تنها مکانی در جهان که میدانیم انسان میتواند در آن زندگی کند، زمین است، طبیعتا اینطور به نظر میرسد که در تمام کره زمین امکان زندگی وجود دارد. ولی بهتر است بدانید در موقعیتها و شرایطی از کره زمین امکان زندگی موجودات عادی وجود ندارد. ازجمله این مناطق میتوان به محیطهای بسیار داغ، بسیار سرد، محیط استریل شده با تابش پرتو، محیط بدون اکسیژن و خلأ اشاره کرد؛ اما ظاهرا در این محیطهای سخت نیز جاندارانی هستند که به زندگی خود ادامه میدهند! پس اگر علاقه دارید بیشتر در مورد این جاها با شرایط سخت و جاندارانی که توان زندگی در این شرایط را دارند اطلاعات کسب کنید، با ما در لست سکند همراه باشید.
فوران قیر
به نظر میرسد در این دریاچههای حبابدار و گرم موجوداتی زنده زندگی میکنند. البته احتمالاً این موجودات زنده فقط میکروبها هستند. در بزرگترین دریاچه طبیعی قیر جهان (Pitch Lake) در جزایر کارائیب ترینیداد (Caribbean island of Trinidad) هر گرم قیر میتواند تا 10 میلیون میکروب داشته باشد.
زبالههای رادیواکتیو
با وجود اینکه میزان دوز تشعشع 10 میتواند حتی انسان را از بین ببرد، باکتریهای داینوکوکوس رادیودورانس (Deinococcus radiodurans) میتواند تا دوز تشعشع 5000 هم به راحتی زندگی کنند و حتی تا دوز 15000 را نیز تحمل کنند. این باکتری بهعنوان یکی از سرسختترین باکتریهای جهان در گینس ثبت شده است.
آب جوشان
شاید اگر انسان در گرمای شدید و فشار بالایی که در دریچههای گرمایی کف اقیانوسها وجود دارد قرار بگیرد در لحظه جان دهد، ولی جالب است بدانید همین مکانها محل زندگی جانوری عجیب و غریب هستند: میگوهای بدون چشم! این میگوها معمولاً در این مکانها زندگی میکنند. این جانداران آبهای عمیق در قسمتی از آب که مواد معدنی غنی دارد رشد میکنند و از طریق فرآیندی به نام شیموسنتز، انرژی کسب میکنند.
اتاقهای تمیز
زمانی که کاوشگرهای ناسا قرار است زمین را ترک کنند باید بهطور کامل استریل شوند. این کار برای این است که مطمئن شوند مکانهای فرازمینی حتی بهطور تصادفی آلوده نمیشوند. دانشمندان ناسا برای این کار کاوشگر را با پلاسما و تابش پرتو بمباران میکنند. حتی آن را در اتاقهای تمیز هوا و آب قرار میدهند. باوجود تمام این اقدامات محیطی طیف متنوعی از میکروبها میتوانند زنده بمانند و بنابراین سوار بر کاوشگر به فضا میروند.
دریای مرده
دریای مرده نام خود را از محیط بسیار نمکیاش میگیرد، زیرا در این محیط نمکی، رشد یک جاندار بسیار سخت و تقریباً غیرممکن است. بااینحال نوعی میکروب نمکدوست یا «هالوفیل» (halophile) میتواند رشد و زندگی کند.
درههای خشک
درههای خشکِ قطب جنوب به اندازهای خشک و سرد هستند که معمولاً بیشترین شباهت با مریخ را بر روی زمین دارند. با این وجود در خاک آنجا میکروبهای زیادی زندگی میکنند و این موضوع دانشمندان را امیدوار کرده است که بر روی مریخ هم بتوانند اثراتی از زندگی را پیدا کنند.
یخهای منجمد
علاوه بر اینکه میکروبها میتوانند در دریاچههای زیر یخها زندگی کنند، میتوانند حتی در یخها منجمد شوند و سپس به زندگی بازگردند. دانشمندان در قدیمیترین یخ شناخته شده جهان در قطب جنوب، میکروبهایی را که میلیونها سال پیش یخزده بودند، زنده کردند.
بستر بدون اکسیژن در زیر آب
شاید تعجبآور نباشد اگر بگوییم میکروبها حتی در محیط بدون اکسیژن و نمکی زیر دریای مدیترانه نیز میتوانند زنده بمانند. حتی اگر این رسوبها مقادیری سم از مواد شیمیایی به نام سولفیدها را نیز شامل شود، میکروبها هنوز میتوانند در این محیط زنده بمانند.
با این حال موضوع غیرمنتظره، یافتن یک نوع موجود عجیبوغریب به نام لوریسیفرانس است که تا حدودی به عروس دریایی شباهت دارد و از پوستهای مخروطی شکل به وجود میآید. وجود این موجودات در زیستگاههای سختِ بدون اکسیژن باعث شده دانشمندان نسبت به کشف زندگی در محیطهای بدون اکسیژن خارج از کره زمین امیدوار شوند.
1.5 کیلومتر زیر زمین یا بیشتر!
خیلی مهم نیست که سطح زمین یا کف دریا چقدر سخت باشد! با توجه به انرژی حیاتبخشی که خورشید به اینجا میبخشد احتمال زندگی در هرجایی میتواند وجود داشته باشد. در نتیجه دانشمندان دریافتهاند که بعضی از میکروبها حتی در سنگهایی با فاصله چند کیلومتر در زیر زمین زندگی میکنند.
خلأ فضا
حتی خلأ مدار زمین هم باوجود تابش کشندهای که دارد برای موجودات هشت پای کوچکی که به خرسهای آبی معروف هستند، کشنده نیست. پیش از این فقط میکروبها توانسته بودند در خلأ فضا زنده بمانند. ولی خرسهای آبی میتوانند در برابر گرمای سوزان تا حدود 90 درجه سانتیگراد و در برابر سرمای سخت تا منهای 196 درجه سانتیگراد زنده بمانند.
شما مکانهای عجیب و غریب دیگری را میشناسید که زندگی در آنجا وجود داشته باشد؟
منبع: livescience.com