شاید این‌طور به نظر برسد که با پیشرفت فنّاوری و بهبود شرایط کشورها و روابط آن‌ها نسبت به سال‌های گذشته و زمان جنگ فاصله بین ملت‌ها کمتر شده باشد اما همچنان یک دفترچه کوچک ۳ در ۵ اینچی به نام گذرنامه تعین کننده بسیاری از سفرها است.گذرنامه‌ها تنها یک مجوز ساده برای سفر از یک کشور به کشوری دیگر نیستند بلکه نشان‌دهنده روابط بین دو کشور و شرایط سیاسی - جغرافیایی کشورها نیز است.موسسه گود مگزین لیست گذرنامه‌های کشورهای مختلف را بر اساس قدرت گذرنامه مرتب کرده است. برای تعیین کردن این لیست موسسه موردنظر تعداد کشورهایی را که فرد دارنده یک گذرنامه می‌تواند بدون داشتن ویزا به آن‌ها سفر کند را مشخص کرده و آن‌ها را به ترتیب رتبه‌بندی کرده است.بسیاری تصور می‌کنند که گذرنامه آمریکایی بیشترین امکان سفرهای بدون ویزا را در اختیار فرد قرار می‌دهد اما واقعیت برخلاف این است. بلکه رتبه‌های اول متعلق به انگلیس، فنلاند و سوئد است. دارندگان پاسپورت این کشورها می‌توانند بدون گرفتن ویزا به ۱۷۳ کشور دیگر سفر کنند.
در انتهای جدول کشور افغانستان قرار دارد.
دارندگان گذرنامه افغان تنها می‌توانند به ۲۸ کشور بدون ویزا سفر کنند. کشورهای عراق، سومالی و پاکستان در رتبه‌های بالاتر از افغانستان قرار دارند.
درباره ایران
سازمان میراث فرهنگی و گردشگری تلاش‌های زیادی برای لغو روادید با کشورهای مختلف کرده است، اما هنوز به عدد ۶۰ کشور که وعده شده بود، نرسیده است. اکنون با گذرنامه ایرانی می‌توان به حدود ۴۰ کشور جهان بدون روادید سفر کرد.همچنین ورود به ۱۸ کشور نیز با صدور روادید در فرودگاه یا مرز زمینی آن‌ها امکان‌پذیر است.
آسیا
شما بدون نیاز به گذرنامه می‌توانید به ۱۵ کشور آسیایی سفر کنید که در این میان، سفر به کشورهای ترکیه، کردستان عراق، مالدیو، مالزی و سریلانکا بدون نیاز به روادید است و سفر به کشورهای ارمنستان، آذربایجان، بنگلادش، اندونزی، لائوس، ماکائو، نپال، تیمور شرقی و سوریه هم به‌گونه‌ای است که در مرز زمینی یا در فرودگاه برای شما روادید صادر میشود که در حکم همان نداشتن روادید است.در بین این کشورها نیز ترکیه، کردستان عراق، مالزی و ارمنستان، طرفداران بیشتری برای سفرهای بدون روادید دارد.
اروپا
در بین کشورهای اروپایی، سفر به کشورهای کوزوو و گرجستان، برای ایرانیان بدون روادید است، البته چندی میشود که سفر به کشور گرجستان برای ایرانی‌ها دیگر بدون روادید نیست و دولت گرجستان در اقدامی یک‌طرفه، قانون لغو روادید با ایران را منحل کرد.
آمریکای جنوبی
گرچه سفر به کشورهای بولیوی، کاستاریکا، دومینیکا، اکوادور، گویان، هائیتی، نیکاراگوئه و ونزوئلا برای ایرانیان بدون روادید است، اما مشکل کار اینجاست که یک شهروند معمولی در ایران نمی‌تواند به‌راحتی به برخی از این کشورهای قاره آمریکا سفر کند.مثلاً اگر همین الآن قصد سفر به کشور ونزوئلا را داشته باشید و به یکی از آژانس‌های هوایی زنگ بزنید، متوجه می‌شوید که این سفر فقط برای تاجران بدون روادید و دردسر خواهد بود، اما برای سفر دیگر شهروندان ایرانی به‌منظور تفریح و سیاحت، سختگیری‌های زیادی انجام میشود.
آفریقا
مطابق توافق دولت ایران با کشورهای کیپ ورد، کومور، جیبوتی، کنیا، ماداگاسکار، موزامبیک، تانزانیا، توگو، اوگاندا، جمهوری دموکراتیک کنگو و سیشل، شهروندان ایرانی می‌توانند بدون دریافت روادید به این کشورها سفر کنند.البته تعداد محدودی از شهروندان ایرانی به این کشورها سفر می‌کنند و با وجود این‌که لغو روادید بین ایران و کشورهای نامبرده دوطرفه است، اما معمولاً بیشتر شهروندان این کشورها هستند که از این امتیاز ویژه برای سفر به ایران استفاده می‌کنند.
اقیانوسیه
جزایر کوک، نیووی، پالائو، ساموآ، تووالو و ایالات فدرال میکرونزی از جمله کشورهایی در قاره اقیانوسیه هستند که می‌توانیم بدون روادید به این کشورها سفر کنیم، اما استقبال ایرانی‌ها از این کشورهای کم شناخته‌شده، حتی پایین‌تر از کشورهای آفریقایی است که به آن‌ها اشاره کردیم.در بیشتر موارد، هزینه سفر به این کشورها، بسیار گران‌تر از سفر به کشورهای آسیایی است و پروازهای مستقیمی هم به این کشورها وجود ندارد.بنابراین شاید بتوانیم بگوییم که برای ایرانی‌های دوستدار مسافرت، لغو روادید با این کشورها، فرق چندانی با دریافت روادید ندارد.
منبع :ایراتجیب
