در روزهای آفتابی بهار و تابستان از سفرهای کوتاه ایرانگردی نباید غافل شد. کاشان با جشنواره گلابگیری خود در فصل بهار به شدت در میان گردشگران مشهور و محبوب است. چه کسی میتواند از دیدن گلهای صورتی و قرمز محمدی چشم پوشی کند. اما در میان روستاهای اطراف کاشان که در این جشنواره حضور دارند، روستایی کوهستانی به نام جوینان وجود دارد که کمتر کسی از وجود آن آگاه است. روستای جوینان در میان کوههای کرکس و در نزدیکی قمصر با باغهای میوه و مزارع صورتی خود در انتظار حضور گردشگران است. امروز در بخش پیشنهادات ایرانگردی لستسکند با ما همراه باشید تا از این روستای تاریخی بیشتر بدانیم.
راه دسترسی به روستای جوینان
برای رسیدن به روستای زیبای جوینان دو راه وجود دارد. مسیر اول از سمت کاشان است. زمانی که به کاشان رسیدید، وارد جاده قمصر شوید و خود را به دو راهی قمصر در سمت چپ برسانید. این جاده را در حدود 15 کیلومتر باید بروید تا روستای جوینان را در میان کوههای کرکس پیدا کنید.
اما اگر از سمت اصفهان به کاشان سفر میکنید، از میمه به سمت جوشقان قالی و کامو برانید و خود را به روستای قهرود برسانید. از روستای قهرود تا جوینان کمتر از 5 کیلومتر راه است.
روستای جوینان
جوینان را باید از توابع بخش قمصر شهرستان کاشان بدانیم. این روستا در ارتفاع 2175 متری دریا واقع شده و دارای آب و هوای کوهستانی است. جوینان در روزهای گرم بهار و تابستان هوای خنک و مطبوع و در پاییز و زمستانهای هوای سرد و خشک دارد.
روستای جوینان دارای بناهای قدیمی بوده است که هنوز بقایای این بناها در روستا مشاهده میشود اما روز به روز این بناها در حال تخریب و در جای آن ساختمانهای جدید احداث میشود. جوینان دارای چندین محله از جمله محلات بالا، پایین، آله، ورخود، لبدل، دارمند و … است که هر بخش، مسجد محله خود را داشته است. پیشینهی مسجد جامع که در مرکز روستا واقع شده به دوره سلجوقیان باز میگردد و امروزه مسجد اصلی روستاست که نمازهای یومیه و مراسمهای اصلی روستا در این مسجد برگزار میگردد. با این حال در روستا علاوه بر مسجد جامع چند مسجد دیگر در داخل روستا، یک مسجد در میان باغهای روستا و سه مسجد در محله دارمند روستا وجود دارد. از میان این مساجد سه مسجد فعال هستند و در مراسمهای خاص یا خصوصی مورد استفاده قرار میگیرند.
معماری خانههای این روستا با توجه به بقایای خانههای قدیمی از نوع معماری درونی و کوهستانی بوده و مصالح مورد استفاده سنگ، خشت خام و چوب بوده است. خانهها در دو طبقه احداث میشدند. بیشتر خانهها دارای حیاط و تراس در طبقه دوم بودهاند که رو به باغ میوه باز میشده است.
معماری کلی روستا نیز از معماری کوهستانی تبعیت میکرده است. این موضوع از چند کوچه قدیمی که در روستا باقی مانده، قابل تشخیص است. کوچهها باریک و پیچ در پیچ بااعث می گردد تا هوای سرد به سختی به خانهها نفوذ کند. روستا دارای بیش از 10 چشمه و 5 رشته قنات فعال دارد که آب شرب روستا از یکی از رشته قنات فعال تامین میگردد. قنات لبدل یا لودل که در داخل روستا در جریان هست در گذشته آب شرب روستا بوده اما امروزه آب شرب روستا از قنات هامان تامین میگردد و از آب باقی قناتها و چشمهها به منظور آبیاری باغها و مزارع گل محمدی استفاده میگردد. برخی از چشمهها مالک خصوصی دارند و برخی قابل بازدید هستند.
جاذبههای گردشگری روستای جوینان
روستای جوینان در میان درهی سبز واقع شده است و این موضوع در کنار آب و هوای کوهستانی باعث ایجاد طبیعت بینظیر گردیده است. در اطراف روستا باغهای میوه از جمله باغ آلودچه، گردو، آلو، زردآلود، گیلاس، بادام، توت و انگور و همچین مزارع گل محمدی وجود دارد. گلهای محمدی این روستا به علت سرد بودن منطقه در روزهای آخر بهار باز میشوند و روزهای آخر جشنواره گلابگیری کاشان را باید به این روستا اختصاص داد. در این روستا علاوه بر گلابگیری مدرن، هنوز گلابگیری به شکل سنتی وجود دارد و این خود به تنهایی میتواند جاذبهی گردشگری روستا باشد.
باغهای میوه جوینان در فصل تابستان پر از خانوادههای جوینانی میشوند که مردان و زنان در کنار هم در حال کار و جمعآوری میوهها هستند. آلو و گردو جزو مهمترین محصول روستا است. اگر تابستان به این منطقه سر زدید میتوانید از گردوها و آلوهای روستا امتحان کنید و در صورت تمایل خریداری کنید.
در کنار جاذبههای طبیعی روستا میتوانیم به محله دارمند اشاره کرد که این محله را بهشت جوینان میدانند. در این محله علاوه بر چند مسجد قدیمی، یک آسیاب آبی وجود دارد که البته به علت بی توجه در حال تخریب میباشد.
همچنین سد شیخ بهایی که گفته میشود مربوط به دوره صفویان است. این سد در هفت کیلومتری روستا در میان درهی عمیق با سنگ و ساروج ساخته شده است. گفته میشود این سد به دستور شاه عباس صفوی ایجاد گردیده و برآورده شده که مخزن آبگیری اصلی سد در حدود 460 هزار متر مکعب است. در سفرنامه لرد کرزن انگلیسی نیز به این سد اشاره شده که نشان از اهمیت سد در آن زمان بوده است.
در کنار این موارد امامزاده حسین (ع) از نوادگان امام موسی کاظم (ع) نیز باید اشاره کنیم که این بقعه در میان باغات گردو و آلو واقع شده و در کنار فضای معنوی، طبیعتی بینظیر دارد.
سخن نهایی
در روزهای بلند تابستان میتوانید به جای تکرار سفرهای قبلی مقاصد جدید را انتخاب کنید و به این مناطق سفر کنید. روستای جوینان در نزدیکی کاشان میتواند مقصد جذابی برای روزهای آفتابی و گرم تابستان باشد. اما قبل از سفر به روستا آگاه باشید که این روستا دارای چه فرهنگی میباشد. مردم این روستا مسلمان هستند و با توجه به اینکه هنوز گردشگران زیادی به این منطقه وارد نشده، قادر به پذیرش تغییرات سریع فرهنگی نخواهند بود. در کنار این موارد در نظر داشته باشید، محیط روستا به شدت بکر و خالی از زبالههای پلاستیکی است بنابراین زبالههای خود را در محیط روستا رها نکنید و اجازه دهید طبیعت روستا برای روستاییان و آیندگان به همان زیبایی باقی بماند.
با توجه به اینکه دور تا دور روستا را باغهای میوه احاطه کرده، روشن کردن آتش میتواند خطرناک باشد، بنابراین پیش از روشن کردن آتش از محیط اطمینان حاصل کنید. مردم روستا میتوانند بهترین راهنمایان شما باشند. برای اقامت و غذا نیز میتوانید از مردم محلی کمک بگیرید.