یکی از بهترین بخش های سفر، فرصت آموختن، درک و لذت بردن از جهان، از زوایای دیگر است. برای این کار نیاز نیست یک کتاب قطور در مورد تاریخ جهان بخوانید یا وارد جزئیات ریز شوید. برای شروع، معمولاً دانستن چند نکته مختصر کافی است. پس اگر برای آموختن، سفر میکنید. این دانستنیهای جالب از بوسنی و هرزگوین را به خاطر داشته باشید. بوسنی برخلاف وسعت و جمعیت کمی که دارد یکی از زیباترین کشورهای اروپایی محسوب میشود و تاریخچه منحصر به فردی دارد.
تراموا در بوسنی
در اواخر قرن نوزدهم، امپراطوری اتریش - مجارستان کنترل کشور بوسنی را بر دست داشت. عثمانیها، حاکمان پیشین این کشور به عیش روزانه و نوشیدن قهوههای گوناگون شهرت داشتند و به همین دلیل اجرای دستورات حکومتی در بلاد تحت امر آنها معمولا به درازا میکشید. این قاعده اما در زمان امپراطوری اتریش - مجارستان عوض شد و شهرهای سارایوو (Sarajevo) و بانیا لوکا (Banja Luka) در مدتی کوتاه، دستخوش نوسازی و تغییر و تحولات بسیاری شدند. یکی از این تحولات، افتتاح تراموا در سال 1885 بود. در آن زمان تعداد کمی از کشورهای اروپایی مجهز به سیستم تراموا بودند و سارایوو از این حیث در صنعت حمل و نقل شهری پیشگام بود. زمانی که با تراموا در اطراف شهر گردش می کنید، حتما به این نکته تاریخی توجه کنید.
سه زبان و سه رئیس جمهور همزمان در بوسنی و هرزگوین
بوسنی و هرزگوین (Herzegovin) تاریخ پیچیده ای دارد. یک شهروند این کشور ممکن است بوسنیایی، کروات، صرب یا بر اساس اعتقادات مذهبیاش مسلمان، کاتولیک یا ارتدکس باشد. هر گروه زبان مخصوص به خود را دارند که البته ریشه همه این زبانها از خانواده زبانهای اسلاو است. بعد از منازعات دهه 1990، بوسنی بر اساس نقشه قومیتیاش تجزیه شد. امروزه هر گروه، رئیس جمهور خود را دارند. کشورهای کمی در دنیا وجود دارند که سه زبان و سه رئیس جمهور همزمان داشته باشند.
قدیمیترین و بزرگترین اهرام دنیا ممکن است در بوسنی باشد
در شهر کوچکی در شمال غربی سارایِوو سلسله تپه هایی قرار دارند که می توانند نوع نگاه ما را به تمدن بشری تغییر دهند. طبق نظر یک باستان شناس بوسنیایی به نام دکتر سِمیر عثماناچیک (Semir Osmanagic)، پنج تپه شهر ویسوکو (Visoko) در واقع اهرامی سی هزار ساله هستند. در این زمینه تنها تعداد اندکی از پژوهشگران تاریخی ادعای سِمیر را با وجود در دسترس بودن مستندات و شواهد قانع کننده قبول کردهاند.
بوسنی جنگل بارانی دارد
حتماً نمیدانستید که بوسنی یک جنگل بارانی دارد. پارک ملی سوتیسکا (Sutjeska) واقع در شهر پروسیکا (Perucica) در شرق بوسنی و نزدیک به مرز بوسنی و مونته نگرو، جنگلی بارانی به وسعت 1400 هکتار است. این جنگل زیستگاه 170 گونه درخت و هزاران گونه گیاهی و گونههای جانوری متنوع است. تخمین زده میشود این جنگل که در فهرست یونسکو به ثبت جهانی رسیده، بیش از بیست هزار سال عمر داشته باشد. آبشار ساکاواک (Skakavac) که با ارتفاع 75 متر یکی از مرتفع ترین آبشارهای بوسنی است، در نزدیکی این جنگل قرار دارد.
آزادی منحصر به فرد عقیدتی در بوسنی
کسی فکرش را نمیکرد که سارایوو پس از منازعات دهه نود به تنها شهر اروپا تبدیل شود که مسجد و کنیسه و کلیسا (کاتولیک و ارتدکس) را در یک محله داشته باشد. هر گردشگری میتواند همه این بناها را در عرض 10 دقیقه پیاده روی ببینید. آزادی مذهبی سارایِوو در دنیای مدرن الهام بخش بسیاری از کشورهای جهان است.
نماد بوسنی، زنبق طلایی
نماد ملی بوسنی یک نوع زنبق طلایی بومی (Lilium bosniacum) است. از لحاظ تاریخی، این نماد در قرن چهاردهم از زمان پادشاهی دوران پیش از اسلام در بوسنی استفاده میشد و از آن دوران به نماد هر دو گروه مسیحیان و مسلمانان بوسنی تبدیل شده است. پرچم قدیمی بوسنی نقش 6 زنبق بر یک پس زمینه آبی داشت. گل زنبق به نوعی نماد مذهب مسیحیت به حساب میآید اما از آنجایی که هیچ چیز به همان سادگی که به چشم ما میآید نیست، نهایتا به نماد ملی کشور بوسنی تبدیل میشود که اکثریت مردم آن را هم مسلمانان تشکیل دادهاند.
در بوسنی صدای تیراندازی می شنوید، نترسید!
یک سنت عجیب در برخی از روستاهای بوسنی که در مراسمی مانند عروسی و تولد نوزاد انجام می شود، تیراندازی است. بزرگان روستا تیر هوایی شلیک میکنند. شاید این رسم را در فیلمهای سرخپوستی دیده باشید اما این مراسم هنوز در بوسنی اجرا می شود.
بوسنی، اولین کشور کمونیستی که میزبان المپیک زمستانی شد
سارایوو در زمانی که بوسنی بخشی از یوگسلاوی سابق بود، میزبان المپیک زمستانی 1984 شد و بوسنیاییها به اولین ملت کمونیستی تبدیل شدند که این رویداد را میزبانی کردند. المپیک زمستانی، سارایوو را به دنیا معرفی کرد اما متأسفانه هشت سال بعد، شکوه و میراث این رویداد جهانی به همراه هزاران نفر از اهالی سارایوو در جریان محاصره این شهر نابود شد.
تفکیک قومیتی در بوسنی
علیرغم آزادی مذهبی، تنشهای قومیتی هنوز در جامعه بوسنی وجود دارد. توافق نامه صلح دیتون (Dayton) در سال 1995 به جنگ بوسنی پایان داد، اما تنشهای اجتماعی را حل نکرد. بوسنی کشوری است که به قومیتهای مختلفی از جمله مسلمانان، بوسنیاییها، کرواتها و صربها تقسیم شده است که هر کدام در منطقهای از کشور دارای اکثریت عددی هستند. موستار (Mostar) که همیشه بیشترین گردشگران را جذب می کند، بین مسلمانان و کرواتها تقسیم شده که ساکنینش در دو سمت رودخانه نرتوا (Neretva) زندگی میکنند.
اولین مسجد جهان در بوسنی که به برق مجهز شد
مسجد غازی خسرو بیگ (Gazi Husrev-bey) متعلق به قرن شانزدهم در سارایوو به دلایل زیادی مشهور است؛ برای مثال، این مسجد، بزرگترین، مهم ترین و یکی از قدیمی ترین مساجد بوسنی است. اما نکته جالب توجه دیگری نیز در مورد این مسجد وجود دارد، در سال 1898 مسجد غازی خسرو بیگ، به اولین مسجد جهان بدل گشت که به برق مجهز شد.
زیارتگاه کاتولیک هرزگوین
در سال 1981، شش کودک شاهد واقعهای خارق العاده بودند که چهره شهر کوچک مجوگوریه (Medjugorje) را برای همیشه تغییر داد. به گفته این کودکان، مریم مقدس بر فراز تپهای بر آنها ظاهر شده بود و همین موضوع باعث شد این شهر کوچک در نزدیکی موستار به زیاتگاهی برای کاتولیکهای سراسر جهان تبدیل شود. از سال 1981 تا کنون بیش از 30 میلیون نفر از این مکان بازدید میکنند. برخی ادعا دارند که در این مکان شاهد چرخش خورشید در آسمان و ایجاد شکل یک صلیب به دور خورشید بودهاند.
بوسنی بزرگتر از هرزگوین است!
بوسنی و هرزگوین نام یک کشور است اما هرزگوین تنها بخشی از جنوب کشور بوده که در کل 20 درصد از کل این سرزمین را شامل میشود. از لحاظ فنی هیچ مرز جغرافیایی، فرهنگی و تاریخی میان بوسنی و هرزگوین وجود ندارد. در بوسنی برخی از مهمترین آثار کشور مانند پل موستار که به عنوان یکی از شگفت انگیزترین پلهای جهان شناخته میشود دیده میشود.
سخن آخر
بوسنی و هرزگوین برای بسیاری از ما ناشناخته است و به غیر از یک سری اطلاعات کلی، درباره این کشور چیزی نمیدانیم. در این مطلب سعی کردیم با ارائه دانستنی های جالب از بوسنی شما را با این کشور بیشتر آشنا کنیم. بوسنی و هرزگوین کشوری کوچک در جنوب شرق اروپا و منطقه بالکان است که حدودا 3.2 میلیون نفر جمعیت دارد. در آخر خوشحال میشویم نظرتان را درباره بوسنی بدانیم و اینکه در صورت امکان قصد دارید به شهرهای کوچک و زیبای بوسنی سفر کنید یا خیر؟
تألیف: تیم نویسندگان لست سکند