تنگه براق اقلید کجاست؟ راهنمای کامل سفر به تنگ براق

تنگه براق دره‌ای با صخره‌های بلند است که از میانش رودخانه‌ای می‌گذرد و آبشاری رفیع و زیبا هم در سوی دیگرش قرار دارد. کف دره، حوضچه‌ای پر از آب سرازیر شده و در طرف دیگر هم دهانه غاری زیبا قرار گرفته است. حال با اضافه کردن یک کتیبه باستانی به این منظره، زیبایی‌اش به کمال می‌رسد و تماشایی‌ترین مکان پیش دیدگان شما قرار می‌گیرد. این بهشت گمشده جایی در شهرستان اقلید استان فارس است.

زیبایی تنگه براق اقلید به حدی است که هرساله گردشگران و طبیعت‌گردان بسیاری را از سراسر ایران به‌سوی خود می‌کشاند. زیبایی بهار در تنگه براق، ستودنی است و تابستان هم فرصتی است تا گرمای دومین فصل سال را به خنکای آبشار و رودخانه جاری در دل این تنگه بسپارید و در پاییز، مسحور جادوی هزار رنگ طبیعت‌ این منطقه شوید. تنگه براق اقلید فارس آن‌قدر حرف برای گفتن دارد که بسیاری شکوه و زیبایی‌اش را هم‌رده با آثار فاخر شهر شیراز می‌دانند و به همین سبب آن را با اسم تنگه براق شیراز هم می‌شناسند. از شیراز تا این جاذبه طبیعی با ماشین بیش از 190 کیلومتر فاصله است و به‌نوعی از جاهای دیدنی اطراف شیراز محسوب می‌شود.

چنانچه علاقه‌مند سفر به این خطه ایران و آشنایی بیشتر با تنگه براق، یعنی بهشت اقلید استان فارس هستید، در ادامه با مجله لست‌سکند همراه باشید تا جاهای دیدنی تنگ براق را معرفی کنیم و از جزئیات سفر به این منطقه بگوییم.

تنگه براق کجاست؟

شاید اولین سؤالی که برایتان پیش بیاید این باشد که تنگه براق کجاست؟ تنگه براق یا تنگ براق از جاذبه‌های گردشگری استان فارس و از توابع شهر اقلید است. شهرستان اقلید در 190 کیلومتری شمال شیراز قرار دارد. روستای تنگ براق نیز در جنوب شرقی شهرستان اقلید و در دامنه کوهی با شیب ملایم واقع شده است و مردمانش هم اغلب ترکی و لری صحبت می‌کنند. این روستا به‌دلیل وجود جاذبه‌های طبیعی دیگری مثل آبشار و دره زیبای اطراف آن، از آب‌وهوایی مطلوبی به‌ویژه در فصل بهار، برخوردار است. درضمن فاصله تهران تا تنگه براق حدود 800 کیلومتر است. در نقشه زیر هم می‌توانید ببینید که موقعیت تنگ براق اقلید کجاست.

موقعیت دقیق تنگه براق روی نقشه

جاهای دیدنی تنگه براق

در جنوب شرقی روستای تنگ براق، دره‌ای به همین نام قرار دارد که عبور رودخانه زیبای کر، بزرگ‌ترین رودخانه استان فارس از میان این دره، آن را به یکی از جاذبه‌ای منحصربه‌فرد در حوزه طبیعت‌گردی ایران تبدیل کرده است. دره تنگ براق در ارتفاع 1940 متری از سطح دریا قرار دارد. ارتفاع این دره زیبا در نقاط مختلف، متفاوت و از 300 تا 100 متر متغیر است. پهنای دره در برخی نقاط به 40 متر نیز می‌رسد. غار، آبشار و کتیبه‌ای تاریخی از دیگر جاذبه‌های تنگه براق در کنار رودخانه گذرا از میان آن است. خوب است بدانید رودخانه کر با عبور از تنگه براق به مرودشت و دریاچه بختگان می‌ریزد. در ادامه، تعدادی از جاهای دیدنی تنگه براق را معرفی می‌کنیم که اگر به این منطقه سفر کردید، آن‌ها را از دست ندهید.

آبشار تنگه براق

یکی از جاهای دیدنی این مکان که زیبایی تنگه براق فارس را دوچندان کرده است، ریزش آبشاری بلند به داخل تنگه است. آبشار تنگه براق، ارتفاعی حدود 40 متر دارد. منشأ این آبشار را آب‌های جاری شده در پشت سد درودزن می‌دانند که با جاری‌شدن از صخره تنگه، این آبشار زیبا را خلق می‌کنند. باوجوداینکه آبشار تنگه براق از بلندترین آبشارهای ایران محسوب نمی‌شود، ولی می‌توانیم آن را از آبشارهای زیبای ایران بدانیم.

حوضچه تنگه براق

عبور رودخانه کر و همچنین سرریزشدن آبشار تنگه براق باعث ایجادشدن حوضچه‌ای زیبا زیر آبشار شده که علاوه بر زیبایی فضا، اغلب از سوی گردشگران برای شناکردن از آن استفاده می‌کنند. البته که عمق این حوضچه در نقاط مختلف، متفاوت و بعضاً عمیق و خطرناک است. پس چنانچه قصد شناکردن در این حوضچه را داشتید، در نقاط امن و با عمق کم شنا کنید. نکته دیگر اینکه در زیر آب این حوضچه، صخره‌های تیز و خطرناکی وجود دارد، پس به‌هیچ‌عنوان از نقاط مرتفع به داخل آب حوضچه شیرجه نزنید، چراکه احتمال برخورد با صخره‌های تیز مخفی در آب وجود دارد و خطرناک است.

غار تنگه براق

یکی دیگر از جاذبه‌های تنگه براق اقلید، وجود غاری در دیواره سمت چپ تنگه است. این غار زیبای آهکی به‌دلیل فرسایش ناشی از جریان رودخانه کر شکل گرفته و حدود 2 هکتار وسعت دارد. آنچه که بر زیبایی طبیعی این غار افزوده، رشد خزه‌ها روی دیواره‌های اطراف غار است.

کتیبه تنگه براق

اگرچه تنگه براق شیراز جاذبه‌ای طبیعی است، اما در دل آن می‌توان ردی از تاریخ را دید. آنچه بر اهمیت تنگه براق از منظر تاریخی افزوده، وجود کتیبه‌ای مربوط به دوره ساسانی است. این سنگ‌نوشته که به کتیبه تنگ براق نیز مشهور است، به شاپور یکم، یعنی دومین پادشاه ساسانی تعلق دارد که در سال 1335 کشف شد. کتیبه تنگ براق به دو زبان پهلوی اشکانی (پارتی) در 6 سطر و پهلوی ساسانی (فارسی میانه) در 9 سطر نگاشته شده و یکی از پنج کتیبه مهم شاپور یکم ساسانی است.

اگرچه در طول سالیان، این کتیبه آسیب فراوان دیده، اما مضمون آن مشخص و در معرفی شاپور یکم ساسانی است. شاپور در ابتدای این کتیبه، نام خود، پدر و جدش را آورده است. مضمون اصلی کتیبه درباره تیراندازی شاپور یکم ساسانی و در واقع خلاصه‌ای از کتیبه شاپور یکم در حاجی‌آباد فارس است. اگر علاقه‌مند هستید، می‌توانید متن کتیبه تنگ براق را در ادامه بخوانید:

این تیراندازی من، بغ مزدیسن، شاپور شاهان

شاه ایران و انیران است که چهر از یزدان (دارد)، پسر

بغ مزدیسن، اردشیر شاهان شاه ایران که چهر از

یزدان (دارد)؛ نوه بغ شاه و ما هنگامی که این تیر را پرتاب کردیم، پس ما

آن را پیش شهریاران و واسپوهران و بزرگان و آزادان پرتاب کردیم و

از این سنگ‌چین نیز به آن سنگ‌چین افکندیم، اکنون هر که نیودست

است، آن تیر از این سنگ‌چین به آن سنگ‌چین

پرتاب کند، سپس کسی که تیر به آن سنگ‌چین افکَنَد

او نیودست است.

دریاچه‌ ملاصدرا

این دریاچه مربوط به سد ملاصدرا از سدهای استان فارس است که روی شاخه‌ای از رودخانه کر ایجاد شده. فاصله دریاچه ملاصدرا با تنگه براق حدود 10 کیلومتر است و می‌توانید با صرف 15 دقیقه زمان با ماشین، خود را به این دریاچه زیبا برسانید. اگر هم اهل پیاده‌روی هستید، می‌توانید ظرف مدت 2 ساعت از دریاچه و سد ملاصدرا به تنگ براق برسید.

موقعیت دقیق دریاچه ملاصدرا

آبشار دشتک ابرج

این آبشار که در 65 کیلومتری شمال غربی مرودشت و در 102 کیلومتری تنگه براق قرار گرفته، یکی دیگر از مناطق بکر نزدیک به این تنگه است. این مکان با دو آبشار در دل خود، منظره‌ای زیبا را برای گردشگران و طبیعت‌گردانی ایجاد کرده که علاقه‌مند به محیط‌های بکر هستند. آبشار دشتک باوجود داشتن پتانسیل‌های فراوان گردشگری و تفریحی، هنوز درست‌وحسابی بین مردم شناخته نشده است.

موقعیت دقیق آبشار دشتک

چشمه بالنگان

چشمه بالنگان از چشمه‌های شهرستان اقلید است و یکی از سرچشمه‌های رود کر محسوب می‌شود. این چشمه از بالای یک کوه جاری شده و سپس به سد ملاصدرا می‌رسد. چشمه بالنگان که به چشمه حاجی‌آباد هم معروف است، از مناطق بکر و دیدنی نزدیک تنگ براق به حساب می‌آید. از مناظر دیدنی این چشمه، می‌توانیم به درختان بید و آبگیرها اشاره کنیم. اطراف این چشمه مملو از درختان بید است که از میانشان آبگیرهای عمیق فراوانی عبور می‌کنند. در کف آن آبگیرها هم چشمه‌های فراوانی درحال جوشیدن هستند و فضای خارق‌العاده‌ای را برای طبیعت‌گردان فراهم کرده است. این چشمه در روستای حاجی‌آباد قرار گرفته و فقط 35 کیلومتر از تنگه براق فاصله دارد.

موقعیت دقیق چشمه بالنگان

قدمگاه سده

قدمگاه سده از جاذبه‌‌های نزدیک به تنگه براق شیراز است. مردم معتقدند که امام رضا (ع) حین حرکت خود از مدینه به مرو در این مکان توقف داشته‌اند و به همین خاطر، قدمگاه سده برای مردم محترم است. در این مکان، چشمه‌ معروفی هم وجود دارد که توجه گردشگران را به خودش جلب می‌کند. اطراف این چشمه را مناطق سرسبزی تشکیل می‌دهند که درخت‌های کهن زیادی دارند و بسیار مناسب استراحت و تفریح هستند. این چشمه در نزدیکی شهر سده و در دامنه کوه قدمگاه قرار گرفته و فقط 23 کیلومتر از تنگه براق فاصله دارد.

 موقعیت دقیق قدمگاه سده

روستای دژکرد

روستای دژکرد که در زمان ساسانیان دژی مستحکم بوده، در منطقه کوهستانی زاگرس قرار دارد. این روستا در 95 کیلومتری غرب اقلید و 24 کیلومتری شمال غربی تنگه براق قرار گرفته و با خودروی شخصی، 20 دقیقه‌ای بیشتر طول نمی‌کشد تا از تنگ براق به این روستا برسید. دژکرد با طبیعت شگفت‌انگیزش چشم هر گردشگری را به خود جلب می‌کند. این روستا که بیشتر مردمانش را لرها تشکیل می‌دهند، یکی از قطب‌های تولید سیب و کدو به شمار می‌رود و باغ‌های سیب فراوانی را در خود جای‌داده است.

موقعیت دقیق روستای دژکرد

روستای محمدآباد

روستای محمدآباد هم منظره چشم‌نوازی از درختان بید، نارون و سپیدار دارد و نزد گردشگرانی که به منطقه اقلید می‌آیند، بسیار پرطرف‌دار است. این روستا که از توابع شهرستان اقلید محسوب می‌شود، در بخش مرکزی دهستان خسروشیرین واقع شده است. روستای محمدآباد با فاصله 41 کیلومتری از تنگ براق قرار گرفته و تقریباً به مدت یک ساعت و 20 دقیقه نیاز به رانندگی دارد.

موقعیت دقیق روستای محمدآباد

روستای تنگ براق

این روستای قدیمی که در منطقه‌ای کوهستانی است، در سال 1240 خورشیدی به محلی برای سکونت تبدیل شد. گشت‌زدن در کوچه‌باغ‌های روستای خوش‌آب‌وهوای تنگ براق و خرید محصولات از روستاییان، می‌تواند بخش دیگری از برنامه شما در سفر به این منطقه از استان فارس باشد. درختان بادام و سیب از درخت‌های میوه غالب در این روستای قدیمی است.

بهترین زمان برای رفتن به تنگه براق

به‌غیر از زمستان که سرمای هوا در منطقه تنگ براق از تحمل خارج است، فصل بهار، تابستان و اوایل پاییز مناسب‌ترین زمان‌ها برای رفتن به تنگه براق شیراز محسوب می‌شود. سرسبزی طبیعت این منطقه در فصل بهار، همراه با خنکای آب تنگه در تابستان و خزان صد رنگ پاییز، قطعاً دیدنی است. راستی درباره سفر به تنگه براق در فصل پاییز هم احتیاط کنید، چراکه هرچه به پاییز نزدیک‌تر شوید، سرمای هوا سخت‌تر شده و تنها عاشقان طبیعت‌گردی هستند که این فصل را برای سفر به این مقصد طبیعی انتخاب می‌کنند.

چطور به تنگه براق برویم؟

برای رسیدن به تنگ براق فارس، دو مرکز استان و چند شهر مثل شهرهای شیراز و یاسوج نزدیک هستند؛ بنابراین در ادامه مطلب، مسیر دسترسی تنگه براق را از این دو نقطه و چند شهر اطراف فارس در نظر گرفته‌ایم که هرکدام برایتان ساده‌تر بود، آن را برای رسیدن به اقلید انتخاب کنید.

مسیر دسترسی تنگه براق از شیراز

با توجه به اینکه شیراز از مقاصد محبوب توریستی محسوب می‌شود، برای خیلی‌ها سؤال پیش می‌آید که تنگه براق در چند کیلومتری شیراز قرار دارد. تنگه براق اقلید در 190 کیلومتری شهر شیراز قرار گرفته که برای طی‌کردن آن به‌طور تقریبی 3 ساعت زمان نیاز دارید. به این منظور، باید خود را به بزرگ‌راه دکتر حسابی برسانید. کمی بالاتر از پمپ‌بنزین و در سمت راست، وارد جاده بیاض شوید. در ادامه مسیر به جاده شیراز به اصفهان خواهید رسید. مسیر خود را به سمت اصفهان ادامه داده تا به جاده یاسوج به اقلید برسید. در این تقاطع و با حرکت به سمت راست به سمت اقلید پیش خواهید رفت و پس از طی مسافتی خیلی کوتاه، می‌توانید وارد جاده تنگ براق شوید و در ادامه مسیر به تنگه براق خواهید رسید.

البته پیشنهاد دیگری نیز برای رفتن به تنگه براق اقلید از مبدأ شهر شیراز وجود دارد. ابتدا از شیراز به شهر اقلید بروید، سپس از آنجا راهی تنگه براق شوید. البته این مسیر نسبت به مسیر پیشنهادی اول طولانی‌تر خواهد بود، چراکه از شیراز تا اقلید به‌تنهایی 208 کیلومتر مسافت است و برای طی‌کردن این مسافت 3 ساعت زمان نیاز دارید. پس‌از آن از اقلید تا تنگه براق نیز 96 کیلومتر مسافت است که طی‌کردن آن حدود یک ساعت و نیم از شما زمان می‌گیرد.

پس اگر تصمیم گرفتید صبح زود از شیراز به سمت تنگ براق حرکت کنید، می‌توانید تا موقع ظهر بازگشته و خود را به شیراز برسانید. زیرا احتمالاً در آن منطقه نتوانید رستوران خوبی پیدا کنید، اما به‌دلیل توریستی بودن شهر شیراز، رستوران‌های خوب و باکیفیت زیادی در آنجا قرار دارند.

لیست کامل بهترین رستوران‌های شیراز

مسیر دسترسی تنگه براق از یاسوج

یاسوج را می‌توان نزدیک‌ترین مرکز استان به تنگه براق دانست. از مرکز شهر یاسوج به تنگه براق 88 کیلومتر مسافت و برای طی کردن آن یک ساعت و 30 دقیقه زمان نیاز است. به این منظور باید وارد بلوار شهدای بنسنجان شوید، به سمت شمال غرب حرکت کنید تا به دو‌راهی جاده یاسوج - اقلید و جاده سی‌سخت برسید. در اینجا از سمت راست وارد جاده یاسوج - اقلید شوید و به سمت تنگه براق حرکت کنید. کارخانه آب‌معدنی آکواپرایم و پیست اسکی دنا نیز در مسیرتان قرار دارند. سپس به یاسرآباد می‌رسید. از اینجا به بعد جاده کمی پرپیچ‌وخم می‌شود. در ادامه مسیر، پس از عبور ار روستاهای خارستان علیا و خارستان سفلی به دژکرد می‌رسید. در ادامه مسیر پس از باغ کامیاب وارد جاده تنگ براق شده و باید مسیر خود را به سمت تنگه براق ادامه دهید.

مسیر دسترسی تنگه براق از یزد و اصفهان

چنانچه از شهرهای یزد و اصفهان عازم تنگ براق فارس هستید، ابتدا باید خود را به شهر اقلید برسانید و بقیه مسیر را مطابق آنچه بالاتر توضیح داده شد، از اقلید به سمت تنگه براق بروید. این تنگه از یزد 316 کیلومتر و از اصفهان 350 کیلومتر فاصله دارد.

نکات مهم سفر به تنگه براق

ازآنجایی‌که سفر به تنگه براق در حوزه طبیعت‌گردی قرار می‌گیرد، پس باید نکاتی را پیش از سفر و همچنین هنگام حضور در منطقه، مد نظر داشته باشید و رعایت کنید.

• توجه کنید که نزدیکی شما مرکز رفاهی وجود ندارد و نزدیک‌ترین مکان فقط روستای تنگ براق است، پس حتماً وسایل شخصی ضروری و داروهایی را که به آن‌ها نیاز دارید، همراه داشته باشید.
• اگر به‌قصد کمپینگ و شب‌مانی به تنگه براق سفر می‌کنید، حتماً به‌صورت گروهی به منطقه بروید و چنانچه تنها هستید یا کودک همراه خود دارید، به‌هیچ‌عنوان در منطقه کمپ نزنید.
• لازم است در سفر به تنگه براق شیراز، وسایل کمپینگ را حتماً همراه داشته باشید. این وسایل شامل چادر و پتوی مسافرتی، کیسه‌خواب، پاوربانک، چراغ‌قوه، اجاق‌گاز کوچک مسافرتی، ظروف مسافرتی شخصی و کیسه‌زباله است. اما مهم‌تر از همه، همراه‌داشتن آب‌معدنی، غذا و نوشیدنی، دارو و تجهیزات کمک‌های اولیه مانند چسب‌زخم، گاز استریل، الکل پزشکی، بتادین و پماد سوختگی است.
• ازآنجایی‌که حتماً در تنگه براق تنی به آب خواهید زد، پس حتماً لباس گرم اضافه همراهتان ببرید.
• اکیداً و به‌هیچ‌عنوان از ارتفاع‌های اطراف، به سمت حوضچه تنگه براق شیرجه نزنید؛ چراکه‌ صخره‌های متعدد و البته تیزی در زیر آب مخفی هستند که پریدن از ارتفاع را تبدیل به کار بسیار خطرناکی می‌کنند و احتمال برخورد با صخره و خطر جانی را افزایش می‌دهند.
• در حوضچه تنگه براق، عمق آب متفاوت و بعضاً عمیق است. پس فقط در قسمت‌های کم‌عمق شنا کنید، چراکه خطر غرق‌شدن وجود دارد.
• حتماً نسبت به سالم بودن خودرو و پر بودن باک بنزین و همچنین تنظیم بودن باد لاستیک‌ها مطمئن باشید. این را هم در نظر بگیرید که در سفرهای طبیعت‌گردی استفاده از خودروی بنزین‌سوز بهتر از خودروی گازسوز است.

چک لیست کمپینگ

امکانات رفاهی تنگه براق

به‌دلیل پرطرف‌دار بودن تنگه براق اقلید، در این مکان امکانات رفاهی زیادی تدارک دیده شده تا بتوانید تجربه خوبی را از طبیعت‌گردی خود داشته باشید. در نزدیکی تنگه براق، خانه‌های روستایی (بوم‌گردی) و سوئیت‌های اجاره‌ای برای اقامت و شب‌مانی وجود دارند که در صورت تمایل نداشتن به کمپینگ، می‌توانید آن‌ها را اجاره کنید. علاوه‌بر آن، سرویس بهداشتی عمومی، سوپرمارکت، کافی‌شاپ، رستوران و نانوایی هم در این منطقه وجود دارد.

سخن آخر

همان‌طور که گفتیم، تنگه براق در شهرستان اقلید واقع شده و حدود دویست سال پیش محل ییلاق عشایر بوده که قصد داشتند به اقلید بروند. این اثر طبیعی که مجموعه‌ای متشکل از رودخانه، دره، آبشار و حوضچه است، از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری استان فارس در حوزه طبیعت‌گردی به شمار می‌رود. در کل مرز بین استان‌های فارس و کهگیلویه و بویراحمد، مملو از زیبایی‌های بکری مثل همین تنگه براق شیراز است که تا به امروز کمتر کسی آنان را مشاهده کرده. در سفر به تنگ براق که مناسب‌ترین زمان آن فصل‌های بهار و تابستان است، علاوه‌بر بهره‌مندی از طبیعت زیبای منطقه می‌توانید با یکی از مهم‌ترین کتیبه‌های تاریخی ایران باستان مربوط به شاپور یکم ساسانی هم آشنا شوید و آن را از نزدیک ببینید.

در پایان باید بگوییم تلاش لست‌سکند در این بخش بر این بود که اطلاعاتی موثق و دقیق درباره تنگه براق اقلید فارس در اختیار خوانندگان علاقه‌مند قرار دهد؛ بااین‌حال خوش‌حال می‌شویم از تجربه خودتان در سفر به تنگه براق بگویید.