ادوین اسمیت (Edwin Smith) مصرشناسی آمریکایی، در سال 1862 یک تومار پاپیروس باستانی را از دلّالی مصری خریداری کرد. اسمیت نمی‌دانست چطور آن را بخواند، اما فهمید که این متن چیز مهم و باارزشی است. او تا زمان مرگ‌اش در سال 1906 از پاپیروس نگهداری کرد. پس از آن دخترش پاپیروس را به جامعه‌ی تاریخ نیویورک (New York Historical Society) تحویل داد. اهمیت این سند، که اکنون با نام "پاپیروس ادوین اسمیت" شناخته میشود، برای اولین بار در آن‌جا کشف شد.
پاپیروس ادوین اسمیت یک سند پزشکی است. این سند، قدیمی‌ترین کتاب جهان درباره‌ی عمل جراحی است. تاریخ آن به 1600 قبل از میلاد بازمی‌گردد، اما بررسی‌های دقیق‌تر این نوشتار نشان می‌دهد که این سند تنها رونوشتی از یک نسخه‌ی پزشکی حتی قدیمی‌تر است که گفته میشود در حدود 2500-3000 سال پیش از میلاد مسیح نوشته شده باشد. کتابت‌کننده‌ای که قرن هفدهم پیش از میلاد مسیح پاپیروس ادوین اسمیت را از روی سند قدیمی‌تر کُپی کرد، مرتکب اشتباهات زیادی شد که برخی از آن‌ها را در حاشیه‌ها اصلاح کرده است. او در نهایت (به دلایلی که شاید هیچ وقت از آن‌ها سر درنیاوریم!) سند را کنار گذاشت و آن را ناقص رها کرد. پاپیروس ادوین اسمیت، حتی با وجود ناقص بودن، سندی مهم محسوب میشود، زیرا برای اولین بار نشان داد که مصریان باستان بسیار بیشتر از آنچه قبلاً تصور می‌شد در مورد کالبد انسان و پزشکی اطلاع داشتند. این سند به صورت مشخصی نشان داد که فهم و درک مصریان از آسیب‌های تروماتیک – که پاپیروس ادوین اسمیت هم درباره‌ی آن است – بیشتر از جادو یا معجون، به کالبدشناسی متکی بود.
ممکن است پاپیروس ادوین اسمیت یک کتابچه‌ی راهنمای جراحی نظامی باشد. این سند شامل 48 مورد مرتبط با زخم‌ها و تروماهایی همچون آسیب‌دیدگی، شکستگی، زخم، دَر رفتگی و تومور است. این موارد در قالبی ارائه شده‌اند که چندان با نسخه‌های مورد استفاده‌ی پزشکان مدرن تفاوتی ندارند. هر کدام از این موارد با یک سابقه‌ی پزشکی و شرح حال فیزیکی بیمار (شامل مواردی از جمله گرفتن نبض، بررسی زخم برای التهاب) و ظاهر کلّی بیمار (رنگ چهره و چشم‌ها، کیفیت ترشحات بینی و میزان سفتی اندام‌ها و شکم و غیره) آغاز میشود.
در این سند پس از معاینه، تشخیص بیماری و پیش‌بینی‌هایی ذکر شده است که پزشک در آن با دسته‌بندی زخم یا آسیب به سه دسته، میزان احتمال نجات یافتن و بهبود بیمار را تشخیص می‌داد. این دسته‌بندی‌ها شامل این موارد بودند: "دردی که من درمان خواهم کرد"، "دردی که با آن مبارزه خواهم کرد" و "دردی که درمان نمی‌شود". در پایان، شیوه‌های مختلف درمان نوشته شده است. این شیوه‌ها عبارت بودند از بستن زخم با بخیه یا پانسمان، ثابت نگاه داشتن استخوان‌های شکسته با آتل، جلوگیری و درمان عفونت با عسل، و بند آوردن خونریزی با گوشت خام که نشان می‌دهد آن‌ها از تکنیک‌های ضدعفونی کردن و آنتی‌بیوتیک‌ها اطلاع داشتند.
پاپیروس ادوین اسمیت همچنین شامل اولین تشریح کشف شده در مورد بخیه‌ی جمجمه، پرده‌های مغزی، سطح خارجی مغز، مایع مغزی‌نخاعی و ارتعاشات درون جمجمه‌ای است. کلمه‌ی "مغز" به وضوح در این متن به چشم می‌خورد. مصریان به خوبی آگاه بودند که آسیب وارد شدن به بخش‌هایی از مغز می‌تواند روی عملکرد بدن تأثیر بگذارد و شرایطی مثل فلج شدن را به وجود بیاورد. ارتباط میان محل آسیب جمجمه و آن بخش از بدن که تحت تأثیر قرار گرفته نیز در این سند ثبت شده است. آسیب‌های ناشی از ضربه دیدن استخوان‌های ستون فقرات بر تضعیف قوای حرکتی و عملکردهای حسی هم در این سند به چشم می‌خورد.
این قطعه پاپیروس نشان می‌دهد که مصریان دانش بی‌نظیری در مورد آناتومی و کالبد انسان داشتند. این سند، قلب، رگ‌های آن، کبد، طحال، کلیه‌ها، هیپوتالاموس، رحم و مثانه را توصیف می‌کند، هرچند که عملکرد فیزیولوژیک هر کدام از این اندام‌ها به صورت کامل درک نشده بود. آن‌ها چند هزار سال پیش از آنکه ویلیام هاروی (William Harvey) دستگاه گردش خون را کشف کند، فهمیده بودند که خون از طریق رگ‌ها در بدن به جریان می‌افتد، اما دلیل‌اش را نمی‌دانستند. هزار سال دیگر هم طول کشید تا فهم ما از بدن انسان، از طریق آثار پزشکان یونانی مثل هِروفیلوس (Herophilus)، اراسیستراتوس (Erasistratus) و بقراط (Hippocrates)، افزایش پیدا کند. با این حال، برخی از روش‌هایی که در این پاپیروس توصیف شده نشان می‌دهد که سطح آگاهی از پزشکی و داروها در میان مصریان باستان حتی از بقراط هم بیشتر بوده است. افسوس که هیچ وقت نخواهیم فهمید دانش پزشکی مصریان باستان به طور کامل تا چه بوده است.
آیا شما از این ماجرا و وجود این پاپیروس و اهمیتش اطلاع داشتید؟ آیا شما هم موافق هستید که مصر، محل شکل‌گیری علوم و تمدن‌های شگرفی بوده است؟ تا به حال، به این مهد تمدن سفر کرده‌اید؟
منبع: amusingplanet.com
