بیشترین تعداد میراث‌های جهانی در معرض خطر یونسکو در کشورهای عربی وجود دارند. یونسکو برخی از اماکن و ویژگیهای فرهنگی، طبیعی یا فرهنگی-طبیعی آن‌ها را دارای ارزش‌های جهانی برجسته‌ای می‌داند. اگرچه این مکان‌ها به کشورهایی که در آن واقع شده‌اند تعلق دارند، اما یونسکو به این کشورها پیشنهاد می‌دهد تا از این مکان‌ها حفاظت کند و در راستای حفظ آن‌ها بودجه‌ای را برای کشورهای مربوطه در نظر می‌گیرد. این اماکن توسط یونسکو به‌عنوان «میراث‌های جهانی» نام‌گذاری شده‌اند چراکه اهمیت آن‌ها از مرزهای ملی فراتر رفته و برای تمام بشریت ارزش و منفعت دارند. در سال‌های اخیر برخی از این مکان‌ها از سوی جنگ‌های بین‌المللی، اختلافات داخلی، تعصب افراد تندرو و غیره مورد تهدید قرار گرفته‌اند و این امر سبب شده تا سازمان یونسکو فهرستی از میراث‌های جهانی در معرض خطر تهیه کند. در ادامه به تعدادی از میراث‌های جهانی در معرض خطر بر اساس منطقه اشاره خواهیم کرد، پس همراهمان باشید.
شهر قدیمی دجین در کشور مالی در فهرست میراث‌های جهانی در معرض خطر یونسکو آورده شده است. عکس از: Claudiovidri / Shutterstock.com.
منطقه کشورهای عربی
منطقه کشورهای عربی از دیرباز به دلیل میراث فرهنگی غنی‌اش شناخته‌شده بود. اکنون 19 کشور در این منطقه وجود دارند که قرارداد مربوط به حفاظت از میراث‌های فرهنگی و طبیعی جهان را امضا کرده‌اند. یونسکو 82 میراث جهانی را در این منطقه شناسایی کرده است که از این میان 72 مورد فرهنگی، 5 مورد طبیعی و 3 مورد فرهنگی-طبیعی قلمداد می‌شوند. این موارد از مکان‌های باستانی ماقبل تاریخ تا میراث‌های مدرن را در بر می‌گیرند. اگرچه تعداد میراث‌های طبیعی این منطقه کم است، اما به دلیل تغییر دیدگاه‌ها در منطقه که به حفاظت هرچه بیشتر از منابع طبیعی کمک کرده است، این تعداد رو به افزایش است. حفاظت از میراث‌های جهانی برای کشورهای منطقه عربی بسیار سودمند است و این امکان را برای مردم فراهم می‌کند تا پیوند خود با تاریخ و سنت غنی‌شان را از دست ندهند.
نگهداری صحیح از این مکان‌ها از نظر اقتصادی برای جوامع داخلی این کشورها نیز سودآور میباشد. همچنین حفاظت از منابع طبیعی از ضروریات حفاظت از محیط‌زیست میباشد. البته متأسفانه با اینکه منطقه‌ی کشورهای عربی میراثی غنی در خود دارد، اما 22 مورد از میراث‌های جهانی آن در معرض خطر هستند و این موارد 41 درصد از تمام مکان‌های تهدید شده جهان را تشکیل می‌دهند. جنگ، اختلافات داخلی و تروریسم از جمله مهم‌ترین عواملی هستند که مکان‌های مذکور را تهدید می‌کنند.
در یمن، سه میراث جهانی در معرض خطر یونسکو وجود دارند که عبارت‌اند از شهر تاریخی صنعا با تعداد زیادی مسجد باستانی، خانه‌های گلی آجری با قدمت چند قرن و حمام خانه‌ها. بیشتر قسمت‌های این شهر از طریق بمب‌افکنی با سنگ، ویران شده است و آثار آن را می‌توان در مکان‌هایی که زمانی ساختمان‌هایی بلند وجود داشت، مشاهده کرد.
سوریه کشور دیگری است که میراث‌هایش به دلیل جنگ داخلی خشونت بار آن‌که از سال 2011 در کشور آغاز شد، تحت تخریب شدیدی قرار گرفته‌اند. هزاران نفر در سوریه جان خود را طی جنگ از دست داده‌اند و میراث‌های فرهنگی غنی آن نیز با بی‌رحمی از بین رفته‌اند. 6 مکان تهدید شده در این کشور وجود دارد.
فلسطین کشور عربی دیگری است که دائماً در آن جنگ وجود داشته است و 3 میراث جهانی آن در معرض تهدید قرار دارند و آخرین موردی که در سال 2017 به فهرست میراث‌ها افزوده شد شهر کهن الخلیل بود.
در لیبی نیز گروه‌های تندروی مذهبی معابد باستانی و سایر میراث‌های فرهنگی را که به زعم آن‌ها با دینشان همخوانی ندارد، مورد حمله قرار داده‌اند. سطح بالای تعصب آن‌ها باعث شده است تا در سال 2016، 5 میراث جهانی در فهرست تهدید شده‌ها قرار بگیرند.
سه میراث جهانی یونسکو در عراق، یک مورد در مصر و یک مورد نیز در بیت‌المقدس (توسط اردن) در معرض خطر قرار دارند.
آفریقا
آفریقا در میان مناطق مختلف جهان از نظر بیشترین تعداد میراث‌های جهانی تهدید شده در رتبه دوم قرار دارد. 95 میراث جهانی در این قاره وجود دارد. توازنی عالی بین میراث‌های فرهنگی و طبیعی آن (اولی به تعداد 52 و دومی به تعداد 38) برقرار است و 5 میراث فرهنگی - طبیعی نیز دارد. 16 مورد از این‌ها در معرض تهدید قرار دارند. باید به این نکته توجه کرد که کشورهای عربی‌ای که از نظر جغرافیایی در بخش‌هایی از آفریقا واقع شده‌اند، طبق تقسیم‌بندی یونسکو جزء آفریقا به شمار نمی‌آیند.
بیشتر کشورهای آفریقایی از فقر شدید، سطح بالای بیکاری، برخوردهای بین قومی، جنگ‌های داخلی و جنگ با همسایگان رنج می‌برند. به دلیل نقض‌های این‌چنینی حقوق بشر در این قاره، معمولاً حفاظت از میراث‌های طبیعی و فرهنگی در اولویت‌های بعدی قرار می‌گیرد و درنتیجه میراث‌های جهانی آن از بین می‌روند.
جمهوری دموکراتیک کنگو (DRC) و مالی بالاترین تعداد میراث‌های جهانی تهدید شده را دارند. این تعداد در کنگو برابر با 5 و در مالی برابر با 3 میباشد. کنگو از ناپایداری سیاسی، برخوردهای مسلح و نقض شدید حقوق بشر رنج می‌برد. بیش از 64 درصد از جمعیت آن در فقر مطلق زندگی می‌کنند و با روزی کمتر از 1.9$ دلار روزگار خود را می‌گذارند. اگرچه در کنگو جنگل‌های انبوه وسیعی وجود دارد و در این جنگل‌ها، حیات‌وحش متنوعی شامل گونه‌هایی از پریماتاهای (پستانداران نخستین پایه) بومی دیده میشود، اما بودجه بسیار ناچیزی برای حفاظت از پارک‌های ملی این کشور که بسیاری از آن‌ها در فهرست میراث‌های جهانی یونسکو قرار دارند در نظر گرفته شده است. دزدیدن و قطع غیرقانونی درختان آن با نرخ بسیار بالایی صورت می‌گیرد و کشور بدین طریق از میراث‌های طبیعی غنی خود محروم میشود. همچنین ناامنی در کشور مالی میراث‌های جهانی آن را در معرض خطر قرار می‌دهد.
آمریکای لاتین و کارائیب
در آمریکای لاتین و کارائیب، 33 کشور قرار دارد که معاهده‌ی حفاظت از میراث‌های جهانی، فرهنگی و طبیعی را امضا کرده‌اند. کشورهای این منطقه نسبتاً به خوبی توانسته‌اند از میراث‌های طبیعی و فرهنگی خود محافظت کنند. از میان 141 میراث جهانی فهرست‌بندی شده در یونسکو، 96 مورد فرهنگی، 38 مورد طبیعی و 7 مورد فرهنگی-طبیعی به شمار می‌آیند. در کل 6 مورد از آن‌ها (5 مورد فرهنگی و 1 مورد طبیعی) در معرض خطر قرار دارند که در 6 کشور بولیوی، شیلی، هندوراس، پاناما، پِرو و ونزوئلا واقع‌شده‌اند. عوامل گوناگونی ازجمله عوامل محیطی متأثر از تغییرات اقلیمی و فشارهای توسعه، این مکان‌ها را در معرض تهدید قرار می‌دهند.
آسیا و اقیانوسیه
درحالی‌که 258 میراث جهانی یونسکو در منطقه‌ی آسیا و اقیانوسیه وجود دارد، اما تنها 6 مورد از آن‌ها در معرض خطر هستند. در این منطقه 181 میراث فرهنگی، 65 میراث طبیعی و 12 میراث فرهنگی-طبیعی وجود دارد.
دو مورد از مکان‌های در معرض خطر در افغانستان و یک مورد در هر یک از کشورهای ازبکستان، جزایر سلیمان، ایالات فدرال میکرونزی و اندونزی وجود دارد. دو میراث در معرض خطری که در افغانستان هستند تحت تأثیر خشونت اعمالی توسط تندروهای مذهبی قرارگرفته‌اند.
اروپا و آمریکای شمالی
در منطقه اروپا و آمریکای شمالی کشورها توانسته‌اند تا به بالاترین حد ممکن از میراث‌های خود حفاظت و مراقبت کنند و تنها 4 مورد از 514 میراث جهانی این منطقه در معرض خطر قرار دارند. 440 میراث فرهنگی، 63 میراث طبیعی و 11 میراث فرهنگی-طبیعی در این منطقه وجود دارند که 3 میراث فرهنگی و 1 میراث طبیعی آن در معرض خطر قرارگرفته‌اند.
تعداد میراث‌های جهانی در معرض خطر جهان بر اساس منطقه
رتبه | منطقه | فرهنگی | طبیعی | فرهنگی-طبیعی | مجموع | درصد |
1 | همه | 38 | 16 | 0 | 54 | 100% |
2 | کشورهای عربی | 22 | 0 | 0 | 22 | 41% |
3 | آفریقا | 4 | 12 | 0 | 16 | 30% |
4 | آمریکای لاتین و کارائیب | 5 | 1 | 0 | 6 | 11% |
5 | آسیا و اقیانوسیه | 4 | 2 | 0 | 6 | 11% |
6 | اروپا و آمریکای شمالی | 3 | 1 | 0 | 4 | 7% |
