شهر باستانی پافوس در قبرس، زمانی در دوره ی یونانی-رومی (بین قرن سوم قبل و بعد از میلاد)، پایتخت جزیره بوده و در آن روزها، تعدادی از زیباترین ویلاهای شرق مدیترانه که متعلق به فرمانداران رومی و اشراف ثروتمند بوده در این شهر باستانی قرار داشته است. طبقات مختلف این ویلاها مزین به موزاییک هایی زیبا است که اساطیر یونان باستان را به تصویر کشیده و به بازنمایی صحنه هایی از خدایان، الهه ها، قهرمانان و همچنین فعالیت های زندگی روزمره پرداخته است. موزاییک ها از مکعب های کوچک مرمری و سنگی به نام تسری (Tesserae)ساخته شده و از خمیر شیشه برای گسترش طیف رنگی استفاده می شده است. بسیاری از این ویلاها و کفپوش های موزاییکی آنها در پنجاه سال اخیر و طی حفاری های باستان شناسی کشف شده اند. تعداد زیادی از این سایت ها حتی امروز نیز مورد کاوش های باستان شناسی قرار می گیرند.
این موزاییک ها به طور عمده در خانه ی دیونیسوس (Dionysus)، خانه ی اورفئوس (Orpheus)، خانه ی آیون (Aion)، و خانه ی تسئوس (Theseus) یافت می شوند. لازم به ذکر است که خانه ها بر اساس موضوع موازیک ها نامگذاری شده اند.
بزرگترین خانه در این مجموعه ی 4 تایی، خانه ی دیونیسوس است که چشم گیرترین موزاییک ها نیز در آن قرار دارد. بیشتر این موزاییک ها "دیونیسوس" یعنی خدای شراب در یونان باستان را به تصویر می کشند. این خانه در اواخر قرن دوم میلادی ساخته شده و گمان می رود که پس از زلزله های مخربی که در قرن چهارم میلادی جزیره را لرزانده اند، ویران و خالی از سکنه شده باشد. جالب ترین موزاییک، دیونیسوس را در یک ارابه در حال اندرز دادن به حوری آکمه (Nymph Akme) و نوشیدن شراب نشان می دهد. بقیه ی موزاییک ها شامل صحنه های اساطیری، شکار، فصل انگورچینی و تهیه شراب هستند.
در اصلی ترین موزاییک خانه ی اورفئوس، او را احاطه شده بین جانورانی می یابیم که به نوای چنگ او گوش سپرده اند. بقیه ی موزاییک ها هرکول و شیر نمآ (Nemea) و شیر دیگری از آمازون را به تصویر می کشند.
خانه ی تسئوس بزرگترین ویلای رومی کشف شده در قبرس است که اواخر قرن دوم میلادی ساخته شده است و به همین علت گمان می رود که خانه ی یک فرماندار باشد. این خانه حتی بعد از زلزله های فاجعه باری که صحبت آن شد مورد استفاده قرار می گرفته است. موزاییک اصلی این خانه، تسئوس را در حال کشتن مینوتاور (Minotaur) نشان می دهد. متاسفانه این موزاییک ها در معرض عوامل محیطی بوده و به خوبی موزاییک های قبلی محافظت نشده اند.
خانه ی آیون کوچک ترین خانه بوده و اساسا شامل یک موزاییک بزرگ است که خود شامل پنج صحنه می شود. در بالا سمت چپ، لدا (Leda) و زئوس (Zeus) که در لباس مبدل قو است، قرار دارند. در بالا گوشه ی راست، تصویری از یک کودک فرشته و کودکی دیونیسوس را می بینیم. تصویر وسط، فرشته ی دریا را در یک مسابقه ی زیبایی نشان می دهد که توسط آیون داوری می شود. در ردیف پایینی دیونیسوس در رژه ی نصرت دوباره ظاهر می شود و تصویر نهایی، آپولو را در حال مجازات بازنده ی یک دوئل موسیقی نشان می دهد.
منبع : worldatlas