در فاصله‌ی ۳ کیلومتری جنوب غربی شهر اسفراین در استان خراسان شمالی، اثری باستانی قرار دارد که اعراب به‌واسطه‌ی طبیعت زیبایش به آن بلقیس می‌گفتند. این شهر وسعتی بیش از ۱۸۰ هکتار دارد. محدوده‌ی شهر تاریخی بلقیس که در واقع اسفراین کهن محسوب می شود، قدمتی حدود چهار هزار سال دارد. در طول قرن‌ها در این منطقه، همواره مردمی زندگی کرده و تمدنی را خلق کرده‌اند و سپس با هجوم و تجاوز اقوام مختلف، تخریب شده و بار دیگر از درون خاکسترهای جنگ، شهر جدیدی را ساخته‌اند.
بيشترین چیزی که اکنون در این شهر تاریخی برجای مانده، آثار و بقایایی است که به دوره‌ی صفوی نسبت می‌دهند. ولی شواهد و یافته‌های جدید تاریخی حاکی از آن است که دیرینگی شهر تاریخی بلقیس در شهرستان اسفراین به قرن دوم اسلامی می‌رسد.
در شهر تاریخی بلقیس که در حال حاضر در سه کیلومتری جنوب غربی اسفراین فعلی واقع شده، ارگی هزار و دویست ساله قرار دارد که به آن نارین قلعه نیز می گویند. اولین دوره‌ی استقرار در ارگ به بعد از حمله‌ی مغول به این شهر برمی‌گردد و بعد از این زمان، فعالیت‌های مرمتی و ساخت و ساز در پیکره‌ی آن دیده میشود که خود، از مهمترین آثار به جا مانده محسوب میشود. این شهر آخرین بار توسط افغانها به تصرف درآمد و به طور کامل تخریب شد، اما با این وجود، خانواده‌هایی به طور مستقل تا اواخر حکومت قاجار در این مکان زندگی می‌کردند.
اسفراین به علت واقع شدن در شاهراه ورودی اقوام مهاجر به ایران از جمله قوم مغول، ازبکها و افغانها، در طول قرون اسلامی بارها مورد تجاوز و تخریب این اقوام قرار گرفته و دوباره با کوشش مردم سخت کوش این دیار سر از خاک برافراشته و شکوفایی خود را بازیافته است. می‌گویند ارگ بلقیس اسفراین پس از ارگ بم دومین بنای گلی ایران است که بر اساس اصول معماری ساسانی ساخته شده و مهم ترین مصالح به کار رفته در آن خشت و گل است. این کهن‌دژ که اصلی‌ترین قسمت باقیمانده از شهر تاریخی بلقیس محسوب میشود، دارای 29 برج بوده که ارتفاع هر کدام از آن ها حدود 11 متر است و این 29 برج از هر سو با خندق احاطه شده‌اند.
آیا شما تا به حال از این ارگ دیدن کرده‌اید؟ به نظرتان در هنگام بازدید از چنین آثار باستانی مهمی باید مراقب چه مواردی بود؟ منتظر دریافت نظرات سازنده‌ی شما همراهان لست‌سکند هستیم.
