در کوههای استان شانشی (Shanxi) در چین، بزرگترین غار یخی کشور با ساختار زیرزمینی، در عمق 85 متری و در دل یک کوه واقع شده است. دیوارها و کف آن با لایههای ضخیم یخ پوشانده شده، و ستون های آهکی و قندیلهای بزرگ از سقف تا زمین را پوشاندهاند. غار نینگو (Ningwu) قابلیت منحصربهفردی دارد که بهموجب آن میتواند حتی در طول تابستان و زمانیکه دمای هوای بیرون بهشدت بالاست، منجمد بماند.
در سرتاسر قارۀ اروپا، آسیای مرکزی و آمریکای شمالی، غارهای یخی بسیاری وجود دارند که در آنها زمستان یکسال بهطول میانجامد. اکثر این غارهای یخی در مناطقی با دمای پایینتر مانند آلاسکا، ایسلند و روسیه قرار دارند؛ مناطقی که درجۀ حرارت پایین سالانۀ آنها، بهطور طبیعی به حفظ یخ و سرما در غارها کمک میکند. با اینحال، غارهای یخی در مناطقی با آبوهوای گرم نیز دیده میشوند.
بیشتر این غارها همان چیزی هستند که بهعنوان "تلههای سرد" شناخته میشوند. این غارها دودکشها و خروجیهای مناسبی دارند که اجازه میدهد هوای سرد در زمستان وارد شود، اما هوای گرم تابستان راهی به درون پیدا نکند. در فصل زمستان، هوای متراکم سرد به غار میرسد و جایگزین هوای گرمتر میشود، چراکه هوای گرم بهسمت بالا و از غار بیرون میرود. از آنجاییکه هوای نسبتاً گرم سطح سبکتر است و نمیتواند وارد شود، در تابستان هوای سرد غار ساکن میماند.
یخهای درون غار نیز مانند یک عایق حرارتی به ثبات دمای داخل کمک میکنند. هوای گرمی که وارد غار میشود بلافاصله قبل از اینکه بتواند گرمای قابلتوجهی ایجاد کند، توسط یخها خنک میشود. البته که مقداری از یخها را ذوب میکند، اما درجۀ حرارت محیط داخل غار ثابت میماند. عکس آن نیز صادق است؛ در زمستان، زمانیکه هوای بسیار سرد به درون میآید، هر آب مایعی در غار یخ میزند، گرما آزاد میکند و مانع پایین آمدن بیش از اندازه دمای غار میشود.
برای شکلگیری یخهای درون غار، لازم است آب کافی در زمان مناسب وجود داشته باشد. در زمستان آبوهوا باید بهگونهای باشد که کوهها بهاندازۀ کافی از برف پوشیده و در تابستان درجۀ حرارت بهحد کافی بالا رود تا برفها ذوب شوند، اما هوایی که به غارها منتقل میشود نباید خیلی گرم باشد. برای تشکیل و حفظ یخهای درون غار باید تعادل خوبی میان این عوامل برقرار شود.
بزرگترین غار یخ در جهان، آیسریزنولت (Eisriesenwelt) است، که در شهر ورفن (Werfen) اتریش، در ۴۰ کیلومتری جنوب سالزبورگ واقع شده است و طول آن به ۴۲ کیلومتر میرسد.
غار یخ دکوراوه (Decorah) در آیووا (Iowa)، ایالات متحده، یکی از بزرگترین غارهای یخی در غرب میانۀ آمریکاست. این غار در پاییز و اوایل زمستان نسبتاً بدون یخ است. درطول این دوره، هوای سرد زمستانی وارد غار میشود و درجۀ حرارت دیوارهای سنگی را کاهش میدهد. هنگامیکه برف در بهار شروع به ذوب شدن میکند، آب حاصله بهداخل غار بازمیگردد، در تماس با دیوارههای سرد یخ میزند و در فاصلۀ ماه می تا ژوئن به حداکثر ضخامت چند اینچی خود میرسد. یخ داخل غار معمولاً تا اواخر ماه آگوست باقی میماند، در حالیکه درجۀ حرارت بیرونی، بالای 30 درجه است.
پدیدۀ مشابهی در غار یخی کودراسپورت (Coudersport Ice Mine) در پنسیلوانیا دیده میشود. این غار یک گودال کوچک است که تنها در طول ماههای تابستان، یخ در آن شکل میگیرد و در زمستان ذوب میشود.
شکاف یخ بومینگ در راکیز کانادا در شهر آلبرتا، بهدلیل فضای آکوستیکی باورنکردنی خود شناخته شده است. گفته میشود با افتادن سنگها و برخورد با دیوارۀ غار، 140 متر پایینتر صدای انفجار شنیده میشود. این غار در سال 2005 در گوگل ارث (Google Earth) کشف شد.
منبع: amusingplanet