سال 1945، روث هندلر (Ruth Handler) و همسرش الیوت یک شرکت اسباببازی تأسیس کرده و آن را متل (MattelInc) نامیدند. شرکتی که 14 سال بعد یکی از مشهورترین عروسکهای تاریخ، یعنی باربی، را روانه بازار کرد. تا آن زمان، عروسکهایی که برای بچهها تولید میشد، معمولا شکل نوزادان را داشتند. روث با دقت کردن به بازیهای دخترش، متوجه شد که نقشهایی که او برای عروسکها در نظر میگیرد، همه بزرگسال هستند. این مسأله توجه هندلر را به بازاری جلب کرد که پتانسیل بسیار و رقابت کمی داشت. او پیشنهاد کرد عروسکی به شکل یک زن بزرگسال برای بچهها ساخته شود. هیئت مدیره شرکت اما با او موافق نبودند تا اینکه در یک سفر تفریحی به آلمان، روث با عروسکی به نام بیلد لیلی (Bild Lilli) آشنا شد. بیلد لیلی شخصیتی از یک داستانِ مصور آلمانی بود که برای بزرگسالان نوشته شده بود، اما میان کودکان هم به شدت پرطرفدار بود. روث با کمک عروسک بیلد لیلی توانست هیئت مدیره را برای تولید عروسکهای بزرگسال قانع کند.
باربی پا به جهان میگذارد
متل در اولین حرکت، امتیاز تولید بیلد لیلی را از شرکت اصلی خریداری کرد. بیلد لیلی میان کودکان محبوب بود، اما همچنان با آنچه در ذهن روث بود تفاوت داشت. روث با کمک یک طراح، عروسکی جدید طراحی کرد و نام او را باربی گذاشت. نام عروسک از اسم دختر روث، یعنی باربارا گرفته شده بود. در نهایت در 9 مارچ 1959، باربی در نمایشگاه عروسکهای آمریکا، رونمایی شد.
باربی نمادی از زیباییِ مرسوم در دهه پنجاه آمریکا بود، با الهام از بازیگران زن آن زمان طراحی شد و در دو نسخه موطلایی و موقهوهای به فروش میرسید. فقط در سال اول تولیدش، بیش از 300 هزار عروسک باربی در آمریکا فروخته شد. اولین عروسک باربی در زمان تولید 3 دلار قیمت داشت، اما همان عروسک امروز 25 هزار دلار میارزد. 2 سال بعد، نمونه مرد عروسک باربی هم ساخته شد و با الهام از نامِ پسر روث، اسم کِن را برای او انتخاب کردند.
باربی از گذشته تا به امروز
وجهه باربی و بیلد لیلی به عنوان منبع الهام اولیه، باعث انتقادهای بسیاری شد. متل هم برای رهایی از این انتقادها سعی کرد تصویر باربی را خانوادگیتر کند و عروسکهای دیگری به عنوان اعضای خانواده باربی تولید کرد. بعد از مدتی هم به ساخت عروسکهای افراد مشهور روی آوردند و با اضافه کردن عروسکهایی با نژادها و رنگ پوست گوناگون، گروه بیشتری را مخاطب قرار دادند. در طول 60 سالی که از پیدایش این عروسک میگذرد، باربی بیش از 200 شغل مختلف داشته است و طراحان مشهور و بنام از رشتههای هنری مختلف، عروسکهایی را برای این شرکت طراحی کردند.
تفکر باربی...
تصویری که باربی از زیبایی نشان میدهد، سالها است که مورد انتقاد قرار گرفته. تصویری که مطابق با بازیگران و مدلهای پرزرق و برق هالیوودی است و با تصویر حقیقی آنچه یک کودک در محیط اطرافش میبیند، بسیار متفاوت است. با شکلگیری جنبشهایی که به ضدیت با این تصویر میپرداخت، متل تصمیم گرفت طراحی باربی را تغییر دهد. قبلا عروسکهای متفاوتی توسط این شرکت تولید شده بود، مثلا باربی بدون مو که «الا» نام داشت و برای کودکانی که با سرطان درگیر بودند تولید شده بود. در طراحیهای جدید اما یک قدم بالاتر رفته و عروسکهایی با فرم بدنی متفاوت تولید کردند. هدف این بود که به کودکان نشان دهند، شما با هر فرم بدنی زیبا هستید.
روزی که باربی طراحی و ساخته شد، هیچکس توقع چنین تأثیر شگرفی از آن نداشت. اگر تعداد کل عروسکهای فروخته شده را بر مدت زمانی که از تولید این عروسک گذشته، تقسیم کنیم، متوجه میشویم که تقریبا هر 3 ثانیه، یک عروسک باربی در دنیا فروخته شده است. بیش از هرچیز اما باربی موفقیت خود را مدیون خلاقیت افرادی است که او را با روند و تمایلات روز، سازگار و تبدیل به عروسکی کردند که چندین نسل از یک خانواده با آن سرگرم بوده است.
خانه رویایی باربی
عروسک باربی داستان زندگی خاص خود را دارد. بخشی از داستان باربی، ویلای رویایی و به شدت لوکس او در مالیبو است. با اینکه سالها است خانه رویایی باربی در اسباببازی فروشیها به فروش میرسد، اما آنچه اینجا مد نظر ما است یک ویلای واقعی است که مطابق با خانه اصلی طراحی و دکور شده است.
داستان اینجا است که شرکت متل به مناسب 60 سالگی باربی دست به ابتکار جالبی زد و تجربهای تکرار نشدنی خلق کرد. این شرکت ویلای باشکوهی را اجاره کرده و آن را به شکل خانه رویایی باربی درآورد. سپس این خانه را برای اقامت در سایت Airbnb قرار داد. هزینه اقامت در این خانه رویایی 60 دلار به ازای هر شب بود و به طرفداران فرصت میداد در دنیایی زندگی کنند که همیشه آن را تصور میکردند، آن هم به ازای هزینهای اندک.
طبق اعلام این شرکت، باربی از یک نفر دعوت میکرد تا همراه با 3 نفر از دوستان خود، 2 شب را در خانه او سپری کنند. میهمانان به تمام بخشهای این عمارت 3 طبقه دسترسی داشتند. تمام خانه با رنگ صورتی طراحی شده بود، 2 اتاق خواب، 2 سرویس بهداشتی، یک استخر بزرگ با سرسره آبی، آشپزخانه مدرن و مجهّز، اتاق تماشا و اتاق لباس داشت که پر از لباسهایی بود که باربی طی این 60 سال پوشیده بود. خانه ملیبو پر از یادگارهایی از تاریخچه باربی است. نشانههایی از 200 شغل مختلفی که باربی نمادی از آنها است را میشد در خانه پیدا کرد.
در طولِ این اقامت دو روزه، میهمانان فرصت داشتند با افراد تأتیرگذاری دیدار کنند، مانند ابتهاج محمد، شمشیرزنِ مسلمانِ المپیک، جینا کلارک سرآشپز مشهور و جن اتکینز آرایشگر بنام آمریکایی. میهمانان حتّی میتوانستند با مهندس فضا جیل میر از مرکز هوا و فضای کلمبیا دیدن کنند. این اتفاق، تجربهای تکرار نشدنی بود و هیچ مسابقهای برای انتخاب افراد برگزار نشد، کسی که سریعتر از دیگران ویلا را رزرو کرد، برنده این تجربه بود.
هیچ اطلاعاتی از برنده خوششانس این تجربه اعلام نشده است اما اتفاقی که رقم خورد، بُعد دیگری به دنیای باربی و تأثیر آن در زندگی طرفدارانش داد.
تألیف: لستسکند