این سازهی عظیمالجثه که در دل ماسههای کویری نزدیک رودخانهی فرات (Euphrates) قرار گرفته است، در نگاه اول شبیه تپه است ولی در واقع بنایی خشتی است که ۳۴۰۰ سال قدمت دارد. این سازه در اصل یک زیگورات، شبیه به زیگورات چغازنبیل است که حدود ۶۰ متر ارتفاع دارد و زیربنای آن ۷۰ مترمربع است. زیگوراتها در تمدنهای باستانی آسیای غربی ساخته میشدند و به عنوان نیایشگاهی برای خدایان مورد استفاده قرار میگرفتند. آنچه امروز از این بنا باقی مانده مرکز آن است؛ بقیهی سازه همراه با شهر باستانی دور کوریگالزو ( Dur-Kurigalzu) و در قرن دوازدهم پیش از میلاد مسیح از بین رفته است. اما چه چیزی این بنای عجیب را شگفتانگیزتر میکند؟
دور کوریگالزو در اوایل قرن ۱۴ پیش از میلاد توسط پادشاه کوریگالزو -از سلسلهی کاسیان- بنا نهاده شد. این شهر ۴۰۰ سال بدون وقفه پایتخت کاسیان بود یعنی طولانیترین زمانی که یک قوم در تاریخ بابل حکومت کردهاند.
دور کوریگالزو، یا برج کوریگالزو، در حدود ۳۰ کیلومتری غرب مرکز بغداد و در نزدیکی فرورفتگی عقرقوف قرار گرفته است. این برج قرار بوده مسیر تجارت با اهمیتی را که به شرق منتهی میشد، یعنی مسیر-فلات ایران به افغانستان را محافظت کند. شهر ۲۲۵ هکتار زمین را پوشش میداد و با یک دیوار بزرگ احاطه شده بود. شهر، شکلی کشیده داشت و چند تپهی خاکی در آن دیده میشد. بنای یادبود زیگورات، بیش از باقی سازههای این منطقه به چشم میآمد و به خدای بابلیها یعنی انلیل (Enlil) اختصاص یافته بود. قرنها کاروانهایی که با شتر از این منطقه عبور میکردند، زیگورات را به عنوان یک مبدا برای سفرشان در نظر میگرفتند. این مسیر تا بغداد ادامه داشت و محلیها به این بنا «تپهی نمرود» میگفتند که باعث شده بود بسیاری از گردشگران غربی، آن را با برج بابل اشتباه بگیرند.
زیگورات بسیار فرسوده بوده و در حال حاضر در معرض سقوط است. با این وجود، این فرسایش همان چیزی است که این بنا را برای تاریخدانها به سازهای ارزشمند تبدیل کرده است. در واقع فرسایش دور کوریگالزو باعث شده تا اطلاعات مربوط به علم معماری آن دوره، بیش از دیگر بناهای تاریخی آن منطقه، از زیگورات قابل استخراج باشد و به تکامل مستندات آن دوره کمک کند.
این بنا در اوایل قرن نوزدهم کشف و بخش زیرین آن در سال 1940 حفاری شد. اولین طبقهی آن نیز در دههی 70 میلادی توسط دولت صدام ترمیم شد اما هماکنون سرنوشت نامعلومی دارد. آیا به نظر شما، وجود چنین بناهایی در خاورمیانه، نشان از تمدن غنی کشورهای این منطقه نداشته است؟ آیا میدانستید که در عراق، زیگوراتی شبیه به زیگورات چغازنبیل وجود داشته است؟ نظرتان در مورد چنین بنایی، آن هم در عراق، چیست؟
منبع: amusingplanet.com