باوجود حضور علامت دلار در همه جا، منشأ این علامت هنوز مشخص نیست. علامت دلار در میان تأثیرگذارترین علائم دنیا قرار دارد که حاکی از چیزی بیشتر از پول رایج آمریکاست. این علامت اختصاری رؤیای آمریکایی و تمام مصرفگرایی و اصلاحاتی است که همراه آن حضور دارد، تمام مفاهیمی که نشاندهنده آرزوهای آفتابی، طمع و سرمایهداری حاکمانه است.
از این علامت در کد نویسیهای کامپیوتری هم استفادههای زیادی میشود و در دنیای ارتباطات آنلاین هم ایموجی با چشمانی خیره شده طراحیشده که روی زبانش نماد دلار قرار دارد. همانطور که در ابتدای مطلب هم گفته شد، باوجود حضور علامت دلار در همهجا، منشأ این علامت هنوز مشخص نیست.البته جالب است بدانید که اولین علامت دلار چاپشده در سال 1970 در انتشارات چاپ فیلادلفیا توسط آرکیبالد بینی انجام شد.
خواهر کوچک دلار یعنی سنت بیارزش، منطقاً با یک c کوچک در کنار آن نشان داده میشود اما D نشانه دلار است. اگر به دنبال حروفی هستید که در شکل D به کمین نشستهاند، میتوانید از S و U خم نشدنی استفاده کنید. درواقع این دلیل یکی از برداشتهای غلط درباره منشأ علامت دلار است: US مخفف ایالت متحده است.
این چیزی است که نویسنده، فیلسوف و آزادیخواه مشهور آین رند معتقد است. در بخشی از رمان 1957 او ، یکی از شخصیتها از دیگری درباره علامت دلار سؤال میپرسد. پاسخ اینگونه است: «برای دستیابی، موفقیت، برای توانایی، برای قدرت خلاقیت انسان و دقیقاً به خاطر این علتها، از این علامت بهعنوان نشانی از بدبختی استفاده میشود. این علامت حروف اختصاری ایالاتمتحده هستند.»
به نظر میرسد که رند اشتباه میکرد، زیرا تا سال 1779 آمریکا، بانام مستعمرات متحده آمریکا شناخته میشد و بنا به اعتقادات علامت دلار قبل از به وجود آمدن ایالاتمتحده استفاده میشده است.
در مقایسه با دلار، تاریخچه علامت پوند انگلیس به 1200 سال قبل بازمیگردد، وقتیکه برای اولین بار توسط رومیها بهعنوان حروف اختصاری libra pondo استفاده شد که واحد اولیه وزن در امپراطوری بود. طبق طالعبینیهای اولیه، لیبرا در لاتین به معنای ترازوست و لیبرا پوندو در لغت به معنای وزن است.
در انگلستان آنگلوساکسونی، پوند تبدیل به واحد پولی شد که در کمال تعجب معادل یک پوند نقره بود. اما آنها علامت پوند را از رومیها قرض گرفتند،" L". خطوط عرضی بعداً به آن افزوده شد که نشان میداد این حرف یک حرف خلاصه شده از کلمه است و یک فقره چک در بانک لندنی موزه انگلیس نشان میدهد که علامت پوند از سال 1661 به همین شکل بوده و مدتی طول کشیده تا بهصورت جهانی پذیرفته شود.
در مقابل، دلار تاریخچه کوتاهتری دارد. پادشاهی بوهیمیا شروع به ضرب سکههای نقرهی استخراجشده از معدن جاکیمستالر کرد که ترجمه آن از آلمانی به انگلیسی به معنای دره جوکیم بود. از نظر منطقی اگر بهصورت غیرقابل تصوری به سکه لقب جاکیمستالر اعطا میشد که بعدها به "تالر "(سکه قدیمی در آلمان) کوتاه شد، این کلمه شروع به پخش شدن در دنیا میکرد. این کلمه به زبان هلندی به دالر تغییر پیدا کرد و راه خود را در دریای آتلانتیک در جیب و زبان مهاجران گشود و امروزه تلفظ آمریکایی انگلیسی از کلمه دلار د رواقع پژواک این کلمه را حفظ کرده است.
هرچند باوجود تازگی این واحد پولی، هنوز جواب واضحی درباره منشأ دلار وجود ندارد. به نظر، هیچکسی به طراحی آن نپرداخته و شکل آن همچنان دستخوش نوسان است، گاهی دوخط روی آن دیده میشود، گاهی نه، و شاید این بدان معناست که فرضیهای پشت آن نیست. مثلاً با مراجعه به این ایده که یک U و S در شکل دلار دخیل هستند، گفته میشود که مراد از US "واحدهای نقره" است (units of siver).
یکی از داستانهای محرمانه درباره منشأ دلار به تالر بوهیمیایی بازمیگردد، که نشاندهنده ماری بروی صلیب مسیح بود. از طرف دیگر همین نشانه، به تنهایی اشاره به داستان موسی دارد که ماری برنزی را به دور ستونی پیچید تا مردمی که مار آنها را نیشزده بود درمان کند. پس طبق گفتهها دلار از آن علامت نشات گرفته است.
داستان دیگری اشاره به "ستونهای هرکول" دارد، عبارتی که توسط یونانیان باستان برای توصیف پرتگاههایی که در دروازه ورودی تنگه گیبلارتار قرار داشتند، استفاده میشد. این ستونها در طراحی لباس ارتش اسپانیا نمایان شده و طی قرون 18 و 19 بروی دلار اسپانیایی نیز ثبت شد که در حالت عادی مانند بخشی از عدد 8 بود. این ستونها نوشتههایی دارند که به شکل S به دور آنها پیچیده شده است و تا حدی شبیه به علامت دلار است.
قابلقبولترین تئوری در واقع شامل ضرب سکه اسپانیایی است که به این ترتیب است: در مستعمرهها، داد و ستد بین اسپانیایی آمریکاییها و انگلیسی آمریکاییها در جریان بود و پسو (peso) یا پسوو د اوکو ریالز تا سال 1857 جنبه قانونی در آمریکا داشت. به گفته تاریخ شناسان این کلمه گاهی بهصورت اختصاری به شکل S با یک P بهصورت معلق در شکل نوشتاری قرار میگرفت. بهتدریج به لطف دست خط بد تاجران، P در S ادغام شده و انحنای خود را از دست داد و به صورت عمودی در وسط S قرار گرفت. دلار اسپانیایی کم و بیش ارزشی برابر با دلار آمریکا داشت، پس میتوان دید که چگونه این علامت تغییر شکل یافته است.
اگر بخواهیم به دنبال ریشههای آمریکایی آن باشیم، یک بُعد پارتیزانی درباره ریشه دلار دیده میشود: به دلایل سیاسی افرادی طرفدار این ایده هستند که این علامت آمریکایی است و از جای دیگری وارد فرهنگ آمریکایی نشده است. این حرف در کنار تعجبی که در شنونده ایجاد میکند، کنایهآمیز نیز میباشد، چراکه نشانی که به هویت ملی آمریکا اشاره دارد، قاعدتا نباید ریشه در کشور دیگری داشته باشد. آنها معتقدند که بدون در نظر گرفتن علل ایجاد آن، این نشان محققا ابتکار آمریکاییهاست! و در نهایت اینکه این علامت یک خالق واحد ندارد، بلکه وجود اولیور پولارک ایرلندی که تاجری ثروتمند و حامی انقلاب آمریکا بود، باعث شده که همه او را بهعنوان خالق این اثر در نظر بگیرند.
منبع: BBC