به پایان سال نزدیک می‌شویم و هر سال این ایام پرجنب و جوش ترین و به نوعی پیک بازار بخشهای مختلف گردشگری اعم از آژانس‌های مسافرتی، هتل‌های داخلی و هتل‌های خارجی مقصد ایرانیان، ایرلان‌ها، قطارها، پلتفرم‌ها و سیستم‌های رزرواسیون آنلاین و تبلیغات صنعت گردشگری در ایران محسوب میشود. ولی امسال با ورود مهمانی ناخوانده به نام کرونا اوضاع متفاوت است. یک مهمان آمد و همه سفرها و مهمانی‌ها را تحت شعاع خود قرار داد. از ابتدای اسفند با تایید رسمی تست اولین بیماران کرونایی در ایران تصمیم گیری هایی مثل ممنوعیت ورود ایرانیان به بعضی کشورها و حتی محدودیت و قرنطینه مطرح شد و کم کم با شیوع گسترده در سطح کشور محدودیت‌ها به ممنوعیت سفرهای خارجی از طریق کشورهای مقصد تغییر پیدا کرد و با گذشت اندک زمانی، بیشتر استان‌های داخلی نیز ممنوعیت پذیرش مسافر نوروزی را برای جلوگیری از گسترش کرونا و شکست زنجیره آن تصویب کردند.
در این میان شرکتهای هواپیمایی خارجی، فرودگاه‌های خارجی و مرزهای زمینی، هوایی و دریایی کشورهایی مثل؛ ترکیه، گرجستان و امارات به عنوان پرطرفدارترین مقاصد ایرانیان برای سفر نوروزی با اعلام خبر ممنوعیت جابجایی مسافر از مبدا ایران به این کشورها علاوه بر مشکلات کنسلی بلیت هواپیما کنسلی رزرو هتل و همچنین دردسرسازتر از آن، کنسلی تورهای گردشگری را موجب شدند. شرکتهای هواپیمایی خارجی عموما برای استرداد بلیت‌های خود قوانین خاص خود را دارند. سخنگوی سازمان هواپیمایی کشوری در این باره گفت: « با توجه به شرایط بوجود آمده پس از انتشار ویروس کرونا و عدم پذیرش اتباع ایرانی توسط تعدادی از کشورها و تعلیق موقت برخی پروازها سازمان هواپیمایی کشوری بخشنامه استرداد بلیت هواپیما بدون دریافت جریمه را به شرکت های هواپیمایی داخلی و نمایندگی های کل فروش شرکتهای هواپیمایی خارجی ابلاغ کرد.»
وی خاطرنشان کرد: «براساس بخشنامه صادره این سازمان مسافرانی که تاکنون در مسیرهای داخلی وخارجی نسبت به ابتیاع بلیت سفر اقدام کرده‌اند و درخواست کنسلی آن را به دلایل شرایط کنونی (انتشار ویروس کرونا) دارند، لازم است بدون هرگونه اعمال جریمه عملیات استرداد بلیت آنان در مسیر رفت و برگشت تا اطلاع ثانوی صورت پذیرد.» البته در همین میان وجود جریمه هایی حتی تا 30 درصد نیز برای کنسلی‌ها بیان می‌شد که سازمان هواپیمایی کشوری آن را غیر قانونی خواند و حتی امکان شکایت از ایرلاین‌ها را نیز برای مردم فراهم کردد. طبق اعلام این سازمان، مسافران برای شکایت از اخذ جریمه کنسلی می‌توانند به سایت سازمان هواپیمایی کشوری مراجعه نمایند.
هتل‌ها نیز با توجه به فاصله اعلام خبر تا زمان سفرهای نوروزی مشکل چندانی را ایجاد نمی‌کرد، البته بعضی از هتل‌ها نسبت به استرداد بدون کسرجریمه اعتراض دارند. ولی تورهای گردشگری آژانس‌های مسافرتی با توجه به شرایط خاصی که برای رزرو داشته‌اند، با مشکلات بسیار بیشتری رو به رو شده‌اند. از طرفی این آژانسها به دلیل قرارداد با هتل‌ها بعضا باید جریمه‌هایی را بپردازند با توجه به هزینه‌های بسیار بالای بعضی از تورها، ضرر آن‌ها قابل توجه نیز خواهد بود، و همچنین اگر تور مربوطه شامل پروازهای داخلی در کشور مقصد باشد نیز، جریمه آن پروازها از کنترل آژانسها خارج است. بعضی امور کنسولی و صدور ویزا نیز در صورت صدور، خارج از اراده آژانسها بوده و آن‌ها معمولا تمایل دارند این هزینه‌ها را بصورت کسر از قرار داد اخذ کنند.
اما ولی تیموری معاون گردشگری وزارت میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری گفت: رعایت حقوق مردم و حفظ امنیت و آرامش روانی جامعه به‌ویژه گردشگران، همواره در زمره اولویت‌های اصلی صنعت گردشگری بوده و خوشبختانه فعالان این صنعت و مدیران تاسیسات گردشگری با رعایت اخلاق حرفه‌ای، رضایتمندی مسافران و گردشگران را بر سایر ملزومات رجحان می‌دهند. تیموری اعلام کرد: از تاریخ اول اسفندماه سال‌جاری تا اطلاع ثانوی، چنانچه گردشگری درخواست انصراف از سفر کند، لازم است کلیه تاسیسات گردشگری و دفاتر خدمات مسافرتی و گردشگری بدون هیچ گونه جریمه‌ای نسبت به استرداد وجوه دریافتی از گردشگران اقدام کنند.
البته روز یازدهم اسفند معاونت گردشگری وزارت میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری طی نامه‌ای به آژانسها و سایر بخش‌ای خصوصی صنعت گردشگری داخلی اعلام کرد اگر عدم توانایی پرداخت وجوه کنسلی تور و سفر به دلیل همکاری نکردن بخشهای خارج از کشور باشد، آن‌ها می‌توانند مستندات و قراردادهای قانونی خود را به این معاونت ارائه دهند و سپس معاونت گردشگری از طریق مبادی دیپلماتیک و وزارت خارجه امور مربوطه را پیگیری نماید.
در بعد داخلی نیز با توجه به ممنوعیت‌ها و محدویت‌هایی که مدیران استان‌ها برای ورود گردشگر و اسکان در استان خود تصویب کرده‌اند، طبق اعلام وزیر راه و شهرسازی،؛ تمامی کنسلی‌های قطار و هواپیما ناشی از شوک شیوع ویروس کرونا باید بدون هزینه انجام شود. او در این باره گفت: «: اگر مردم به خاطر ترس از ابتلاء به ویروس کرونا، سفرهای ریلی یا هوایی خود را لغو می‌کنند، نه شرکتهای هواپیمایی و نه راه آهن، حق دریافت هزینه کنسلی ندارند. البته، اگرچه مردم به راحتی می‌توانند بلیت‌های خریداری شده را بدون پرداخت هزینه، کنسل کنند، اما کسی نباید از این موضوع نگرانی داشته باشد؛ به این معنا که اگر مسافران نمی‌خواهند بلیت خود را کنسل کند، می‌توانند آن را به بلیت اوپن تبدیل کرده و هر زمانی که بخواهند، با همان بلیت به سفر بروند.»
با این حساب و با تعیین شرایط فورس ماژور از سوی مراجع ذی صلاح، بیشترین سردرگرمی برای مسافران و گردشگران بوجود می‌آید و از طرفی بخشهای مختلف گردشگری نیز به دلیل رو به رو شدن با شوک کاهش محسوس تقاضا و کنسلی، و زنجیره‌ای بودن تامین خدمت (معمولا یک دفتر یا شخص به تنهایی خدمت را ارائه نمی‌دهد، زنجیره‌ای از عرضه‌کنندگان در خارج و داخل کشور عرضه کننده یک خدمت با قیمت مشخص هستند) در این صنعت، به قولی از اینجا مانده و از آنجا رانده شده‌اند.
در لست سکند قصد داریم به زودی مطلبی در مورد شرایط کنسلی بلیت بعضی از ایرلاینهای داخلی و خارجی برای شما همراهان عزیز منتشرکنیم. امیدواریم که مطالب آتی ما بتواند تا اندازه‌ای راهگشای شما همراهان همیشگی لست سکند باشد و بتواند تا حدودی از دغدغه ذهنی شما بکاهد.
آیا شما به عنوان مسافر و گردشگر و یا به عنوان آژانس یا راهنمای تور درگیر این پستی و بلندی‌های ناشی از کنسلی و لغو سفر هستید؟ اگر اینطور است نظرات و مشکلات خود را با ما در میان بگذارید تا ما بتوانیم مطالبی مفید برای شما عزیزان تهیه و منتشر کنیم.
منبع خبرهای درون متن: ایسنا، ایلنا، تسنیم، دنیای اقتصاد
