مجموعه میراث جهانی پاسارگاد مجموعه ای از آثار باستانی برجای مانده از دوران هخامنشی است که در شهرستان پاسارگاد در استان فارس واقع شده است. این مجموعه دربرگیرنده ی ابنیه ای چون کاخ دروازه، پل، کاخ بار عام، کاخ اختصاصی، دو کوشک، آب نماهای باغ شاهی، آرامگاه کمبوجیه، استحکامات دفاعی تل تخت، کاروانسرای مظفری، آرامگاه کوروش بزرگ، محوطه ی مقدس و تنگه بلاغی است. این مجموعه، پنجمین مجموعه ی ثبت شده در فهرست آثار میراث جهانی در ایران است که طی جلسه یونسکو که در تیرماه سال ۱۳۸۳ در چین برگزار شد به علت دارا بودن شاخص‌های فراوان با صد در صد آرا در فهرست میراث جهانی به ثبت رسید.
عکسها از : خانم آیداعباس نژاد
پاسارگاد
پاسارگاد در دشتی مرتفع به ارتفاع ۱۹۰۰ متر از سطح دریا، در حصار کوهستان واقع شده‌است. در سده هفتم قمری اتابکی از سلغریان فارس درنزدیک آرامگاه کورش مسجدی ساخت که در آن از سنگ کاخ‌ها استفاده شده بود. به مناسبت جشن‌های ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی ایران در سال ۱۹۷۱ این سنگ ها دوباره به جاهای اصلی خود بازگردانده شدند. کاخ محل سکونت بی تردید نشان از تاثیر و نقش معماری یونانی دارد. ظاهراً هنگامی که کورش در سال ۵۴۵ پیش از میلاد سارد (پایتخت لیدی، شهری در غرب ترکیه ی امروزی) را به تصرف درآورد به شدت تحت تاثیر بناهای مرمرین شاهان لیدی قرار گرفته است. چه بسا او همان زمان شماری از اساتید اهل لیدی را در پاسارگاد به کار گماشته است. در کاخ تناسب جذاب سنگ های مرمر تیره و روشن، مخصوصاً در پایه‌ها، جلب نظر می‌کند. این سنگ ها از پیرامون سیوند آورده شده است.
سازندگان پاسارگاد
از گواهی هایی که مورخان یونانی و رومی بر جای گذارده‌اند, مشخص است که پاسارگاد را بیشتر ساخته و پرداخته کورش بزرگ می دانسته اند. این نظریه به چند دلیل دیگر استوارتر میشود. اول؛ آرامگاه کورش بزرگ که ساخته خود او بود, چنان ارتباطی از نظر طراحی نقشه و کاربرد نماپردازی در میان باغ بزرگ پاسارگاد با کاخ‌‌های دروازه, اختصاصی و بار نشان می‌دهد که مشخص می شود طراح همه یکی بوده و آن کاخ‌ها هم نتیجه سلیقه کورش بزرگ بوده اند. دوم کتیبه سه زبانه عیلامی, پارسی باستان و اکدی بر روی جرز‌ها و درگاه های آن سه کاخ بیانگر آن است که آن‌ها با کورش ارتباط داشته اند. سوم, نوع معماری و به خصوص شیوه‌ی سنگ تراشی و بست های پاسارگاد‌ی قدمتی هر چند کوتاه بر معماری تخت جمشیدی را که از آغاز دوره داریوش بزرگ شروع شد نشان می‌دهد و مخصوصاً در نقوش که از سنت‌های ملل مختلف گرفته شده‌اند ولی هنوز به طور ثابت ریخت ایرانی نگرفته اند (آن چنان که در تخت جمشید می یابیم) حالتی آزمایشی و اولیه به خوبی نمایان است و آثار سنگ تراشان لودیه‌ای و ایونیه ای به ویژه در نوع تراش سنگ‌ها و ابزار و آلات سنگ تراشی و "نشانه‌های سنگ تراشان" پیداست. بنابر‌این شکی نمی‌توان کرد که بناهای پاسارگاد با کورش بزرگ آغاز شده‌اند و ارتباطی با کورش جوان ندارند.
