اعداد شانس و بدشانسی در فرهنگ مردم جهان

ریاضیات و اعداد و حساب، سابقه چندان طولانی میان جوامع انسانی ندارند امّا از همان دوران باستان، شماره و عدد در فرهنگ و زندگی مردمان نقش داشته. چون اساسا زندگی بدون اعداد امکان پذیر نیست. مثلا گفته‌اند که حتّی در بین‌النهرین، فرمی شبیه به رقم هم یافت شده و نشان می‌دهد مردمان هزاران سال پیش هم با اعداد سر و کار داشته‌اند!

حالا که عدد نقشی در زندگی مردم داشته، مثل هر عنصر دیگر که وارد زندگی انسان‌ها شده‌اند، روی بخشی از باورها و فرهنگ عامه هم تاثیر می‌گذارند. در نتیجه اعداد هم مثل خیلی مسائل دیگر، دنیایی از عقاید و گاهی خرافه را با خودشان به همراه دارند!

البته بیشتر این باورها، ریشه تاریخی یا در پندارهای مردم دارند که سبب می‌شود عددی نحس یا سعد تلقّی شود. جالب است که گاهی این باورها، ریشه خود را مذهب می‌دانند در صورتی که در آموزه‌های هیچ آیینی، سعد یا نحس دانستن اعداد و پدیده‌ها توصیه نمی‌شود و چنین باورهایی معمولا از عقاید گاه خرافی مردمان رشد پیدا می‌کند. در ادامه تعدادی از این اعداد را بررسی کرده‌ایم.

چه اعدادی نحس هستند؟

 گر چه مفهوم سعد و نحس یا شانس داشتن و نداشتن اعداد در گذشته بیش از امروز طرفدار داشته، امّا هنوز در بعضی از کشورها عمیقا به آن پایبندند؛ تا حدی که از اعداد نحس در سطح شهرشان هم استفاده نمی‌کنند. بنابراین، شناخت چنین مطالبی به شما کمک می‌کند با علل بعضی اقدامات یک شهر خارجی، آشنا شوید یا در برقراری ارتباط با مردمانی از فرهنگ‌های متفاوت، حرفه‌ای‌تر عمل کنید.

 عدد 13

نحوست 13 حتّی به گوش ما هم آشناست امّا دیگر توجهی به آن نمی‌شود و نسل جدید ایرانیان، چندان اعتقادی به نحس بودن اعداد ندارند. ولی میان بعضی اقوام، هنوز این نحوست بسیار جدی گرفته می‌شود. مثلا بین مردم آمریکای شمالی و اروپا 13 بسیار بدشگون است مخصوصا اگر با جمعه هم همزمان شود! این باور به بدشگونی تا اندازه‌ای در بعضی افراد شدت دارد که به آن «سیزده هراسی» می‌گویند.

گفته شده بخشی از ریشه نحوست عدد 13 به ماجرای شام آخر حضرت عیسی (ع) با حواریون برمی‌گردد. حواریون 12 تن بودند و یکی از آنها، یهودا، عیسی مسیح را با رشوه به مأموران رم فروخت و باعث شد او را به صلیب بکشند.

عدد 4

از نظر ژاپنی‌ها، عدد 4 نحس است زیرا تلفظ آن شبیه واژه «مرگ» (شی 死) در زبان ژاپنی است. این باور به اندازه‌ای در ژاپن قدرت دارد که حتّی تعداد هتل‌های 4 ستاره بسیار کم است و بیشتر هتل‌های سه و پنج ستاره است! اگر بین اتاق‌های هتل، شماره 4 ندیدید هم تعجب نکنید، زیرا نبود اتاقی با شماره 4 هم به همین باور برمی‌گردد. حتّی گفته شده مردم خانه‌هایی با پلاک 4 یا در طبقه چهارم را نمی‌خرند.

 البته ترس از عدد 4 یا به عبارتی «تترافوبیا»، فقط محدود به ژاپن نیست و در کره و چین هم وجود دارد. بعضی می‌گویند این ترس و باور به نحس بودن عدد 4 از چین به سایر کشورهای آسیایی نفوذ پیدا کرده است.

عدد 1

 عدد 1 در فرهنگ چینی وضعیت خنثی و بینابینی دارد؛ یعنی نه نحس و نه مبارک محسوب می‌شود. آنها معتقدند درون این عدد هم برنده بودن جای دارد و هم تنهایی. در نتیجه این باور هم روز 11 سپتامبر را به مجردها اختصاص داده‌اند، زیرا عدد 1 نماد تنهایی و تجرّد است.

چه اعدادی خوش یمن هستند؟

 همانطور که درباره اعداد نحس گفته شد، این نحوست و مبارکی بر اساس باورهای مردم شکل گرفته‌اند. هنوز هم مردم تلاش می‌کنند از اعداد خوش یمن استفاده کنند و از اعداد نحس فرار کنند تا مشکلات کمتری گریبان‌گیر زندگی‌شان شود. مثلا حاضرند هزینه بیشتری بابت دریافت شماره تلفن با اعداد شگون‌دار، شماره پلاک و به همین ترتیب هر فعالیت دیگر که با اعداد مبارک و خوش‌یمن ارائه می‌شود، بپردازند.

عدد 9

 عدد 9 هم از آن اعدادی است که در یک فرهنگ مبارک و خوش یمن و در فرهنگی دیگر نحس تلقی می‌شود. این عدد در فرهنگ چینی‌ها، ارتباطی با امپراتوری‌ چین دارد. در زمان امپراتوری، مقامات دولتی بر اساس سیستم 9 امتیازی رده‌بندی می‌شدند. 

از طرفی هم آوایی عدد 9 با واژه jiǔ که مفهوم دوام و پایداری دارد، سبب می‌شود در عروسی‌های چینی به نشانه دوام زندگی مشترک، نقش‌آفرینی کند.

امّا در مقابل فرهنگ چینی، در ژاپن عدد 9 نحس محسوب می‌شود. چون تلفظش مانند زمانی است که فردی را شکنجه می‌کنند. همچنین هنرمندان ژاپنی باور دارند که چند نفر پس از نواختن سمفونی 9 مرده‌اند! 

عدد 8

برای چینی‌ها، 8 عدد خوش اقبالی است. همانطور که عدد چهار شبیه به واژه مرگ تلفظ می‌شد و نحس بود، برعکس، عدد 8 «فا» تلفظ می‌شود که شبیه به کلمه «فه آ» به معنی شانس و اقبال است.

برای چینی‌ها این عدد نشانه ثروت، سلامتی و خوش اقبالی است. شاید برایتان جالب باشد بدانید که علت شروع المپیک چین در ۲۰۰۸/۰۸/۰8 در ساعت ۸:۰۸:۰۸ هم همین باور بود.

عدد 8 علاوه بر چین، در آلمان هم خوش یمن تلقی می‌شود.

عدد 7

 عدد 7 بیشتر بین ادیان و از نگاه مذهبی، خوش یمن تلقی می‌شود. یهودیان به شدت به خوش یمنی عدد 7 باور دارند، زیرا در تورات آمده که خداوند 6 روز به آفرینش مشغول بود و در روز هفتم استراحت کرد. علاوه بر یهودیان، میان مسیحیان هم هفت گناه کبیره و هفت پیمان مقدس، قداست این عدد را نشان می‌دهد.

در ایران هم عدد 7 قداست دارد. بخشی از آن به اسلام برمی‌گردد و بخشی دیگر پیش از اسلام هم وجود داشته. این تاثیرگذاری را در معماری و هنر ایرانیان گذشته به خوبی می‌بینیم که از عدد هفت در آثارشان به زیبایی استفاده کرده‌اند.

 البته به جز مواردی که گفته شد، در چین عدد 7 را نامبارک می‌دانند، زیرا ماه هفتم از تقویم سنّتی چینی، ماه شبح است و آنها معتقدند در اولین روز این ماه، درهای جهنم بازمی‌شود و به ارواح اجازه ورود به دنیای زندگان را می‌دهند.

عدد 3

عدد 3 در بعضی فرهنگ‌ها مبارک تلقی می‌شود و مفهومی تاکیدی و گاهی مقدس دارد. مثلا در میان مردمان آمریکای شمالی و سوئد، با توجه به داستان‌های عامیانه مانند غول چراغ جادو، عدد 3 خوش یمن است امّا این عدد در بعضی فرهنگ‌ها هم مانند فرهنگ چین، نامبارک و نحس است.

 تألیف: لست سکند