرقی دامغان، روستای حیدرآباد
- ساعت بازدید از تپه حصار: 24 ساعته
- قیمت بلیط تپه حصار: رایگان
موقعیت دقیق تپه حصار
قلعه لاسگرد
قلعه لاسجرد يا قلعه لاسگِرد كه دژ لاسگرد هم نامیده میشود و برخی آن را با نام «آپاما باستان» نيز می‌شناسند، تنها يكی از چندين جاذبه تاريخی استان سمنان است كه قدمتش به دوران اشكانيان برمیگردد و با شش طبقه تا اواسط دوره قاجاریه نیز پابرجا بوده است.
از اواسط دوره قاجار به بعد، دیوارهای قلعه تخریب شده و فقط دیوارهای شرقی در طبقه همکف باقی‌مانده است. طبقه اول زیرزمین، حدود 70 درصد سالم است، اما طبقه دوم زیرزمین کاملاً سالم باقی‌مانده و راه‌ها و کوچه‌ها همچنان بکر و دست‌نخورد‌ه‌اند. طبقه‌بندی خانهها، چهار برج دیدبانی، غیرقابل نفوذ بودن افراد مهاجم به داخل قلعه، دو چاه آب شرب، مشابهت با قلعه‌های دوره اسماعیلیه، تونل ارتباطی با قلعه اسبی و پناهگاه زیرزمینی به نام «مازدِ رُن چا» به‌سمت طبرستان، از ویژگیهای قلعه است. امروزه تنها بخش‌هایی از این جاذبه دیدنی در سمنان باقی‌مانده؛ اما همچنان بهعنوان یکی از جاهای دیدنی سمنان، بنایی تاریخی و باارزش است.
- آدرس قلعه لاسگرد: سمنان، روستای لاسجرد (لاسگرد) در ۳۵ كیلومتری شهر سمنان و ۱۵ كیلومتری شهرستان سرخه، بین بقعه سیدرضا و شمال كاروان‌سرای شاه عباسی
- ساعت بازدید از قلعه لاسگرد: 24 ساعته
- قیمت بلیط قلعه لاسگرد: رایگان
موقعیت دقیق قلعه لاسگرد
قلعه قدیمی پاده
قلعه باستانی پاده بهعنوان یکی از بناهای مهم در بین جاهای دیدنی سمنان است. قلعه پاده مربوط به دوره‌های تاریخی پس از اسلام است و در شهرستان آرادان، بخش آرادان و روستای پاده واقع شده است. ساختار اصلی قلعه به شکل مدور بر یک محوطه بلند و آبرفتی بزرگ ایجاد شده است. این بنا با ارتفاعی درخور توجه، از خشت و گل ساخته شده و مساحتی بیشتر از یک هکتار دارد. دو دوره معماری، یعنی پیش از اسلام و دوران اسلامی، در ساختار این قلعه به‌خوبی مشخص است. دوره اسلامی آن به قرن ۱۳ هجری برمیگردد.
- آدرس قلعه پاده: گرمسار، 2 کیلومتری شرق شهرستان آرادان، روستای پاده، قلعه پاده
- ساعت بازدید از قلعه پاده: 24 ساعته
- قیمت بلیط قلعه پاده: رایگان
موقعیت دقیق قلعه پاده
آرامگاه‌ها و مقبره‌های سمنان
استان سمنان، نقطه‌ای است که از آغاز تاریخش، گنجینه‌های فرهنگی و تاریخی زیادی را در خود جای داده است. آرامگاه‌ها و مقابر، جزو جاذبه‌های فرهنگی و جاهای دیدنی سمنان محسوب می‌شوند. آرامگاه علاوه‌بر محل دفن بزرگان، بهعنوان مکانی برای مرور خاطرات شخصیت‌های بزرگ و نحوه زندگی‌شان به شمار می‌آیند و نمادهایی از هویت فرهنگی و تاریخی این سرزمین هستند. مهم‌ترین مقابر استان سمنان را در ادامه معرفی می‌کنیم.
آرامگاه شیخ علاءالدوله سمنانی
در دل منطقه کویری سمنان و روستای صوفی‌آباد در شهرستان سرخه، مقبره یکی از بزرگترین عارفان ایرانی در قرن هفتم و هشتم، بهنام علاءالدوله قرار دارد. روستای صوفی‌آباد، خانه‌هایی خشتی با معماری سنتی دارد که با گذشت سال‌ها همچنان تاریخ خود را حفظ کرده‌اند. آرامگاه شیخ علاءالدوله نیز به همین شکل ساخته شده که بهعنوان یک بنای آرامگاهی از جاهای دیدنی سمنان است.
ساختمان آرامگاه، در طول زندگی علاءالدوله محلی برای هم‌نشینی با عارفان و اندیشمندان بزرگی بوده است. حیاط این بنا مربع‌شکل است و ایوانی 8 متری دارد که از آجرهای خشتی ساخته شده است. همچنین در گذشته روی حیاط، گنبد بزرگی وجود داشته که درحال‌حاضر فقط یک فیلپوش از آن باقی‌مانده است. برای دسترسی به قبر علاءالدوله، باید از راهروهای دورتادور حیاط و محوطه عبور کرد. مزار عارف با نرده‌های آهنی احاطه شده که برای مقابله با تابش مستقیم نور خورشید طراحی شده است. متأسفانه، بخشی از این ساختمان کهن به‌دلیل ضعف بنا و بی‌توجهی تخریب شده و اثری از آن باقی نمانده است؛ اما بااینحال، هنوز هم از جاذبه های سمنان است.
- آدرس آرامگاه شیخ علاءالدوله: سمنان، سرخه، روستای صوفی‌آباد، آرامگاه شیخ علاءالدوله
- ساعت بازدید از آرامگاه شیخ علاءالدوله: 24 ساعته
- قیمت بلیط آرامگاه شیخ علاءالدوله: رایگان
موقعیت دقیق آرامگاه شیخ علاءالدوله سمنانی
آرامگاه بایزید بسطامی
احتمالاً نام آرامگاه بایزید بسطامی را زیاد شنیده‌اید. این آرامگاه، یکی از ارزشمندترین جاهای دیدنی سمنان در بسطام محسوب میشود. بایزید بسطامی ملقب به سلطان‌العارفین، از عارفان مشهور قرن سوم هجری است که دورتادور آرامگاهش، مجموعه‌ای از جاذبه‌های تاریخی شامل مسجد، مدرسه و امامزاده، شکل گرفته است. این آثار بهعنوان گنجینه‌های مهم فرهنگ ایران هستند و آرامگاه بایزید بسطامی بهعنوان نمادی از فرهنگ عرفانی و معماری دوره ایلخانی در سمنان شناخته میشود.
بنای آرامگاه بایزید، بسیار ساده و بدون تزیینات پیچیده است. وجود تنها یک پنجره آهنی، نشان می‌دهد این آرامگاه متناسب با روحیه یک عارف ساخته شده است و انعکاسی از زندگی اوست. بر سنگ قبر بایزید، مناجاتی از حضرت علی(ع) روی مرمر حکاکی شده است. همچنین در کنار مقبره بایزید، اماکن متنوعی ازجمله خانقاه بایزید، رواق صفوی، منار بسطام، مسجد جامع و برج کاشانه، امامزاده محمد، گنبد غازان‌خان و مدرسه شاهرخیه قرار گرفته‌اند که فرصت خوبی برای بازدید از همه آنها در یک زمان است.
- آدرس آرامگاه بایزید بسطامی: شاهرود، بسطام، میدان آزادی، مجاور مسجد جامع و مدرسه شاهرخیه
- ساعت بازدید از آرامگاه بایزید بسطامی: 24 ساعته
- قیمت بلیط آرامگاه بایزید بسطامی: رایگان
موقعیت دقیق آرامگاه بایزید بسطامی
آرامگاه پیر نجم‌الدین
مقبره پیر نجم‌الدین، ساختمانی از دوران سلجوقیان و ایلخانیان است که در وسط میدانی به همین نام در جنوب‌شرقی سمنان قرار دارد. این مقبره، با بنایی خشتی در قرن هفتم هجری، خارج از دروازه سمنان بهعنوان یکی از بزرگترین قبرستان‌های آن زمان ساخته شد؛ اما بعدها به‌دلیل گسترش شهر، فقط آرامگاه پیر نجم‌الدین همراه با چند قبر دیگر باقی‌ماند که امروزه می‌توان آنها را دید.
آرامگاه پیر نجم‌الدین در مرکز قبرستان و بدون صحن، شامل ایوانی به ارتفاع 7 متر، حرم و گنبد مخروطی از جنس آجر است. داخل مقبره نمایی چهارگوش دارد که در قسمت فوقانی به هشت ضلعی تبدیل شده است و روی آن نیز گنبد قرار دارد. در کف اتاق بقعه، قبر گچی قرار گرفته و محرابی که جهت قبله را نشان می‌دهد. دسترسی به مقبره پیر نجم‌الدین بهعنوان یکی از جاهای دیدنی سمنان بسیار راحت است و بازدید از آن، زمان زیادی نمی‌خواهد.
- آدرس آرامگاه پیر نجم‌الدین: سمنان، حدفاصل میدان پیروزی و خیابان هفت‌تیر جنوبی، میدان پیر نجم‌الدین
- ساعت بازدید از آرامگاه پیر نجم‌الدین: 24 ساعته
- قیمت بلیط آرامگاه پیر نجم‌الدین: رایگان
موقعیت دقیق آرامگاه پیر نجم‌الدین
موزه‌های استان سمنان
موزه‌ها در استان تاریخی سمنان بهعنوان نقاط مهم فرهنگی و آموزشی شناخته‌شده‌اند. این مکان‌ها معمولاً در نزدیکی مناطق گردشگری، بافت‌های شهری با قدمت فرهنگی غنی یا در مجاورت بازارها و فضاهای عمومی قرار دارند؛ در نتیجه می‌توان سیر تاریخی خوبی را در کنار نمونه‌های فرهنگی ببینید. در ادامه به معرفی ارزشمندترین موزه‌های سمنان می‌پردازیم.
موزه اقوام گرمسار
موزه اقوام در شهر گرمسار، در عمارتی بازمانده از دوران قاجار، بهنام خانه باقری‌ها قرار دارد. این موزه محلی است که مجموعه‌ای از هنرها، صنایع‌دستی، لباس‌ها، ابزارها و اشیای تاریخی اقوام مختلف ایران را در خود جای داده و یکی از جاهای دیدنی سمنان است. در طول بازدید از موزه اقوام، با زندگی روزمره و سنت‌های اقوامی مانند قشقایی، مازندرانی، کرد و لر آشنا می‌شوید. این موزه ابزارها و اشیای مرتبط با کشاورزی، دام‌پروری، حرفه‌های دستی، مراسم مذهبی و تزیینات سنتی را به نمایش گذاشته و یک تجربه تاریخی و فرهنگی فراهم می‌کند. فضاهای مخصوصی نیز به نمایشگاه‌های موقت و هنرمندان محلی اختصاص دارد.
معماری زیبا و مدرن موزه اقوام، حس‌وحال خوبی به بازدیدکنندگان می‌دهد و باعث میشود این مکان، به یک نقطه مهم در جذب گردشگران و علاقه‌مندان به فرهنگ اقوام تبدیل شود. از دیگر آثار برجسته این مجموعه، می‌توان به لباس‌ها، جواهرات سنتی و وسایل خانگی اشاره کرد.
- آدرس موزه اقوام: گرمسار، بلوار آیت‌الله کاشانی، خیابان سلمان فارسی
- ساعت بازدید از موزه اقوام: 9.5 صبح تا 12.5 ظهر و 4 بعدازظهر تا 7 شب
- قیمت بلیط موزه اقوام: 4 هزار تومان
موقعیت دقیق موزه اقوام گرمسار
موزه مهر و سکه کومش
موزه مُهر و سکه کومش، نخستین موزه تخصصی سکه و مهر در استان سمنان است که در سال ۱۳۹۲ به مناسبت هفته میراث فرهنگی و روز جهانی موزه‌ها افتتاح شد. این موزه در خیابان امام‌خمینی شهر سمنان قرار گرفته و ابزارهای مبادلاتی مانند مهرهای هزاره دوم پیش از میلاد، سکه‌ها، اسکناس‌ها و سفته‌ها را به نمایش می‌گذارد. مجموعه آثار در سه بخش مُهرها، سکه‌ها و سکه‌های ضرب‌شده در منطقه‌های تاریخی کومش (شامل هکاتوم پیلُس، قومس، سمنان، دامغان، بسطام، بیار، فیروزکوه، فریم، دماوند، شهمار، دربند، درجزین) تقسیم شده‌اند. این موزه با بیش از 500 سکه، 24 اسکناس و 80 مهر، جنبه‌های مختلف تاریخی، هنری و اقتصادی ایران را به نمایش گذاشته است. بازدید از موزه مهر و سکه کومش، فرصتی مغتنم برای پژوهشگران و علاقه‌مندان به جاهای دیدنی سمنان است.
- آدرس موزه مهر و سکه کومش: سمنان، خیابان امام‌خمینی، تیمچه تکیه پهنه
- ساعت بازدید از موزه مهر و سکه کومش: روزهای کاری از 8.5 صبح تا 1.5 بعدازظهر
- قیمت بلیط موزه مهر و سکه کومش: 4 هزار تومان
موقعیت دقیق موزه مهر و سکه کومش
موزه گرمابه پهنه
گرمابه پهنه، مانند یک نگین تاریخی در قلب سمنان، در زمان تیموریان ساخته شده و بیش از ۶۰۰ سال قدمت دارد. این اثر زیبا با بنایی ۴ هزار ساله و کاشی‌کاری‌های هنرمندانه‌اش، جزو مکان های دیدنی سمنان برای گردشگران محسوب میشود. گرمابه پهنه که بهنام گرمابه حضرت هم شهرت دارد، از سال 1373 با مرمت و بازسازی به موزه مردم‌شناسی تغییر کاربری داده است. اگر به اشیای قدیمی و باستان‌شناسی علاقه دارید، حتماً این گرمابه را در لیست بازدیدتان از جاذبه های سمنان قرار دهید.
اسکلت 4 هزار سالهای که از حفاری‌های تپه حصار کشف و به این موزه منتقل شده، یکی از جالب‌ترین اشیای دیدنی این موزه است. گرمابه پهنه، دو ورودی جداگانه مردانه و زنانه دارد که در بالای سردر وروردی مردانه بعد از مرمت آن، کتیبه‌ای به رنگ لاجوردی با علامت شیر و خورشید طراحی شده است و در دو طرف گرمابه نقش دو سرباز قاجار نیز دیده میشود. همچنین، در داخل موزه با یک حوض زیبا، کاشی‌کاری قاجاری و رنگ سفید سقف، محیطی خیره‌کننده ایجاد شده است.
- آدرس موزه گرمابه پهنه: سمنان، خیابان امام، ضلع غربی بازار شیخ علاءالدوله، مجاور مسجد جامع
- ساعت بازدید از موزه گرمابه پهنه: 9 صبح تا 12 ظهر و 4.5 بعدازظهر تا 7 شب
- قیمت بلیط موزه گرمابه پهنه: 4 هزار تومان
موقعیت دقیق موزه گرمابه پهنه
موزه تاریخ طبیعی سمنان
موزه تاریخ طبیعی و حیات‌وحش سمنان، با زیربنای ۲۰۰ متر مربع در محل اداره محیطزیست این شهر ساخته شده است و با نمایش گونه‌های حیات‌وحش بومی و غیربومی سمنان، به‌ویژه نمونه‌های شاخص و نادر، به یکی از جاهای دیدنی سمنان برای گردشگران تبدیل شده است. این مجموعه شامل دو بخش اصلی، یعنی تاریخ طبیعی استان و تنوع زیستی منطقه میشود.
در قسمت تاریخ طبیعی، نمونه‌های ارزشمندی از بقایای سیلیس‌شده گیاهان و جانوران دوره‌های گذشته زمین به‌صورت فسیل و سنگواره به نمایش گذاشته شده است. بخش دوم با نگهداری اجزای بدن پنج رده از مهره‌داران از قبیل پوست، شاخ، اسکلت، جمجمه و تاکسیدرمی، تنوع زیستی سمنان را نشان می‌دهد.
در این موزه، گونه‌های متنوع حیوانات ازجمله پلنگ، گراز، آهو، گرگ، خرس، روباه، فلامینگو، کلاغ ابلق، گربه جنگلی، پیغو، بز وحشی، کاراکال و بسیاری دیگر به همراه اسکلت نوعی پرنده نادر به نام «هوبره» نمایش داده شده است. استان سمنان، با توجه به موقعیت و شرایط اقلیمی‌اش، حیات‌وحش دیدنی و متنوعی دارد که بخش بزرگی از آن را می‌توان در موزه تاریخ طبیعی سمنان دید.
- آدرس موزه تاریخ طبیعی سمنان: سمنان، خیابان قدس، میدان استاندارد، ابتدای بلوار محراب، موزه تاریخ طبیعی
- ساعت بازدید از موزه تاریخ طبیعی سمنان: 9 صبح تا 5 عصر
- قیمت بلیط موزه تاریخ طبیعی سمنان: 4 هزار تومان
موقعیت دقیق موزه تاریخ طبیعی
موزه علم و صنعت گرمسار
موزه علم و صنعت گرمسار، در گذشته بهعنوان یک کارخانه پنبه معروف بود و در دوران حکومت پهلوی افتتاح شد. مساحت این کارخانه، 30 هزار متر مربع بود و بخشی از زمینهای آن به انبارهای نگهداری و تولید پنبه اختصاص داشت. آثار این دوران هنوز هم در موزه به چشم می‌خورد. در دوران فعالیت، این کارخانه یک دستگاه مخصوص پاک‌کردن پنبه از آلمان خریداری کرد که با لوله بزرگی، پنبه‌ها را از انبارها به داخل کشیده و سپس دانه‌به‌دانه آنها را از تخم جدا می‌کرد. با واگذاری به بخش خصوصی، این مکان به باغ موزه تبدیل شد و اکنون دارای غرفه‌های تولید و فروش صنایع‌دستی گرمسار است. همچنین امکانات رفاهی و کافی‌شاپ‌های محوطه، این موزه را به یکی از جاهای دیدنی سمنان تبدیل کرده است.
موزه علم و صنعت گرمسار بهعنوان یک نمایشگاه جذاب از میراث صنعتی و تاریخی شهر، به‌ویژه برای علاقه‌مندان به معماری سنتی و اهالی هنر و فرهنگ، تجربه‌ای جالب و آموزنده است. در این مکان، برنامه‌های گوناگونی برای سرگرمی و آموزش گردشگران برگزار میشود که شامل رقص‌های محلی و جشنواره‌های سنتی است. این جاذبه با فراهم کردن فرصت‌های گوناگون برای تفریح و ارتقاء بینش فرهنگی، سالانه توجه گردشگران زیادی را به سمت خود جلب می‌کند.
- آدرس موزه علم و صنعت گرمسار: گرمسار، ضلع غربی میدان معلم، موزه علم و صنعت گرمسار (کارخانه پنبه)
- ساعت بازدید از موزه علم و صنعت گرمسار: 11 صبح تا 3.5 بعدازظهر و 6 عصر تا 12 شب
- قیمت بلیط موزه علم و صنعت گرمسار: رایگان
موقعیت دقیق موزه علم و صنعت
غارهای دیدنی سمنان
کمی از بناهای تاریخی که دور شویم، طبیعت متنوع استان سمنان را می‌بینیم که در واقع زیباترین جاذبه های سمنان است. استان سمنان، غارهای عجیبی از آهک و نمک دارد که علاوه‌بر جذب گردشگران، به محققان نیز فرصت ارزشمندی برای مطالعه زمینشناسی داده است. نمونه‌هایی که در ادامه معرفی می‌کنیم، از زیباترین جاهای دیدنی سمنان به شمار می‌روند.
غار آهکی دربند سنگسر
غار دربند در شهرستان سنگسر (مهدیشهر) با زیبایی‌های طبیعی و تاریخچه‌ای ارزشمند، جاذبه‌ای منحصربه‌فرد در سمنان است. این غار با 114 متر طول، یکی از بزرگترین غارهای آهکی ایران به شمار می‌آید. این غار، ستون‌های آهکی خیره‌کننده و تالارهای خاص دارد. بلندترین ستون استالاگمیت ایران نیز در این غار قرار دارد و جزو جاهای دیدنی سمنان برای بازدید و گردش است.
در سالهای اخیر، باستان‌شناسان در غار دربند مهدیشهر آثار تاریخی گران‌بهایی را کشف کرده‌اند. این آثار شامل ظروف سفالی با قدمتی بسیار و سکه‌هایی از دوره سلجوقیان و اوایل حمله مغول است. قدمت این غار با بیش از ۱۲۰ میلیون سال، به دوران سوم زمینشناسی برمیگردد و زمانی محل سکونت روستاییان بوده است. مسیر رسیدن به این غار، پله‌چین است که ممکن است بالا رفتن از آن، برای افراد سالمند و کم‌توان جسمی، سخت باشد. همچنین به‌دلیل کوهستانی بودن اطراف غار، بهتر است از لباس گرم و کفش کوه‌نوردی استفاده کنید.
- آدرس غار دربند: سمنان، کیلومتر ۴۰ جاده شهمیرزاد به فولادمحله، روستای رودبارک، غار آهکی دربند
- ساعت بازدید از غار دربند: 8.5 صبح تا 6.5 عصر
- قیمت بلیط غار دربند: 30 هزار تومان
موقعیت دقیق غار آهکی دربند سنگسر
غار نمکی گرمسار
بزرگترین معادن و تونل‌های نمکی در شهر گرمسار قرار دارد که یکی از جذاب‌ترین آنها، غار نمکی است که به‌دلیل نوع استخراج نمک شکل خاص و منحصربه‌فردی پیدا کرده است. غار نمکی گرمسار یکی از جاهای دیدنی سمنان است که یک جاذبه طبیعی محبوب به حساب می‌آید. طبیعت خاص و ساختار شیمیایی این غار، باعث شکل‌گیری ستون‌ها و توده‌های نمکی عظیمی شده است. به‌دلیل شفافیت و درخشان بودن قندیل‌ها، درون غار بسیار زیبا و خیره‌کننده است. غلظت نمک در هوای داخل غار بسیار زیاد است؛ به‌طوری که بسیاری از افراد برای خواص درمانی و سلامتی از این غار دیدن می‌کنند. همچنین، منطقه اطراف غار نیز مناظر طبیعت‌گردی زیادی دارد که گردشگران را به خود جذب می‌کند. به‌علت موارد ایمنی و شرایط خاص این غار، برای بازدید از تونل‌های نمکی به مجوز راهنمایی و رانندگی از مسئولان محیطزیست نیاز دارید.
- آدرس غار نمکی گرمسار: ۱۵ کیلومتری غربی شهر گرمسار، روستای پاده
- ساعت بازدید از غار نمکی گرمسار: نیاز به هماهنگی با مسئولان محیطزیست دارد.
- قیمت بلیط غار نمکی گرمسار: رایگان
موقعیت دقیق غار نمکی گرمسار
کویرهای استان سمنان
استان سمنان، با طبیعت فوق‌العاده‌اش، از مناطق بیابانی ایران به شمار می‌آید. این کویرها، با شکل‌های متنوع و چشم‌اندازهای خیره‌کننده، گردشگران را جذب می‌کنند. کویرهای استان سمنان، علاوه‌بر جلب‌توجه گردشگران، از نظر علمی نیز در دیدرس محققان قرار گرفته‌اند و امکان درک بهتر از زندگی در شرایط سخت بیابانی را فراهم کرده‌اند. در ادامه با زیباترین بخش از جاهای دیدنی سمنان آشنا خواهید شد.
کویر ریگ جن
کویر ریگ جن برای گردشگران طبیعت‌دوست، یک جاذبه مرموز و هیجان‌انگیز محسوب میشود. ریگ‌جن، واقع در غرب دشت کویر استان سمنان با مساحتی حدود ۳۸۰۰ کیلومتر مربع، به‌دلیل شکل مثلثی و خطرات سفر به آن، لقب «مثلث برمودای ایران» را گرفته است. این بیابان به اسرارآمیز بودن و مسائل جغرافیایی خاص خود معروف است و دلیل آن، کمبود نشانه‌های حیاتی و افسانه‌هایی همچون «گریه سنگ» است. ریگ جن، دره‌های عمیق و باتلاق‌های گلی دارد که در زمان بارش باران به وجود می‌آیند و اگر به آنها توجه نشود، بسیار خطرناک‌اند. این منطقه، یکی از جاهای دیدنی سمنان با جاذبه‌های مرموز و خطرناک کویری است. برای رفتن به این منطقه، باید از افراد یا گروه‌های باتجربه که به‌خوبی ریگ جن را می‌شناسند و تجهیزات لازم را به همراه دارند، کمک بگیرید.
- آدرس کویر ریگ جن: گرمسار، پارک ملی کویر، کویر ریگ جن
- ساعت بازدید از کویر ریگ جن: 24 ساعته
- قیمت بلیط کویر ریگ جن: رایگان
موقعیت دقیق کویر ریگ جن
کویر کوه سرخ سمنان
کویر «کوه سرخ» در روستای تاریخی بیابانک استان سمنان واقع شده که از جنوب به بخشهای شمالی ریگ جن، از شمال به کوه سرخ، از شرق به معدن گوگرد دلازیان و از غرب به کویر صفائیه و سیاه‌کوه محدود میشود. یکی از جاذبه‌های معروف این کویر، صخرهای طبیعی به نام «هُمای سعادت» است که از بالا به‌شکل عقابی با بال گشوده به نظر می‌آید. این صخره به‌طور طبیعی در گذر هزاران سال از تأثیرات باد، خاک و آب شکل گرفته و یکی از جاهای دیدنی سمنان در کویر است. رنگ سرخ تپه‌های نمکی، دلیل نام‌گذاری این منطقه است. پوشش گیاهان شورپسند همچون تاغ و گز در این کویر دیده میشود. برای دسترسی به کویر سرخ، بهترین مسیر از جاده روستای صوفی‌آباد است؛ چراکه در مسیر از شوراب‌ها نیز می‌توانید دیدن کنید.
- آدرس کویر کوه سرخ سمنان: سرخه، روستای صوفی‌آباد، به‌سمت بیابانک
- ساعت بازدید از کویر کوه سرخ سمنان: 24 ساعته
- قیمت بلیط کویر کوه سرخ سمنان: رایگان
موقعیت دقیق کویر کوه سرخ
کوه اژدهای گرمسار
کوه اژدها، یک جاذبه طبیعی در استان سمنان و شهر گرمسار است که به‌دلیل ظاهر خیره‌کننده و عجایبی که در مورد آن وجود دارد، موجب جلب‌توجه گردشگران شده است. این کوه، ارتفاعی حدود ۱۲۶۵ متر دارد و در فاصله 11 کیلومتری غرب مرکز شهرستان گرمسار و در دهستان لجران واقع شده است.
داستان‌ها و افسانه‌های زیادی درباره کوه اژدها گفته میشود. بعضی از مردم معتقدند که دلیل چین‌خوردگی‌های قرمز و قهوه‌ای خاص و شکل منحصربه‌فردش، نبرد قهرمان اساطیر ایران، رستم، با یک اژدهاست؛ اما از دید زمینشناسی، این چین‌خوردگی‌ها به نام «چین مرکب» شناخته می‌شوند که این پدیده به‌دلیل ورود نیروهای متفاوت از دو جهت به صورت هم‌زمان با وجود اختلاف فشار است. این نوع چین‌خوردگی، بسیار نادر است و به مدت‌زمان طولانی برای شکل‌گیری نیاز دارد. همین موضوع، کوه اژدها را به یکی از زیباترین جاهای دیدنی سمنان تبدیل کرده است.
- آدرس کوه اژدها: ۱۱ کیلومتری غرب مرکز شهرستان گرمسار
- ساعت بازدید از کوه اژدها: 24 ساعته
- قیمت بلیط کوه اژدها: رایگان
موقعیت دقیق کوه اژدها
پارک ملی کویر
پارک ملی کویر، یکی از بزرگترین و قدیمی‌ترین مناطق حفاظت‌شده ایران، در موقعیت جغرافیایی جنوب شهر گرمسار واقع شده و به «آفریقای کوچک» و «سرنگتی ایران» نیز شهرت دارد. این پارک بزرگ، در محدوده کویر مرکزی ایران و دریاچه نمک قرار گرفته است. این منطقه بهعنوان نمونه‌ای از اکوسیستم خشک و بیابانی، تنها پارک ملی در ایران بوده و هیچ‌گونه سکونتگاه انسانی در آن وجود ندارد. وجود تعداد زیادی گونه خاص جانوری مانند یوزپلنگ آسیایی، گونه‌های کمیاب گیاهی و آثار زیبای طبیعی که فقط در این منطقه دیده می‌شوند، پارک ملی را به یکی از بهترین جاهای دیدنی سمنان تبدیل کرده است. برای دسترسی به پارک ملی کویر چند راه وجود دارد:
- از سمت ورامین (مناسب‌ترین راه): جاده ورامین‌پیشوا، یک کیلومتری ایستگاه راه آهن ابردژ، مسیر جاده شنی قلعه بلند، عسگرآباد، حصارگلی، پاسگاه محیط‌بانی مبارکیه، ورودی پارک ملی کویر
- از سمت گرمسار: گرمسار به‌سمت جنوب، پس از عبور از جاده سنگ‌فرش، محیط‌بانی سیاه‌کوه
- از سمت مرنجاب: کاروانسرای مرنجاب در شمال بیابان بند ریگ و جنوب دریاچه نمک آران‌وبیدگل، حدود ۵۰ کیلومتر به سمت محیط‌بانی سفیدآب
- از سمت کاشان: کاشان، آران، مرنجاب‌به سمت پاسگاه محیط‌بانی سفیدآب، نرسیده به بند علی خان، جاده ورامین، جوادآباد، چرمشهر، محیط‌بانی فصلی بند علی خان
راه‌های دیگری نیز برای ورود به منطقه وجود دارد که عبور از آنها بدون راهنما کاری بسیار خطرناک است. برای ورود به پارک ملی کویر، مجوز اداره کل حفاظت محیطزیست استان سمنان نیاز است و قبل‌از رفتن، باید از طریق راه‌های ارتباطی با این سازمان، هماهنگی‌های لازم مانند روز، ساعت و حتی مسیر دسترسی انجام شود.
موقعیت دقیق پارک ملی کویر
تنگه ظلمات گرمسار
تنگه ظلمات گرمسار در پارک ملی کویر واقع شده و بهعنوان یکی از جاذبه‌های طبیعی و تاریخی منحصربه‌فرد ایران شناخته میشود. این تنگه با طول دو هزار متر و دیواره‌هایی با ارتفاع بین ۲۴ تا ۳۲ متر، عمق درخور توجهی دارد. به‌دلیل شرایط سخت و ویژگیهای ترسناک، بومیان آن را «ظلمات» نامیده‌اند. بازدید از تنگه ظلمات حس عجیب و ترسناکی دارد که برای بسیاری از افراد هیجان‌انگیز است.
این تنگه، نتیجه فرسایش ناشی از جریان‌های آب باران در بستر سنگ‌های نرم زمین منطقه است. در واقع این تنگه، شکافی آبرفتی در لایه‌های رسوبی خاک است و تأثیر جریان‌های سیلابی روی دیواره‌های تنگه برجسته است و سنگ‌های رنگین و خاک‌های متنوع زمینشناسی را کاملاً نشان می‌دهد.
این جاذبه که از جاهای دیدنی سمنان محسوب میشود، در غرب کویر مرکزی ایران و جنوب‌شرقی پارک ملی کویر قرار دارد و برای ورود به آن، به مجوز اداره کل حفاظت محیطزیست استان سمنان نیاز دارید. همچنین توصیه میشود که با راهنمای محلی آشنا به این مکان سفر کنید و تجهیزات لازم برای ایمنی و کوه‌نوردی را همراه داشته باشید.
- آدرس تنگه ظلمات: گرمسار، جنوب شرقی پارک ملی کویر
- ساعت بازدید از تنگه ظلمات: نیاز به هماهنگی با اداره کل حفاظت محیطزیست سمنان دارد.
- قیمت بلیط تنگه ظلمات: نیاز به هماهنگی با اداره کل حفاظت محیطزیست سمنان دارد.
موقعیت دقیق تنگه ظلمات
تپه‌های مریخی
در جنوب دامغان، تپه‌های مریخی در نزدیکی روستای رشم دیده میشود که در کنار دیگر جاذبه‌ها، از دیدنی های سمنان به حساب می‌آید. ویژگی بارز این تپه‌ها خاک رنگارنگ آن است؛ اما علاوه‌بر این، فقدان پوشش گیاهی متنوع و نرمی خاک باعث شده تا در اثر بارش‌های جوی، شیارهای آبرفتی زیبا در آن ایجاد شود و زیبایی و تغییر شکل آنها بیشتر شود.
این تپه‌ها به‌لحاظ زمینشناسی به سطح مریخ شباهت دارند و برخلاف تصور، بااینکه خاک این تپه‌ها بسیار نرم است، نمک موجود در لابه‌لای آن مانع از پخش شدن گردوغبار میشود. برای دیدن این تپه‌ها باید چند ساعتی در مسیر کوه‌پایه‌ها پیادهروی کنید؛ در نتیجه به کفش، لباس مناسب، غذا و آب آشامیدنی نیاز دارید. همچنین بهتر است از یک راهنما برای مسیریابی کمک بگیرید.
- آدرس تپه‌های مریخی دامغان: دامغان، ۵۷ کیلومتری شمال دامغان، دهستان تویه رودبار
- ساعت بازدید از تپه‌های مریخی دامغان: 24 ساعته
- قیمت بلیط تپه‌های مریخی دامغان: رایگان
موقعیت دقیق تپه‌های مریخی
جاهای دیدنی طبیعی سمنان
سمنان، یک استان زیبا با تنوع طبیعی فراوان در ایران است. این استان با ویژگیهای چشمگیر طبیعی خود، گردشگران بسیاری را برای سفر جذب کرده است. علاوه‌بر این، یکی از متفاوت‌ترین اقلیم‌های ایران در قسمت شمالی این استان شکل گرفته است؛ جایی که هوای خشک کویر با اقلیم استان‌های شمالی ایران تلاقی پیدا می‌کند. در ادامه، زیباترین مناطق طبیعی استان را که بهعنوان جاهای دیدنی سمنان شناخته می‌شوند، معرفی می‌کنیم.
چشمه علی دامغان
چشمه علی دامغان، مجموعه‌ای تاریخی با سهمی از دوره‌های تیموریان، صفویان و قاجار، از جاذبه های گردشگری سمنان است. این مکان شامل دو عمارت، باغ و چشمه‌ای است که بهعنوان تفرجگاه پادشاهان قاجاری مشهور بوده و به ثبت ملی رسیده است. چشمه علی یکی از هزاران چشمه‌ای است که در دامغان وجود دارد و قدمتش نزدیک به 3 قرن است. به‌دلیل خوش‌آب‌وهوا بودن این منطقه، فتحعلی شاه قاجار در زمان سفرش به دامغان، دستور داد تا عمارتی دوطبقه روی آب ساخته شود. این ساختمان با ایوانی محصور در آب، به شیوه معماری صفوی از سنگ و آجر طراحی شده است.
ساختمان دیگری بهنام «عمارت قراول‌خانه» در سمت دیگر چشمه، خارج از آب وجود دارد که به دستور آغامحمد‌خان قاجار ساخته شده و بنایی خشتی است. کاربری این عمارت، برای استراحت قراول‌ها و نگهداری اسب‌های سلطنتی بوده است. مجموعه چشمه‌علی، مکانی برای تفریح مردم دامغان و همچنین از جاهای دیدنی سمنان محسوب میشود که در سالهای اخیر به منطقه نمونه گردشگری شهر دامغان تبدیل شده است. به‌دلیل اقلیم کوهستانی اطراف چشمه علی، نیمه اول سال بهترین فصل برای رفتن به آنجا خواهد بود.
- آدرس چشمه علی: دامغان، جاده کیاسر به ساری، 32 کیلومتری شمال غرب شهرستان دامغان
- ساعت بازدید از چشمه علی: 24 ساعته
- قیمت بلیط چشمه علی: رایگان
موقعیت دقیق چشمه علی دامغان
جنگل ابر شاهرود
احتمالاً تعجب کنید در استانی مانند سمنان با آبوهوای کویری، یک جنگل وجود داشته باشد؛ اما درست در مسیر شهر شاهرود به‌سمت شمال، منطقه‌ای بهنام «ابر» وجود دارد که یکی از مناظر طبیعی و دیدنی ایران در میان جنگل‌های هیرکانی با قدمت 40 میلیون ساله است. به‌دلیل برخورد دو اقلیم متفاوت در مرز استان سمنان و گلستان، بیشتر اوقات ابرهای غلیظی در این منطقه جمع میشود که حس بی‌نظیر و به‌یادماندنی راه رفتن روی ابرها را برای طبیعت‌گران تداعی می‌کند. به این شرایط اقلیمی «اکوتن» گفته میشود. اکوتن در مرز میان دو منطقه، یکی با اکوسیستم بیابانی و دیگری جنگلی در کنار هم ایجاد میشود که موجب پیدایش گونه‌های مختلف درختان سوزنی، درختان پهن‌برگ و گونه‌های متفاوت جانوری میشود. تمام این ویژگی‌ها، این جنگل بی‌نظیر را به یکی از جاهای دیدنی سمنان تبدیل کرده است.
بهترین زمان برای دیدن اقیانوس ابر، فروردین تا اوایل مهرماه است. همچنین می‌توانید برای گذراندن شب نیز در دل جنگل کمپ بزنید. اگر تجربه کمپینگ ندارید، بهتر است در خود روستای ابر بمانید و اقامتگاه‌های بوم‌گردی را اجاره کنید. قبل‌از رفتن به جنگل ابر حتماً آبوهوای منطقه را بررسی کنید و با تجهیزات لازم سفر کنید. هوا در طول شب و صبح زود بسیار سرد است و احتمال بارندگی زیاد است؛ بنابراین باید چادر ضدآب، کیسه‌خواب مناسب، لباس گرم و لباس بارانی همراه داشته باشید.
همچنین مسیر رسیدن به جنگل بسیار دشوار و پیچیده است. اگر طبیعت‌گرد حرفه‌ای نیستید و منطقه را نمی شناسید، باید با یک راهنمای محلی مسیر را طی کنید. بهتر است لوازم مورد نیاز خود را قبل‌از حرکت، از شاهرود یا بسطام، دو شهر نزدیک به جنگل ابر خریداری کنید.
- آدرس جنگل ابر شاهرود: ۴۰ کیلومتری شمال‌شرقی شاهرود در مسیر جاده آزادشهر، روستای خرقان، روستای ابر
- ساعت بازدید از جنگل ابر شاهرود: 24 ساعته
- قیمت بلیط جنگل ابر شاهرود: رایگان
موقعیت دقیق جنگل ابر
جنگل اولنگ
جنگل اولنگ، یکی از نقاط دیدنی فوق‌العاده در استان سمنان، در 50 کیلومتری شمالشرق شاهرود به سمت رامیان واقع شده است. این جنگل به‌طور طبیعی در امتداد جنگل‌های هیرکانی قرار گرفته و بخشی از جنگل ابر نیز محسوب میشود. زیبایی و تنوع جنگل اولنگ ناشی از موقعیت جغرافیایی آن است. این جنگل با ارتفاع حدود 3200 متر از سطح دریا، در منطقه‌ای بین آبریزهای شمالی و جنوبی رشته‌کوه البرز واقع شده است.
نزدیکی به شمال کشور، آبوهوای معتدل و خنکی را به‌ویژه در فصل تابستان برای اولنگ ایجاد کرده است. انواع پوشش‌های گیاهی متنوع و بی‌نظیر ازجمله انبوه درختان توسکا، بلوط و افرا و همچنین گیاهانی مانند آویشن، شبدر و اسپرس از ویژگیهای این جنگل هستند. ازطرفی، چشمه‌ها و آبشارهایی که در دل جنگل حضور دارند، این جنگل را به یکی از زیباترین جاذبه های گردشگری سمنان تبدیل کرده است.
با توجه به کوهستانی بودن منطقه اولنگ، بهترین زمان برای سفر و دیدن طبیعت بکر آن، بهار و تابستان است؛ اما قبل‌از حرکت باید آبوهوای این منطقه را حتماً بررسی کنید تا در صورت بارندگی، تجهیزات مورد نیاز خود را تهیه کنید. همچنین مسیر دسترسی به جنگل اولنگ، هم از سمت شاهرود و هم از گلستان با ماشین شخصی امکان‌پذیر است.
- آدرس جنگل اولنگ شاهرود: 50 کیلومتری جاده شاهرود ـ آزادشهر، مسیر جاده شاهرود ـ رامیان، منطقه تفریحی اولنگ
- ساعت بازدید از جنگل اولنگ شاهرود: 24 ساعته
- قیمت بلیط جنگل اولنگ شاهرود: رایگان
موقعیت دقیق جنگل اولنگ
آبشار مجن
آبشار مجن، جواهری نهان در ۳۵ کیلومتری شمال‌غربی شاهرود است. این آبشار با ارتفاع ۱۲ متر، بهعنوان یکی از جاذبه های طبیعی شهر مجن، هر فصلی با جلوه‌های خود دیدنی است. دره زیبای مجن با مناظر چشم‌نواز از کوه، دشت و رود، در انتهای مسیر قرار دارد. در بهار، بوی گل‌های وحشی و در تابستان، زیبایی گل‌های آفتابگردان به آن افزوده میشود. در زمستان نیز آبشار با حضور پررنگ کبک‌ها، یک تجربه فوق‌العاده است.
پس از عبور از دره مجن، در تنهایی طبیعت کوهستانی، صدای آبشار مجن شنیده میشود. این آبشار در دل یک کوه صخرهای باریک و غارمانند، با محیطی زیبا و هیجان‌انگیز محاصره شده است. تجربه ورود به آب سرد و زلال و پیادهروی در آب به طول حدود ۲۰ متر، لحظاتی هیجان‌انگیز را به شما هدیه می‌دهد.
- آدرس آبشار مجن: 35 کیلومتری شمال شاهرود، شهر مجن
- ساعت بازدید از آبشار مجن: 24 ساعته
- قیمت بلیط آبشار مجن: رایگان
موقعیت دقیق آبشار مجن
آبشار آلوچال
آبشار آلوچال، یکی از جاذبه‌های خیره‌کننده شهر شاهرود و استان سمنان، در جنگل ابر و منطقه جنگل هیرکانی واقع شده است. این آبشار زیبا، با ارتفاع حدود ۲۵ متر، از دو قسمت جداگانه تشکیل شده که در نهایت به یکدیگر می‌پیوندند تا آبشار اصلی را ایجاد کنند. صدای فرود آمدن آب روی سنگ‌ها، همراه با آواز پرندگان و زیبایی فراوان منطقه، تجربه لذت‌بخشی را برای گردشگران به ارمغان می‌آورد. صعود به آبشار آلوچال ممکن است چالش‌برانگیز باشد؛ اما با آمادگی جسمانی، تجربه‌ای جذاب به دست خواهید آورد. درضمن راهنمایی گرفتن از اهالی محل را هنگام صعود فراموش نکنید.
این منطقه در میان دو اقلیم مرطوب و نیمه‌مرطوب و خشک و نیمه‌خشک قرار گرفته است که سبب افزایش تنوع گیاهی و جانوری میشود. حضور جانورانی چون پلنگ، شغال، روباه، گرگ، خرس قهوه‌ای، بز، شوکا، و انواع پرندگان، تجربه‌ای فراموش‌نشدنی را برای علاقه‌مندان به گردشگری فراهم می‌کند.
- آدرس آبشار آلوچال: 45 کیلومتری شمال شاهرود، جاده شاهرود ـ آزادشهر، روستای ابر
- ساعت بازدید از آبشار آلوچال: 24 ساعته
- قیمت بلیط آبشار آلوچال: رایگان
موقعیت دقیق آبشار آلوچال
روستاهای تاریخی سمنان
روستاهای تاریخی، بخش دیگری از جاهای دیدنی سمنان هستند که در ادامه مطلب سعی کرده‌ایم تعدادی از آنها را به شما معرفی کنیم تا اگر فرصت کافی دارید، از آنها بازدید کنید.
روستای قلعه‌نو خرقان
قلعه‌نو خرقان، یک روستا با تاریخ و فرهنگ کهن در شمالشرق بسطام است که در دشت‌های شهرستان شاهرود قرار دارد. این روستا بهعنوان یکی از جاهای دیدنی سمنان، محل تولد شیخ ابوالحسن خرقانی، عارف بزرگ قرن‌های چهارم و پنجم هجری است. قلعه‌نو خرقان، تپه‌های تاریخی فراوانی دارد و حفاری‌های باستان‌شناسی در این منطقه همچنان ادامه دارد. این روستا از نظر ارتفاع در منطقه پای‌کوهی واقع شده و از اطراف به سیاه‌کوه، زرین‌کوه، کوه‌های بیدر و برون‌برون محدود میشود. قلعه‌نو، روستایی با آبوهوای معتدل در بهار و تابستان و با آب‌وهوایی سرد در زمستان است. این روستا بهعنوان «روستای سالم» توسط سازمان بهداشت جهانی شناخته‌شده است.
یکی از جاذبه‌های مهم این روستا، آرامگاه ابوالحسن خرقانی است؛ مکانی تاریخی که با اشعاری، داستان زندگی پیشوای اهل تصوف را شرح داده است. ساختمان فعلی و مقبره، جزو جاذبه های گردشگری سمنان به حساب می‌آید. با ایجاد محیطی پارک‌گونه و افزودن کتابخانه اختصاصی بهنام «مرکز کتاب‌های مرجع عرفانی»، این آرامگاه به یک مقصد دینی و فرهنگی با حا‌ل‌وهوای عارفانه تبدیل شده است.
اقشار مختلف مردم در قلعه‌نو خرقان به فعالیت‌های کشاورزی، دامداری، باغداری و پرورش زنبور عسل مشغول هستند. زردآلوی معروف این منطقه، از محصولات مهم و معروف خرقان است که طعم ترش‌وشیرین آن را در غذاها و ته‌چین‌های محلی می‌توانید امتحان کنید.
- آدرس روستای قلعه‌نو خرقان: شاهرود، 17 کیلومتری بسطام به‌سمت شمال
- ساعت بازدید از روستای قلعه‌نو خرقان: 24 ساعته
- قیمت بلیط روستای قلعه‌نو خرقان: رایگان
موقعیت دقیق روستای قلعه‌نو خرقان
روستای رامه
رامه، یکی از زیباترین روستاهای بخش آرادان در شهرستان گرمسار استان سمنان است. این منطقه به لحاظ آب‌وهوا و جاذبه‌های طبیعی، محبوبیت زیادی دارد که باعث میشود تعداد فراوانی از مردم شهرستان، حتی از مناطق دیگر، به این روستا سفر کنند؛ به‌ویژه در تعطیلات و روزهای آخر هفته. آبوهوای مطبوع و کوهستانی اطراف رامه، برای علاقه‌مندان به طبیعت‌گردی و فعالیت‌های ورزشی جالب‌توجه است. این منطقه، طبیعت زیبایی با درختان کهن‌سال، مزارع و باغ‌های روستایی دارد و همچنین امکانات فراوانی برای تفریح و ورزش ارائه می‌دهد. بهعنوان یکی از مناطق حفاظت‌شده استان سمنان، رامه جاذبه‌های طبیعی زیادی دارد. ازآنجایی‌که رامه بهعنوان منطقه نمونه گردشگری معرفی شده است، می‌توان انتظار دیدن مناظر زیبا و بکری را داشت. ازجمله جاذبه‌های دیدنی این منطقه می‌توان به امامزاده طاهر، گته سنگ (سنگ بزرگ)، قاطی کلاه، قلعه ضحاک، تنگه چهار طاق، باغستان و دارستان اشاره کرد.
- آدرس روستای رامه گرمسار: گرمسار، آرادان، روستای رامه
- ساعت بازدید از روستای رامه گرمسار: 24 ساعته
- قیمت بلیط روستای رامه گرمسار: رایگان
موقعیت دقیق روستای رامه
روستای تاریخی قلعه‌بالا
روستای قلعه‌بالا یک روستای کویری زیبا در بخش بیارجمند استان سمنان است. این منطقه با خانه‌های بومی پلکانی خود و اقامتگاه‌های منحصربه‌فرد، توجه گردشگران را جلب می‌کند. دژها، باروها و مزارع تاکستان ازجمله جاذبه‌های این منطقه هستند. مردم این روستا به پرورش کرم ابریشم و دام‌پروری مشغول هستند و تولید نخ‌های ابریشمی ازجمله فعالیت‌های اصلی آن‌هاست. روستای گردشگری قلعه‌بالا، به‌دلیل ارتفاعی بالاتر از روستاهای اطراف، چشم‌انداز زیبایی از دشت بیارجمند دارد و به همین دلیل بهعنوان «نگین سبز توران» شناخته میشود.
از جاذبه‌های تاریخی و گردشگری این منطقه می‌توان به پارک حفاظت‌شده خارتوران، دروازه حیات‌وحش و آفریقای ایران، دشت‌های «دلبر و علی انگر» اشاره کرد. بهترین زمان برای سفر به روستای قلعه‌بالا، بهار و پاییز است زیرا در فصل تابستان، گرمای هوا اذیت‌کننده خواهد بود
- آدرس روستای قلعه‌بالا شاهرود: شاهرود، جاده شاهرود ـ سبزوار، جاده بیارجمند
- ساعت بازدید از روستای قلعه‌بالا شاهرود: 24 ساعته
- قیمت بلیط روستای قلعه‌بالا شاهرود: رایگان
موقعیت دقیق روستای قلعه‌بالا
سفر به سمنان با تور ایرانگردی
ایران، سرزمینی پهناور است که هرکدام از استان‌ها و شهرهایش ویژگیهای متفاوتی دارند. شاید پیداکردن همه مشخصات و جاذبه‌های یک شهر، کار دشواری باشد. تور ایرانگردی لست‌سکند، برنامه‌های ویژه‌ای برای دیدن شهرهای ایران و جاذبه‌های محبوب آنها دارد که فرصت خوبی برای گردشگران مهیا می‌کند. سمنان، یکی از جاهایی است که شما می‌توانید سفر به آنجا را با تور ایرانگردی تجربه کنید و لذت ببرید. این تورها امکانات مختلفی را فراهم می‌کنند، ازجمله دیدن مکان‌های شاخص و معرفی آنها، رزرو هتل یا اقامتگاه‌های بوم‌گردی و رزرو بلیط رفت‌وبرگشت.
سخن آخر
جاهای دیدنی سمنان فراوان‌اند؛ از تپه‌ها و دشت‌های سرسبز گرفته تا قلعه‌ها و روستاهای تاریخی. به همین دلیل، زمینهای مناسب برای کشف فرهنگ و تاریخ ایران به شمار می‌آید. با توجه به بزرگ بودن استان و داشتن چندین شهر با تاریخ و اقلیم متفاوت، قطعاً بازدید از همه دیدنی های سمنان در یک سفر ممکن نیست؛ اما داشتن یک برنامه‌ریزی دقیق به‌همراه لیستی از علاقه‌مندی‌ها، می‌تواند راهگشا باشد. در این مطلب سعی کردیم شما را با مهم‌ترین جاذبه های گردشگری سمنان آشنا کنیم تا سفری خاطره‌انگیز را به این استان تجربه کنید. اگر تاکنون به سمنان سفر کرده‌اید، بازدید از چه جاذبه‌هایی را پیشنهاد می‌کنید؟
