زیبایی و موقعیت جغرافیایی و اهمیت استراتژیک تنگه بسفر ، آبراهی که شهر استانبول را به دو نیم کرده و دریاهای سیاه و مرمره را به هم مرتبط می سازد ، بر همگان روشن و واضح است . اما آن چیزی که بر زیبایی و اهمیت این آبراه دیدنی می افزاید ، یالی هایی هستند که در طول این آبراه و بر کناره های آن بنا شده اند .
یالی( yali ) چیست ؟
بناهای منحصر به فرد و خاص و زیبایی هستند که عموماً در دو یا سه طبقه ساخته شده و در کناره های آبراه و تنگه بسفر قرار دارند و معمولاً در فصل تابستان مورد استفاده خانواده های مرفه و مشهور شهر قرار گرفته و یا می گیرد . در قدیم این بنا ها را از چوب ساخته و طراحی و معماری آن ها به گونه ای بوده که حداقل از سه جهت به مناظر دیدنی و شگفت انگیز تنگه و اطراف آن دید مستقیم داشته باشد . پنجره های متعدد و بلند آنها ، علاوه بر فراهم نمودن دید حداکثری ، باعث خنکی و تهویه طبیعی فضاهای داخلی بنا در ماههای گرم سال می شده است . طراحی داخلی آنها و مصالح و مواد به کار رفته در آنها به گونه ای بوده که سلایق مشکل پسند و اهل تجمل خانواده های عثمانی دارای مناصب سیاسی ، نظامی و تجاری را ارضاء و برآورده نماید . خانواده های غیر مسلمان حق ساخت تا دو طبقه را داشتند و رنگ نمای بیرونی عمارت نیز علاوه بر مشخص نمودن دین خانواده ی مالک ، بیانگر طبقه ی اجتماعی ایشان نیز بوده است . البته بزرگی و شکوه و جلال یالی ها هیچگاه قابل مقایسه با قصرهای سلاطین و درباریان آن زمان که به کوشک (Köşk ) معروف بوده اند ، نمی رسد . سرگذشت مالکان و خانواده هایی که در این بنا ها زندگی کرده اند ، خود داستانی جذاب و پر رمز و راز است که ذکر آن در این مطلب کوتاه نمی گنجد . اغلب یالی ها در قرن نوزدهم میلادی ساخته شده اند . هم اکنون بیش از ششصد واحد یالی در کناره های تنگه ی بسفر وجود دارد که در حدود شصت درصد آن ها دارای ارزش تاریخی هستند . قدیمی ترین یالی موجود در بخش شرقی ( آسیایی ) استانبولYalısı Köprülü Amcazade Hüseyin Paşa نام دارد که به سال 1699 میلادی بنا گردید و نیز قدیمی ترین یالی در بخش غربی( اروپایی ) استانبول Şerifler Yalısı است که به سال 1782 میلادی ساخته و مورد استفاده قرار گرفت . حال در زیر تعداد انگشت شماری از زیباترین یالی های استانبول که حتی تعدادی از آن ها در زمره ی مشهورترین و گران ترین بناهای دنیا قرار دارند ، معرفی می گردد .
Ahmet Afif Paşa Yalısı 
