شهر افسوس (Ephesus)، یکی از تاریخیترین شهرهای ترکیه است که در زمان خود یکی از عجایب هفتگانه دنیای باستان را درونش جای داده بود و همینطور در برههای از زمان، بهعنوان دومین شهر مهم جهان شناخته میشد؛ اما شهر افسوس کجاست؟ قدمت این شهر که در نزدیکی ازمیر و کوش آداسی است به دوران پیش از میلاد مسیح و به دوران نوسنگی میرسد. امروزه در این شهر میتوانید آثار مهم تاریخی و باستانی را ببینید. بقایایی بر جای مانده از معابد، آمفی تئاترها، کتابخانه و خانههای قدیمی با معماری رومانی، از جمله متحیرکنندهترین و جذابترین آثاری هستند که میتوانید در این شهر ببینید. پس اگر به ترکیه سفر میکنید، گردش در افسوس را به هیچوجه از دست ندهید.
شهر افسوس کجاست؟
شهر افسوس، یکی از مهمترین شهرهای یونانی ترکیه است که در نزدیکی چند شهر توریستی قرار گرفته است. افسوس تقریباً در 80 کیلومتری جنوب شهر ازمیر و همچنین 18 کیلومتری شمال شرقی کوش آداسی واقع شده است. فاصله افسوس از سلجوک هم تقریبا 4 کیلومتر است. با این تفاسیر، هر زمان به یکی از شهرهایی رفتید که نام بردیم، میتوانید برنامهریزی کنید که شهر باستانی افسوس را هم مشاهده کنید.
موقعیت دقیق شهر افسوس ترکیه روی نقشه
تاریخچه افسوس ترکیه
این شهر بنا بر منابع مختلف، تقریباً از دوران نوسنگی وجود داشته است و رومیها بر آن حکومت میکردند. رفتهرفته اهمیت شهر بهگونهای میشود که به نحوی آن را پایتخت آسیای صغیر میدانند و سپس بهعنوان دومین شهر مهم در زمان امپراطوری رومیها از آن یاد میکنند. شهر افسوس از حدود 144 سال قبل از میلاد مسیح زیر سلطه رومیها بوده و تقریباً از 27 سال قبل از میلاد مسیح، آن را بهعنوان پایتخت آسیای صغیر معرفی میکنند.
مجموع ارزشها و اهمیت تاریخی افسوس، اضافه شدنش را به لیست میراث جهانی برجستهتر میکند. اینجا از نظر مذهبی هم بسیار مهم بوده و هست، چرا که بسیاری معتقدند اینجا از آخرین جاهایی بوده که حضرت مریم در آن روزگار گذرانده است. نکته جالب دیگر این است که همچنان تحقیق و تفحص روی برخی از قسمتهای شهر افسوس پابرجاست. برخی از شواهد و آثار بهجا مانده از شهر افسوس ترکیه، نشان میدهد که مردمان این شهر را بیشتر جمعیتی تحصیل کرده و ثروتمند تشکیل میدادند.
افسوس یکی از شهرهای بزرگ باستانشناسی رومیان در شرق خاورمیانه است و همانطور که اشاره کردیم، عوامل مختلفی روی برجسته شدنش تأثیر گذاشتهاند. یکی دیگر از این عوامل، موقعیت شهر بوده است. افسوس نقطه مهمی برای تجارت در منطقه مدیترانه بوده و برای قرنها محل اتصال شرق به غرب محسوب میشده است.
جاهای دیدنی افسوس ترکیه
شهر افسوس ترکیه، نقطهبهنقطه دیدنی دارد. کافیست پاهایتان همراهیتان کنند تا بتوانید کل این شهر را بگردید و از دیدن جاذبههایش لذت ببرید. درست است که بسیاری از جاهای دیدنی افسوس در حال حاضر تنها به یک خرابه تبدیل شدهاند، اما مطمئن باشید که با دیدن هر یک از این فضاها، انگشتبهدهان میمانید.
افسوس با شکوه و عظمتی که دارد، تقریباً نظر خیلی از گردشگران را به خودش جلب میکند. حال تصور کنید که کمی به تاریخ و اطلاعات گذشته هم علاقه داشته باشید، دیگر ذوق و شوقتان وصفناشدنی میشود و احتمال دارد که به سادگی از افسوس خارج نشوید و دوست داشته باشید که کل روزتان را در آنجا سپری کنید. جاهای دیدنی افسوس از معبد گرفته تا آمفیتئاتر و کتابخانه و جاهای دیگر، جاذبههای متنوعی هستند که آنها را معرفی میکنیم و کمی از تاریخچهشان میگوییم. برای وارد شدن به این شهر، باید یک مبلغ ورودی بپردازید. نکته اینجاست که ورود افراد زیر 8 سال، رایگان است و برای خانههای تراس، ورود افراد زیر 6 سال رایگان است.
- هزینه ورودی شهر افسوس: 400 لیر
- ساعات بازدید از شهر افسوس: از 08:00 تا 20:00
معبد آرتمیس (Artemis Temple)
یکی از حقایقی که باید بدانید، این است که افسوس بیشتر شهرتش را از معبد آرتمیس دارد. آرتمیس، یک الهه یونانی بوده که برای مردم بسیار اهمیت داشته است و به همین واسطه جایگاه معبد در میان مردم بسیار والا بوده است. معبد آرتمیس از نظر ابعاد و اندازه، تقریباً 2 برابر هر معبد یونانی در آن زمان بوده است. این معبد، زمانی یکی از عجایب هفتگانه جهان باستان محسوب میشده ولی متأسفانه امروزه فقط یک ستون و فونداسیون از این معبد باقیمانده است که میتوانید آن را در افسوس ببینید.
براساس کشفیات و نظریههای مختلفی که میدهند، معبد آرتمیس تعداد 127 ستون داشته که هر کدام از آنها ارتفاعی برابر با 18.3 متر و قطری 1.2 متری داشتهاند. باستانشناسان احتمال میدهند که برای ساختن آن، سالهای بسیاری را صرف کرده باشند؛ اما در نهایت این معبد، در قرن چهارم با آتش گرفتن تخریب میشود. هروستراتوس شخصی بوده که برای مشهور شدن، این معبد را به آتش میکشد. با اینکه معبد در طول زمان، چندین بار مرمت و بازسازی میشود، اما در نهایت به حال و روز فعلی در میآید. برخی از آثار باقیمانده از معبد آرتمیس را میتوانید در موزه بریتانیا مشاهده کنید. در این معبد، مجسمههای فراوانی وجود داشته که هنرمندان مشهور آن زمان این مجسمهها را درست کرده بودند. علاوه بر این، مردم هم جواهراتشان را برای این معبد میآوردند و اینجا را مزین میکردند.
- هزینه ورودی معبد آرتمیس افسوس: رایگان
موقعیت دقیق معبد آرتمیس شهر افسوس ترکیه
آمفیتئاتر بزرگ افسوس (The Great Theatre of Ephesus)
مطمئناً اگر نام افسوس را در اینترنت جستوجو کنید، عکسهایی را از این آمفی تئاتر میبینید که قطعاً به بزرگیاش پی میبرید. تخمین میزنند که ظرفیت این آمفی تئاتر حدوداً 25 هزار نفر بوده است و عدهای از مورخان احتمال میدهند که اینجا، بزرگترین آمفی تئاتر زمان خودش بوده است. در این محل برنامههای مختلفی را اجرا میکردهاند.
ابتدا در آمفی تئاتر افسوس، اجراهای درام انجام میدادند، بعدها مبارزات گلادیاتورها و همچنین خوانش و موعظههای انجیل را هم در این آمفی تئاتر انجام میدهند. گفتنی است که برخی از بحثهای سیاسی، مذهبی، فلسفی و گردهماییهای دیگر هم در آن صورت میگرفته است.
موقعیت دقیق آمفی تئاتر بزرگ افسوس روی نقشه
آمفی تئاتر اودئون افسوس (Odeon Amphiteatre)
اودئون، یک آمفی تئاتر سرپوشیده است که احتمالاً 150 سال بعد از میلاد مسیح ساخته میشود و به بزرگی آمفی تئاتر بزرگ افسوس نیست. در حالی که ابعاد اودئون آنقدری بزرگ نیست، اما یکی از شگفتیهای معماری آتن به حساب میآید. از این محل برای برگزاری کنسرت و برخی از بازیها استفاده میکردند و ظرفیت آن حدوداً هزار و 500 نفر بوده است. هنوز بخشهایی از پلههای آن که به سن منتهی میشوند، امکان بازدید دارند.
موقعیت دقیق آمفی تئاتر اودئون افسوس روی نقشه
کتابخانه سلسوس (Celsus Library)
کتابخانه سلسوس، از زیباترین قسمتهای شهر افسوس ترکیه بوده و هست و یکی از سه کتابخانه بزرگ جهان باستان بهشمار میرفته است. با اینکه امروزه تقریباً فقط نمای این کتابخانه مشخص است، با این حال هنوز زیبایی و جذابیتش را دارد. کتابخانه، حدوداً 125 سال بعد از میلاد مسیح ساخته شده و برای یادبود یکی از دولتمردان آن زمان افسوس با همین نام سلسوس ساخته شده است. آرامگاه او هم در همین جا قرار دارد. روی نمای کتابخانه سلسوس افسوس، کار گسترده مرمتی 8 ساله در حال انجام است و سعی میکنند با قطعات اصلیاش، آن را درست کنند. زلزله و بلایای دیگر، کتابخانه را به این روز درآوردهاند.
موقعیت دقیق کتابخانه سلسوس شهر افسوس روی نقشه
معبد هادریان (Hadrian Temple)
شاید عنوان هادریان را در جای دیگری هم شنیده باشید. دروازه هادریان، یکی از جاهای دیدنی آنتالیا است که اگر به این شهر رفته باشید، احتمالاً آن را دیدهاید. معبد هادریان در قرن دوم میلادی ساخته شده است و پس از آسیبهایی که به مرور زمان میبیند، معبد را در قرن چهارم هجری با قطعات باقیماندهاش بازسازی میکنند. برخی از قطعات اصلی بازمانده از این معبد را در موزه باستان شناسی نگهداری میکنند.
موقعیت دقیق معبد هادریان روی نقشه
معبد سباستوی (Sebastoi Temple)
معبد سباستوی یا دومیتیان، یکی دیگر از معابد بزرگ افسوس بوده است که شما میتوانید از روی بقایای آن، تا حدودی به عظمتش پی ببرید؛ برای مثال همچنان بخشهایی از پلههای این معبد باقی ماندهاند. این معبد را با عنوان دومیتیان هم میشناسند.
موقعیت دقیق معبد دومیتیان یا سباستوی روی نقشه
خانههای تراس رومانی (Roman Terrace House)
خانههای ترسدار رومانی، از جذابیتهای دیگر افسوس هستند. این خانهها که بیشتر متعلق به افراد ثروتمند هستند، بهخاطر سبک معماری و دکوراسیونشان مطرح شدهاند. در این خانهها، برخی افراد ثروتمند از برده برای تمیز کردن خانه و انجام کارهای دیگر استفاده میکردند.
- هزینه بازدید از خانههای تراس رومانی: 170 لیر
خانه تراس افسوس روی نقشه
جاده ماربل (Marble Road)
مسیر ماربل، بهتنهایی جذاب است و از یک تئاتر به کتابخانه میرسد و میتوانید نمادها، بناها و قسمتهای جذابی را در این مسیر ببینید. این مسیر مربوط به قرن یکم است و ابتدا فقط در آن عابران پیاده عبور میکردند و بعدها با سنگفرش کردنش، امکان عبور درشکه هم فراهم شد.
کلیسای سنت جان (St. John Basilica)
این کلیسا در سلجوک قرار دارد در خود افسوس نیست. کلیسای سنت جان، کلیسایی است که احتمالاً ساخت آن مربوط به قرن ششم بعد از میلاد مسیح است. همچنین مورخان گمان میکنند که کلیسا روی آرامگاه سنت جان ساخته شده است. سنت جان از همراهان حضرت مریم بوده که در اواخر زندگی حضرت مریم، همراه او بوده است.
خانهای در نزدیکی افسوس قرار دارد که منسوب به حضرت مریم است، اما نمیتوانیم به قطعیت بگوییم که حضرت مریم در این خانه سکونت داشته یا نه و فقط بر اساس داستانهای محلی، این خانه محل زندگی حضرت مریم در اواخر عمرش بوده است. فاصله خانه حضرت مریم تا شهر افسوس حدود شش کیلومتر است که برای پیادهروی باید حدود یک ساعت و نیم پیادهروی کنید. این زمان، بدون در نظر گرفتن توقف است.
- کلیسای سنت جان: 100 لیر
- خانه حضرت مریم: 200 لیر
موقعیت دقیق کلیسای سنت جان روی نقشه
سازههای متفاوت افسوس
در شهر افسوس، سازههایی وجود دارند که بیانگر برخی از تفاوتهای این شهر با سایر شهرهای باستانی در آن زمان است. البته تعدادی از این سازهها را ما در کشور خودمان داشتهایم، با این حال، باید بگوییم که بعضی از آنها نشانگر سطح پیشرفت و نوع تفکر مردم افسوس در آن زمان بوده است.
سیستم قنات
از شاخصهایی که این شهر را با شهرهای دیگر همعصرش متمایز میکرد، سیستم قنات بود. در افسوس حداقل شش قنات وجود دارد که ابعاد هر کدام از آنها هم با یکدیگر متفاوت است. این قناتها را در قسمتهای مختلف شهر احداث کردهاند که هر کدام برای تأمین آب مصرفی یک منطقه خاص بوده است. گاهی از آب قنات برای سیستم حمام یا آسیاب آبی استفاده میکردند.
انجمنهای متعدد
در افسوس، ساختمانهایی میساختند که مردم در آنها جمع میشدند و در مورد مسائل سیاسی، فرهنگی و موارد دیگر، بحث میکردند. گاهی این ساختمانها و انجمنها (Agor) مکانهایی برای خریدوفروش و معامله بودهاند. در افسوس، این ساختمانها و انجمنها تعداد کمی ندارند و میتوانیم بقایای برخی از آنها را مشاهده کنیم.
چرا افسوس متروکه و مخروبه شده؟
شهر افسوس هم مانند بسیاری از شهرهای تاریخی دیگر، فرازوفرودهای فراوانی را پشتسر گذاشته است. بهطور کلی، اگر بخواهیم علل مخروبه و متروکهشدن افسوس را نام ببریم، باید به دو عامل اشاره کنیم که پررنگترین نقش را داشتهاند. یکی از علتهای اصلی این بود که در قرنهای ششم و هفتم میلادی، زمینلرزه باعث تخریب بسیاری از ساختمانها و بناهای افسوس شد و زوال شهر را پررنگتر کرد. نکته دیگر، حمله گاتها بود که باعث تشدید زوال و از بین رفتن شهر افسوس شد.
بهترین زمان سفر به افسوس
اگر میخواهید از سفر خود لذت ببرید و بتوانید جاهای دیدنی افسوس را نسبتاً راحتتر ببینید، پیشنهاد میکنیم که در بازه زمانی بین اواسط فروردین تا اواسط آبان سفرتان را برنامهریزی کنید. به این ترتیب، امکان بازدید برای شما راحتتر و کمدغدغهتر است. در فصول سرد، علاوه بر وضعیت جوی که ممکن است گاهی بازدیدتان را غیرممکن سازد، سرمای هوا شاید نگذارد که از بازدیدتان لذت کافی را ببرد. ضمن اینکه احتمال بارش برف و پوشیده شدن بقایای بناها هم هست.
فصل را که انتخاب کردید، باید بهترین زمان بازدید از افسوس را هم بدانید. اگر میخواهید به شلوغی و ازدحام جمعیت نخورید، بهترین زمانی که میتوانید در افسوس گشتوگذار کنید، صبحها و عصرها است که نسبتاً گردشگران کمتری به این شهر میروند. برای اینکه این شهر را بهخوبی ببینید، حداقل حدود دو تا سه ساعت زمان نیاز دارید.
تجهیزات لازم برای سفر به افسوس
بسته به اینکه در چه فصلی سفر میکنید، وسایل و تجهیزاتی که به آنها نیاز دارید، متفاوت خواهد بود؛ بنابراین همیشه باید کاملترین چک لیست سفر مخصوص به خودتان را داشته باشید. به همین خاطر با توجه به فصل، حتماً لباس مناسب همراهتان ببرید؛ اما مهمترین نکته، کفش مناسب است. از آنجایی احتمالاً در افسوس، پیادهرویهای طولانیمدت خواهید داشت، حتماً در انتخاب کفش راحت و مناسب دقت کنید. علاوه بر راحتی، سعی کنید این نکته را هم در نظر بگیرید که کفشتان ساق داشته باشد تا از پیچخوردگی پایتان جلوگیری کند.
در فصل تابستان، پیشنهاد میکنیم لباسی بپوشید که بدنتان را بپوشاند تا از اشعه سوزان و مستقیم خورشید در امان بمانید. در افسوس، کمتر میتوانید سایه پیدا کنید. همچنین، استفاده از کرم ضدآفتاب هم توصیه میشود. نکته مهم دیگر این است که همراه خودتان آب و خوراکی ببرید. درون شهر افسوس، تقریباً جایی برای فروش آب و مواد غذایی وجود ندارد، مگر در ابتدای ورودی آن که تعدادی کافه و فروشگاه است.
مسیر رفتوآمد به افسوس
همان طور که گفتیم، افسوس در نزدیکی دو شهر ترکیه قرار دارد. یکی شهر ازمیر و دیگری شهر کوش آداسی است که میتوانید هر کدام از این شهرها را برای رسیدن به افسوس اقدام کنید. در ادامه راههای جابهجایی از این دو شهر را برای شما آوردهایم.
مسیر ازمیر به افسوس
بهترین راهی که میتوانید از طریق آن خودتان را به افسوس برسانید، این است که ابتدا به فرودگاه ازمیر بروید و سپس از آنجا بهوسیله تاکسی، اتوبوس، قطار یا اتومبیل کرایهای، خودتان را به افسوس برسانید. فاصله بین ازمیر تا افسوس حدود 85 کیلومتر است و رانندگی بین این دو شهر، حدود یک ساعت زمان میبرد. شما میتوانید این مسیر را با قطار در حدود 80 دقیقه بروید. با این تفاوت که قطار تا سلجوک میرود. پس از آن باید به ایستگاه اتوبوس سلجوک بروید و حالا با دلموش (ون یا مینیبوسهای ترکیه) یا تاکسی، خودتان را به افسوس برسانید.
مسیر کوش آداسی به افسوس
اگر با تور کوش آداسی به این شهر رفتهاید و میخواهید به افسوس سری بزنید، باید فاصلهای حدوداً 18 کیلومتری را طی کنید که این فاصله با اتومبیل، در کمتر 30 دقیقه طی میشود. اگر با دلموش این مسیر را بروید، حدوداً 30 دقیقه زمان میبرد تا به سلجوک برسید. از آنجا دوباره باید دوباره مینیبوس سوار شوید و 10 دقیقه در مسیر باشید تا به افسوس برسید.
سخن آخر
شهر افسوس ترکیه از آن شهرهای باستانی و تاریخی است که نباید دیدن آن را از دست بدهید. معماری رومانی، اهمیت و نحوه زندگی مردم در زمان گذشته، کمترین اطلاعاتی است که از این شهر بهدست میآورید. هر سلیقهای که دارید، شما را به بقایای این شهر شگفتانگیز جذب میکند و تجربه سفرتان از ترکیه را کامل میکند. افسوس مانند یک سند هویتی از گذشته کشور ترکیه است.
اگر در حال تصمیمگیری برای خرید تورهای ترکیه هستید، پیشنهاد میکنیم به صفحه تورهای لستسکند مراجعه کنید تا تنوعی از تورها را با قیمتهای مناسب ببینید. در این بخش، هر توری را بخواهید میتوانید به راحتی تهیه کنید.