تنگه ی جبل الطارق تنها مسیر آبی نیست که اقیانوس آرام را به دریای مدیترانه متصل می کند. هزار کیلومتر به سمت شمال یک مسیر ارتباطی دیگر قرار گرفته است. این مسیر شهر فرانسوی بوردو (نزدیک اقیانوس اطلس) را از طریق مجموعه ای از کانال ها که به «کانال دو دریا» معروف است، به بندر مدیترانه ای سته Sète متصل می کند. این کانال دست ساز بشر که در جنوب فرانسه واقع شده، یکی از دستاوردهای مهم مهندسی قرن هفدهم به شمار می رود.
«کانال دو دریا» در واقع از دو کانال تشکیل شده است. از بندر مدیترانه ای سته تا تولوز به مسافت 240 کیلومتر، کانال دو میدی Canal du Midi قرار گرفته و از تولوز تا Castets-en-Dorthe و به طول 193 کیلومتر کانال دو گرون Canal de Garonne واقع شده است. مسیر باقیمانده تا بوردو نیز از رودخانه ی گرون استفاده می کند. این دو کانال به همراه رودخانه ی گرون، «کانال دو دریا» را تشکیل می دهند که دریای مدیترانه را به اقیانوس اطلس متصل می کند. معمولا کل این کانال با نام «کانال دو میدی» شناخته می شود.
قبل از ساخته شدن این کانال، سفر دریایی از طریق تنگه ی جبل الطارق طولانی و بسیار خطرناک بود، دزدان دریایی و همچنین طوفان های شدید به دلیل شکل و موقعیت جغرافیایی این محل از جمله خطرات آن به حساب می آمدند.
امکان ساخت یک مسیر جایگزین از طریق فرانسه اولین بار توسط رومیان باستان مورد بررسی قرار گرفت. بعدها، بسیاری از پادشاهان فرانسوی نسبت به ساخت مسیری که بتواند از دور زدن به دور اسپانیا جلوگیری کند، علاقه ی زیادی نشان دادند اما چالش های تکنیکی خیلی بیشتر از آن چیزی بودند که بتوان بر آنها غلبه کرد. اولین مشکل، فراهم آوردن آب کافی در حوضه ی آبخیزی بود که ارتفاعی بسیار بالاتر از ارتفاع بین دریای مدیترانه و اقیانوس اطلس داشت.
قرن هفدهم اولین طرح واقع بینانه برای این کانال آماده شد. در سال 1662، مهندسی به نام پیر-پاول ریکه پیشنهاد آوردن آب را از کوهستان سیاه به حوضه ی آبخیزی نزدیک Seuil de Naurouze یعنی بلندترین نقطه ی کانال داد، از اینجا آب می توانست هم به سمت دریای مدیترانه و هم اقیانوس اطلس جاری شود. آماده سازی برای چنین طرحی، عظیم و پیچیده بوده و پروژه به تنهایی پر مخاطره به نظر می رسید. علی رغم این موضوع، پادشاه لوئی چهاردهم نسبت به انجام این کار بسیار مشتاق بود و علت آن را نیز باید در افزایش هزینه ها و خطرات حمل کالا و تجارت بین نقاط جنوبی اسپانیا جست و جو کرد، جایی که دزدان دریایی زیادی در آن حضور داشتند. ساخت کانال در سال 1667 شروع شده و سال 1681 به اتمام رسید. در طول این 14 سال پیر-پاول ریکه مشکلات مهندسی را حل کرد که تا به امروز نیز حمل و نقل رودخانه ای را به چالش می کشند.
کانال پیر-پاول ریکه که در طول انقلاب فرانسه (اواخر قرن هجدهم) به کانال دو میدی تغییر نام داد، تنها به تولوز رسید. ریکه می خواست که کانال را تا اقیانوس اطلس برساند اما پادشاه لوئی چهاردهم نتوانست از لحاظ مالی ریکه را حمایت کند و به همین دلیل نیز این پروژه هیچ گاه تحقق نیافت. ریکه خود یک سال قبل از اتمام «کانال دو میدی» از دنیا رفت. دو قرن طول کشید تا «کانال دو گرون» حفر شده و «کانال دو میدی» را به اقیانوس اطلس متصل کند.
به مدت دویست سال، اهالی منطقه ی Languedoc برای تجارت به این کانال وابسته بودند. گندم و مواد دیگر از این منطقه به تولوز، بوردو و مارسی فرستاده می شد و محصولات آن مناطق مانند صابون، برنج، نشاسته، ماهی خشک، ادویه و ... به Languedoc منتقل می شد.
در قرن نوزدهم ترافیک این کانال به اوج خود رسید، سپس قطارها به عنوان وسیله ی ارجح معرفی شدند و همین موضوع باعث کاهش ترافیک این کانال شد. هرچند این کانال آنگونه که پادشاهان فرانسه تصور می کردند به یک شاهراه بین المللی تبدیل نشد، اما تا اواخر دهه ی 80 میلادی به محلی ها برای تجارت و حمل و نقل کالاهایشان خدمت کرد.
امروز این کانال تنها برای قایق سواری تفریحی و ورزش های آبی مورد استفاده قرار گرفته و به عنوان یک جاذبه ی گردشگری مطرح است. امکان پیاده روی و دوچرخه سواری نیز در تمام مسیر «کانال دو دریا» از سته تا باردو با پیچ و تاب های آن از میان ییلاق، مزارع گل آفتابگردان و روستاهای کوچک و کافه های قدیمی فراهم است.
در سال 1996 این کانال و محوطه ای به مساحت 200 کیلومتر مربع در اطراف آن به عنوان میراث جهانی یونسکو شناخته شدند.
منبع: amusingplanet
