از تشکیل وزارتخانه‌ای برای میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری تا تخریب جنجال‌برانگیز بافت تاریخی شیراز، از چرتکه‌اندازی برای ساخت هتل در ایران تا ابهام در پرداخت مستمری هنرمندان صنایع دستی... مباحثی که معاون رییس‌جمهور سعی می‌کند هوشمندانه به آنها بپردازد و پاسخی برای‌شان داشته باشد.
مسعود سلطانی‌فر، رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ضمن تبیین مواضع خود درباره‌ی تبدیل این سازمان به وزارتخانه، درباره‌ی آخرین اقدامات صورت گرفته در موضوع تخریب بافت تاریخی شیراز، استرداد الواح هخامنشی، وضعیت آمار گردشگران ورودی و خروجی و تراز منفی آن، چگونگی پیش‌روی برنامه توسعه زیرساخت و حضور سرمایه‌گذاران خارجی و همچنین پرداخت مستمری هنرمندان صنایع دستی، پاسخ داد.
در بحث تبدیل سازمان به وزارتخانه، تابع تصمیمات مراجع قانونگذاری مجلس هستیم
معاون رییس‌جمهور درباره تبدیل این سازمان به وزارتخانه توضیح داد: تبدیل این سازمان به وزارتخانه طرحی از دولت قبل بود که در مجلس توسط جمعی مطرح شد. این طرح یک‌بار دیگر در دولت فعلی و در زمان تصدی آقای نجفی در سازمان میراث فرهنگی و گردشگری مطرح شد که پس از ارائه توضیحاتی درباره‌ی مغایرت طرح با قانون اساسی و قانون برنامه پنج ساله پنجم توسعه همچنین با توجه به تعداد وزارتخانه‌ها که باید طبق قانون 17 وزارتخانه باشد، اما همین حالا 18 وزارتخانه است، منتفی شد.
وی گفت: حدود دو ماه پیش این موضوع بار دیگر توسط کمیسیون اجتماعی مطرح شد که پس از بیان نظر سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی و سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، کمیسیون اجتماعی مجلس کمیته‌ای را تعیین کرد که با توجه به دیدگاه‌های مرکز پژوهش‌های مجلس، سازمان‌های مدیریت و برنامه‌ریزی، میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و دولت باید بررسی جامع‌تری ارایه انجام و به کمیسون اجتماعی ارائه دهد.
معاون رییس‌جمهور با اشاره به اینکه در موضوع تبدیل این سازمان به وزارتخانه باید مشکلات و مزایا را بررسی کرد، افزود: باید در نظر بگیریم که آیا با این اقدام، اعتبارات ما افزایش یافته و مشکلات ما حل می شود ؟ در هر حال ما تابع نظر مراجع قانون‌گذار و مجلس هستیم و هر طور که تشخیص دهند کار می‌کنیم.
وی اضافه کرد: خوشبختانه کمیسیون اجتماعی مجلس با توجه به ارائه نظرات متفاوت، کمیته‌ای را مشخص کرد که منتظر نظر آن هستیم.
نظام آمارگیری درستی در گردشگری داخلی نداریم
معاون رییس‌جمهور به آمار جدید گردشگران اشاره کرد و با اعلام اینکه در سال 93 حدود پنج میلیون و 100 هزار گردشگر خارجی به ایران سفر کردند، از افزایش میران سفر با تور به ایران خبر داد.
سلطانی‌فر با اشاره به اینکه در آمار گردشگری داخلی و خارجی اختلافاتی وجود دارد، یادآور شد: در گردشگری داخلی نظام آمارگیری درستی نداریم. بنابراین در هر مناسبت تعداد گردشگران داخلی همان مناسبت را براساس پایش مراکز اقامتی اعلام می‌کنیم.
وی ادامه داد: متمرکزترین دوره برای آماردهی گردشگری داخلی نوروز است که آمار آن با واحد شمارش «نفر شب» تعیین‌کننده‌ی همه مسافران نیست، چون در آن مقطع زمانی فقط مراکز اقامتی مجاز به پایش می‌شوند و کسانی که در این ایام به خانه دوستان و اقوام خود می‌روند پایش نمی‌شوند.
به گفته سلطانی‌فر، آمار گردشگران نوروز معمولا 60 تا 70 درصد کل مردمی است که در آن مقطع خاص به سفر رفته‌اند. بنابراین با توجه به امکانات موجود به هیچ‌وجه امکان ارائه آمار دقیق گردشگران داخلی وجود ندارد.
رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گفت: آمار گردشگری داخلی گرفتاریِ نه فقط ما، بلکه کل دنیا است؛ چرا که جابجایی‌ها و اقامت‌ها به هیچ‌وجه و به طور قطع قابل پایش نیست.
وی سپس درباره‌ی آمار گردشگران خارجی اظهار کرد: آمار این بخش از پلیس مهاجرت ناجا گرفته میشود. پلیس این آمار را پس از شمارش مسافران ورودی از مرزهای هوایی، زمینی و دریایی با دریافت اطلاعات دقیق در سیستم خود ثبت می‌کند. در این فرآیند حتا تعداد گردشگرانی که با تور به ایران سفر کرده‌اند مشخص میشود.
سلطانی‌فر سپس با اعلام اینکه سفر گردشگران غربی با تورهای مسافرتی به ایران در سال گذشته بیش از 80 درصد رشد داشته است، افزود: براساس آماری که تعدادی از سفارتخانه‌ها و نمایندگی‌های ایران در خارج از کشور اعلام کرده‌اند، سال 93 حدود 34 هزار گردشگر آلمانی به ایران سفر کردند که این تعداد در سال 92 حدود 22 هزار نفر بود. سال پیش حدود 14 هزار و 500 ایتالیایی به ایران سفر داشتند که سال 92 تعداد آنها 8 هزار نفر بود. این آمار گویای آن است که سال 92 حدود دو هزار گردشگر آمریکایی به ایران وارد شدند که تعداد آنها در سال 93 به دو برابر، یعنی حدود 4 هزار گردشگر رسید.
او اضافه کرد: سفر گردشگران عراقی به ایران که در صدر گردشگران ورودی ایران هستند، سال 93 حدود 10 درصد رشد داشت.
معاون رییس‌جمهور تأکید کرد: دقیق‌ترین سیستم ثبت آمار گردشگران خارجی پلیس مهاجرت ناجا است، چون نوع ویزاهای گردشگری دقیقا مشخص است.
رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری همچنین آمار ایرانی‌هایی که در سال گذشته به خارج از کشور سفر کرده‌اند را با احتساب زائران اربعین، حدود هفت میلیون و 200 هزار نفر اعلام کرد.
وی در عین حال با یادآوری سیاست این سازمان برای مثبت کردن تراز منفی گردشگری ورودی و خروجی گفت: برای ما اصلا مطلوب نیست که تعداد گردشگران خروجی زیاد شود، برای همین مثبت کردن تراز گردشگری ورودی و خروجی در برنامه‌ی ششم لحاظ شده است تا در پایان این برنامه گردشگران ورودی بر گردشگران خروجی برتری یابند.
تحریم‌ها مانع اصلی در جذب سرمایه خارجی هستند
معاون رییس‌جمهور در ادامه گفت‌وگو با خبرنگاران ایسنا درباره برنامه توسعه‌ای این سازمان برای میزبانی از گردشگران ورودی طبق سیاست‌های ترسیم شده و مطابقت آن با برنامه زمان‌بندی اعلام شده مبنی بر ساخت حدود 270 هتل در طول 11 سال اظهار کرد: از 1100 هتل موجود 130 هتل چهار و پنج ستاره داریم که اگر بخواهیم به 20 میلیون گردشگر در سال 1404 برسیم، باید دست‌کم 400 هتل 4 و 5 ستاره داشته باشیم، چرا که بیشتر گردشگران خارجی در ایران متقاضی این نوع هتل‌ها هستند. تعداد هتل آپارتمان‌ها نیز 600 واحد است که مشکلات خاص خود را دارد و باید در دوره مشخص سه تا پنج ساله استانداردسازی آنها انجام شود.
او همچنین درباره نتیجه طرح استانداردسازی که از دولت قبل شروع شده است، تأکید کرد: ما یک سال و نیم است که طرح استانداردسازی را آغاز کرده‌ایم، اینکه چند سال قبل چه کسانی آن را اجرا کردند به ما ارتباطی ندارد و ما نباید پاسخگو باشیم. آن‌هایی که انجام ندادند باید پاسخگو باشند.
وی سپس به استقبال سرمایه‌گذاران خارجی برای فعالیت در ایران اشاره کرد و افزود: در حال حاضر رغبت برای هتل‌سازی از سوی سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی خوب است. در دو هفته گذشته دیدارهایی با چهار گروه هتل‌ساز خارجی از آلمان، یونان، کره‌جنوبی و سنگاپور داشیم و بازار گردشگری ایران، روند رو به رشد آن و جاذبه‌های ایران را بررسی کردند و قانون سرمایه‌گذاری ایران را درخواست کردند. آنها معتقدند، آینده بازار گردشگری ایران با توجه به رویکرد و تعامل دولت با دنیا بسیار مطلوب است، اما مانع عمده‌ی آنها تحریم‌ها است.
او همچنین یادآور شد: در یک سال گذشته بیش از 12 گروه سرمایه‌گذاری خارجی مذاکراتی داشتند که از میان آنها سرمایه‌گذاران عرب به دلیل قائل نبودن به تحریم‌ها، کار خود را در شهرهایی چون مشهد شروع کرده‌اند، چون معتقدند بازار گردشگری مذهبی ایران ظرفیت خوبی دارد.
سلطانی‌فر با بیان اینکه برنامه توسعه هتل‌سازی در ایران از سال 94 شروع میشود، افزود: سال گذشته با ساخت یازده هتل از جمله دو هتل فرودگاه امام‌خمینی (ره) و یک هتل در شهرهای ارومیه، یزد، تبریز، گلستان، سمنان و در هر یک از شهرهای شیراز و مشهد با ساخت دو هتل، به ظرفیت اقامتی کشور اضافه شد.
او تمرکز اصلی این سازمان را بر تکمیل پروژه‌ی هتل‌هایی که بیش از 50 درصد پیشرفت فیزیکی داشتند، ذکر کرد و در عین حال گفت: تنها سرمایه‌گذاری داخلی برای رسیدن به برنامه توسعه زیرساخت در 11 سال آینده کافی نیست. حتما باید مشکل تحریم‌ها حل شود تا بتوان از ظرفیت سرمایه‌گذاری خارجی استفاده کرد.
وی در ادامه در پاسخ به این پرسش که در حال حاضر چه تعداد هتل با 50 درصد پیشرفت فیزیکی در کشور موجود است که تا پایان سال و در راستای برنامه سالانه توسعه زیرساخت به بهره‌برداری می‌رسد؟ اظهار کرد: هدف ما این است که در هر سال 20 تا25 هتل را اضافه کنیم. باید تلاش کنیم پروژه‌های نیمه‌تمام موجود را با تأمین منابع مختلف مورد نیاز تکمیل کنیم. کار درست این است، سرمایه‌هایی که تاکنون صرف اجرای این پروژه‌های نیمه‌کاره شده است را با اختصاص منابع به سرعت به سرانجام برسانیم. این‌ها سرمایه‌های ملی است، برای همین من شخصا این پروژه‌ها را مورد به مورد دنبال می‌کنم.
سلطانی‌فر اضافه کرد: طبیعتا اگر از ظرفیت هتل‌سازان خارجی استفاده نکنیم نمی‌توانیم به برنامه ترسیم شده برای بهره‌برداری 270 هتل در پایان 11 سال برسیم. باید موانع برطرف شود تا سرمایه‌گذاران خارجی وارد شوند.
رهنمودهای رهبری را یک اصل می‌دانیم
این عضو کابینه دولت یازدهم در ادامه این گفت‌وگو درباره‌ی توجه مسوولان این سازمان به منویات و تاکیدات مقام معظم رهبری در بخش میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و استفاده از ظرفیت‌های حداکثری آن اظهار کرد: معظم‌ُله در مناسبت‌های مختلف درباره‌ی حفظ و حراست از ارزش‌های میراث فرهنگی، سایت‌ها و محوطه‌های تاریخی و استفاده از صنایع دستی و گردشگری فرمایشات مختلفی داشتند که در مقاطع مختلف و در زمان کار روی برنامه ها،پروژه‌ها و طرح‌ها، رعایت این دستورات و رهنمودها را برای خود به عنوان یک اصل لحاظ می‌کنیم.
او همچنین بیان کرد: سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با توجه به موقعیت ویژه‌ایی که در فرایند توسعه فرهنگی و اقتصادی دارد می‌تواند در اجرای مبانی اقتصاد مقاوتی که مورد نظر و سیاست ابلاغی مقام معظم رهبری است، نقش ویژه‌ایی را ایفا کند.
سلطانی‌فر گفت: ما امیدواریم کماکان از رهنمودهای مقام معظم رهبری در انجام ماموریت‌های و پررنگ شدن نقش سازمان در سیاست‌ها، استفاده کنیم.
موفقیت بزرگ دولت تدبیر و امید در بازگرداندن دو محموله فرهنگی-تاریخی در ظرف شش ماه
معاون رییس‌جمهور در ادامه صحبت‌هایش با خبرنگاران ایسنا، از پیگیری‌های سازمان متبوع خود برای استرداد الواح هخامنشی خبر داد و با بیان این نکته که این پرونده از سال 1314 تا امروز مطرح است، توضیح داد: الواح هخامنشی شامل بیش از 30 هزار لوح بود که در سال 1314 بر اساس مصوبه دولت از طریق کشتی به موسسه شرق شناسی دانشگاه شیکاگو فرستاده شد و سال 1316 به آنجا رسید. بر آن اساس قرار بود در مدت سه سال بررسی‌های کارشناسی و مطالعات روی این الواح انجام و به ایران برگردانده شود، چند سال نخست که این اقدام انجام نشد، اما با پیگیری‌ها بخشی از الواح در سال 1327 به ایران برگردانده شد، بخشی نیز در سال 1350. همچنین بخش دیگری از آن در سال 1383 به ایران استرداد شد، اما هنوز بخشی از الواح در آن موسسه است.بنا بر حکم مراجع قضایی در آمریکا نگهداری می شد.
سلطانی‌فر در ادامه با اشاره به انفجاری که در سال 1997 میلادی در بیت‌المقدس رخ داد و چند یهودی به بهانه جبران خسارت و ارتباط واهی ایران با ایران انفجار برای توقیف الواح کردند و آنها توقیف شد، افزود: در چند مرحله ایران در جلسات دادگاه‌هایی که در این زمینه برگزار شد، حاضر و ثابت کرد که الواح جنبه‌ی تجاری ندارند و آثاری با جنبه‌ی فرهنگی و مطالعاتی بوده و قابل توقیف نیستند.
رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری اضافه کرد: وکلای مرکز شرق‌شناسی شیکاگو می‌گویند در هشت سال دولت گذشته پیگیری زیادی برای استرداد این اشیاء نشد و سر این بحث که آن الواح تجاری نیستند و دادگاه نباید آنها را توقیف می‌کرد در دادگاه ادعاهایی مطرح کرده‌اند، اما آنها به این وکلا اعلام کرده‌اند که این قضیه به وکلای این مرکز ربطی ندارد و ایرانی‌ها باید در این زمینه وارد شوند.
او تاکید کرد: در دو سال گذشته، دو دادگاه خاص در این زمینه برگزار شد و دو حکم خوب به نفع ایران داده شد، بنابراین به نظر می‌رسد باید دادگاه آخر در آینده برگزار شود، هرچند زمان در این نوع از محاکم موردی نیست که بتوان آن را پیش‌بینی کرد. حتی ممکن است این جلسه‌ی دادگاه یک یا دو سال آینده برگزار شود، ما نمی‌توانیم در این زمینه تعیین تکلیف کنیم، اما فکر می‌کنیم یک یا دو جلسه‌ی دادگاه دیگر می‌تواند حقانیت ما را به اثبات برساند.
به گفته وی، براساس صحبت‌های نمایندگان مرکز شرق‌شناسی دانشگاه شیکاگو دیگر الواح هخامنشی هنوز در موسسه شرق شناسی شیکاگو هستند.
البته سلطانی‌فر به اقداماتی که در طول چند ماه گذشته برای استرداد دو مجموعه تاریخی توسط این دولت انجام شده، اشاره کرد و گفت: در این دولت موفق شدیم دو موفقیت و دستاورد تاریخی داشته باشیم. بازگرداندن 349 قلم از اشیای «خوروین» که موفق شدیم در شرایط استثنایی در محکمه‌ی آن پیروز شویم و در کوتاهترین زمان ممکن، هیاتی از ایران برای انتقال آثار به بلژیک بفرستیم، اقدامی که اگر 24 ساعت دیرتر انجام شده بود، احتمال ماندن این آثار در آن کشور تا چند سال آینده هنوز وجود داشت. چون 24 ساعت پس از رسیدن این آثار به ایران، بار دیگر مدعیان این پرونده اعلام شکایت کردند، اما ما موفق شدیم در کوتاهترین زمان ممکن پس از 50 سال که آثار از کشور خارج شده بود و 35 سال دعوای حقوقی بر سر آن، آنها را به کشور برگردانیم.
او همچنین در ادامه به دومین موفقیت ایران در استرداد آثار تاریخی به کشور اشاره کرد و افزود: در دومین پرونده یعنی آثار «چغامیش»، خوشبختانه ایران توانست حقانیت خود را ثابت کند و آثار به کشور برگردانده شوند، هر چند ما هنوز ادعایی درباره‌ی خسارت‌های وارد شده به ایران به دلیل نبود این آثار در خارج از کشور داریم که آن را پیگیری می‌کنیم.
سلطانی‌فر درباره احتمال بازپس‌گیری سر سرباز هخامنشی نیز که چند سال گذشته در یک مزایده در لندن به فروش رفت و سال گذشته مشخص شد در اختیار یک جوان کانادایی است توضیح داد: از این موارد انفرادی چند مورد در دست پیگیری داریم که کارهای حقوقی آن توسط دفتر امور حقوقی بین المللی ریاست جمهوری با کمک مجموعه حقوقی سازمان میراث فرهنگی انجام میشود، برخی از این موارد قابل اثبات هستند که به صورت قاچاق خارج شده‌اند ،برای موارد دیگر نیز باید پیگیری حقوقی و قانونی بعمل آوریم.
مسؤولان امنیتی و سیاسی شیراز باید مانع از تخریب بافت تاریخی شوند
رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری همچنین درباره آخرین بررسی ها و اقداماتی که برای بافت تاریخی شیراز انجام شده است، اظهار کرد: به دنبال بازدیدی که سال گذشته از شیراز داشتم، جلساتی با شورای بافت تاریخی شیراز و شخص وزیر راه داشتم ، همچنین در جلسات بعدی در این زمینه برای ساماندهی این بافت پیش‌بینی شد تا در قالب یک طرح مصوب با همکاری و هماهنگی مسئولان استان فارس و آستانه مقدس احمدبن موسی (ع) طرحی تهیه و در قالب یک طرح با مدیریت یکی از معاونان وزارت راه و شهر سازی دنبال شود و بافت با رعایت همه ملاحظات قانونی، از جمله ملاحظات میراثی و تاریخی ساماندهی شود.
وی افزود: همه اعضا، مشاوران و مدیران استان نیز به تفاهم رسیدند که طرح ساماندهی بافت تاریخی شیراز در قالب یک طرح مصوب شورای عالی شهرسازی انجام شود، همچنین مشاور و مدیر پروژه انتخاب شدند تا طرح را دنبال کنند و همه تفاهم کردیم تا در قالب این طرح و با رعایت همه ملاحظات قانونی آن انجام شود.
او اضافه کرد: اکنون نیز ما بر همان عقیده هستیم و یقین، فکر و باور داریم که باید ساماندهی بافت تاریخی شهر شیراز در قالب طرح در حال تهیه توسط وزارت راه و شهرسازی که با هماهنگی همه‌ی اعضا برای اجرای و ساماندهی آن تفاهم شده است،انجام شود.
به گفته وی، آخرین جلسه در این زمینه نیز هفته گذشته در شورای عالی شهرسازی مطرح و مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
سلطانی‌فر همچنین ضامن اجرایی جلوگیری از هر تخریب در کنار جلسات برگزار شده در بافت تاریخی شهر شیراز را همکاری مسئولان امنیتی، سیاسی و قضایی شیراز دانست و تایید کرد: با این وجود همه مسئولان ما در این زمینه که از این بناهای ارزشمند فرهنگی و تاریخی حفاظت نماییم،به تفاهم رسیده‌اند.
مستمریِ هنرمندان صنایع‌دستی باید پرداخت شود
رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری همچنین درباره قطع مستمریِ هنرمندان صنایع‌دستی بیان کرد: در این زمینه با آقایان جنتی (وزیر فرهنگ و ارشاد) و نوبخت (معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رییس‌جمهور) صحبت و مکاتبه کردم که این مستمری باید پرداخت شود.
او گفت: تاکنون چند نامه از سال گذشته تا هفته‌های اخیر درباره این موضوع نوشتم که یا اعتبار این بخش به سازمان پرداخت شود یا ما از سازمان مدیریت می‌خواهیم که سهمیه مربوط به هنرمندان تحت پوشش مرتبط با صنایع دستی را جدا و به سرجمع اعتبارات سازمان اضافه کنند.
معاون رییس‌جمهور تصریح کرد: اعتباری که در این زمینه اختصاص داده شده متعلق به همه از جمله هنرمندان و تولید کنندگان تحت پوشش صنایع دستی نیز هست و صندوق اعتباری هنر حق ندارد آن را از این بخش بگیرد.
سلطانی‌فر همچنین درباره اظهارات اخیر مدیرعامل صندوق اعتباری هنر که گفته با سلطانی‌فر در این‌باره صحبت کرده تاکید کرد: من اصلا آقای ارجمندی را نمی‌شناسم، تاکنون نه ایشان را دیده‌ام و نه با او صحبت کرده‌ام.
منبع : ایسنا
