استان سمنان هم کویری است و هم کوهستانی. هم می توان از طریق آن به کویر مرکزی و حتی ریگ جن راه یافت و هم می توان به ارتفاعاتش رفت و از جنگل زیبایی مانند جنگل ابر حظ لازم را برد.
این استان علاوه بر جاذبه های ناشناخته گردشگری که دارد، آثار تاریخی زیادی از جمله مقبره های عرفا را نیز در خود جای داده است.
جنگل ابر
جنگل ابر یکى از دست نخورده‌ترین جنگل‌هاى ایران است که در ۳۵ کیلومترى شمال شرق سمنان قراردارد.
جنگل ابر از جنگل‌های زیبا و خوش‌آب و هوای استان سمنان است که در 50 کیلومتری شمال شرق شاهرود و در مسیر جاده شاهرود به آزادشهر استان گلستان و در روستای ابر قرار دارد.
این جنگل با 35 هزار هکتار وسعت در ادامه جنگل‌های سرسبز شمال کشور است و از آنجا که فضای این جنگل را پوششی از ابر فرا گرفته به همین دلیل این جنگل را جنگل ابر می‌نامند .
ارتفاع زیاد جنگل از سطح دریا، پایین بودن درجه حرارت در فصل گرما و وجود چشمه‌سارهای فراوان و پوشش جنگلی متنوع [جنگل ابر میزبان جشنواره نغمه و طبیعت] از شاخصه‌های این جنگل است.
این جنگل در استان سمنان و در نزدیکى روستاى ابر واقع شده و تقریباً مرز استان سمنان و استان گلستان است.
جایى که از ضخامت کوه‌هاى البرز کاسته مى‌شود و ابرهاى گرفتار در پشت این دیواره از لابه‌لاى دره‌ها به سمت جنوب سرازیر مى‌شوند؛ به همین خاطر تقریباً از بعدازظهر تا نیمه‌هاى شب با سرد شدن هوا چنان مى‌نماید که جنگل به روى ابرها سوار شده است.
این اتفاق منطقه ابر را دگرگون کرده و آب و هوایى متفاوت از سراسر سمنان به آن داده است. در قسمت‌هاى جنوبى جنگل، یعنى قسمتى که به تمدن نزدیک‌تر است پوشش گیاهى تنک دیده مى‌شود. در عمق جنگلٰ تپه‌هاى پرشیبی وجود دارد که سراسر پوشیده از درختان بلند است.
مشهورترین درخت منطقه اورس است. درختى با ریشه‌هاى بلند که روى زمین مى‌خزد.
مناطق ابتدایى جنگل ابر ییلاق چوپانان گلستانى است، اما در عمق جنگل اثرى از انسان دیده نمى‌شود.
جنگل ابر شاهرود با 35 هزار هکتار وسعت به سه دلیل برای دنیا اهمیت دارد. اول این که قسمتی از جنگل‌های باستانی هیرکانی است و گیاهان دارویی آن کم نظیر است.
دلیل دوم مربوط به«اکوتن» این ناحیه میشود؛ یعنی مرز میان‌بند بین دو اکوسیستم منطقه نیمه بیابانی و جنگلی.
به‌طوریکه می‌توان در جنگل‌های این ناحیه درختان سوزنی برگ را در کنار درختان پهن برگ مشاهده کرد که این امر در گونه‌های جانوری هم تاثیرگذار بوده است.
دلیل سوم آنکه به‌خاطر جغرافیای خاص منطقه که دو منطقه کم ارتفاع و بلند را در کنار هم قرار داده است، شاهد تشکیل اقیانوس ابر در این منطقه هستیم که پدیده کم نظیری در دنیا محسوب میشود.
برج چهل دختران
در اواسط خیابان حکیم الهى و بر سر راه شهر به محلات ثلاث (کوشمغان، زاوغان و کدیور) و بین محله کوشمغان و زاوغان سمنان، برج کهنه و قدیمى و نیمه مخروبه‌‌اى وجود دارد که به نام برج چهل دختر یا چهل دختران نامیده مى‌شود. وجه تسمیهٔ این برج چنین است: عده‌اى از مردم سمنان معتقدند برج مذکور را چهل دختر که دست از تعلقات دنیوى کشیده و تارک دنیا شده بودند، با گل و خشت ساخته‌اند.
قدر مسلم این است که تاریخ بناى برج یا آتشکده به زمان قبل از اسلام برمى‌گردد. همان‌طور که از نام کوشمغان (کوشک مغان) و زاوغان (زاویه مغان) که در نزدیکى برج قرار دارد، برمى‌آید و با توجه به مقام مغ که پیشواى زردشتیان بود، مى‌توان اطمینان داشت که برج مذکور زمانى آتشکده و یکى از امان متبرکهٔ زردشتیان بوده است.
این بنا به صورت برج هشت ضلعى است که هر ضلع آن در خارج ۴/۵ و در داخل ۲/۸۰ متر است، ارتفاع برج در بعضى قسمت‌ها ۱۰ متر و در قسمت‌هاى نسبتاً سالم دیگر به ۱۲ متر مى‌رسد. ضخامت دیوار تقریباً ۵۰ تا ۶۰ سانتى‌متر است.
به عقیدهٔ مردم سمنان، برج چهل دختر یکى از بناهاى شوهریاب سمنان است. به این صورت که دختران دم‌بخت براى باز شدن گره بخت خود و پیدا کردن شوهر به داخل برج مى‌روند و سه تا هفت سنگ را از داخل به خارج پرتاب مى‌‌کنند، اگر سنگ به خارج برج بیفتد معتقدند که بخت آن‌ها باز خواهد شد و حتماً همان سال به خانهٔ شوهر خواهند رفت، در غیر این صورت باید براى بخت‌گشایى تا سال دیگر صبر کنند.
منار سلجوقی
این بنا قدیمی ترین منار جنبان ایران می باشد در مرکز این منار محوری چوبی قرار دارد که با تکان دادن آن کل منار حرکت میکند.مناره مسجد جامع سمنان یکی از منارهای تاریخی ایران متعلق به دوره سلجوقیان به شمار می‌رود که در گوشه شمال شرقی مسجد جامع قرار دارد.
و بر طبق مضمون کتیبه خط کوفی آن، در بین سال های 417 تا 466 توسط ابوحرب بختیار – حاکم ایالت قومس در دوره غزنوی و ممدوح منوچهر دامغانی – بنا گردیده است
این منار اندکی از زاویه قائمه خمیدگی پیدا کرده است . قطر منار در قسمت پایین، 6/3 و قطر داخلی آن، 09/2 متر است . ضخامت دیوار منار نیز در پایین ترین قسمت، 75 سانتی متر است که متناسب با کم شدن قطر منار، از ضخامت آن کاسته می شود . پلکان های مارپیچ منار، برعکس حرکت عقربه ساعت و حول محور آجری منار می پیچند و بالا می روند .
این منار دارای دو کتیبه به خط کوفی گره دار است که یکی مشتمل بر آیات قرآن و دیگری نام بانی بناست . در کتیبه اخیر، عبارت " بسم الله امر ببناء هذه المنارة الامیر الجلیل السید ابوحرب بختیار بن محمد مولی امیرالمومنین" خوانده می شود . از ویژگی های خاص این منار، تزیینات آجری آن است که به شیوه های مختلف هندسی و ریزه کاری های جالب و چشمگیری اجرا شده است . همچنین در تعمیرات دوره صفوی، از قطعات کاشی های فیروزه ای در مقرنس ها به شیوه معلقی استفاده شده که به زیبایی آن هرچه بیشتر افزوده است
منبع : ایسنا و وبسایت سیری در ایران
